තිබුණේ නීතියේ ගැටලුවක් නෙවෙයි පුද්ගල ගැටලුවක්

සමගි ජන බලවේගයේ පාර්ලිමේන්තු මන්ත්‍රී ඉරාන් වික්‍රමරත්න

හිටපු ආණ්ඩුව පවත්වාගෙන යෑමට දහනවවැනි සංශෝධනය නිසා ඇති වූ බවට පවතින අදහස ඔබ විශ්වාස කරනවාද?

නැහැ. ඒක සම්පූර්ණයෙන්ම ප්‍රතික්ෂේප කරන්න ඕනෑ අදහසක්. දහනවය නිසා ඇතිවුණ ගැටළුවක් නෙවෙයි හිටපු ආණ්ඩුවේ තිබුණේ. මීට කලින් 2001ත් ආණ්ඩුවක් තිබුණා. එදා රටේ ජනාධිපති චන්ද්‍රිකා මැතිණි සහ රනිල් වික්‍රමසිංහ අතර ගැටුම් ඇති වූ බව ප්‍රකට කාරණයක්. එදා දහනවයක් තිබුණේ නැහැ. මේක දහනවය බිල්ලෙක් කරන්නට ගන්නා බොරු උත්සාහයක්. ඕනෑ වෙලාවක මොකක්හරි දෙයක් වැරදුණාම හේතුවක් හොයනවා. හුඟක් වෙලාවට වැරදි තැනට ඇඟිලි දිගු කරනවා. 2002 හෝ 2015 නායකයන් අතර ගැටුමක් තිබුණානම් ඒක දහනවයේ හෝ වෙනත් තැනක ගැටළුවක් නෙවෙයි. අපි දහනවයේ ගැටළු කියලා මේ හඳුන්වන්නේ නීතියේ ගැටළු ගැනනේ. එහෙත්, එතැන තිබුණේ නීතියේ ගැටළුවක් නෙවෙයි පුද්ගල ගැටළුවක්. සාමාන්‍ය භාෂාවෙන් කීවොත් මේ රටේ ඇතිවෙන්න නීති තියෙනවා. ඒ නීතිවල අඩුපාඩුවක් නෙවෙයි මේ රටේ තියෙන්නෙ. හැමදාම තිබුණේ නායකයන්ගේ පුද්ගල ප්‍රශ්න විසඳාගන්න බැරි ගැටළුවක්. ඒ නිසා ගැටළු පුද්ගලයන් පිට දාලා ඇඟ බේරාගන්නයි උත්සාහ කළේ. ඒ නිසා දහනවයෙන් පුද්ගල ගැටුම් ඇතිවුණා කියන එක සම්පූර්ණයෙන් ප්‍රතික්ෂේප කරනවා.

ඔබ හිතන විදියට ජනාධිපති ප්‍රමුඛ විධායක බලය හිමි නායකයන් දහනවවැනි සංශෝධනයට විරුද්ධ ඇයි?

ඕනෑ නායකයෙකුට ඕනෑ අසීමිත බලතල. බලයෙන් වෙරි වෙනවා කියලා කියනවානේ. ඒක මම නිශ්චිත පුද්ගයෙක්ට ඇඟිල්ල දිගු කරලා කියන දෙයක් නෙවෙයි, ඒක ස්වභාවික දෙයක්. ඒ තමයි මනුෂ්‍යයා හැදිලා තියෙන විදිය. දහනවයෙන් හුඟක් දේවල් කරලා තියෙනවා. එකක් තමයි විධායකයේ බලතල පාර්ලිමේන්තුවටත් ජනතාවටත් වගකිව යුතු බවට වෙනස් කිරීම. දහනවයේ මූලික අදහස තමයි ඒක. ජනාධිපති විතරක් නෙවෙයි ජනාධිපතිවරයා, ඇමති කෙනෙක් හෝ සම්පූර්ණ කැබිනට් මණ්ඩලය වුණත් පාර්ලිමේන්තුවට සහ ජනතාවට වගකියන්න ඕනෑ. ඕනෑ හැටියට තීන්දු ගන්නත්, ඕනෑ දෙයක් කියන්නත් අවසර නැහැ. අපි තොරතුරු දැනගැනීමේ අයිතිය දහනවවැනි සංශෝධනයෙන් පුරවැසියන්ට ලබාදුන්නා.

ඒක පුරවැසියන්ට විශාල බලයක් ලබාදීමක් නේද?

ඔව්, දැන් නායකයන් පුරවැසියන්ට වගකියන්න ඕනෑ. ඒ වගේම තමයි ජනාධිපතිවරයා පාර්ලිමේන්තුවට වගකියන්න ඕනෑ වීම. වගකීම සඳහා කරපු එක වෙනසක් තමයි ජනාධිපතිවරයාගේ ධුර කාලය අවුරුදු හයේ ඉඳන් පහට අඩු කිරීම. මෑතකදී දහනවවැනි සංශෝධනය පිළිබඳ ජනමතය විමසීමට සමීක්ෂණයක් කරලා තිබුණා. ග්‍රාම නිලධාරී වසම් 58ක මෙම සමීක්ෂණය කරලා තිබුණා. එහිදී ජනාධිපතිවරයාගේ ධුර කාලය අඩු කිරීම ගැන බහුතරයක් කැමතියි. කඩුවෙල, ශ්‍රී ජයවර්ධනපුර කෝට්ටේ, හෝමාගම වැනි වත්මන් ආණ්ඩුවට විශාල ඡන්ද ප්‍රමාණයක් ලබාදුන් ආසනවල පවා එම සමීක්ෂණය කරලා තිබුණා. එම ආසනවලත් බහුතරය ජනාධිපතිගේ බලය සීමා කිරීම ගැන කැමැත්තක් දක්වනවා. ජනාධිපතිවරයාට දෙවතාවකට වඩා පත් නොවිය හැකි ලෙස සීමාව යළි පැනවීම ගැන ඔවුන් කැමතියි. මිනිසුන් ජනාධිපතිවරයාගේ බලතල සීමා කිරීම ගැන විශාල ලෙස සතුටු වෙන බව එම සමීක්ෂණවලින් පැහැදිලියි. තොරතුරු දැනගැනීමේ අයිතිය ගැන ඔවුන් සතුටුයි.

දහනවවැනි සංශෝධනයෙන් ජනාධිපතිවරයාගෙන් පත්කිරීම් බලතල ඉවත් කළ බව පිළිගත හැකිද?

දැනුත් ජනාධිපතිවරයාට පත්වීම් කරන්න පුළුවන්. 19වැනි සංශෝධනයෙන් පසුවත් ජනාධිපතිවරයාට අගවිනිසුරුවරයා පත් කළ හැකියි, විනිසුරුවරුන් පත් කළ හැකියි, පොලිස්පතිවරයා පත්කළ හැකියි, නීතිපතිවරයා පත්කළ හැකියි, අමාත්‍යාංශ ලේකම්වරුන් පත් කළ හැකියි. එවැනි පත්කිරීම් සෑහෙන ප්‍රමාණයක් කිරීමේ බලය තියෙන්නේ ජනාධිපතිවරයාට. නාමයෝජනා කිරීම ඔහුට කළ හැකියි.

එහි අදහස එම පත් කිරීමේ බලය ඉවත් කරලා නැති බව නේද?

ඔව්, නාමයෝජනා කිරීමේ අයිතියත්, පත්කිරීමේ අයිතියත් හිමිවන්නේ ජනාධිපතිවරයාට. එහෙත් පුංචි වෙනසක් තියෙනවා. ජනාධිපතිවරයා යම් කෙනෙකුගේ නම යෝජනා කළාට පස්සේ ඒක ස්වාධීන ආයතනයකින් අනුමත කරන්න ඕනෑ. ඒක අලුත් සංකල්පයක් නෙවෙයි. බොහෝ තැන්වල පත්කිරීම්වලට ඒ ක්‍රමය අදාලයි. මම බැංකුවක ප්‍රධාන විධායක නිළධාරියෙකු ලෙස පත් වුණානේ. එහිදී බැංකුවේ අධ්‍යක්ෂ මණ්ඩලය මහ බැංකුවට මගේ නාමයෝජනාව යැව්වා. එතකොට මහබැංකුව ස්වාධීනව හොයා බැලුවා මේ පුද්ගලයා සුදුසුද කියලා. එහිදී අධ්‍යාපනය ආදී සුදුසුකම් වගේම සදාචාරමය සුදුසුකම් දිහාත් බලනවා. ඉන්පසුව මහබැංකුවෙන් අනුමැතිය දුන්නාම තමයි පත් කරන්න පුළුවන්. එහෙම අනුමැතිය දුන්නේ නැත්නම් මහබැංකුවෙන් වෙනත් පුද්ගලයෙක් පත් කරන්නේ නැහැ. ඒ වෙනුවට ඔවුන් වෙනත් නමක් එවන්න කියලා යෝජනා කරනවා.

දහනවවැනි සංශෝධනයෙන් පසු ජනාධිපතිවරයාටත් තියෙන බලය ඒකමයි නේද?

ඔව්, ජනාධිපතිවරයාට පමණයි නාමයෝජනා කරන්න පුළුවන්. ඔහු එවන නමකට අනුමැතිය දීම හෝ නොදීම පමණයි ආණ්ඩුක්‍රම ව්‍යවස්ථා සභාවට කරන්න පුළුවන්. ඒ ක්‍රමය නිසා ඥාතීන්, මිත්‍රයින් පත් කරන්න බැහැ. රැකියාවට ගැලපෙනවාද, හොරෙක්ද, මිනිමරුවෙක්ද කියලා හොයලා බලලා පත්වීම ලබාදිය හැකියි.

ඒ කියන්නේ දහනවයෙන් පස්සේත් ජනාධිපතිවරයාට ඕනෑ කෙනෙක් පත් කරන්න පුළුවන්, එහෙත් නුසුදුසු කෙනෙක් පත් කරන්න බැහැ නේද?

ඒක හරි. යම් කෙනෙක් තනතුරට සුදුසුද නැද්ද කියලා ජනාධිපතිවරයාට තනිවම තීන්දු කරන්න බැහැනේ. ඒ සඳහා ජනාධිපතිවරයාගෙන් පරිබාහිර ස්වාධීන ආයතනයක් ඕනෑ. මේ රටේ වෙනස්වීම් කරනකොට මේක මහින්දට අදාලද, ගෝඨාභයට අදාලද, රනිල්ට අදාලද කියලා බලන්න ඕනෑ නැහැ. අපි ඒ මානසිකත්වයෙන් ගැලවෙන්න ඕනෑ. අපි ඒ ප්‍රතිපත්ති හදන්න ඕනෑ රටට මොකක්ද හොඳ කියන කාරණය මත. පුද්ගලයන් ඇවිල්ලා යනවා. බලය අනියතයි.

හිටපු මහාචාර්ය ජී.එල්. පීරිස් කෑගහනවා එන්.ජී.ඕ.කාරයන්ට ඕනෑ හැටියට පත්කිරීම් කරන්න වෙනවා කියලා. මම ගොඩක් කණගාටු වුණා නීතිය පිළිබඳ මහාචාර්යවරයෙකු ඒ වගේ කතා කිරීම ගැන. එන් සහ ජී කියන වචන දෙකෙන් කියැවෙන්නේ රාජ්‍ය නොවන කියන අදහස. ලංකාවේ බහුතර මිනිසුන් ඉන්නේ ආණ්ඩුවෙන් පිට. ඒ නිසා ආණ්ඩුවෙන් පිට වීම ගැටළුවක් නැහැ. එහෙත්, ජනාධිපතිවරයාගේ පත්කිරීම් අනුමත කරන්නට තියෙන ආණ්ඩුක්‍රම ව්‍යවස්ථා සභාවේ බහුතරය ඉන්නේ පාර්ලිමේන්තුවේ සාමාජිකයන්. තුන්දෙනෙක් විතරයි පාර්ලිමේන්තුවෙන් පිට අය ඉන්නේ. ඒ අයත් සිවිල් සමාජය නියෝජනය කරමින් පත්වෙන අය. මගේ මතය අනුව බහුතරය දෙන්න තිබුණේ සිවිල් සමාජයට. එහෙත් ඒකේ බලයත් දේශපාලනඥයන් අල්ලාගෙන ඉන්නවා. දහනවයේ ගැටළුවක් තියෙනවානම් ඒක තමයි ඒ. විවිධ දවස්වලට විවිධ කරුණු කීම, විවිධ කතාන්දර ගෙතීම ආණ්ඩුව කරනවා. එන්ජීඕකාරයෝ, මුදල් හම්බ කරන පිරිස් වගේ කතා හදනවා. ඒත් මේ රටේ බහුතරය දන්නවා වැඩිපුර මුදල් හම්බ කරන්නේ සිවිල් සමාජයේ ඉන්න අයද දේශපාලනඥයන්ද කියලා. ඒ ගැන මම වැඩිපුර කියන්න ඕනෑත් නැහැ. ජී.එල්. පීරිස් වගේ කෙනෙක් ඔයවගේ කතාවක් කීම ගැන මට ටිකක් පුදුමයි.

ද්විත්ව පුරවැසිභාවය ගැනත් කියනවා නේද?

දහනවයෙන් ගෙනාවා මේ රටේම පුරවැසියෙක් ජනාධිපති, පාර්ලිමේන්තු මන්ත්‍රී ආදී තනතුරුවලට පත්වෙන්න ඕනෑ කියලා. විදේශීය පුරවැසියෙකුට හෝ ද්විත්ව පුරවැසියෙකුට එම තනතුරු ගන්න බැහැ. මම පිටරටවල ජීවත්වෙන ශ්‍රී ලාංකිකයන්ට ගරහන්නේ නැහැ. ඔවුන්ට දැනුම තියෙනවා, අධ්‍යාපනය තියෙනවා, සමහර අයට තාක්ෂණය තියෙනවා, සමහර අයට ධනය තියෙනවා. ඔවුන් අපේ රටටත් හොඳ දායකත්වයක් දෙනවා. ආයෝජන කරනවා, රටේ විවිධාකාර සංවාදවලට සහභාගී වෙනවා. ඒ නිසා ඔවුන්ගේ කාර්යභාරය මේ රටට හරි වැදගත්. එහෙත් අපේ රටේ විධායකයේ කොටසක් වුණොත් ගැටළුවක් ඇතිවෙනවා. ඒ කියන්නේ ජනාධිපති සහ කැබිනට් මණ්ඩලයට ගියොත් ගැටළුවක්. ඊටත් අමතරව ඔවුන් ලංකාවේ ව්‍යවස්ථාදායකයේ කොටසක් වුණොත් ගැටළුවක්. මා ඉන් එහා ගිහින් කියනවා, එවැනි කෙනෙක් මේ රටේ අධිකරණයේ කොටසක් වුණොත් ඒකත් ගැටළුවක් කියලා. ඒ ආයතන තුනම ස්වාධීන සහ ස්වෛරී ලෙස කටයුතු කරන්න ඕනෑ. ඒ තනතුරුවලට පත්වෙන අය මේ රටේ පුරවැසියන් පමණක් විය යුතුයි. මොකද ද්විත්ව පුරවැසියෙකුගේ පුරවැසිභාවය ඇති රටවල් දෙක අතර ගැටුමක් ආවොත් ඒ පුරවැසියා රටවල් දෙක අතර හිරවෙනවා. ඇමෙරිකාවේ පුරවැසිභාවය ඇති ද්විත්ව පුරවැසියෙකුට ඝට්ටනයක් ආවොත් ඒ අය ඇමෙරිකාවේ පුරවැසිභාවය ගන්න ඕනෑ බව තියෙනවා. මේ කාරණයට අදාල ඇමෙරිකාවේ නීති මීටත් වඩා තදයි.

ඒ මොනවාද?

ඇමෙරිකාවේ ජනාධිපති හෝ උප ජනාධිපති වෙන්න යනවානම් ඒ කෙනා ඇමෙරිකාවේ ඉපදුණු කෙනෙක් වෙන්න ඕනෑ. ඇමෙරිකාවේ උප ජනාධිපති අපේක්ෂිකාවක වන කමලා හැරිස්ගේ පියා ජැමෙයිකාවේ, මව ඉන්දියාවේ. එහෙත් කමලා හැරිස් උපත ලැබුවේ ඇමෙරිකන් භූමියේ. එසේ නොවුණානම් ඇයට අර තනතුරට ඉදිරිපත් වෙන්න බැහැ. ඇමෙරිකාවේ හිටපු ප්‍රසිද්ධම විදෙස් ලේකම්වරයා තමයි හෙන්රි කිසින්ජර්. හුඟක් අය හිතුවා ඔහු ජනාධිපති වෙන්න සුදුසුම පුද්ගලයා කියලා. එහෙත් ඔහුට ජනාධිපති වෙන්න බැරි වුණේ ඔහු ඇමෙරිකාවේ ඉපදුණු කෙනෙක් නොවූ නිසා. අපේ රටේ නීතිය එතරම් තද නැහැ. අපේ රටේ ඉපදෙන්න ඕනෑ කියලා එකක් නැහැ. පුරවැසිභාවය පිළිබඳ විතරයි නීතියක් තියෙන්නේ. මේ ගැන තියෙන ගැටළුව මොකක්ද. ඒ ගැන වාද විවාදයක්වත් තියෙන්නේ ඇයිද කියලා මම දන්නේ නැහැ. ද්විත්ව පුරවැසියෙකුට ලංකාවේ තනතුරකට එන්න ඕනෑ නම් ඒ රටේ පුරවැසිකම අත්හැරලා එන එකනේ තියෙන්නේ. දැන් සැකයක් තියෙනවානේ එයාලාගේ පවුලේ කෙනෙකුට පාර්ලිමේන්තුවට එන්න ද්විත්ව පුරවැසිභාවය පිළිබඳ නීති වෙනස් කිරීමේ වුවමනාවක් තියෙන බව. එවැනි දේවල් අපි පිළිගන්නේ නැහැ.

මීට කලින් අගමැති රනිල් වික්‍රමසිංහටත්, කථානායක කරු ජයසූරියටත් අනවශ්‍ය බලතල හිමිවීම ගැන චෝදනා කළා. දැන් ඒ චෝදනා මතු නොවෙන්නේ අගමැති මහින්ද රාජපක්ෂ වීමත්, කථානායක මහින්ද යාපා වීමත් නිසා. දැන් පොලිස්පති පූජිත් ජයසුන්දර ඉවත් කරන්නට නොහැකි බව දහනවවැනි සංශෝධනයට චෝදනාවක් ලෙස ඉදිරිපත් වෙනවා. මේ තර්ක පුද්ගල සාධක මත මතුවෙන ඒවා නේද?

දහනවයේ අඩුපාඩු තියෙනවානම් ඒවා ප්‍රතිපත්ති පිළිබඳ අඩුපාඩු නෙවෙයි. ඒ කියන්නේ නීතියේ අඩුවක් නෙවෙයි. ඒ අඩුපාඩු තියෙන්නේ දහනවය ක්‍රියාත්මක කිරීමේදී. එක්කෝ පුද්ගල ප්‍රශ්න. නැත්නම් ක්‍රියාකාරීත්වයේ තියෙන අඩුපාඩු. සමහර වෙලාවට ක්‍රියාකාරීත්වයට අදාල විධිවිධාන ගැසට් කළ යුතුයි. ගැසට් කිරීමේ හැකියාව තියෙන්නේ ජනාධිපතිවරයාට නැත්නම් ඇමතිවරුන්ට. නීතිය ප්‍රායෝගිකව ක්‍රියාවට නැගීම බලය හිමි අයගේ වගකීමක්. එහෙත් ඔවුන් කරන්නේ ඒ ප්‍රතිපත්ති ආරක්ෂා කරන්නේ නැතිව වෙන සෙල්ලමක් කරන්න. ඒ බලතල සියල්ල ජනාධිපතිවරයාට ලබාදෙන්න තමයි ඔවුන් උත්සාහ කරන්නේ.

ආණ්ඩුව මේ වෙලාවේ විසිවැනි සංශෝධනය ගෙනාවොත්, මීට කලින් දහඅටවැනි සංශෝධනයට එරෙහිව ගොඩනැඟුණු ජනමතය වගේ ජනමතයක් ගොඩනැඟීම සඳහා විපක්ෂයට ලොකු වගකීමක් තියෙනවා නේද?

ලංකාවේ මාධ්‍ය හුඟක් වෙලාවට ස්වාධීන නැහැ. ව්‍යාපාර විදියට ඒවා වැඩ කරන්නේ අයිතිකරුවන්ගේ වුවමනාව සඳහා. අයිතිකරුවන් තමන්ගේ යහපත කුමක්ද කියලා තීරණය කරනවා. විපක්ෂය හැටියට අපට වගකීමක් තියෙන බව මා පිළිගන්නවා. එම වගකීම ඉටු කරන අතරේ යම් බාධකත් තියෙන බව කියන්න ඕනෑ. ඒ බාධක ගැනත් අපි විවෘතව කතා කරන්න ඕනෑ. පුරවැසියා වෙනුවෙන්නේ අපි මේ කතා කියන්නේ. පුරවැසියන්ට හැම අදහසකටම ඇහුම්කන් දෙන්න අවස්ථාව හිමිවෙන්න ඕනෑ. එහෙම වෙන්නේ නැතිනම් ඒක අසාධාරණයි. පුරවැසියාට හැම පැත්තටම සමානව අහන්න ඉඩදීලා, ස්වාධීන තීන්දුවක් ගන්නට ඉඩ දෙන එකයි වඩා සුදුසු. ඔතැන තමයි ප්‍රශ්නය තියෙන්නේ.■