අලුත් ආණ්ඩුවේ පළමුවැනි ආදර්ශය හැටියට අප සැලකිය යුත්තේ, ආණ්ඩුක්‍රම ව්‍යවස්ථාව උල්ලංඝනය කිරීම ද?
ඒ ප්‍රශ්නය මතු වන්නේ ගෝඨාභය රාජපක්ෂ ජනාධිපතිවරයා, ආරක්‍ෂක අමාත්‍යාංශය තමා වෙත නිල වශයෙන් පවරා ගැනීම, නව ඇමති මණ්ඩලය පත් කිරීමේ දී සිදු වූ නිසා ය.
19 වැනි ආණ්ඩුක්‍රම ව්‍යවස්ථා සංශෝධනයට අනුව, ජනාධිපතිවරයාට කිසි ම අමාත්‍ය ධුරයක් දරන්නට හැකියාවක් නැත. 19න් පසු සංක්‍රමණික කාලයේ ජනාධිපති ධුරය දැරූ මෛත්‍රිපාල සිරිසේන මහතාට පමණක්, ඔහුගේ ධුර කාලය අවසන් වන තුරු විෂයන් තුනකට අදාළ ඇමතිධුර දැරීමට අවකාශ සලසා තිබුණි. ඉන් පසු තනතුරට පත්වන කිසිදු ජනාධිපතිවරයකුට ඇමති ධුර දැරීමට ව්‍යවස්ථාවෙන් නීතිමය ඉඩක් සැලසෙන්නේ නැත.
2018 නොවැම්බර් 16 වැනිදා, ජනාධිපතිවරණයෙන් ජය ගෙන ජනාධිපතිධුරයට පත් ව, ඇමති මණ්ඩලය අලුතෙන් පත් කිරීමේ දී ගෝඨාභය රාජපක්ෂ මහතා ද ආරක්‍ෂක ඇමති ධුරය නිල වශයෙන් තමා වෙත පවරා ගත්තේ නැත. අනෙකෙකුට දුන්නේ ද නැත. වැඩිමල් සහෝදර චමල් රාජපක්‍ෂට ආරක්‍ෂක රාජ්‍ය ඇමතිකම දී, ආරක්‍ෂාව පිළිබඳ විෂය පවුල තුළ ම රඳවා ගත්තේ ය. ආරක්‍ෂක අමාත්‍යාංශයට ලේකම් කෙනකු පත්කර ඔහුට උපදෙස් දීම තමා ම කරගෙන ගියේය. ආරක්‍ෂක ඇමති ලෙස නිල වශයෙන් අත්සන් කළ යුතු, නියෝග දිය යුතු තැන්වල තෙමේ ම ඒවා කළේය. ඒ පිළිවෙත අනුගමනය කෙළේ, ආණ්ඩුක්‍රම ව්‍යවස්ථාව අමු අමුවේ උල්ංඝනය කිරීම වරදක් බව ඔහු සිතූ නිසා විය හැකි ය.
අගෝස්තු 5 මහ මැතිවරණයෙන් පසුව ද පවතින්නේ එම ව්‍යවස්ථාවම ය. එසේ නම්, ඊට පෙර පවරා ගත නොහැකි වූ ආරක්‍ෂක අමාත්‍යාංශය දැන් පවරා ගැනීමට තිබෙන හේතුව කුමක්ද? එය පැහැදිලි ය.
2020 අගෝස්තු මහ මැතිවරණයෙන්, ඊට පෙර නොතිබූ අලුත් හයියක් ජනාධිපතිවරයාටත්, ආණ්ඩුවටත් ලැබී තිබේ. ඒ මහජන වරම, තමන්ට වුවමනා විදියට පාවිච්චි කරන්නට හැකියැයි ජනාධිපතිවරයාත් ආණ්ඩුවත් සිතුවා විය හැකි ය. ඒ ජනවරම ගැන උද්දාමයෙන්, ‘පුළුවන් දෙයක් කරන්න. අපි වැඩ කරන්නේ මෙහෙමයි.’ කියන අදහසෙන් යුතු ව අමාත්‍යාංශය එළිපිට ම පවරා ගත්තා විය හැකි ය. එහි ඇඟවුම කුමක් ද? ජනවරම රටේ උත්තරීතර නීතිය හිතුවක්කාර ලෙස කැඩීමට වරපත්‍රයක් ලෙස පාවිච්චි කිරීමට මේ ආණ්ඩුව සූදානම් බවයි.
ආණ්ඩුක්‍රම ව්‍යවස්ථාවෙන් රටේ ආරක්‍ෂාව පිළිබඳ වගකීම පැවරී ඇත්තේ ජනාධිපතිවරයාට බව පැහැදිලි ව දැක්වෙයි. එහෙත් එහි නිශ්චිත තේරුම ආරක්‍ෂක ඇමතිකම ජනාධිපති ම දැරිය යුතු බව නොවේ.
අලුත් ආණ්ඩුවේ සියලු දෙනා ගෝඨාභය රාජපක්ෂ මහතා ආරක්‍ෂක ඇමති ධුරය දැරිය යුතු යැයි එක හඬින් කියා සිටිනු ඇත. ඒ ඔහු හමුදා නිලධාරියකු හැටියටත්, ආරක්‍ෂක අමාත්‍යාංශයේ ලේකම්වරයා හැටියටත් සේවය කර ඇති නිසාවෙනි. යම් හෙයකින්, ආරක්‍ෂාව සම්බන්ධයෙන් කිසි ම පළපුරුද්දක් හෝ දැනුමක් නැති, සාමාන්‍ය මිනිසකු, උදාහරණයක් හැටියට කලාකරුවකු ජනාධිපති ධුරයට පත්වුවහොත්, තත්වය කෙබඳු ද? එවිට ඔහු ද ආරක්‍ෂක ඇමති පදවිය, හෙවත් නොදන්නා විෂයක් ගැන ඇමති ධුරයක් දැරිය යුතු යැයි මේ අය කියනවා ද?
අනෙක් අතට, ජනාධිපතිවරයා ඇමති ධුරයක් දරන විට, ඔහුට තම ජනාධිපති ධුරයේ තිබෙන සිය ආණ්ඩුව ගැන සුපරීක්‍ෂක වගකීම ප්‍රශස්ත ව ඉටු කිරීමට හැකි වේ ද? රාජ්‍ය කළමනාකරණයේ කෝණයෙන් නම්, වඩා සුදුසු වන්නේ ජනාධිපතිවරයා ඇමතිවරයකු හැටියට පරිපාලන දැළෙහි නොපැටලී, ඉන් ඉහළින් සිටිමින් සුපරීක්‍ෂක වගකීම ඉටු ඉටු කිරීම ය. එහෙත්, ගෝඨාභය යනු ගැලවුම්කාරයා හැටියට හිතන පිරිසට ඒ කළමනාකාරණ රීති වැදගත් නැත. ආරක්‍ෂක අමාත්‍යාංශය තමා වෙත තබා ගැනීමට අවශ්‍ය නම් කළ යුතුව තිබුණේ 19 වැනි සංශෝධනය සංශෝධනය කිරීමෙන් එය කර ගැනීම ය. එසේ නොකිරීමෙන් ආණ්ඩුව කුළුඳුලේම රටට දෙන ආදර්ශය, ‘බලය ඇති නම් නීතිය ගැන සැලකීම අවශ්‍ය නැත’ යන්න නොවේ ද?■
