දහඅටවැනි ආණ්ඩුක්රම ව්යවස්ථා සංශෝධනය රාජපක්ෂ පවුලේ සාමාජිකයන්ට පාර්ලිමේන්තුවේ විශාල බලයක් මීට පෙර ලැබුණු අවස්ථාවේ, එනම් 2010දී, සම්මත කරගත් ආණ්ඩුක්රම ව්යවස්ථා සංශෝධනය වේ. මෙවර මෙන්ම දහඅටවැනි සංශෝධනය ගෙන ආ මොහොතේදීත්, කෙටුම්පත ඉදිරිපත් කරනතුරු එහි ඇත්තේ මොනවාදැයි ආණ්ඩුවේ නායකයන් පැහැදිලිව කීවේ නැත. හදිසි පනත් කෙටුමපතක් ලෙස ගෙන ආ අවස්ථාවේ එයට එරෙහිව පිරිසක් ශ්රේෂ්ඨාධිකරණය ඉදිරියට ගියහ.
එහෙත් ඔවුන්ට දහඅටවැනි සංශෝධනය ගැන තර්ක කරන්නට හරිහමන් කෙටුම්පතක් ලැබී තිබුණේත් නැත. කැබිනට් මණ්ඩලයට ආණ්ඩුවේ නායකයන් ඉදිරිපත් කළ කෙටුම්පත යැයි කියමින්, විරුද්ධව අදහස් දැක්වූ නීතිඥවරුන් අතට ලැබුණු කෙටුම්පතක් තර්ක කිරීම සඳහා ගෙනැවිත් තිබුණේ නිල කෙටුම්පත නොතිබුණු නිසාය. එහෙත්, ඒ මොහොතේ නීතිපතිවරයා ලෙස ආණ්ඩුව වෙනුවෙන් තර්ක කිරීමට ශ්රේෂ්ඨාධිකරණයේ සිටි නීතිපති මොහාන් පීරිස් නැගිට කියා තිබුණේ එම විරුද්ධව අදහස් දැක්වූ නීතිඥවරුන්ගේ කෙටුම්පත සැබෑ එක නොවන බවය. තමා අත සැබෑ එක ඇති බවය.
ඒ මොහොතේ විරුද්ධ පාර්ශ්වයේ නීතිඥවරුන් නීතිපතිවරයා අත ඇති කෙටුම්පත තමන් වෙත ලබාදෙන්නැයි ඉල්ලා සිටි අතර, ශ්රේෂ්ඨාධිකරණ විනිසුරුවරුන්ගේ නියෝගය අනුව එම නීතිඥවරුන්ට කෙටුම්පතක් ලබාදෙන්නට නීතිපතිවරයාට සිදුවිය. ඒ අනුව එම නීතිඥවරුන්ට කෙටුම්පතක් ලැබුණේත්, අධිකරණයට ගිය මොහොතේය. මේ සංවාදය එලෙස රහසේ ගෙන ආ දහඅට වැනි සංශෝධනයෙහි අරමුණු සහ එහි බලපෑම ගැනය.
දහඅටට අයිතිකාරයෙක් නෑ
මහාචාර්ය රොහාන් සමරජීව
ඒක අලුත් ආණ්ඩුවක් පත්වෙලා අනෙක් පැත්තෙන් විපක්ෂයේ කට්ටිය අරගෙන ඒ අයට යම්කිසි දිරිගැන්වීම් කරලා ගෙනා ඉක්මන්ම සංශෝධනයක්. ආණ්ඩුක්රම ව්යවස්ථාව සංශෝධනය කරනවා නම් ඒක සාකච්ඡා කරන්න වටිනවානේ. ඒක සිද්ධවුණේ නැහැ.
අසීමිතව බලයේ සිටීමේ හැකියාව සහ ආණ්ඩුක්රම ව්යවස්ථා සභාව අහෝසි කරලා ඒකේ නම වෙනස් කරලා උපදේශක බලයක් පමණක් තිබෙන ආයතනයක් පත් කිරීම දහඅටෙන් කළා. ඒ අංග දෙකෙන් එක් අංගයක් වැරදියි කියලා පිළිගන්නවා. ඒ කියන්නේ ජනාධිපතිවරයාගේ පත්වීමේ වාර ගණන සඳහා තියෙන සීමාව. සීමාවක් අවශ්ය බව ඔවුන් පිළිගන්නවා. ඒ කියන්නේ, දහඅටවැනි සංශෝධනයෙන් බාගයක් වැරදි බව ඔවුන් පිළිගන්නවා.
අනෙක් කාරණය වන ආණ්ඩුක්රම ව්යවස්ථා සභාව ගැන අද ඔවුන් කිසිවක් කියන්නේ නැහැ. ඔවුන් නිහඬව ඉන්නවා. එසේ හිඳීමෙන් ඒකම නැවත ගෙනෙන බව තමයි අපට උපකල්පනය කරන්නේ. ඒ කියන්නේ දහඅටවැනි සංශෝධනයෙන් තිබුණු උපදේශන ආයතනයත් අවශ්ය නැති බව තමයි අද කියන්නේ.
දහනවවැනි සංශෝධනයට ඕනෑ තරම් අද අයිතිකාරයන් ඉන්නවා. එය ආරක්ෂා කරගැනීම වෙනුවෙන් පෙනීසිටින අය ඉන්නවා. එහෙත් දහඅටවැනි සංශෝධනයට අයිතිකාරයන් නැහැ. එය අහෝසි කළ මොහොතේ එය රැකගැනීම වෙනුවෙන් කවුරුත් පෙනී සිටියේ නැහැ.
කතා කළේ මහින්ද රාජපක්ෂ ගැනයි
නීතිඥ ජගත් ලියනආරච්චි
1978 ව්යවස්ථාවට තිබුණු බරපතළම චෝදනාව තමයි ඒ හරහා ඉතාම දැඩි බලතල සහිත විධායක ජනාධිපතිධුරයක් නිර්මාණය කරලා තියෙනවා, එය රටේ ප්රජාතන්ත්රවාදයට හිතකර නැහැ කියන එක. ඒ නිසා තමයි ඒ තත්වය අඩු කරන්නට යම් ක්රියාමාර්ග ගතයුතුයි කියලා කීවේ. යූඇන්පී රෙජීමය ඉවරවුණේ 1994 දී. ඒක අවසන් කළ වෙලාවේ ප්රතිපත්ති ප්රකාශනයේ මේ ගැන සඳහන් වුණා.
ඒ ව්යවස්ථාවට කිවේ ජේ.ආර්.ගේ බහුබූත ව්යවස්ථාව කියලා. එහෙම කියන්න ප්රධාන හේතුව වුණේ පුද්ගල වෛරයක් නෙවෙයි. ජනාධිපතිවරයා වටා බලය ඕනෑවට වඩා ඒකරාශි කරගත් නිසා. දාහත්වැනි සංශෝධනය 2001 ආවේ ඒකට උත්තරයක් විදියට. ජවිපෙ හා පොදුජන එක්සත් පෙරමුණ කණ්ඩායම් දෙකේ ගිවිසුමක් දෙක අනුව තමයි දාහත ආවේ.
එදා කීවේ චන්ද්රිකාගේ තටු කපනවා කියලයි. එහෙම කීවේත් පුද්ගල වෛරයක් නිසා නෙවෙයි. ජනාධිපති බලතල අඩු කරන්න කියලයි දාහත ගෙනාවේ. ඒකෙදී ගෙනා ප්රධානම යාන්ත්රණයක් තමයි ආණ්ඩුක්රම ව්යවස්ථා සභාව.
දහඅටවැනි සංශෝධනයෙන් කළේ දාහත්වැනි සංශෝධනයෙන් ගෙනා දේවල් නැවත ඉවත් කරලා, හැත්තෑඅටේ ව්යවස්ථාවටත් වඩා ජනාධිපතිවරයාගේ බලතල ශක්තිමත් කිරීම.
දහඅටවැනි ආණ්ඩුක්රම ව්යවස්ථා සංශෝධනය හදිසි පනතක් හැටියට ගෙන ඒම ඒ මොහොතේ කළ මූලිකම වරදක්. සංශෝධනයේ ඇතුළත් කාරණා බැලුවාම එය හදිසියේ ගෙන ඒමේ අවශ්යතාවක් තියෙන බව පෙනෙන්නේ නැහැ. ඒකෙන් කළ ප්රධාන වෙනස්කමක් තමයි ජනාධිපති ධුරයට ඉදිරිපත් වෙන තැනැත්තෙක් දෙවරක් පත්වෙලා තියෙනවා නම් නැවත වරක් තරග කිරීමේ හැකියාවක් නැති බවට වූ ප්රතිපාදනය ඉවත් කරලා වාර ගණන අසීමිත කිරීම. එම කෙටුම්පත ගෙනාවේ 2010දී. සාමාන්ය ක්රමය අනුව නැවත ජනාධිපතිවරණයක් නියමිත වෙලා තිබුණේ 2016දී. ඒ අනුව තව අවුරුදු හයකින් තියෙන මැතිවරණයකට අදාල සංශෝධනයක් තමයි හදිසි පනතක් කියලා ගෙනාවේ.
විධායක ජනාධිපති ධුරයට පත්වෙන වාර ගණන සීමා කිරීම ගොඩක් රටවල් කරනවා. මොකද අවුරුදු හයේ ධුර කාල දෙකක් කියන්නේ අවුරුදු දොළහක්. දශකයක්, සියවසකින් දහයෙන් එකක්. එතරම් කාලයක් පාලනය කරනකොට පුද්ගලයා වටා බලය ගොනුවෙනවා. ඒ අනුව තවත් වසර හයක් බලය ගත්තොත් ප්රජාතන්ත්රවාදයට අහිතකර වාතාවරණයක් හැදිලා රට ඒකාධිකාරයකට යනවා.
දහඅටවැනි සංශෝධනයෙන් කළ දෙවැනි බරපතළම සංශෝධනය තමයි ප්රධාන රාජ්ය ආයතන නිර්දේශපාලනීකරණය කිරීම සඳහා පිහිටුවා තිබුණු ආණ්ඩුක්රම ව්යවස්ථා සභාව අහෝසි කරලා ඒ වෙනුවට කිසිම බලයක් නැති පාර්ලිමේන්තු සභාව කියලා ආයතනයක් පිහිටුවීම.
තුන්වැනි වෙනස්කමක් කළා. මැතිවරණ කොමිසමට මැතිවරණ කාලයකදී රාජ්ය නිලධාරීන්, රාජ්ය දේපළ, සම්පත් හෝ මාධ්ය අයථා ලෙස පරිහරණය කිරීම වැළැක්වීම සඳහා ශක්තිමත් ප්රතිපාදන දීලා තිබුණා. දහඅටවැනි සංශෝධනයෙන් ඒ ප්රතිපාදන දියාරු කළා.
හතරවැනි වෙනස තමයි ජාතික පොලිස් කොමිෂන් සභාවට පොලිස් නිලධාරීන් බඳවාගැනීම, විනය පාලනය, ස්ථානමරු, උසස්වීම් සම්බන්ධ බලතල නැවත පවරාගෙන පොලිස් කොමිසම මහජන පැමිණිලි විභාග කිරීමේ ආයතනයක් බවට පමණක් පත් කරලා ඒක දියාරු කරලා දැමීම. ඒක ඉතාම නරක ක්රියාවලියක්. ප්රජාතන්ත්රවාදී ප්රවාහය ආපහු හැරවීමක් සිද්ධවුණේ. රාජ්ය සේවා කොමිෂන් සභාවටත් දාහත්වැනි සංශෝධනයෙන් දීලා තිබුණු බලතල ඉවත් කරලා තිබුණා.
යුද්ධය ඉවරවෙලා මැතිවරණ ජයග්රහණයකිනුත් පස්සේ තමයි දහඅටවැනි සංශෝධනය ගෙනාවේ. එළියේ කතාකළේ ආණ්ඩුක්රම ව්යවස්ථා සංශෝධනයකට වඩා මහින්ද රාජපක්ෂට ජනතාවගේ විශ්වාසයක් තියෙනවා, තුන්වැනි පාරත් පත්වෙන්න ඕනෑ කියලයි. ඒ විශ්වාසය සහතික කරන්න දහඅටවැනි සංශෝධනය ගේනවා කියලයි එදා කීවේ. ඒ කාලයේ ලෝකයෙහි ජනාධිපතිධුරය තුන්වැනි වතාවටත් දරන්න පුළුවන් බවට තිබුණු නීතිරීති උදාහරණ විදියට ගෙනාවා.
2010 නොවැම්බර් 18 වැනිදා දහඅටවැනි සංශෝධනයට අදාළ විවාදයේ හැන්සාඞ් එකේ තියෙනවා, අනුර කුමාර දිසානායක මන්ත්රීවරයාගේ ප්රකාශයක්. ඔහු කියනවා ශ්රේෂ්ඨාධිකරණය ඉදිරියට ඔවුන් කැබිනට් මණ්ඩලයේ සාමාජිකයෙකුගෙන් ඉල්ලාගත් දහනවවැනි සංශෝධනයේ පිටපතක් ඉදරිපත් කළ බවත්, එතකොට රජය පැත්තෙන් පෙනීහිටපු නීතිඥයන් ඒක සැබෑ කෙටුම්පත නොවේයැයි කීව බවත්.
එදිනම ඒ ආණ්ඩුව එක්ක හිටපු වාමාංශික පක්ෂ තමන්ගේ මතය ඇතුළත් ඒකාබද්ධ ලියවිල්ලක් සභාගත කළා. ඒකෙදී ඔවුන් කීවේ ජනපතිගේ බලතල අසීමිත නම් තේරී පත්විය හැකි අවස්ථා ගණන සීමා කරන්න කියලයි. ‘බලය සීමිත නම් වාර ගණන අසීමිත වූවාට ප්රශ්නයක් නැත. බලය අසීමිත නම් වාර ගණන සීමා විය යුතුය’ කියලා ඔවුන් කියා තියෙනවා. ඔවුන් වැඩිදුරටත් කියා තියෙනවා දේශපාලන සාධක අනුව දහඅටවැනි සංශෝධනයට සහයෝගය දෙන බව. බලය ජනාධිපතිවරයා වටා ඒකරාශි වෙනවාට අකමැති බව ඔවුන් පැහැදිලිව කියලා තියෙනවා. තිස්ස විතාරණ, ඩිව් ගුණසේකර, චන්ද්රසිරි ගජධීර, වාසුදේව නානායක්කාර හා වයි.ජී. පද්මසිරි කියන අය තමයි ඒකට අත්සන් කරලා තියෙන්නේ. ඒකෙනුත් වැටහෙනවා ඒ මොහොතේ දහඅටවැනි සංශෝධනයට අත ඉස්සූ අයගේ පවා ඒ ගැන එකඟතාවක් නොතිබුණු බව.
ජනමත විචාරණයක් ඕනෑ බව අපි එදා කීවා
ආචාර්ය, ජනාධිපති නීතිඥ ජයම්පති වික්රමරත්න
17 වැනි සංශෝධනයෙන් ජනතා පරමාධිපත්යය ශක්තිමත් වුණා. දහඅටවැනි සංශෝධනයෙන් සිදුකළේ එය නැවත දුර්වල කරමින්, ජනාධිපතිවරයාගේ බලතල ශක්තිමත් කිරීම.
අපි ඒ මොහොතේ ශ්රේෂ්ඨාධිකරණය ඉදිරියේ තර්ක කළේ, ජනතා පරමාධිපත්යය නැවත දුර්වල කරනවා නම් ජනමත විචාරණයකට යා යුතු බව. මොකද ශ්රී ලංකාවේ ආණ්ඩුක්රම ව්යවස්ථාව අනුව යම් පනත් කෙටුම්පතකින් ජනතා පරමාධිපත්යය දුර්වල වෙනවා නම්, ඒ සඳහා ජනමත විචාරණයක් අවශ්යයි.
ඒ අනුව 17න් ශක්තිමත් කරන ලද ජනතා බලය දුර්වල කරනවා නම් ජනමත විචාරණයක් ඕනෑ. ඒ බව අපි තර්ක කළත්, ශ්රේෂ්ඨාධිකරණය ඒ මොහොතේ එම කාරණය ගැන නිශ්චිත පිළිතුරක් දුන්නේ නැහැ. මේ මොහොතේ 20 වැනි සංශෝධනයක් ගේනවා නම් එයට පවා අර තර්කය අදාළ වෙනවා.
මා එහෙම කියන්නේ, 19 වැනි සංශෝධනයෙන් ජනාධිපතිවරයාගේ බලතල දුර්වල කරමින්, ජනතා පරමාධිපත්යය ශක්තිමත් කළ නිසා. 19වැනි සංශෝධනය හරහා හුඟක් පැතිවලින් ජනතා පරමාධිපත්යය ශක්තිමත් වුණා. ඒ අනුව දහනවවැනි සංශෝධනයෙන් ශක්තිමත් කළ ජනතා පරමාධිපත්යය දුර්වල කරනවා නම්, 20 වැනි සංශෝධනයට ජනමත විචාරණයක් ඕනෑ.
18 වැනි සංශෝධනය ගෙනාවේ හදිසි පනතක් ලෙස. 19 වැනි සංශෝධනයෙන් හදිසි පනත් ගෙන ඒම සඳහා තිබුණු හැකියාව ඉවත් කළා. එහෙත්, අලුතින් ගෙන එන්නට බලාපොරොත්තු වන 20 වැනි සංශෝධනයට හදිසි පනත් ගෙන ඒම සඳහා පහසුකම් සැලසෙන විධිවිධාන ඇතුළත් කරන බවට පුවතක් මා දැක්කා. ඒ පුවත දැකලා මම හුඟක් කම්පනයට පත් වුණා.
නීති කෙටුම්පත් කරන ඕනෑ කෙනෙක් දන්නවා හදිසි පනත් කියා එකක් නැති බව. කිසිම පනතක් හදිසියේ ගෙනඑන්න බැහැ. නීති කෙටුම්පත් කරන අය ඒ බව කියාවි. ඕනෑ කෙටුම්පතක් සකසන්නට සති කිහිපයක්වත් ගත වෙනවා. අද නින්දෙන් නැගිටලා හෙට උදේ වෙද්දී පනත් කෙටුම්පතක් හදන්න බැහැ.
දහනව වැනි සංශෝධනයට කලින් තිබුණේ සතියකට කලින් සාමාන්ය පනතක් ගැසට් කරන්න ඕනෑ කියලයි. එහෙත් හදිසි පනතක් කියන ප්රතිපාදනය යටතේ යම් පනතක් ගෙනාවොත් ඒක ගැසට් කරන්න ඕනෑ නැති බව තමයි තිබුණේ. හදිසි පනතක් කෙළින්ම ශ්රේෂ්ඨාධිකරණයට දාන්න පුළුවන්. ශ්රේෂ්ඨාධිකරණය පැය 72ක් ඇතුළත ඔවුන්ගේ මතය ප්රකාශ කරන්න ඕනෑ. ඒ අනුව එයාලාටත් අලුත් පනතක් අධ්යයනය කරන්නට ප්රමාණවත් කාලයක් නැහැ. නීතිඥවරුන්ට සහ පුරවැසියන්ටත් ඒ අවස්ථාව නැහැ.
මේ කරුණ භයානක වන්නේ ලංකාවේ යම් පනතක් සම්මත වූ පසු, එම පනතෙහි යම් වගන්තියක් ආණ්ඩුක්රම ව්යවස්ථාවට පටහැනි නම් එයට අභියෝග කරන්නට නොහැකි වීම නිසායි. ආණ්ඩුක්රම ව්යවස්ථාවේ මූලික අයිතිවාසිකම් හෝ වෙනත් කාරණාවලට පටහැනි පනත් බොහොමයක් ලංකාවේ තියෙනවා. ඒ වගේ ගොඩක් පනත් හදිසි පනත් ලෙස ගෙනා ඒවා. ඒ නිසා ඒ ක්රමය ඉතාමත් නරක එකක්.
19 වැනි සංශෝධනයෙන් හදිසි පනත් කියන ක්රමවේදය ඉවත් කළා. දැන් යම් පනතක් සම්මත කරගන්නට සති දෙකකට කලින් ගැසට් කරන්න ඕනෑ. ඊට කලින් තිබුණු සතියක කාලය සති දෙකක් දක්වා වැඩි කළේ පුරවැසියන්ට හා නීතිඥයන්ට ඒ පිළිබඳ අභියෝග කරන්නට අවස්ථාවක් ලබාදීම සඳහා.
20 වැනි සංශෝධනයකින් හදිසි පනත් සඳහා නැවත ඉඩ සලසනවා නම්, නීතිඥ සංගමය ඒ නරක ප්රතිපාදනයට අවධානය යොමු කරලා, ඒ ගැන අදහස් දක්වනු ඇතැයි මා අපේක්ෂා කරනවා.
18 වැනි සංශෝධනයෙන් ආණ්ඩුක්රම ව්යවස්ථා සභාව නැති කරලා, පාර්ලිමේන්තු කමිටුවක් පත්කළා උපදේශනය සඳහායැයි කියමින්. එයට බලයක් නොතිබුණු නිසා ජනාධිපතිවරයා කිසිම සීමාවක් නැතිව පත් කළා. ශ්රේෂ්ඨාධිකරණයට පත්කිරීම් කළා, නීතිපති ආදි තනතුරු පත්කළා.
ආණ්ඩුක්රම ව්යවස්ථා සභාවෙහි තිබුණේ යම් පත් කිරීම් සඳහා ජාතික එකඟතාව ලබාගැනීමේ යාන්ත්රණයක්. ඒ මගින් තමයි යම් පත්කිරීමක් ස්වාධීන වුණේ. සමහරු කියනවා ස්වාධීන පුද්ගලයන් කියලා පිරිසක් නැති බව. තනතුරුවලට පත්වෙන ඕනෑ කෙනෙකුට යම් මතයක් තියෙන බව.
ඒක ඇත්ත. ඕනෑ කෙනෙකුට දේශපාලන, සමාජ මතයක් තියෙනවා. එහෙත්, ඔවුන්ගේ ස්වාධීනත්වය රැකෙන්නේ ඔවුන් ජාතික එකඟත්වය මත පත්වෙනවාද නැද්ද කියන කාරණය උඩ. ආණ්ඩුක්රම ව්යවස්ථා සභාවෙහි ඉන්න අයටත් විවිධ මත තියෙනවා තමයි. එහෙත්, එකිනෙකට පරස්පර අදහස් තියෙන පුද්ගලයන් යම් පත්කිරීමක් සඳහා සාකච්ඡා කරලා එකඟතාවක් ඇති කරගන්න ඕනෑ. මා ජාතික එකඟතාව කියන වචනය නිතර පාවිච්චි කරන්නේ ඒකයි.
ඒක වැරදි සංශෝධනයක්
ඩිව් ගුණසේකර -ශ්රී ලංකා කොමියුනිස්ට් පක්ෂයේ හිටපු ලේකම්
දහඅටවැනි සංශෝධනයට අත උස්සපු එක අපේ පක්ෂය කළ වරදක්. අපි දහටවැනි සංශා්ධනයට එකඟ නැහැ. ඒක වැරදි සංශෝධනයක්. ඒ මොහොතේ මා එම සංශෝධනයට අත ඉස්සුවේ පක්ෂයේ මධ්යම කාරක සභාවේ තීන්දුවක් මත. අපේ පක්ෂය අභ්යන්තර ප්රජාතන්ත්රවාදය තියෙන පක්ෂයක්. බහුතර මතය අනුව කටයුතු කළ යුතු වුණා. දහඅට වැනි සංශෝධනයට අත උස්සනවාද නැද්ද කියන කාරණය ගැන මධ්යම කාරක සභාවේ සාකච්ඡා කරන විට මගේ පෞද්ගලික මතය වුණේත් එයට විරුද්ධ විය යුතු බව. එහෙත්, මධ්යම කාරක සභාවේ වැඩි ඡන්ද එකකින් දහඅටවැනි සංශෝධනයට පක්ෂ විය යුතු බවට තීන්දු වුණා.
ආණ්ඩු පක්ෂයේ කැබිනට් ඇමතිවරයෙක්ව සිටියදී, දහඅටවැනි සංශෝධනයෙන් මාස තුනකට පස්සේ මම පාර්ලිමේන්තුවේ ප්රකාශයක් කළා දහඅට වැරදි බවට.
දහඅටවැනි සංශෝධනයෙන් කළේ ජනාධිපතිවරයාට දෙවතාවක් පමණක් පත්වීම සඳහා තිබුණු සීමාව ඉවත් කරගැනීම. ඒ වෙලාවේ මහින්ද රාජපක්ෂ හිටපු ජනාධිපතිවරයා තමාගේ බලය ශක්තිමත් කිරීමේ අරමුණෙන් තමයි ඒක ගෙනාවේ.
ලංකාවේ දේශපාලන පක්ෂවලට තුනෙන් දෙකක බහුතර බලය ලැබුණාම හිතුමතයට ව්යවස්ථා සංශෝධන සිදුකරනවා. රටට ඕනෑ මොකක්ද, බහුතරයට ඕනෑ මොකක්ද කියලා බලන්නේ නැහැනේ. පක්ෂයේ න්යායපත්රයට අනුව තමයි වැඩ කරන්නේ. දහඅටවැනි සංශෝධනය හදිසියේ ගෙනා එකක්. සංශෝධනයක් ගෙන එන්න කලින් සාකච්ඡා කිරීමේ සම්ප්රදායකුත් ලංකාවේ නැහැ. 1978 ආණ්ඩුක්රම ව්යවස්ථාව ගෙනාවේත් ඒ විදියට. රටේ මූලික නීතිය හදිසියේ ගෙනැත් සම්මත කරගත්තා.
ජනතාව විරුද්ධව පෙළගැහුණා
නීතිඥ ලාල් විජේනායක
දහනවවැනි ආණ්ඩුක්රම ව්යවස්ථා සංශෝධනය මේ ආණ්ඩුවෙන් සංශෝධනය කරන බව කීවාට තේරුමක් නෑ. එහෙම ව්යවස්ථා සංශෝධනයක් සංශෝධනය කරන්න බැහැ. දහනවයෙන් පස්සේ ව්යවස්ථාව සංශෝධනය වෙලයි තියෙන්නේ. දැන් විසිවැනි සංශෝධනයක් ගේන්න තමයි උත්සාහ කරන්නේ. පවතින ආණ්ඩුක්රම ව්යවස්ථාව වෙනස් කරමින්, දහනවවැනි ව්යවස්ථා සංශෝධනය වෙනස් කරන්න උත්සාහ කරනවා ඇති. සමහරුන් හිතනවා දහනවවැනි සංශෝධනය අහෝසි කරනවා කීවාම නැවත දහඅට ක්රියාත්මක වේවි කියලා. එහෙම කරන්න බැහැ. දහඅට අහෝසි වෙලා ඉවරයි.
ජනතාව දහඅටවැනි සංශෝධනයට විරුද්ධව විශාල වශයෙන් පෙළගැහුණා. එහෙත් දහඅට ගැන සංවාදයක් ගියේ ඒක සම්මත වුණාටත් පස්සේ. මිනිසුන් අත්දැකීම් ඇසුරෙන් එහි බරපතළකම වටහාගත්තා. මහින්ද රාජපක්ෂ ආණ්ඩුව පරාජය වුණේ දහඅටට විරුද්ධව ජනතාව පෙළගැහුණ නිසා. ඒ ජනාධිපතිවරණයේදී සහන දීමේ පොරොන්දුවක් තිබුණේ නැහැ. ප්රජාතන්ත්රවාදය ස්ථාපිත කරලා දහඅට අහෝසි කරලා, දහනවවැනි සංශෝධනයක් ගේනවා කියලයි ඒ වෙලාවේ ජනාධිපතිවරණයට ආවේ. ඒ වෙනුවෙන් තමයි දින සීයේ ආණ්ඩුවක් පත් වුණේ. දහනවවැනි සංශෝධනය ගෙනාවේ ඒ අනුව.
දහඅටවැනි සංශෝධනයෙන් තනතුරු පත්කිරීමේ බලය එහෙම්පිටින්ම ජනාධිපතිවරයා ගත්තා. මා දකින විදියට වාර ගණනටත් වඩා බරපතළ කාරණය එය. සියලු පත්කිරීම් ජනාධිපතිවරයාගේ අතට පත්වෙනකොට ජනාධිපතිවරයා අසීමිත බලයත් ඇති නායකයෙක් බවට නැවත පත්වුණා.
දහඅටවැනි සංශෝධනයෙන් පසුත්, දාහත්වැනි සංශෝධනයට පෙරත් තිබුණු අත්දැකීම් ගැන තමයි අපි සලකන්න ඕනෑ. සියලු පත්කිරීම් ජනාධිපතිවරයාට ඕනෑ හැටියට කරන්නට පුළුවන් කාලයක්.
ජනතාවට ජනාධිපතිවරයාගේ බලතලගැන ඉතා නරක අත්දැකීම් තියෙනවා. මීට කලින් ප්රේමදාස යුගයේදී ඉතා නපුරු විදියට බලතල අවභාවිත කළ බව දකින්න ලැබුණා. මානව හිමිකම් කඩකළා. රාජ්ය සේවය සම්පූර්ණයෙන් දේශපාලනීකරණය කළා. ඒ අනුව දහඅටවැනි සංශෝධනයෙන් ස්ථාපිත කරපු ජනාධිපති බලතල පිළිබඳ අත්දැකීම් ඉතා කටුකයි. පොලීසිය මෙහෙයවූවේ ජනාධිපති. අධිකරණයට පවා ඇඟිලි ගැසුවා. ශ්රේෂ්ඨාධිකරණ විනිසුරුවරුන්ගේ දොරවල් අගුළු දාලා තිබුණා. පොලීසියේ අත්අඩංගුවේ සිටි පුද්ගලයන් පවා කිසිම අධිකරණමය ක්රියාමාර්ගයක් නැතිව මරලා දැම්මා. අධිකරණයට එයට එරෙහි වීමේ හැකියාවක් තිබුණේත් නැහැ. මානව හිමිකම් කඩකිරීම් සිද්ධවුණා. අධිකරණය ආණ්ඩුවට යටවෙලා හිටියා. ජනතාවට ඒ අත්දැකීම් අමතකද කියා අපි දන්නේ නැහැ. මට හිතෙන විදියට ඒ අත්දැකීම් අමතක කරන්න ලෙහෙසි නැහැ.■
