අනුරාධපුර බන්ධනාගාරයේදී ඝාතනය වූ රැඳවියෙකුගේ මවගේ කතාව

පුතා මානසික පීඩනයට බෙහෙත් ගත්තා

තවම මරණ සහතිකයවත් නෑ

පුතාගේ පපුවට වෙඩි තියලා තිබුණේ

පුරවැසියන්ගේ ආරක්ෂාව සඳහා සිටින රජයේ අංශවලින් පුරවැසියන්ට වෙඩි තැබීම්, ජීවිත අහිමිකිරීම් නැවත එදිනෙදා දෙයක් බවට පත්වෙමින් තිබේ. එය කාගේ වරදක්දැයි අපි නොදන්නෙමු. යම් පුද්ගලයෙකු වරදකරුද, නිවැරදිකරුද යන තීන්දු කිරීමේ අයිතිය අධිකරණය වෙනුවට මාධ්‍ය තමන්ගේ අතට ගෙන තිබේ. අධිකරණයෙන් වරදකරුවෙකු වෙන්නටත් පෙර යම් පුද්ගලයෙකු වරදකරු කරන්නට මාධ්‍යවලටත්, විවිධ මාධ්‍ය ප්‍රකාශකයන්ටත් හැකිව තිබේ. ඒ නිසා කලින් කී ඝාතන සිදුවීම් නීත්‍යනුකූල ඒවා බව කිසිම පරීක්ෂණයක් නැතිවම සෑහීමට පත්වෙන්නට අපට සිදුව තිබේ.

‘මාධ්‍යවල ගියානේ. ඒ මැරිච්ච අය කරපු කෙරුවාව.’ එසේ කියා සෑහීමට පත්වීමේ හැකියාවක් නැත.

මාර්තු 21 වැනිදා අනුරාධපුර බන්ධනාගාරයේ රැඳවියන් දෙදෙනෙකු වෙඩි තබා ඝාතනය කර තිබුණි. තවත් රැඳවියන් පිරිසක් තුවාල ලබා තිබුණි. පොලීසිය වෙඩි තැබීමට පැහැදිලි හේතුවක් ප්‍රකාශ කර තිබුණි. ඒ රැඳවියන් බන්ධනාගාරයෙන් පැනයෑමට උත්සාහ කළ බවත්, කැරලිකාරී ලෙස හැසිුරුණු බවත්, එයට ප්‍රතිචාර ලෙස වෙඩි තබන්නට සිදු වූ බවත්ය. එය සාධාරණ පැහැදිලි කිරීමක් බව ඇත්තය. ඔවුන්ගේ පැත්තේ කතාවට ඇහුම්කන්දිය හැකිය. මාධ්‍යවලින් එයට සාධාරණ ප්‍රචාරයක්ද ලබා දී තිබුණි.

එහෙත් බන්ධනාගාරයක සිටියත්, නිදහසේ සිටියත් යම් පුද්ගලයෙකු ඝාතනය කළ පසු එයට සාධාරණ පරීක්ෂණයක් අවශ්‍ය බවත්, සැබෑ ලෙසම සිදුව ඇත්තේ කුමක්දැයි අධිකරණය තීන්දු කළ යුතු බවත්  අමුතුවෙන් කිව යුතු නොවේ. එම ඝාතන සිදුවීම් දෙකේදී මරණයට පත් වූ පුද්ගලයන් ගැනත් සොයාබැලීම වැදගත්ය. පොලීසිය කියා තිබුණේ ඝාතනයට ලක් වූ පුද්ගලයන් මත්ද්‍රව්‍යවලට ඇබ්බැහි වූ අය බවය. එහෙත් එම රැඳවියන්ගේ පවුල්වල උදවිය එම චෝදනා ප්‍රතික්ෂේප කරති.

පසුගිය සතියේ අපි එම රැඳවියන් අතරින් කෙනෙකු වන සමන් කුමාරගේ බිරිඳ කී කතාව ලීවෙමු. මේ ඝාතනයට ලක් වු අනෙක් රැඳවියා වන අසංක රුවන් කුමාරගේ මව, එච්.ඒ. චන්ද්‍රිකා හෙට්ටිආරච්චි මහත්මියගේ කතාවය.

‘අපි ඉන්නේ තඹුත්තේගම, ගල්ගමුවේ සියඹලන්ගම කියන ගමේ. පවුලේ ඉන්නේ මමයි මහත්තයායි, පුතාලා දෙන්නයි විතරයි. මගේ මියගිය පුතා මානසික ආබාධයක් තියෙන දරුවෙක්. එයාගේ වයස අවුරුදු 20යි. පුතා අත්අඩංගුවට ගත්තේ ජනවාරි මාසේ. බන්ධනාගාරගත කළේ හොරකමකට සැක පිට. කුඩු චෝදනාවක් මත නෙවෙයි. ටවුන් එකේ නැති වුණ බයික් එකක් වෙන කෙනෙක් හොරකම් කරලා. ඒත් බයික් එක අයිතිකාර මහත්තයාගේ කඬේ වැඩ කරන ගෝලයා පෙන්වලා තියෙන්නේ අපේ පුතා තමයි බයික් එක හොරකම් කළේ කියලා.’

හොරාගේ අම්මාගෙන් පේන අසන්නට එපායැයි, යම් කෙනෙකු වෛරී සහගත ලෙස කියනු ඇත. එහෙත් මෙම සිදුවීමෙහි වැදගත් කොටස වන්නේ අත්අඩංගුවට පත් වූ පුද්ගලයා නිර්දෝෂීද නැද්ද යන්න නොවන බව සිහි තබාගත යුතුය. ඒ නිසා මියගිය තරුණයා තවම නීතිය ඉදිරියේ වරදකරුවෙකු නොවූ පුද්ගලයෙකුය යන්න සිහි තබාගත යුතුය.

‘පුතාට ඒ තරම් දැනුමක් නැහැ. මනුස්සයෙක්  මොනවා හරි කිව්වාම එයා කරනවා. ඒ  නිසා කවුරු හරි කෙනෙක්  පුතා යවලා බයික් එකේ යතුර කඩෙන් අරගෙන. ඉන්පස්සේ ඒ කෙනා බයික් එක හොරකම් කරගෙන ගිහින්. පුතාට කල්පනාව අඩුයි. එහෙම කෙනෙක් කූඩුවේ දාන්න බැහැනේ.

ඒ නිසා පුතාට ඇපත් නියම වෙලා තිබුණා. ඇප නියම කරලා තියෙද්දි තමයි කොරෝනා වසංගතය ඇවිත් රට ලොක්ඩවුන් කළේ.  නියම වුණාට ඇප දුන්නේ නැහැ. තඹුත්තේගම පොලිසියේ මහත්තයෙක් කිව්වා කොරෝනා නිසා එළියට ගන්න වෙන්නේ නැහැ කියලා. ඊට පස්සේ මාර්තු 21 වෙනිදා බන්ධනාගාරය ඇතුළේ වෙඩි තැබීමක් සිදු වුණා කියලා විතරයි අපි දන්නේ.

මාර්තු 22 වෙනිදා, අනුරාධපුරේ පොලිසියෙන් තඹුත්තේගමට කතා කරලා තිබුණා. මේ පැත්තේ ඉන්නවා සාම කමිටුවේ මහත්තයෙක්. ඒ මහත්තයාට තමයි තඹුත්තේගම පොලිසියෙන් කියලා තිබුණේ, මේ සිද්ධිය ගැන. ඒ මහත්තයා උදේම ඇවිත් මට පුතා වෙඩි වැදිලා මිය ගිහින් බව කිව්වා.

අපේ ගෙදර කට්ටිය අනුරාධපුරේ රෝහලට ගියා. පුතාගේ පපුවට වෙඩි තියලා තිබුණේ. අපි නූගත් මිනිස්සු වුණත් දන්නවා කෙනෙක් පැනලා යන්න උත්සාහ කරනවා නම් ඒ කෙනාට වෙඩි තියන්න පුළුවන් කකුල් දෙකට විතරයි කියලා. ඒත් මගේ පුතාට පපුවේ වම් පැත්තට වෙඩි 2 ක් තියලා තිබුණු බව මම මළසිරුරෙහි දැක්කා.

අනුරාධපුර බන්ධනාගාරයට ගේන්න කලින් පුතාව වාරියපොළ බන්ධනාගාරයක තියලා තියෙනවා. අපි ඒ ගැන දන්නේ නැහැ. ඉන්පස්සේ තමයි අනුරාධපුරට එවලා තියෙන්නේ. මගෙන් උසාවියේදී ඇහුවා පුතා වාරියපොළ බන්ධනාගාරයේ ඉන්නකොට කොහේට හරි මාරු කරලා තියෙනවා, ඒ ගැන දන්නවා ද කියලා. මම කීවා ඒ ගැන දන්නේ නැහැ කියලා.

එදාම අපට අනුරාධපුර රෝහලෙන් හවස පුතාගේ මෘතදේහය භාර දුන්නා. අපි එයාව ගෙදර ගෙනාවේ නැහැ. අනුරාධපුර කනත්තේදී භුමිදානය කළා.

අපිට තවම පුතාගේ මරණ සහතිකයවත් හම්බවුණේ නැහැ. පුතාව අත්අඩංගුවට ගත්ත නඩුව තවම උසාවියේ යනවා. ඊළඟ නඩු දිනේ කවදාද කියලා මට දන්වලා එවන්නම් කියලා කිව්වා. එහෙත් අපට නීතිඥයන් හොයාගෙන නඩුවට මැදිහත් වෙන්න සල්ලි නැහැ.’

ඇය එසේ කියන්නේ තමන්ගේ අසරණකම ගැනත්, මෙම සිදුවීම පිළිබඳ යුක්තිය සොයා යන්නට තිබෙන නොහැකියාව ගැනත්ය.

‘ගිය මාසේ අන්තිම සතියේ  අනුරාධපුරේ බන්ධනාගාරයේ වෙඩි වැදිලා මැරුණ අනෙක් කෙනාගේ බිරිඳ අපරාධ පරීක්ෂණ දෙපාර්තමේන්තුවේ පැමිණිල්ලක් දානවා කියලා කොළඹ ආවා. එදා මට එන්න බැරි වුණේ පුතාගේ නඩුවකට ගිය නිසා. ඒ නඩුව පුතාට දාලා තිබුණේ නීති විරෝධි විදියට මත්පැන් විකුණුවා කියලා. ගමේ වෙන කෙනෙක් විකුණපු මත්පැන්වලට තමයි මේ විදියට පුතා පොලිසියෙන් අත්අඩංගුවට අරගෙන තිබුණේ. පුතාට කිසි දෙයක් තේරෙන්නේ නැති නිසා මේ විදියට ගමේ වෙන ගොඩක් වැරදිවලට  ගමේ මිනිස්සු පුතාව පටලවනවා. අපිට කිසි දෙයක් කියන්න බැහැ. අපිට පුතාව බේරගන්නවත් වත්කමක් නැහැ. ඒ ගැන ගමේ පොලීසිය දන්නවා. ඒත් එයාලා අපේ පැත්තට කතා කරන්නේ නැහැ. අපිත් අසරණයි.

මානසික රෝගියෙක් නිසා මිනිස්සුන්ට වුවමනා විදියට පුතාව වැරදිවලට පටලවනවා. පුතා මානසික ආබාධයකට බෙහෙත් පවා ගත්තා. ඒ බෙහෙත් කොළ එයා පුච්චලා දාලා. එයාට කිසි කල්පනාවක් නැහැ. කේන්ති ගියාම ගෙදර බඩු පවා පොළවේ ගහනවා. ඕනෑ කෙනෙක් කියන එක කරනවා.’

තම පුතාට ඇති චෝදනා ගැන ඇය කී කරුණු තම මියගිය දරුවා පිළිබඳ මව ලෙස ඇයට කියන්නට ඇති කරුණු ලෙස සිහි තබාගත යුතුය. යම් පුද්ගලයෙකු වරදකරු වනතුරු නිර්දෝෂී ලෙස සැලකිය යුතු බවට නීතිමය මූලධර්මයක් ඇති බව නැවත සිහිපත් කළ යුතුය. වරදකරු හෝ නිවැරදිකරු ලෙස ඔප්පු වන තෙක් තමන් නිර්දෝෂී බව කියන්නටත් බලගතු දේශපාලනඥයන්ට පමණක් නොව පුංචි මිනිසුන්ටද අයිතියක් ඇත. ඉහත අම්මාගේ ප්‍රකාශය අප සටහන් කළේ, වෙඩි තැබීමේ මියගිය පුද්ගලයන් ‘අපරාධකරුවන්’යැයි සිතා සෑහීමට පත්වීමේ හැකියාවක් පුරවැසියන්ට නැති බව සිහිපත් කිරීම පිණිසය.

‘මගේ මහත්තයාටත් දැන් වයසයි. එයා රැකියාව විදියට  පොල් කඩනවා. මගේ ලොකු පුතාත් කුලී වැඩ කරලා ගෙදරට කීයක් හරි ගෙනල්ලා දුන්නා. අනෙක් පුතා සාමාන්‍යපෙළ කරලා දැන්  ගෙදර ඉන්නවා.  තවම එයා රැකියාවක් කරන්නේ  නැහැ.

අපි දැනගන්න ඕනෑ මගේ අසරණ දරුවාට වෙඩි තියලා මැරුවේ කවුද කියලා. කාගෙවත් ජීවිතයක් නැති කරන්න කාටවත් අයිතියක් නැහැ. මේ මරණ ගැන  අපේ පැත්තෙන් කිසිම දෙයක් පත්තරවලවත්, රූපවාහිනියේවත් ගියේ නැහැ. පුතා මැරුණේ බන්ධනාගාරයෙන් පැනලා යන්න කියලා තමයි මුල් දවසේ ප්‍රවෘත්තිවල ගිහින් තිබුණේ. ඒත් පුතා මැරිලා වැටිලා තිබුණේ බන්ධනාගාරයේ ඇතුළේම තමයි. පැනලා යන්න ගියා නම් එළියේදී  මේ සිද්ධිය වෙන්න එපැයි. මේක බොරුවක් බව මා කියන්නේ.

අපිට ඉන්න තැනක්වත් නැහැ. මං ජීවත්වෙන ඉඩම අයිති ගල් වැඩපොළක මුදලාලි කෙනෙකුට. අපි ඒ ගල් වැඩපොළ බලාගන්නවා. දැන් නම් ගල්වැඩපොළේ වැඩ කරන්නේ නැහැ.  අපි අවුරුදු 12 ක් විතර තිස්සේ මෙතැන තමයි පදිංචි වෙලා ඉන්නේ. ඒ මනුස්සයා අපිට ඉන්න කියලා මේ කෑල්ල දීලා තියෙනවා. ප්‍රවෘත්තිවලට කියලා තිබුණා මැරුණ අය මත්ද්‍රව්‍යවලට ඇබ්බැහි වෙලා හිටපු අය කියලා. අපේ පුතා මත්ද්‍රව්‍යවලට ඇබ්බැහි වුණ කෙනෙක් නෙවෙයි.

ගමේ අයත් මේ මරණය ගැන කිසි දෙයක් කියන්නේ නැහැ. මගේ පුතාගේ මරණය දැන් යට ගිහින් තියෙන්නේ. දැන් අපි මේ ගැන කතා කළේ නැත්නම් මේ අපරාධය කරපු කෙනා නිදැල්ලේ ඉඳීවි. වෙච්ච දේ ගැන සාක්ෂි කියන්න මගේ පුතා දැන් ජීවතුන් අතර නැහැ.’

මියගිය අනෙක් පුද්ගලයා වන සමන් කුමාරගේ බිරිඳ ආර්. ප්‍රියන්ති ගුණවර්ධන කීවේද තම සැමියාගේ සිරුරේ ඉදිරිපස කොටසට වෙඩි වැදී තිබුණු බවත්, මරණ සහතිකය නොලැබුණු බවත්ය.

‘වෙඩි වැදිලා එයා වැටිලා තිබුණා. ඒ වැටුණ වේගයට එයාගේ මුහුණ සෑහෙන්න තුවාල වෙලා තිබුණා. වෙඩි වැදිලා තිබුණේ නළලේ වම් පැත්තට. වම් පැත්තේ ඔළුවේ කෑල්ලක්ම කඩාගෙන  එළියට ඇවිත් තිබුණා. මාර්තු 22 වැනිදා හවසම අපිට මහත්තයාගේ මළසිරුර ගෙදර ගෙනියන්න අවසර දුන්නා. පහුවදා පොලිසියෙන් ඇවිත් කිව්වා මිනිය ගෙදර තියාගන්න එපා වළදාන්න කියලා. මාර්තු 23 වෙනිදා උදේ 11 ට  අපි මහත්තයාගේ මළසිරුර වළදැම්මා. තවම මහත්තයාගේ මරණ සහතිකයවත් ලැබුණේ නැහැ. වෙඩි තිබ්බේ එදා බන්ධනාගාරයට ආපු හමුදාවේ නිලධාරීන්ද, බන්ධනාගාරයේ නිලධාරීන්ද කියලා අපිට හිතා ගන්න බැහැ.’

ඇය ප්‍රකාශ කලේ ද තම සැමියා මත්කුඩු පිළිබඳ චෝදනාවකට අත්අඩංගුවට පත්වූවකු නොවන බවය. ඒ අනුව අධිකරණයෙන් වරදකරුවන් නොවූ, බන්ධනාගාරගතව සිටි පුද්ගලයන් දෙදෙනෙකුට වෙඩි තැබීමේ මෙම සිදුවීම් දෙක ගැන අප අවධානය යොමු කළ යුතුය. එම පුද්ගලයන් දෙදෙනාම ඉතා දිළිඳු පවුල්වල අය බවත් සිහිතබාගත යුතුය.

කොවිඞ්-19 වසංගතය ලංකාවට පැමිණි මොහොත වූ නිසා අනුරාධපුර බන්ධනාගාරයේ වෙඩිතැබීම දිනක් දෙකක් කතාකළ, තවත් එක් සිදුවීමක් විය. ඊට වඩා බරපතළ පුවත් ඒ දිනවල නිතිපතා ඇසුණි. පාර්ලිමේන්තු මැතිවරණය පවත්වනවාද නැද්ද යන්න එක් පැත්තකින් දැවැන්ත සංවාදයක් විය. වසංගතය පිළිබඳ දිනපතා තොරතුරු, ආර්ථික බලපෑම, එදිනෙදා අවශ්‍යතා සපුරාගැනීමේ අසීරුව ආදි නොයෙකුත් ගැටලු තිබුණි. බන්ධනාගාරයක දෙදෙනෙකු ඝාතනය වීම බරපතළ පුවතක් නොවීය. ඇතැමුන්ට ඒ පුවත දැන් අමතක වී තිබිය හැක.

මෙවැනි ඝාතන සිදුවීම් තවත් එක් සිදුවීමක් ලෙස සලකා යටපත් වීම ඉතා බරපතළ කාරණාවකි. පෙර පැවති වසංගත ප්‍රශ්න ටිකෙන් ටික තුනී වෙද්දී අප එම සිදුවීම ගැන කතාකළ යුත්තේ ඒ නිසාය. මෙවැනි සිදුවීම් ගැන සත්‍යය සෙවීමේ වුවමනාව පුරවැසියන්ට මෙන්ම, ආණ්ඩු පක්ෂයේ සහ විපක්ෂයේ දේශපාලන නායකයන්ටද තිබීම වැදගත්ය.

ජනාධිපතිවරයා කියන්නේ රටටම එක නීතියක් හදන බවය. සැමට සමානව නීතිය ක්‍රියාත්මක කරන බවය. එය කතාවකට සැරසිල්ලක් ලෙස කී, පුවත්පත්වල ලොකු අකුරෙන් පළකිරීම පිණිස මතු කළ හුදු වාක්‍යයක් පමණක් නොවේ නම්, අනුරාධපුර බන්ධනාගාරයේ සිදුවීම නීතිය සැමට සමාන බව ඔප්පු කරන්නට අවස්ථාවකි. බන්ධනාගාරයක සිටින අපරාධ සැකකරුවෙකුට වුව නීතිය සමානව, සාධාරණව ක්‍රියාත්මක විය යුතුය. ඔහුගේ ඝාතකයා වරදක් කර ඇතිනම්, ඔහුටත් නීතිය ක්‍රියාත්මක විය යුතුය.■