මහනුවර, හන්තාන කඳුවැටියේ මීටර් 3000ට ඉහළ සංවේදී පරිසර කලාපයක අක්කර 19ක පමණ භූමි ප්‍රදේශයක් මහනුවර දිස්ත්‍රික්කයේ විපක්ෂයේ දේශපාලනඥයෙකුගේ බලපෑම මත එළිපෙහෙළි කරමින් තිබෙන බවට පසුගිය සතියෙහි මාධ්‍ය හරහා වාර්තා කිහිපයක් පළ විය.
ජුලි 27 වන දින සිට මෙම භූමි ප්‍රදේශය කිසියම් වගාවක් හෝ සංවර්ධන කටයුත්තක් සඳහා එළිපෙහෙළි කරමින් තිබෙන බවත්, දැනටමත් අක්කර දෙකකට ආසන්න භූමි ප්‍රදේශයක් එළිපෙහෙළි කර ඇති බවත් එම වාර්තාවල සටහන් විය. මේ ආකාරයෙන් හන්තාන භූමිය එළිපෙහෙළි කරනු ලබන්නේ එනසාල් වගාවකට බවත් ඒවායේ දක්වා තිබුණි.
1980 අංක 47 දරන ජාතික පාරිසරික පනතට අනුව හා 2010 පෙබරවාරි 27 දිනැති අති විශේෂ ගැසට් නිවේදනයේ පරිදි පූර්ව අනුමැතියකින් තොරව මීටර් 3000 කට වඩා ඉහළ ප්‍රදේශයේ සංවර්ධන කාර්යයන් සැලසුම් කිරීම සහ ක්‍රියාත්මක කිරීම සපුරා තහනම් බවට එම වාර්තාවල සඳහන්ය.
ඒ අනුව හන්තාන කඳුවැටියෙහි මීටර් 3000 කට ඉහළ ප්‍රදේශයක කිසියම් සංවර්ධන කටයුත්තක් සිදු කරන්නේ නම් හන්තාන පාරිසරික ආරක්ෂක කළමනාකරණ කමිටුවේ අනුමැතිය ලබාගත යුතුය. කෙසේ වෙතත් හන්තාන කන්ද මත මෙලෙස සිදු කරන එළිපෙහෙළි කිරීම සඳහා අවසරයක් ලබාගෙන නැතැයි හන්තාන සුරකින්නන්ගේ සංගමය නම් සංවිධානය හන්තාන කළමනාකරණ කමිටුව පැමිණිල්ලක් ද ඉදිරිපත් කර තිබුණි.
මෙම චෝදනා ගැන කතාකරන විට පසුගිය සතියේ ආණ්ඩුවට අභියෝගයක් වෙමින් එල්ල වී තිබුණු පරිසරය විනාශ කිරීම පිළිබඳ චෝදනා දෙකක් පසුබිමේ ඇති බව අමතක නොකළ යුතුය. ආනවිලුන්දාව රම්සාර් රක්ෂිතය විනාශ කිරීමේ චෝදනාව හා ලංකාගම මාර්ගය තනන්නට සිංගරාජ වැසි වනාන්තරයට හානි කිරීමේ චෝදනාව ඒ දෙකය. රම්සාර් රක්ෂිත යනු ජාත්‍යන්තර සම්මුතියකින් ශ්‍රී ලංකාව බැඳුණු ශ්‍රී ලංකාවේ ඉතාම වටිනා පරිසර කලාප අතරින් එකකි. ලෝක උරුමයක් වන සිංහරාජ වැසි වනාන්තරය ගැන අමුතුවෙන් කිව යුතු නැත. පෞද්ගලික ඉඩමක එනසාල් වැවීම පෙර කී සිදුවීම් දෙක අතරට එකතු වූ විට ‘දෙපැත්තෙන්ම පරිසරයට හානි කරනවා. දැන් සමබරයි’ කියා කිව නොහැක. ඒ සිදුවීම් සියල්ල එකිනෙක සමාන ඒවා නොවේ.
ආණ්ඩුවට හිතවත් මාධ්‍යවලින් ක්ෂණිකව හන්තාන ගැන කතාවට ඉහළ ආවරණයක් ලබාදී තිබුණේ රක්ෂිත වනාන්තරයක් විනාශ කරන බව හඟවමිනි. එහෙත්, ඇත්තෙන්ම එම ව්‍යාපෘතිය ආණ්ඩුවේ ඉඩමක් කොල්ලකා කළ එකක් නොවේ. එය පෞද්ගලික ඉඩමක කළ ව්‍යාපෘතියකි.
ලක්ෂ්මන් කිරිඇල්ල
මම මේ ඉඩම මගේ දුවට තෑගි ඔප්පුවක් විදියට දීලා තියෙන්නේ. ආණ්ඩුව කියනවා වගා කරන්න කියලා. ඒ නිසා මගේ දුව කිව්වා මේ ඉඩමේ මොනවා හරි වගා කරමු කියලා. දිසාපතිතුමාට බලය තියෙනවා වගා කරන්න අවසර දෙන්න. මේ ඉඩමට අවුරුදු 20 කින් විතර ගිහින් නැති නිසා ඉඩමට ඇතුල් වෙන්නවත් බැහැ. ඒ නිසා තමයි ඇතුළුවෙන්න පුළුවන් විදියට ඉඩම හෙළිපෙහෙළි කළා. ඒ විදියට පෞද්ගලික ඉඩම හෙළිපෙහෙළි කරපු පොටෝ තමයි ඔය මාධ්‍යවල දාලා තියෙන්නේ.
එම මාධ්‍යවලින් නම සඳහන් නෙකළ, ඉඩමේ අයිතිකරුවා වන්නේ පාර්ලිමේන්තු මන්ත්‍රී ලක්ෂ්මන් කිරිඇල්ලගේ දියණිය රූපා ගුණතිලකය. මන්ත්‍රී කිරිඇල්ලගේ පැහැදිලි කිරීම මෙසේය.
‘මේ ඉඩම මට අයිතිවෙලා තිබුණ පෞද්ගලික එකක්. අක්කර හතයි තුන්කාලක ඉඩමක්. මේ ඉඩම මම මුදල් දීලා ගත්තේ මීට අවුරුදු 30 කට විතර කලින්. මම නීතිඥයෙක් විදියට උසාවි යන කාලේ මේ ඉඩම ගත්තේ. මේ ඉඩම මීටර් 3000 ට වඩා උසයි. ඒ නිසා ගෙවල් හදන්න බැරි බව ඇත්ත. මීටර් 3000 ක් නම් ගෙවල් හදන්න බැහැ. අපට ඉඩමේ වගා කරන්න පුළුවන්. ඒකට බාධාවක් නෑ. හන්තාන සුරැකීම සඳහා නිකුත් කළ ගැසට් එකක් තියෙනවා. ඒ ගැසට් එකේ පවා කියලා තියෙන්නේ වගා කරන්න පුළුවන් කියලා. කවුරු හරි ගිහින් මහනුවර පොලිසියට පැමිණිල්ලක් දාලා තියෙනවා අපි ඉඩම එළිපෙහෙළි කරනවා කියලා. ඉන්පස්සේ මම පොලිසියට ගැසට් එක දුන්නා. මහනුවර දිසාපතිතුමා මේ ගැන දන්නවා. ඔහු තමයි හන්තාන කළමනාකරණ කමිටුවේ සභාපති. මගේ දුව එනසාල් වගා කරන්න ඒ මහත්තයාගෙන් අවසර ඉල්ලලා තියෙනවා. මම මේ ඉඩම මගේ දුවට තෑගි ඔප්පුවක් විදියට දීලා තියෙන්නේ. ආණ්ඩුව කියනවා වගා කරන්න කියලා. ඒ නිසා මගේ දුව කිව්වා මේ ඉඩමේ මොනවා හරි වගා කරමු කියලා. දිසාපතිතුමාට බලය තියෙනවා වගා කරන්න අවසර දෙන්න. මේ ඉඩමට අවුරුදු 20 කින් විතර ගිහින් නැති නිසා ඉඩමට ඇතුල් වෙන්නවත් බැහැ. ඒ නිසා තමයි ඇතුළුවෙන්න පුළුවන් විදියට ඉඩම හෙළිපෙහෙළි කළා. ඒ විදියට පෞද්ගලික ඉඩම හෙළිපෙහෙළි කරපු පොටෝ තමයි ඔය මාධ්‍යවල දාලා තියෙන්නේ.’
1980 අංක 47 දරන ජාතික පාරිසරික පනත යටතට මෙම ඉඩම් අයත් වෙයි. ඒ අනුව පෞද්ගලික ඉඩමක් වුව, එහි සිදුකරන කටයුතු සඳහා බැඳීමක් ඇත. කිරිඇල්ල මහතා පෙන්වාදෙන ගැසට් පත්‍රය වන 2010 පෙබරවාරි 27 අංක 1641/28 ගැසට් පත්‍රය අපි පිරික්සා බැලුවෙමු. ඒ අනුව වගාකිරීමේ හැකියාව ඇත. එහෙත් ඒ සඳහා අවසර ලබාගත යුතුය.
කරුණු විමසීමේදී ඔහු කීවේ තමන්ගේ ඉඩමෙහි වගා කිරීමට හන්තාන කළමනාකරණ කමිටුවෙන් ලිඛිතව අනුමැතියක් ඉල්ලූ බවය. එහෙත් ඔහුගෙන් වැඩිදුර විමසන විට කීවේ තමන්ට එම ලිඛිත ඉල්ලීම කළ දිනය මතක නැති බවය.
ඒ පිළිබඳ අපි මහනුවර දිස්ත්‍රික් ලේකම් කාර්යාලයෙන් විමසුවෙමු. දිස්ත්‍රික් ලේකම් කාර්යාලය යටතේ හන්තාන කළමනාකරණ කමිටුව පවතී. අප වෙත අදහස් දක්වමින් අතිරේක දිස්ත්‍රික් ලේකම් (ඉඩම්) ජේ.පී.යු.කේ. ජයරත්න අදහස් දැක්වීය. ‘හන්තාන කළමනාකරණ කමිටුව දිසාපතිතුමාගේ සභාපතිත්වයෙන් සහ මධ්‍යම පරිසර අධිකාරියේ නුවර කාර්යාලයේ අධ්‍යක්ෂතුමා ලේකම්ධුරය දරන කමිටුවක්. 2010 ගැසට් නිවේදනයේ පරිදි යම් කිසි කෙනෙක් හන්තාන භුමියේ සංවර්ධන ක්‍රියාවලියක් සිදු කරන්නේ නම් හන්තාන කමිටුවට දන්වලා අපෙන් අනුමැතිය අරගෙන ඒ සංවර්ධන කටයුතු කරන්න ඕනෑ. හන්තාන සුරැකීමේ සංවිධානය නැමැති රාජ්‍ය නොවන සංවිධානයක් කිරිඇල්ල මහත්මයාගේ මේ ඉඩම සම්බන්ධයෙන් පැමිණිල්ලක් කරලා තියෙනවා. අගෝස්තු 31 වෙනිදා මධ්‍යම පරිසර අධිකාරියෙන් ගිහින් මේ ඉඩම පරීක්ෂා කරලා බලලා තියෙනවා. ඒ වාර්තාව තවම මධ්‍යම පරිසර අධිකාරියෙන් හදනවා. ඒ නිසා මට ඒ ගැන කියන්න බැහැ. කෙසේ වෙතත් අනුමැතියක් රහිතව මෙම ඉඩමේ සංවර්ධන කටයුත්තක් කරලා තිබෙනවා නම් ඒ කාරණය සම්බන්ධයෙන් අධිකරණ කටයුත්තකට යන්නට සිදු වෙයි.
කිරිඇල්ල මහත්තයා හන්තාන කළමනාකරණ කමිටුවෙන් අවසර ඉල්ලලා ලිපියක් එවලා තියෙනවා කිව්වාට ඔහු ලිපියක් එවලා නැහැ කියලා තමයි මම හිතන්නේ. මම අවුරුදු 2කට ආසන්න කාලයක් මෙම ස්ථානයේ සේවය කරනවා. නමුත් කමිටුවේ කිසිදු අවස්ථාවක කිරිඇල්ල මහත්මයාගේ ඉඩම සම්බන්ධයෙන් අපි සාකච්ඡා කරලා නැහැ. හිටපු ඇමතිවරයෙක්ගේ ඉල්ලීමක් නම් අපිට අමතක වෙන්න විදියක් නැහැ.
ඕනෑම කෙනෙක්ට හන්තාන ප්‍රදේශයෙන් ඉඩම් මිලදී ගන්න අවස්ථාවක් තියෙනවා. ඒත් එම ඉඩමේ ගහක් කපනවා වුණත් අපෙන් අවසර ගන්න ඕනෑ. මේ ඉඩම්වල පරම්පරා ගණනාවක් ජීවත්වන පවුල් පවා සිටිනවා. ඒ අය තමන්ගේ ඉඩම්වල සංවර්ධන කටයුත්තක් කළත් අපෙන් අවසර ගන්න ඕනෑ.
එනසාල් වගාව නකල්ස්වල නම් තහනම් කරලා තියෙනවා. ඒ සඳහා තාක්ෂණික උපදෙස් ගන්න ඕනෑ. එනසාල් වැවීමෙන් හන්තාන කන්දට හානියක් වෙනවාද කියලා නම් මට කියන්න බැහැ. හන්තානේ වගාවන් කරන්න පුළුවන්. මෙම ඉඩමේ වගාවන් කරන්න අපි අනුමැතිය ලබා දුන්නත් අපි ඒ සදහා කොන්දේසි පනවනවා.’
ඒ අනුව ලක්ෂ්මන් කිරිඇල්ල මන්ත්‍රීවරයාගේ කතාවට ප්‍රතිවිරුද්ධ කතාවක් මහනුවර දිස්ත්‍රික් ලේකම් කාර්යාලය පවසයි. ඇමතිවරයා ලිපියක් යැව්වා නම් තමන්ට එය මඟහැරීමේ ඉඩක් නොමැති බව ඉහත නිලධාරියා ප්‍රකාශ කළත්, මෙම ඉඩම පිළිබඳ ඉල්ලීම කර ඇත්තේ ඇමතිවරයාගේ දියණියගේ ඉඩමට අදාළව ඇගේ නමින් බව වැදගත් කරුණකි.
මධ්‍යම පරිසර අධිකාරියේ සභාපති සිරිපාල අමරසිංහගෙන් අපි කළ විමසීමේදී ඔහු පැවසුවේ මෙසේය. ‘මේ ඉඩම රූපා ගුණතිලක නම් කාන්තාවකට අයිති ඉඩමක්. ඒ මන්ත්‍රී කිරිඇල්ලගේ දුව. ඇය නීති විරෝධීව තමයි මේ ඉඩමේ හෙළිකිරීම් කරලා තියෙන්නේ. ඒ නිසා අපි ඒ සංවර්ධන කටයුතු තහනම් කළා.’
එය නීති විරෝධී බව කියන්නේ කෙලෙසදැයි පැහැදිලි කරන ලෙස අපි ඉල්ලා සිටියෙමු. ඔහු කීවේ අවසර නොගෙන කටයුතු කළ නිසා නීති විරෝධී බවයි. ඔහු වැඩිදුරටත් ප්‍රකාශ කළේ සැප්තැම්බර් 01 වැනිදා මේ සිදුවීම පිළිබඳ මධ්‍යම පරිසර අධිකාරිය අධිකරණයට ගිය බවයි. ඒ අනුව එම ආයතනය ලක්ෂ්මන් කිරිඇල්ල මන්ත්‍රීවරයාට එරෙහිව අවි අමෝරා ඇති බව පැහැදිලිය. සිංහරාජයට හානි කරමින් දින අනූවක් ඇතුළත පාරක් ඉදිකරන ලෙස නියෝග කළ ජනාධිපතිවරයා ගැනත් එවැනිම මැදිහත්වීමක් තිබුණා නම් හොඳය.
‘සැප්තැම්බර් 01 වන දින මධ්‍යම පරිසර අධිකාරියෙන් මේ සිදුවීම සම්බන්ධයෙන් ලිපිගොනු සකස් කරලා අධිකරණ ක්‍රියාමාර්ගයකට යන්න ඉල්ලීමක් කරලා තියෙනවා. අපි අධිකරණයෙන් ඉල්ලීම කළේ මේ ඉඩමේ නැවත වන වගා කරන්නට නියෝගයක් ලබා දෙන්න කියලා. කිරිඇල්ල මන්ත්‍රීවරයා මේ ඉඩම් දුවට දුන්නාට වැඩක් නැහැ. මේවා ඉඩම් ප්‍රතිසංස්කරණ කොමිෂන් සභාව යටතේ පවතින ඉඩම්. 2010 දී මේ ඉඩම් රක්ෂිත බවට පත්කරලා තිබුණා. ඒ පවරා ගන්නකොට ඉඩම්වල ගම්මිරිස් හෝ තේ වැනි වගාවන් කරලා තිබුණා නම් විතරයි යළි වගා කරන්න පුළුවන්.’
මධ්‍යම පරිසර අධිකාරියේ සභාපතිවරයාගෙන් මෙම ඉඩම්වල ගම්මිරිස්, තේ පමණක් වගා කර තිබුණා නම් පමණක් වගා කළ හැකි බව සඳහන් වන්නේ කුමන නීතිය යටතේදැයි විමසුවද ඔහු ඒ ගැන පැහැදිලි කිරීමක් කළේ නැත. 2010 දී මෙම ඉඩම් රක්ෂිත බවට පත්කළ බව ඔහු කියන්නේ 2010 වර්ෂයේ 1641/2 ගැසට් පත්‍රය පිළිබඳ විය යුතුය. එහෙත් එම ගැසට් පත්‍රයෙහි එවැනි සඳහනක් නැත. එම ගැසට් පත්‍රය පිළිබඳ අපි මීට පෙර සඳහන් කළෙමු. ගැසට් පත්‍රය අනුව ඉඩම් හිමිකරුවාට අවසර ලබාගෙන වගාකිරීමේ හැකියාව ඇත.
මෙවැනි ඉඩම් එක් පැත්තකින් පෞද්ගලික ඉඩම් වන අතර, අනෙක් පැත්තෙන් පාරිසරික බැඳීමක් ඇති නිසා ඉඩම් අයිතිය පිළිබඳ රජය කෙරෙහි බැඳීමක්ද ඇත.
ගැටලුව ඇත්තේ ලක්ෂ්මන් කිරිඇල්ල මන්ත්‍රීවරයා ඒ අනුව නිසි පරිදි අවසර ලබාගැනීම කළාද, නැද්ද යන්නය. දෙපාර්ශ්වයෙන් පරස්පර කරුණු කියන්නේ ඒ ගැනය. කෙසේවෙතත් මෙය සිංහරාජ රක්ෂිතයේ සිදුවීමට හෝ ආනවිලුන්දාව රක්ෂිතයේ සිදුවීමට සමාන කළ නොහැකි බවත්, සිහිපත් කළ යුතුය. නිසි අවසර ලබාගැනීම ගැන ගැටලුවක් තිබේ නම්, අවසර ලබාගෙන ඉඩමේ වගා කටයුතු කිරීමට ලක්ෂ්මන් කිරිඇල්ල මන්ත්‍රීවරයාට ඉදිරියේදී හැකියාව ලබාගැනීමට ඉඩකඩක් ඇත.■
