පක්‍ෂ බලයට එන්න මෙච්චර වියදම් කරන්නේ ඇයි?

තෝරාගත් නියැදියක ගණනය කර ඇති මැතිවරණ දැන්වීම් සඳහා වූ ඇති වියදම් අතින්, ලංකාවේ දෙවැනියට සිටින සමගි ජන බලවේගය මෙන් දෙගුණයකටත් වඩා ශ්‍රී ලංකා පොදුජන පෙරමුණ වියදම් කර ඇති බව ස්වාධීන මැතිවරණ නිරීක්ෂණ සංවිධානයක වාර්තාවකින් හෙළි වී තිබුණි. පොදුජන පෙරමුණේ වියදම රුපියල් මිලියන 872කි. සමගි ජන බලවේගයේ වියදම රුපියල් මිලියන 416කි.

මැතිවරණ ප්‍රචණ්ඩක්‍රියා නිරීක්ෂණ මධ්‍යස්ථානය මෙවර මැතිවරණයට ඉදිරිපත්වන දේශපාලන පක්ෂ ඔවුන්ගේ මැතිවරණ ප්‍රචාරණය සදහා වියදම් කර තිබුණු වියදම් ගණන් බලා, ජුලි 29 වන දින වාර්තාවක් ඉදිරිපත් කර තිබුණි. ජුලි 02 වන දින සිට 26 දක්වා කාලය තුළ පුවත්පත් 30ක් විද්‍යුත් මාධ්‍ය 9 ක් සහ සමාජ මාධ්‍ය ඔස්සේ  අපේක්ෂකයන් 150 දෙනෙකු පළ කළ දැන්වීම් නිරීක්ෂණය කිරීමෙන් අනතුරුව එම දත්ත නිකුත් කර තිබුණි.

මෙම දත්ත සැකසීමේදී සාමාන්‍යයෙන් දැන්වීමක් පළකිරීමට ඒ ඒ මාධ්‍ය ආයතන අයකරන මිලගණන් අනුව ගණනය කිරීම් සිදුකර ඇත. අනෙකුත් වියදම් සඳහාද සාමාන්‍යයෙන් වැයවන මුදල් අනුව ගණන් බලා ඇත.

ජුලි 02  දින සිට ජුලි 26 දක්වා කාලය තුළ ශ්‍රී ලංකා පොදුජන පෙරමුණ මුද්‍රිත මාධ්‍ය ඔස්සේ දැන්වීම් 35ක්ද, විද්‍යුත් මාධ්‍ය ඔස්සේ දැන්වීම් 373ක්ද, සමාජ මාධ්‍ය ඔස්සේ දැන්වීම් 12ක්ද පළ කර තිබුණි. මෙම දැන්වීම්වලට වියදම් වු මුදල් ප්‍රමාණය මිලියන 872ක් ලෙස ගණන් බලා ඇත.

සමගි ජන බලවේගය පෙරමුණ මුද්‍රිත මාධ්‍ය ඔස්සේ දැන්වීම් 11ක්ද, විද්‍යුත් මාධ්‍ය ඔස්සේ දැන්වීම් 307 ක්ද, සමාජ මාධ්‍ය ඔස්සේ දැන්වීම් 07 ක්ද පළ කර තිබුණි. මෙම දැන්වීම්වලට වියදම් වූ මුදල් ප්‍රමාණය මිලියන 416 ක් ලෙස ගණන් බලා ඇත.

එක්සත් ජාතික පක්ෂය පෙරමුණ මුද්‍රිත මාධ්‍ය ඔස්සේ දැන්වීම් 18ක්ද, විද්‍යුත් මාධ්‍ය ඔස්සේ දැන්වීම් 135ක්ද, සමාජ මාධ්‍ය ඔස්සේ දැන්වීම් 03ක්ද පළ කර තිබුණි. මෙම දැන්වීම්වලට වියදම් වූ මුදල් ප්‍රමාණය මිලියන 219ක් ලෙස ගණන් බලා ඇත.

ජාතික ජන බලවේගය මුද්‍රිත මාධ්‍ය ඔස්සේ දැන්වීම් 01ක්ද, විද්‍යුත් මාධ්‍ය ඔස්සේ දැන්වීම් 45ක්ද, සමාජ මාධ්‍ය ඔස්සේ දැන්වීම් 01ක්ද පළ කර තිබුණි. මෙම දැන්වීම්වලට වියදම් වු මුදල් ප්‍රමාණය මිලියන 47.3 ක් ලෙස ගණන් බලා ඇත.

අපේ ජනබල පක්ෂය දැන්වීම් සදහා කර ඇති වියදම රුපියල් මිලියන 22කි. දෙමළ ජාතික සන්ධානය කර ඇති වියදම ඊට අඩුය. දෙමළ ජාතික සන්ධානය මිලියන 3ක් වියදම් කර ඇත. ඒ අනුව ජුලි 02 දින සිට 26 දක්වා කාලය තුළ මෙවර පාර්ලිමේන්තු මැතිවරණයට ඉදිරිපත්වෙන පක්ෂ 24ක් තෝරාගත් දින කිහිපයක් තුළ තමන්ගේ මැතිවරණ ප්‍රචාරණ කටයුතුවලට වියදම් කර ඇති සම්පූර්ණ මුදල රුපියල් මිලියන 1,597.3කි.

ප්‍රධාන පක්ෂ දිනකට රුපියල් මිලියන 6.3 ක මුදල් ප්‍රමාණයක් රැස්වීම් පැවැත්වීම වෙනුවෙන් වියදම් කරන බවත් එක් අපේක්ෂකයෙකුගේ මැතිවරණ ප්‍රවර්ධනය වෙනුවෙන් රුපියල් මිලියන 46.8 ක මුදලක් වෙන් කරන බවත් මැතිවරණ ප්‍රචණ්ඩක්‍රියා නිරීක්ෂණ මධ්‍යස්ථානය ගණන් බලා ඇත.

අප ඉහත කී දත්ත එකතුකර ඇත්තේ මාධ්‍යවල දැන්වීම් මෙන්ම බිම් මට්ටමේ ප්‍රචාරයත් සලකා බලමින්ය. එහෙත් එය එක් නියැදියක දත්ත පමණක් බව සිහිතබාගත යුතුය. කෙටි කාලසීමාවක දත්ත මිස මේ සම්පූර්ණ වියදම් නොවේ. උදාහරණයක් ලෙස පොදුජන පෙරමුණ කර ඇති මිලියන 872 යනු සම්පූර්ණ වියදමෙන් ඉතා කුඩා හරස්කඩකි.

ඉහත කී මුදල්වලට අමතරව ෆේස්බුක් වෙබ් අඩවියේ දැන්වීම් පළකිරීම පිළිබඳ ෆේස්බුක් වෙබ් අඩවියේ ‘ඇඞ් ලයිබ්‍රරි’හි ඇති තොරතුරු පිරික්සා බැලුවෙමු.

මැයි මාසයේ මුල් සතියේ සිට ජූලි 27 වන දින දක්වා ෆෙස්බුක් ට්විටර් සහ ඉන්ස්ටග්‍රෑම් සමාජ මාධ්‍ය ඔස්සේ මැතිවරණ ඉලක්ක කරගත් දැන්වීම් 20,496ක් පළ කර ඇත. එයට ඇමරිකන් ඩොලර්  318,229 මුදලක් වියදම් කර ඇතිබව ඒ දත්ත අනුව පැහැදිලි වේ. දැන්වීම් වැඩිප්‍රමාණයක් පළකර ඇත්තේ සජිත් ප්‍රේමදාස මහතාය. ඔහු ඒ සඳහා කර ඇති වියදම ඩොලර් 13,651 ක මුදලකි. එම මුදල රුපියල් වලින් 2,538,590 කි.

දෙවැනියට යාපනය දිස්ත්‍රික්කයෙන් මැතිවරණයට ඉදිරිපත් වන අංගජන් රාමනාදන් ඩොලර් 11,584 ක් වියදම් කර ඇත. එනම් රුපියල් 2,154,203ක මුදලකි. තෙවැනියට දැන්වීම් පළ කර ඇත්තේ රෝසි සේනානායක මහත්මියගේ පුත් කණිෂ්ක සේනානායකය. ඔහු ඩොලර් 10,206 ක් වියදම් කර ඇත. එනම් රුපියල්  18,97945කි.

එම දත්ත සලකා බලන විට පෙනෙන්නේ සමගි ජන බලවේගය සාපේක්ෂව වැඩි මුදලක් සමාජ මාධ්‍යවල දැන්වීම්වලට පළකර ඇති බවයි. ප්‍රධාන ධාරාවේ මාධ්‍යවල මිල ගණන් දරාගත නොහැකිවීම මෙයට හේතුවක් විය හැකිය.

මෙම දත්ත සලකා බැලීමේදී බලය ලබාගැනීම සඳහා දේශපාලනඥයන් වියදම් කරන තරම ගැන අවබෝධයක් ගත හැකිය. අනෙක් අතට විශාල ධන බලයක් නැති ස්වාධීන අපේක්ෂකයන්ටත්, ප්‍රධාන පක්ෂවලින් ඉදිරිපත් වී සිටින සාමාන්‍ය මධ්‍යම පන්තික අපේක්ෂකයන්ටත් නිර්මාණය වී ඇති අසාධාරණ තරග බිම තේරුම්ගත හැකිය.

එහෙත් කිසිදා මේ වියදම් පිළිබඳ දත්ත පක්ෂයක වාර්ෂික විගණන වාර්තාවකට එන්නේ නැත. මෙම මැතිවරණ ප්‍රචාර සඳහා වියදම් කරන වියදම් ගැන කොමිසමට පියවර ගැනීමට නීතිමය පසුබිමක්ද නැත. ස්වාධීන මැතිවරණ කොමිෂන් සභාව පසුගිය කාලයක් තිස්සේ මැතිවරණ ප්‍රචාරයට කරන වියදම් පිළිබඳ නීතිරීති සකස් කරන ලෙස ඉල්ලා සිටියේ මෙවැනි අධික වියදම් පිළිබඳ පියවර ගැනීමටය.■