මෙවර පාර්ලිමේන්තු මැතිවරණය ප්‍රචණ්ඩක්‍රියා අඩු, සාමකාමී මැතිවරණයක් බව හතරවටින් ඇසෙන්නට ඇති කතාවය. මැතිවරණ නිරීක්ෂණ සංවිධාන, ආණ්ඩු හා විපක්ෂ දේශපාලන පක්ෂ ඒ බව තහවුරු කරයි. මැතිවරණ නීති උල්ලංඝන කිරීම් අතින්ද මෙවර මැතිවරණය සාපේක්ෂව යහපත් බව අදහසය. වැඩි ඈත අතීතයක නොවන 2015ට පෙර මැතිවරණ සිහියට නඟාගන්නා කෙනෙකුට ඒ බව තේරුම් ගැනීමට හැකිවනු ඇත. තාප්පයක් ගාණේ, විදුලි කණුවක් ගාණේ මහින්ද රාජපක්ෂ එල්ලී සිටි කාලය අවසන්ය. බොහෝ නගරවල පෝස්ටර්, කටවුට් හා වාහන පෙළපාලි අඩු නිසා මැතිවරණයක් පවතිනවාදැයි සිතෙන තරමට බාහිර පරිසරය සාමකාමී විය.
උත්ප්‍රාසජනක කාරණය වන්නේ මැතිවරණ කොමිෂන් සභාවේ දැඩි උනන්දුව හා මැදිහත්වීම මත නීති උල්ලංඝනය කිරීම් අඩු, සාමකාමී මැතිවරණයක් වූ මේ මැතිවරණය අවසානයේ බලයට පත්වෙන ආණ්ඩුව ස්වාධීන කොමිෂන් සභා අහෝසි කොට මෙවැනි සාමකාමී මැතිවරණ පැවැත්වීමට ඇති ඉඩකඩ සීමා කිරීමේ අවදානමක් තිබීමය.
සාපේක්ෂව යහපත් වුව මෙතෙක් මැතිවරණ නීති උල්ලංඝනය කිරීමේ සිදුවීම්, ප්‍රචණ්ඩක්‍රියා සහ කලබල ඇති වූ අවස්ථා ගණනාවක් ඇත. ඡන්දය ප්‍රකාශ කළ මාර්තු 2 දා සිට අගෝස්තු 1 දක්වා ගත වු මාස පහක කාලයේදී රට තුල වාර්තා වූ ප්‍රචණ්ඩ ක්‍රියා සංඛ්‍යාව 1006 ක් බවත් එයින් 547ක් හෙවත් අඩක්ම පොදුජන පෙරමුණේ අපේක්ෂකයන්ට විරුද්ධ පැමිණිලි බවත් මැතිවරණ ප්‍රචණ්ඩක්‍රියා නිරීක්ෂණ මධයස්ථානය ප්‍රකාශ කර ඇත. ඊට අමතරව සමගි ජන බලවේගය පක්ෂයේ අපේක්ෂකයන්ට එරෙහිව පැමිණිලි 173 ක් ලැබී ඇත.
මේ සටහන මැතිවරණ දිනයේ සහ ප්‍රතිඵල ප්‍රකාශයට පත්කළ කාලසීමාවේ සිදුවූ සිදුවීම් කිහිපයක් පිළිබඳව හා මැතිවරණ සමයේ පොලීසිය ගෙන ඇති පියවර පිළිබඳය.
නිකවැරටියේ මහින්ද
මෙවර මැතිවරණයේදී අග්‍රාමාත්‍ය මහින්ද රාජපක්ෂගේ මැතිවරණ ප්‍රචාරක ව්‍යාපාරයේදී නීතී උල්ලංඝනය කළ අවස්ථා කිහිපයක් වාර්තා විය. ඇතැම් ඒවා සුළු සිදුවීම් වුව, බරපතල චෝදනාවක් වන්නේ මැතිවරණයට සතියක් තබා මහින්ද රාජපක්ෂ මහතා තමන්ගේ මනාප අංකය සඳහන් කරමින් පෑන් බෙදාදීමය.
තවත් සිදුවීමක් වන්නේ ඡන්දය පැවති අගෝස්තු 05 වැනිදා මහින්ද රාජපක්ෂ සහ ඔහුගේ ආධාරකරුවන් 200කට වැඩි පිරිසක් වාහනවලින් නිකවැරටියේ මහසෙන් විද්‍යාලයේ ඡන්ද මධ්‍යස්ථානයකට ගොස්, පොදුජන පෙරමුණට ඡන්දය ලබාදෙන ලෙස ඉල්ලා ඇතැයි සමගි ජන බලවේගය පැමිණිල්ලක් කිරීමය. මැතිවරණ ප්‍රචණ්ඩක්‍රියා නිරීක්ෂණ මධ්‍යස්ථානයද ඒ සිදුවීම පිළිබඳ පැමිණිල්ලක් කර තිබුණි. සමගි ජන බලවේගය මැතිවරණ කොමිසමට කළ පැමිණිල්ලෙන් ඉල්ලා තිබුණේ නිකවැරටිය ඡන්ද මධ්‍යස්ථානයේ ඡන්දය යළි පවත්වන ලෙසය.
ඊට අමතරව මහින්ද රාජපක්ෂ මහතාගේ ප්‍රචාරක රැස්වීම්වලට මැතිවරණ සෞඛ්‍ය නිර්නායක ඇතුළත් ගැසට් නිවේදනයේ සඳහන් සීමාව උල්ලංඝනය කරමින් 500ට වැඩි පිරිසක් සහභාගී වී ඇති අවස්ථා ඊට පෙර වාර්තා විය.
යාපනයේ පොලිස් හිංසනය
ඡන්ද ප්‍රතිඵල ගණනය කිරීම් සිදුවන අතරතුර 2020 අගෝස්තු 08 වන දින පාන්දර යාපනය සෙන්ට්‍රල් විද්‍යාලයේ ජන්ද ගණන් කිරීමේ මධ්‍යස්ථායෙහි ගැටුමක් ඇතිවී තිබුණි. අන්තිමේ දරුණු ආකාරයට පොලිස් නිලධාරීන් අධාරකරුවන්ට පහරදෙන අයුරුද වීඩියෝවල සඳහන් වී තිබුණි.
වීඩියෝවල සටහන් වී තිබුණු ආකාරයට එස්ටීඑෆ් හා පොලිස් නිලධාරීන් පහරදීම් සිදුකර තිබුණේ කලබලකාරී තත්වයක් සමනය කරන ආකාරයට නොවේ. එක් තරුණයෙකුට පොලිස් නිලධාරීන් පස්හයදෙනෙකු පයින් හා අත්වලින් පහරදෙන ආකාරයත්, අවසානයේ පොලිස් නිලධාරියෙකු අතේ ඇති යමකින් දමාගසන ආකාරයත් වීඩියෝවල සටහන් වී තිබුණි. ඔහුට පහරදෙන විට ඔහු නැවත පොලීසියට පහරදීමක් සිදුවුණේ නැත. එහෙත් විනාඩියක් පමණ ඔහුට නොනවත්වා පහරදෙන ආකාරය වීඩියෝවල සටහන්ව තිබේ.
මෙම පොලිස් පහරදීමට පසුබිම් වී ඇත්තේ යාපනයේ මනාප ගණනය කරන අතරතුරේ ඇති වූ ගැටළුවකි. දෙමළ ජාතික සන්ධානයේ මනාප පිළිබඳ ආරංචියක් නිසා ආධාරකරුවන් සැලකිය යුතු පිරිසක් සෙන්ට්‍රල් විද්‍යාලය ඉදිරිපිටට පැමිණ තිබේ. එසේ එකතු වූ අය මනාප ගණනය කිරීම ගැන විමසමින් කලබල කර ඇත. ශ්‍රීලනිප අපේක්ෂකයෙකු වූ අංගජන් රාමනාදන්ද එම ස්ථානයේ සිට ඇත. ඔහු එම ස්ථානයේ සිටි නීතිඥ එම්.ඒ. සුමන්තිරන්ට තර්ජනය කර ඇති අතර, එය ගැටුම්කාරී තත්වයට උග්‍ර වී ඇත.
පැමිණ සිටි ආධාරකරුවන් ඉන්පසු කලහකාරී ලෙස හැසිරීමෙන් පසු පොලීසිය මැදිහත් වී තිබේ. පොලීසිය දරුණු ලෙස පැමිණ සිටි පුද්ගලයන්ට පහර දී තිබුණේ ඉන්පසුය. මෙම කලබලය නිසා එම ස්ථානයේ මනාප ගණනය කිරීම පැයකට පමණ නවත්වා ඇත.
තවත් සිදුවීම්
ඊට අමතරව මාතර දිස්ත්‍රික්කයේ තේරිම්භාර නිලධාරියෙකු ඡන්ද මධ්‍යස්ථානයෙන් විටින් විට නැගිට ගොස් ඡන්දය භාවිතා කිරීමට පැමිණෙන වැඩිහිටියන්ට නිපුණ රණවක මහතාට ඡන්දය ලබා දෙන ලෙස ඉල්ලීම් කර ඇති බව මැතිවරණ නිරීක්ෂණ ප්‍රචණ්ඩ ක්‍රියා මධ්‍යස්ථානය මැතිවරණ කොමිෂන් සභාවට පැමිණිල්ලක් කර ඇත.
ශ්‍රී ලංකා පොදුජන පෙරමුණේ අපේක්ෂක ප්‍රසන්න රණවීර හුණුපිටිය, බණ්ඩාරනායක මාවතේදී තමාට පහරදුන් බව සඳහන් කරමින් පුද්ගලයෙකු කිරිබත්ගොඩ පොලීසියේ පැමිණිල්ලක් සිදුකර ඇත. පැමිණිල්ල කිරීමෙන් පසු ඔහු රෝහල්ගත වී ඇත. මැතිවරණ නිරීක්ෂණ සංවිධාන එම සිදුවීම පිලිබඳ මැතිවරණ කොමිෂන් සභාවට පැමිණිලි කර ඇත.
පොලීසිය
පාර්ලිමේන්තු ඡන්ද විමසීම් පනත අනුව මැතිවරණ නීති උල්ලංඝනය කරන පුද්ගලයන්ට එරෙහිව කටයුතු කිරීමේ බලය පොලීසියට පැවරී ඇත. පසුගිය මැතිවරණවලදී මෙන් එවැනි සිදුවීම් පිලිබඳ මැතිවරණ කොමිසම කටයුතු කිරීමක් මෙවර සිදුවුණේ නැත. ඒ වෙනුවට මැතිවරණ කොමිසම තමාට ලැබෙන පැමිණිලි පොලීසිය වෙත යොමු කළේය.
මහ මැතිවරණය වෙනුවෙන් ප්‍රචාරක කටයුතු සිදු කිරීම සදහා ලබා දී තිබු කාලය අගෝස්තු 02 වැනිදා අවසන් වීමෙන් පසු මැතිවරණය පැවති අගෝස්තු 05 වැනිදා දක්වා මැතිවරණ නීතී උල්ලංඝණය කරමින් ප්‍රචාරක කටයුතුවල යෙදුණු අපේක්ෂකයන් 22ක් අත්අඩංගුවට ගත් බව පොලිස් මාධ්‍ය ප්‍රකාශක ජාලිය සේනාරත්න මහතා පැවසීය.
එම කාලසීමාවේ අපරාධ පිලිබඳ පැමිණිලි කිසිවක් වාර්තා වී නැතත් මැතිවරණ නීති උල්ලංඝනය කිරීම් 19ක් වාර්තා වී ඇති බවත් අගෝස්තු 04 වන දින විට මෙම අපේක්ෂකයන්ට අයත් වාහන 7ක් පොලීසිය භාරගට ගත් බවත් ඔහු පැවසීය. පෝස්ටර් සහ අත් පත්‍රිකා ඇලවීමේ සම්බන්ධ වැරදි 09 ක්, කටවුට්, ධජ, බැනර් ප්‍රදර්ශනය කිරීම සම්බන්ධ වැරදි 04ක්, යතුරු පැදි පෙළපාලි 01ක්, ඡන්ද පත්‍රිකා ආකෘති ලග තබා ගැනීම් 02 ක්, බෙදාදීම සදහා ආහාර ද්‍රව්‍ය ලග තබා ගැනීමක් සහ පහරදීමේ සිදුවීම් 02ක් ඇති බව ඔහු කීය.
මැතිවරණය ප්‍රකාශයට පත් කළ මාර්තු 02 සිට අගෝස්තු 04 දින දක්වා මැතිවරණයට සම්බන්ධ අපරාධ වැරදි පිළිබඳ පැමිණිලි 93 ක් ශ්‍රී ලංකා පොලීසිය වෙත වාර්තා වී ඇති බව ඔහු වැඩිදුරටත් කීය. ඊට අමතර මැතිවරණ නීති උල්ලංඝනය කිරීම් 283ක් පිළිබඳ පැමිණිලි ලැබී ඇතැයි ඔහු කීය.
සැඟවුණු හත්දෙනා
පාර්ලිමේන්තු ඡන්ද විමසීම් අනුව මැතිවරණ නීතී උල්ලංඝනය කිරීම් පිළිබඳ පොලීසිය පියවර ගෙන, අපේක්ෂකයා වරදකරු වුවහොත් පාර්ලිමේන්තු මන්ත්‍රීධුර අහෝසි කිරීම පවා කළ හැකිය. එහෙත් මෑත ඉතිහාසයේ අපේක්ෂකයන් නීති උල්ලංඝනය කළත්, ඒවා ප්‍රකාශයට පත්කරනවා මිස එවැනි පියවර ගැනීමක් සිදුවූ අවස්ථා නැත.
මෙවර අපේක්ෂකයන් හත්දෙනෙකුට එරෙහිව නීතිය ක්‍රියාත්මක කරන ලෙස පොලීසියට දැනුම්දුන් බවත්, එම පැමිණිලි විභාග කිරීමෙන් පසු එම අපේක්ෂකයන්ගේ මන්ත්‍රීධුර අහෝසි කිරීමේ හැකියාව ඇති බවත් මැතිවරණ කොමිෂන් සභාවේ සභාපති මහින්ද දේශප්‍රිය රූපවාහිනී වැඩසටහනකදී කියා තිබුණි.
එම පැමිණිලි පිළිබඳත්, එම අපේක්ෂකයන් කවුද යන්න පිළිබඳත් අප දිගින් දිගටම විමසීම් කළද, එම අපේක්ෂකන් කවුදැයි ප්‍රකාශ කිරීමත්, එම පැමිණිලිවල තත්වය ප්‍රකාශ කිරීමත් පොලිස් මාධ්‍ය ප්‍රකාශක ජාලිය සේනාරත්න ප්‍රතික්ෂේප කළේය. කෙසේ වෙතත් එම අපේක්ෂකයන් 7 දෙනා අත්අඩංගුවට ගෙන ඇති බව ඔහු කීය.
අප දිගින් දිගටම විමසීම් කළ පසු පුත්තලම, කුරුණෑගල, යාපනය සහ වව්නියා දිස්ත්‍රික්කවල අපේක්ෂකයන් හත්දෙනෙකු එලෙස අත්අඩංගුවට ගත් බව ඔහු කීය. ඔවුන් එක්සත් ජාතික පක්ෂයේ අපේක්ෂයන් 2ක්, සමගි ජනබලවේගයේ අපේක්ෂකයන් 2ක් සහ වෙනත් සුළු පක්ෂවල අපේක්ෂයන් 3 ක් බව ඔහු කීය. එහෙත් ඔහු ඉන් එහා නිශ්චිත විස්තර ලබාදුන්නේ නැත.■
