එජාපය වමට හැරෙයිද? ■ දේශපාලන වාර්තාකරු

සමගි සන්ධානයට ව්‍යවස්ථාවක්

සමගි ජන බලවේගයේ සිටින ශ්‍රී ලංකා මුස්ලිම් කොංග්‍රසය, දෙමළ ප්‍රගතිශීලී සන්ධානය, සමස්ත ලංකා මුස්ලිම් කොංග්‍රසය හා ජාතික හෙළ උරුමය පසුගිය කාලය තිස්සේ ඉල්ලුවේ විධිමත් සන්ධානයක් හා සන්ධාන ව්‍යවස්ථාවක් හදාගන්නට ඕනෑ බවය. දැනට සමගි ජන බලවේගයෙන් තේරී පත් වූ මන්ත්‍රීවරුන්ගෙන් හතරෙන් එකක් පමණ ඉහත පක්ෂවලට අයත් වෙයි. එහෙත්, දැන් සමගි ජන බලවේගය සන්ධානයක්ද, පක්ෂයක්ද කියා පැහැදිලි නැත. එජාපයෙන් ඉවත් වූ අය ගැනත් පැහැදිලි කිරීමක් නැත. සන්ධානයක් ඉල්ලුවේ ඒ නිසාය. සමගි සන්ධානය නමින් අලුත් සන්ධානයක් බිහිකරන බව සමගි ජන බලවේගයේ ලේකම් රංජිත් මද්දුමබණ්ඩාර කීවේ ඒ පසුබිමේය.

මෙහි අලුත්ම තත්වය ගැන සමගි ජන බලවේගයේ දේශපාලන පක්ෂ නායකයෙකු මෙසේ විස්තර කළේය.

‘ඒකේ ප්‍රශ්නයක් නැහැ. දැන් අපට අලුත් සන්ධාන ව්‍යවස්ථාවේ පිටපතක් දීලා තියෙනවා. එය බැලුවා. අධ්‍යන කළා. රංජිත් මද්දුමබණ්ඩාර මහතා තමයි කොටස්කාර පක්ෂවල නායකයන්ගේ අතට එය දුන්නේ. අපි මුල ඉඳන් කීවේ ඕක තමයි. එක්කෝ සමගි ජන බලවේගය සන්ධානය විදියට තබාගෙන එයාලා වෙනම පක්ෂයක් හදාගන්න ඕනෑ. නැත්නම් සමගි ජන බලවේගය පක්ෂයක් කරගෙන ඒකෙන් පිට අපි එකතුවෙලා සමගි ජන සන්ධානය කියා එකක් හදන්න ඕනෑ. දැන් කරන්නේ දෙවැනි වැඬේ. ඒකත් ප්‍රශ්නයක් නැහැ. තව සතියක් පමණ ඇතුළත අපි ව්‍යවස්ථාව ගැන කතා කරලා එය සම්මත කරගන්නවා. පක්ෂයේ නායකයා හැටියටත්, මහලේකම් හැටියටත් සමගි ජන බලවේගයේ නායකයන් තෝරාගන්නවා. ඒක සාමාන්‍ය දෙයක්. ලොකු පක්ෂයට එම තනතුරු ලැබෙනවා. කෙසේවෙතත්, අපි ඊට අමතරව නායකත්ව මණ්ඩලයක් හදනවා. ඒක දැනට අපට ලබාදුන් ව්‍යවස්ථාවේ යෝජනාවක් විදියට පවතිනවා.’

ආණ්ඩුවේ ජිනීවා සෙල්ලම්

පසුගිය කාලයේ එක්සත් ජාතීන්ගේ මානව හිමිකම් කවුන්සිලයේ සැසිවාරය පැවැත්වීය. එහිදී ශ්‍රී ලංකාව ගැන එක්සත් ජාතීන්ගේ මානව හිමිකම් කවුන්සිලයේ කතා කර තිබුණත්, වැඩි විස්තරයක් නොවීය. ශ්‍රී ලංකාව ගැන වැඩිපුර කතා කරන්නට බලාපොරොත්තු වන්නේ 2021 මාර්තු මාසයේ පවත්වන මීළඟ සැසිවාරයේදීය. එහිදී අතුරුදන්වූවන් පිළිබඳ කාර්යාලයේ ප්‍රගතිය පිළිබඳ වාර්තාවක් ඉදිරිපත් කිරීමට නියමිතය. ඊට අමතරව මානව හිමිකම් කවුන්සිලය ඉදිරියේ සම්මත වූ 30/1 යෝජනාව අනුව පිහිටවීමට නියමිත අනෙකුත් ආයතන වන හානිපූර්ණ කාර්යාලය, සත්‍ය සෙවීමේ කොමිෂන් සභාව ආදී ආයතන ගැනත් කරුණු විමසනු ඇත. සංහිඳියාව වෙනුවෙන් ගත් පියවර ගැන කතාකරනු ඇත.

ශ්‍රී ලංකාවේ නායකයන් එක්සත් ජාතීන්ගේ මානව හිමිකම් කවුන්සිලයෙන් ඉවත්වෙන බව ආඩම්බරයෙන් කියයි. එවැන්නක් සිදු කිරීමට හැකියාවක් නොමැති බව අමුතුවෙන් මෙහි පැහැදිලි කළ යුතු නැත. එක්සත් ජාතීන්ගේ මානව හිමිකම් කවුන්සිලය යනු රටවල් 46කින් යුත් ආයතනයකි. එහි සාමාජික රටවල් වසර කිහිපයකට වතාවක් වෙනස් කරනු ලබයි. ශ්‍රී ලංකාව එම කවුන්සිලයේ සාමාජික රටක් නොවේ. ඒ නිසා අපට එයින් ඉවත් විය නොහැක.

එක්සත් ජාතීන්ගේ සාමාජිකත්වය දරණ ලොව අනෙක් සියළු මානව හිමිකම් කවුන්සිලයට වගකියනු ලබයි. ඕනෑ නම් ආණ්ඩුවට එක්සත් ජාතීන්ගේ සංවිධානයෙන් ඉවත් වී, කොන් වූ රටක් බවට පත් විය හැක.

ඇත්තටම ආණ්ඩුව කරන්නේ එක්සත් ජාතීන්ගේ සංවිධානය සමග ඍජු ගැටුමක් ඇති කර නොගෙන කල් මැරීමට උත්සාහ කිරීමය. රටට එකක් සහ පිටට එකක් කීමය.

ආණ්ඩුවේ නායකයෙකු කීවේ අතුරුදන්වූවන් පිළිබඳ කාර්යාලයට ඉදිරියේදී සම්මත කරගැනීමට නියමිත අයවැයේදී මුදල් වෙන් කොට එම කාර්යාලය පවත්වාගෙන යෑමට බලාපොරොත්තු වන බවය. දැනටත් අතුරුදන්වූවන්ගේ කාර්යාලයට කිසිදු බාධා කිරීමක් සිදු වී නොමැත. එය අහෝසි කිරීමටත් උත්සාහයක් නැත. එයට හේතුව 2021 මාර්තු සැසිවාරයට අතුරුදන්වූවන් පිළිබඳ කාර්යාලයේ ප්‍රගතිය පිළිබඳ වාර්තාව ඉදිරිපත් කරන තෙක් එය පවත්වාගෙන යෑමය. තමන් සංහිඳියා කටයුත්ත කරගෙන යන බව එහේට පෙන්වන්නට ඔවුන් උත්සාහ කරයි.

ඊට අමතරව අනෙකුත් ආයතන පිහිටුවීමට නොහැකි වීමේ හේතුව ලෙස තමන් අත මුදල් නොමැති වීම වැනි හේතු ඉදිරිපත් කරනු ඇතැයි ආණ්ඩුවේ නායකයෙකු අනුමාන කළේය. 2015ට පෙර සිදුකළේද එක්සත් ජාතීන්ගේ සංවිධාන ඉදිරියේ නොයෙකුත් නිදහසට කරුණු කියමින්, ලංකාව ඇතුළේදී ජාත්‍යන්තර කුමන්ත්‍රණ ගැන කියමින් සිටීමය. ඒ සෙල්ලම ඉදිරියේත් සිදුවනු ඇත.

පළාත් සභා

ජවිපෙට ඕනෑ පළාත් සභා අහෝසි කරන්නය. ජවිපෙ ‘දේශප්‍රේමී’ පක්ෂයක් නිසා වෙන්නට ඇත. ඊටත් වඩා ‘දේශප්‍රේමී’ආණ්ඩුවට පළාත් සභා අහෝසි කරන්නට ඕනෑ නැත. පසුගිය සතියේ ඒ පිළිබඳ කැබිනට් මණ්ඩලයේදී මෙන්ම ආණ්ඩුවේ නායකයන් අතරද පැහැදිලිව සාකච්ඡා කර ඇත. අධිකරණ ඇමති අලි සබ්රි ඒ ගැන පැහැදිලිව කියා ඇත. අගමැති මහින්ද රාජපක්ෂ සහ ඉන්දීය අගමැති නරේන්ද්‍ර මෝඩි අතර සාකච්ඡාවේදීත් සුපුරුදු ලෙස ඒ ගැන සිහිපත් කර ඇත. අගමැති මහින්ද පළාත් සභා අහෝසි නොකරන බව කියා ඇත. අලුත්ම තත්වය එයය.

පසුගිය සමයේ ශ්‍රී ලංකා පොදුජන පෙරමුණේ පළාත් සභා මන්ත්‍රීවරුන්ගේ සංසදයත් පළාත් සභා ක්‍රමය පැවතීමේ අවශ්‍යතාව පෙන්වමින් කතා කර තිබුණි. එම සංසදයටත් බැසිල් රාජපක්ෂ ඇකුළු නායකයන් කියා ඇත්තේ පළාත් සභා අහෝසි නොකරන බවය. නිවැරදිව කීවොත් එම සංසදය ක්‍රියාත්මක වන්නේ බැසිල් රාජපක්ෂ වැනි නායකයන්ගේ පූර්ණ ආශිර්වාදය ඇතිවය.

එහෙත් ආණ්ඩු පක්ෂයට පළාත් සභා අහෝසි කිරීමේ සංවාදයත් තමන්ගේම එකක් බවට පත් කරගෙන ජාතිකවාදීන් ආකර්ශනය කරගැනීමේ වුවමනාවක් ඇත. ජවිපෙට වඩා හොඳින් ඒ කටයුත්තත් ආණ්ඩුවේ ඇතැම් අය ඒ කටයුත්ත කරමින් සිටී. එය සිදුවන්නේත් ආණ්ඩුවේ නායකයන්ගේ ආශිර්වාදය ඇතිවය.

පළාත් සභා භාර රාජ්‍ය අමාත්‍යවරයා වන සරත් වීරසේකර සිංහල වීර සංවිධානය නම් සංවිධානයකින් කොළඹදී පැවැත් වූ පළාත් සභා අහෝසි කරමු යන තේමාවෙන් යුත් සංවාදයට සහභාගී වී තිබුණි. එහිදී පළාත් සභා අහෝසි කිරීම තමන්ගේ මතය බව කියා තිබුණි.

ජේවීපීය පළාත් සභා අහෝසි කළ යුතු බව මෑතකදී අවස්ථා දෙකතුනකදී කියා ඇත. එකක් දිවයින පුවත්පතේ සාකච්ඡාවකදීය. අනෙක ස්වර්ණවාහිනී නාලිකාවේ වැඩසටහනකදීය.

ජවිපෙ එසේ කීම, ජාතික ජන බලවේගයේ නායකයන්ටත් ඍජුව බලපාන කාරණයකි. පළාත් සභා ක්‍රමයට පක්ෂද, නැද්ද යන කාරණය සරල එකකි. එය පළාත් සභා සුදු අලියන්ද, කහ අලියන්ද, රතු අලියන්ද කියන ප්‍රශ්නයට අදාල එකක් නොවේ. එය බලය බෙදීමට පක්ෂද, විපක්ෂද යන කාරණයට අදාල එකකි. විශේෂයෙන් උතුරු හා නැගෙනහිර පළාත්වල බහුතරය දෙමළ හා මුස්ලිම් ජනතාව වන පසුබිමක, එම ජනතාවට තමන්ගේ පරිපාලන කටයුතු කරගැනීමට බලය ලබාදීමට එකඟද නැතිද යන කාරණය පිළිබඳ ප්‍රශ්නයකි. එය ලංකාවේ නූතන ඉතිහාසයේ අංක එකේ ප්‍රශ්නය වන ‘ජාතික ප්‍රශ්නය’ට අදාල කේන්ද්‍රීය සාකච්ඡාවකි. එම කතාවේදී ජවිපෙ ඉන්නේ බලය බෙදීමට විරුද්ධ තැනක නම්, ජාතික ජන බලවේගයේ සිටින බොහෝ අයට ජවිපෙ සමඟ එකට සිටීම ගැන කල්පනා කරන්නට සිදු වේ.

එවැනි පුද්ගලයන් කිහිපදෙනෙක්ම හිතමිතුරන් සමග කියා තිබුණේ බලය බෙදීමට ජවිපෙ විරුද්ධ නම්, තවදුරටත් එම පක්ෂය සමග කටයුතු කළ නොහැකි බවය.

එජාප පෙරළිය

එක්සත් ජාතික පක්ෂයේ නියෝජ්‍ය නායකයා ලෙස පත් වූ රුවන් විජයවර්ධන පැහැදිලිවම නව දැක්මකින් කටයුතු කිරීමේ බලාපොරොත්තු ඇතිව සිටින නායකයෙකි. එජාප ප්‍රතිපත්ති අලුත් කරමින්, නව ප්‍රවේශයකින් පක්ෂයේ ඉදිරි ගමන සැලසුම් කිරීමට ඔහු සැලසුම් කර ඇත.

අලුත් සැලසුම්, ප්‍රතිසංවිධාන වැනි කාරණා දේශපාලන පක්ෂවලට අලුත් නැත. ඒවා ඕනෑ තරම් පතුරු ගැසූ වචන වේ. එක්සත් ජාතික පක්ෂය පසුගිය කාලයක් තිස්සේ ප්‍රතිසංවිධාන ගැන කතා කළ නිසා, අලුතෙන්ම රුවන් විජයවර්ධන ඒ ගැන කතා කිරීමෙන් ලොකු උනන්දුවක් හැදෙන්නේ නැත. එහෙත්, රුවන්ට ඇත්තටම ප්‍රතිසංවිධාන අරමුණක් ඇත.

ඔහු මූලිකව ගෝලීය දේශපාලන ප්‍රවණතා දෙසට අවධානය යොමු කර ඇත. ඇමෙරිකාවේ ඩිමොක්‍රටික් පක්ෂයේ ඇලෙක්සැන්ඩි්‍රයා ඔකේසියෝ කෝටෙස් නම් තරුණ නායිකාවගේ මැදිහත්වීම් කෙරෙහිද ඔහුගේ අවධානය යොමු වී ඇත. ඊට අමතරව අනූ ගණන්වල බි්‍රතාන්‍ය ලේබර් පක්ෂයේ පැරණි ප්‍රවණතා වෙනස් කරමින් ටෝනි බ්ලෙයාර්ගේ නිව් ලේබර් නම් ප්‍රවණතාවේ නැගී ඒම ගැන රුවන් උනන්දුවෙන් සොයා බලා ඇත.

මේවා ඇසූ විට යමෙකු සිනහසෙනු නියතය. ලෝකයේ වෙනත් රටවල තිබෙන දේවල් බලමින්, ඒවා ලංකාවට ආදේශ කරගැනීමට ගන්නා උත්සාහයන් ලෙස කල්පනා කරනු ඇත. එහෙත්, ලෝක ප්‍රවණතා අධ්‍යන කරමින් ලංකාවට ආදේශ කොට සාර්ථක වූ ඕනෑ තරම් අය ලංකාවේ සිටී. එයට හොඳම උදාහරණය දැන් ආණ්ඩුවය.

ඉන්දීය භාරතීය ජනතා පක්ෂය සහ චීනයේ ආණ්ඩු පක්ෂය අනුගමනය කරමින් පොදුජන පෙරමුණ ප්‍රතිසංවිධානය කරන බව පසුගිය මහමැතිවරණයට පෙර කීවේ බැසිල් රාජපක්ෂය. ඉන්දියාවේ නරේන්ද්‍ර මෝඩි, ඇමෙරිකාවේ ඩොනල්ඞ් ට්‍රම්ප්, බි්‍රතාන්‍යයේ බොරිස් ජොන්සන්, බ්‍රසීලයේ ජායිර් බල්සනාරෝ වැනි නායකයන් ගණනාවකගෙන් ආභාෂය ලැබූ ජනාධිපතිවරයෙක් දැන් අපට සිටී.

ජනාධිපතිවරයා ලංකාගමට ගිය පසු, පරිසරවේදීන් එක්ක බැරි බවත් පරිසරයට හානි නොකර සංවර්ධනය කරන්නට බැහැ යැයි ගැමියෙකු කී කුප්‍රකට කතාවත්, ජනාධිපතිවරයා එයට සිනහ වීමත් මෑතක සිදුවීම්ය. ලංකාවේ ලොකුම වැසි වනාන්තරය වන සිංහරාජය ගැන කතාබහකදී එසේ සිදු විය.

බ්‍රසීලයේ ජනපති ජායිර් බල්සනාරෝ ඇමසන් වනාන්තරය ගැන කියන්නේත් අඩු වැඩි වශයෙන් එවැනි කතාය. ඇමසන් වනාන්තරය අසල සිටින, ඇතැම් විට වනාන්තරයට හානි කරන ගැමි ජනතාව සමග බල්සනාරෝ සුහදව සිටින්නේ, ජනප්‍රියවාදී නායකයෙකු ලෙසය. ඩොනල්ඞ් ට්‍රම්ප් ජනාධිපතිවරයාද ගෝලීය දේශගුණ අර්බුදය බොරුවක් යැයි කියමින් සිටී.

පැහැදිලිව එවැනි ගෝලීය ප්‍රවණතාවලින් පොදුජන පෙරමුණ හා එහි නායකයන් ආභාෂය ලබා ඇත. ඒ නිසා එවැනි නායකයන්ට එරෙහි වන විපක්ෂ කණ්ඩායම් වුව, ලෝක ප්‍රවණතාවලින් ආභාෂය ලැබුවාට වරදක් නැත.

ලෝක දේශපාලනයේ පවා නූතනම ප්‍රවණතා විදියට මතුව ඇති සාමාන්‍ය ජනතාවගේ ආර්ථික හා සමාජීය ප්‍රශ්න දෙස අවධානය යොමු කිරීමටත්, දේශගුණ අර්බුදය හා පරිසර ආරක්ෂණය කෙරෙහි අවධානය යොමු කිරීමටත් රුවන් බලාපොරොත්තු වෙයි. මහා පරිමාණ සංවර්ධන සැලසුම්වලදී අත්හැර දැමූ කණ්ඩායම්වලට වැඩි අවධානයක් යොමු කිරීම ලෝක ප්‍රවණතාවක් වේ.

ඇමෙරිකාවේ ඩිමොක්‍රටික් පක්ෂයේ වාමාංශික ආභාෂය ලැබූ නව තරුණ කණ්ඩායම් කෙරෙහි ඔහුගේ අවදානය යොමුව තිබේ. වත්මන් ආර්ථික ක්‍රමය තුළ පීඩාවට පත්වන පිරිස් කෙරහි අවදානය යොමු කිරීමටත්, එවැනි කරුණු ගැන වැඩිපුර කතා කිරීමටත් ඔවුන් උත්සාහ කරයි. ඒ අනුව ඔහුට අවස්ථාව ලැබුණොත් එජාපය යම් තරමක් වමට හරවනු ඇත.

අතිශය තරුණ කණ්ඩායම්, එක්සත් ජාතික පක්ෂයේ සාමාජිකයන් ලෙස නොමැතිව පක්ෂයේ කටයුතුවලට සම්බන්ධ කරගන්නේ කෙලෙසදැයි ඔහු උනන්දුව දක්වයි. විශේෂයෙන් පක්ෂයට අනුබද්ධිත, එහෙත් පක්ෂයේ කොටසක් නොවන පරිසර සංවිධාන ආදිය ආරම්භ කිරීම ගැන ඔහුගේ අවධානය යොමු වී ඇත. එජාපයට දැන් ප්‍රධාන ධාරාවේ මාධ්‍යවල ඉඩක් ලැබෙන්නේ අඩුවෙනි. දේශපාලන විවාදයකදී වුව සමගි ජන බලවේගයට සහ ජවිපෙට වැඩි තැනක් ලැබේ. ඒ නිසා අලුත් ප්‍රචාරක මාධ්‍ය සොයාගැනීමත් රුවන්ට ඇති අභියෝගයකි.

එජාපය වමට හැරෙන බව කී විට ඇතැමුන් එය විහිළුවක් ලෙස සලකනු ඇත. ඇතැමුන්ට අනුව එජාපයේ එකම උරුමය දැඩි ලිබරල්වාදී ආර්ථික අදහස් මත කටයුතු කිරීමය. එහෙත්, වත්මනෙහි ලිබරල්වාදය වුව අලුත් වෙමින් පවතී. ආර්ථික ක්‍රමවල අඩුපාඩු ගැන ගෝලීය මට්ටමේ සංවාද පවතී. ඇතැම් ආර්ථික ආකෘතිවලින් බැහැර කරන ලද ආන්තික ජනකොටස් ගැන අවධානය යොමු වී තිබේ. එජාපය වුව, ඒ ගෝලීය වෙනස හඳුනාගැනීම වටී.

එහෙත්, රුවන්ට ලොකු බාධා ඇත.

වත්මන් එජාපයේ ප්‍රතිසංස්කරණ කිරීම ලෙහෙසි නැත. එජාපය යනු ගැටුම් ගොන්නකි. ප්‍රතිවිරෝධ ගොන්නකි. ඒවා සමනය කරගැනීම ලොකුම අභියෝගයයි. බාධාව පක්ෂයේ ජ්‍යෙෂ්ඨයන් ලෙස ඉතිරිව සිටින අයගේ විරෝධයයි. ඔවුන් දේශපාලනය ලෙස දකින සාම්ප්‍රදායික කටයුත්තක් ඇත. ඔවුන් ලිබරල්වාදය ලෙස දකින සාම්ප්‍රදායික ආකෘතියක් ඇත. ඒ නිසා, රුවන්ට එවැනි නායකයන් හා ගැටෙන්නට සිදුවනු ඇත. පක්ෂ අභ්‍යන්තරයෙන් ඇසෙන කතා අනුව රුවන් විජයවර්ධන යනු ගැටුම්වලින් පසු, අනෙකා අභිබවා යන්නට උත්සාහ කරන කෙනෙක් නොවේ. ඒ නිසා ගැටුම් අවසන රුවන් නිහඬ වන්නටත් ඉඩ ඇත. එජාපය ඔහේ පවතිනවාට පවතින පක්ෂයක් වීමේ ඉඩක් තිබේ. කොමියුනිස්ට් පක්ෂය, සමසමාජ පක්ෂය සේ සාමාජිකත්වය දියව යද්දී පක්ෂය සතු දේපළ වරින් වර කුලියට දෙමින්, විකුණමින් ක්ෂීණ වීමට ඉඩක් තිබේ.

නැවුම් දැක්මක්, නව ප්‍රවේශයක් නැතිව එජාපයට ගොඩ ඒමක් නැත. රුවන්ට ඒ දැක්ම ඇත. නැත්තේ සහයෝගයය.■