ජනතාව බෙදලා වසංගතයකට මුහුණදෙන්න බෑ

නලින්ද ජයතිස්ස – ජවිපෙ හිටපු පාර්ලිමේන්තු මන්ත්‍රී

කොවිඩ්-19 රෝගය පැතිරීම පාලනය කරන්නට ගත් ක්‍රියාමාර්ග ගැන ඔබේ අදහස මොකක්ද?

දැනට රෝගීන් වාර්තාවුණ රෝගීන් ප්‍රමාණය 1000 ඉක්මවලා තිබුණා. එක වෙලාවක කළුතර, බේරුවල ප්‍රදේශය ආශ්‍රිතව රෝගීන් වාර්තා වුණා. මේ වන විට සමාජයට රෝගය පැතිරීම සෑහෙන දුරට පාලනය කරලා තියෙනවා. රෝගය ඇතැයි වාර්තාවෙන රෝගීන් 1000 ඉක්මවුවාට ඒ හැමෝටම රෝගය වැළඳුණේ කොහෙන්දැයි හඳුනාගන්න සෞඛ්‍ය අමාත්‍යාංශය සමත්. ඇත්තටම 1000ක සංඛ්‍යාවට වඩා වැදගත් වෙන්නේ ඒ සියලුදෙනාට රෝගය ආවේ කොතැනින්දැයි අපි දන්නවා කියන එක. ඒ නිසා සැලකිය යුතු තරම් රෝගය පාලනය කරලා තියෙනවා. සමාජ පැතිරීමක් දක්වා තවම ගිහින් නෑ. දැනට වාර්තා වූ රෝගීන්ගෙන් වැඩි පිරිසක් හමුවුණේ වැලිසර කඳවුරෙන්. තවමත් ඒ අය අතරේ රෝගය පාලනය කරගන්න බැරිවෙලා තියෙනවා. මේ සෙබළුන්ට රෝගය වැළඳුණේ ක්‍රියාන්විතයේදී. දැන් කඳවුර තුළ රෝගය පාලනය කරගන්න මැදිහත් වෙන්න ඕනෑ. සාමාන්‍ය පටිපාටියෙන් එහා ගිහින් වසංගත විශේෂඥයන්ගෙන් සමන්විත කමිටුවක් මැදිහත් වෙන්න ඕනෑ. පළවැනි රෝගියා වාර්තා වෙලා අද වනවිට සති 10ක් ගතවෙලා. අපි වරද්දාගත්ත තැන් කිහිපයක් තිබුණා. පසුකාලීනව සෞඛ්‍ය අංශයේ උපදෙස් අනුව සෞඛ්‍ය අංශ මෙහෙවන්න සමත් වුණා. ඒත් සමහර තැන්වලදී සෞඛ්‍ය උපදෙස් නොතකා කටයුතු කළා. ඉන්පස්සේ ජනතාවට දෝෂාරෝපණය කරන්නත් උත්සාහ කළා.

උදාහරණයක් කීවොත්..

සුරාසැල් විවෘත කරලා, ජනතාව පොරකනකොට ජනතාවට දෝෂාරෝපණය කරලා වැඩක් නැහැ. ජනතාවට නින්දා කරලා තේරුමක් නෑ. සුරාසැල් විවෘත කළේ කවර සෞඛ්‍ය උපදෙස් අනුවද කියලා අපි දන්නේ නැහැ. ඒ වගේම තමයි සෞඛ්‍ය සේවා අධ්‍යක්ෂ ජෙනරාල්වරයා පොදු ප්‍රවාහනය නතර කරන්න කියලා නිවේදනයක් දාලා සතියක් යනකොට, පොදු ප්‍රවාහනයේදී සීට් ගණනට මගීන් ගෙන යෑමට අවසර දීම සඳහා තීන්දුවක් ගත්තා. ඒ නිසා සෞඛ්‍ය උපදෙස් නොතකා කටයුතු කළ අවස්ථා තියෙනවා. ඒවායේ ප්‍රතිඵල බලන්න සති දෙකක් විතර යාවි. කෙසේ වෙතත් රෝගය පාලනය කරන්න නම් වසංගත රෝග විශේෂඥයන්ගේ උපදෙස් අනුව රාජ්‍ය යාන්ත්‍රණය සකස් කරගන්න ඕනෑ.

දින 28කට පසුවත් වැලිසර කඳවුරෙන් රෝගීන් වාර්තා වෙන නිසා, එම සෙබළුන්ව නිරෝධායනයට යොමුකළ පසුව ඇතුළේදීත් රෝගය බෝ වුණ බව පෙනෙනවාද?

සුදුවැල්ලේදී හෝ වෙන තැනකදී නිරාවරණය වුණ අය සියලුදෙනාම වගේ කඳවුර ඇතුළට ගෙනාවා. ආසාදනය වීම ඇතුළේදී වුණා වෙන්න පුළුවන්. එහෙම නම් කඳවුර ඇතුළේ ස්ථානගතවීම් ගැන සැලකිලිමත් වෙන්න ඕනෑ.

කොවිඩ්-19 වසංගතය එනකොට හිටපු ආණ්ඩුව බලයේ හිටියා නම් මොනවා වේවිද?

පහුගිය ආණ්ඩුවේ ජනාධිපතිවරයා හා අගමැතිවරයා අතර තිබුණු කඹ ඇදිල්ල, වගකීම් විරහිතභාවය අනුව මෙවැනි ප්‍රශ්නයක් ආවා නම් හත්පොලේ ගාගන්නවා. මේ ආණ්ඩුවේ අය විපක්ෂයේ හිටියා නම් වසංගතය මර්දනය කරන්න දෙන්නේම නැහැ. ඒ නිසා ජනතාවගේ පැත්තෙන් සාපේක්ෂව හිතුවොත් රාජපක්ෂ ආණ්ඩුව බලයේ ඉන්න එක මේ වෙලාවේ හැටියට ටිකක් හොඳයි.

සහන සැලසීම අතින් ආණ්ඩුව සාර්ථකද?

මාස දෙකක් රට වහලා තිබුණේ. ස්වයං රැකියා, ව්‍යාපාර ආදි සියල්ල නතර වුණා. ජනතාව අතිශය පීඩාවට පත්වෙලා ඉන්නේ. රුපියල් 5000 ලබාගැනීම සඳහා ජනතාව ඇදී එන ආකාරයෙන් ඒක පේනවා. තමන්ට වසංගතය බෝවීමේ අවදානමත් නොතකා ජනතාව ආධාර ගන්න පොරකන්නේ ජීවත්වීම අසීරු නිසා. භාණ්ඩාගාරයේ තියෙන මුදල් බදු ගෙවන ජනතාවගේ යහපතට කළ යුතුයි. එහෙත් ප්‍රාදේශීය දේශපාලනඥයන්ගේ වුවමනාවට සහනාධාර බෙදීම් සිද්ධ වුණා. ප්‍රාදේශීය ලේකම් හා ග්‍රාම නිලධාරී හරහා ගියා නම් ජනතාවට සහන ලැබෙන්න තිබුණා. එහෙත් පොහොට්ටුවේ මැතිවරණ ව්‍යාපාරය වෙනුවෙන් සහනාධාර බෙදීම නිසා සංකූලතා ඇතිවුණා. දැනටත් සහනාධාර බෙදීම හරියට ක්‍රියාත්මක වෙන්නේ නැහැ. ඒ දේශපාලන බලපෑම නිසා තමයි පහළම ඉන්න නිලධාරීන් වන ග්‍රාම නිලධාරීන් ආධාර බෙදීමෙන් ඉවත් වුණේ.

ලෝකයේම ආර්ථිකය පහළ වැටෙනවා. මෙවැනි මොහොතක තමයි භාණ්ඩාගාරයේ සහ රාජ්‍ය බැංකුවල තියෙන මුදල් කෘෂි, ධීවර, පශු සම්පත් හා සුළු, මධ්‍ය පරිමාණ ක්ෂේත්‍රවල ආයෝජනය කරන්න ඕනෑ. මේ වෙලාවේ ආයෝජනය කරන්න බැරි හින්දා සහන දීලා ඔවුන්ව නඟා සිටුවන්න ඕනෑ. එහෙත් ඒකට සැලැස්මක් ඇතිව භාණ්ඩාගාරයේ මුදල් වියදම් කරනවාද කියන ප්‍රශ්නය තියෙනවා. සෞඛ්‍ය අංශ, ආරක්ෂක අංශ තමන්ගේ ඩියුටිය නිවැරදිව කරගෙන ආවාට සහනාධාර බෙදීමේ ක්‍රියාවලිය තනිකර ක්‍රියාත්මක වුණේ බැසිල් රාජපක්ෂගේ මූලිකත්වයෙන්. ඔහු පාර්ලිමේන්තු මන්ත්‍රිවරයෙක් නෙවෙයි. ඔහු දේශපාලන පක්ෂයක ප්‍රධානියෙක්. ඒ නිසා අඩුපාඩු ගණනාවක් තියෙනවා. සෞඛ්‍ය අංශ සහ ආරක්ෂක අංශ රට යම් යථාවත් කිරීමකට ලක් කළාට ආර්ථිකය පැත්තෙන් ආණ්ඩුව අසමත්භාවයක් පෙන්වලා තියෙනවා.

මේ දවස්වල බස්නාහිර හිරවෙලා සිටි අයව ගෙවල්වලට යැවීම සිද්ධවෙනවා. මාස දෙකක් තිස්සේ ඔවුන්ට කිසිම සහනයක් නැතිව සිරකරගෙන සිටීම හොඳ වැඩක්ද?

මුලින්ම බස්නාහිර පළාත කේන්ද්‍ර කරගෙන රෝගය පැතිරුණු හින්දා පිටට පුද්ගලයන් යෑම නතර කරගන්න සිද්ධවුණා. ඒක අසීරුවෙන් හෝ අනුගමනය කළ යුතු දෙයක්. මොකද ඔවුන්ව ගෙවල්වලට යවලා සාර්ථකව නිරෝධායනය කරන්න බැරිවුණොත් ප්‍රශ්නයක් වෙනවා. ඒ නිසා ඔවුන්ව නිවෙස්වලට නොයැවීම සිතාගත හැකි තත්වයක්. එහෙත් ආණ්ඩුව කළයුතු වන්නේ පුළුවන් තරම් සහන ලබාදීම. ඒක තමයි සිද්ධවුණේ නැත්තේ. ඔවුන් බෝඩිම්වල හිරවෙලා හිටියා. ග්‍රාම නිලධාරීන් හරහා කොළඹ සිටි අයව හඳුනාගත්තා නම් සහන දෙන්න තිබුණා.

විදේශගත ශ්‍රමිකයන්ව ගෙන්වාගැනීම ගැන සෑහීමට පත්වෙනවාද?

විදේශවලින් හැකි සියල්ලන්වම ගෙන්වන්න ඕනෑ. ගෙන්වුවේ නැති විශාල පිරිසක් ඉන්නවා. මොනවා හරි ක්‍රමයකට රටට එන්න කැමැත්තෙන් ඉන්න අයව ගෙන්වාගන්නම ඕනෑ. ඒ අයව නිරෝධායනයට ලක් කරන්න ඕනෑ. මීට කලින් එසේ කිරීමේදී සිද්ධවුණ අක්‍රමිකතා ගැන තැනින් තැන කතාබහට ලක්වෙලා තියෙනවා.

ඇතැම් විදේශ ශ්‍රමිකයන්ට අපහාස කිරීමත් සිද්ධවුණා නේද?

දශක ගාණක් තිස්සේ ලංකාවේ ආර්ථිකය නඟා සිටුවන්න දුක්විඳපු අය තමයි විදේශ ශ්‍රමිකයන්. ඔවුන් බොහොම දුක් වින්දා. ඒ නිසා ඔවුන්ව ගෙන්වලා, නිරෝධායනය කරල සමාජගත කරන්න ඕනෑ. කොහොම වුණත් මුලින්ම ඉතාලියෙන් ගෙන්වපු අයට අදාළව අනුගමනය කරපු ක්‍රියාමාර්ග සාධාරණ නෑ. ඉතාලියෙන් ඇවිත් හිතාමතා රෝගය බෝ කළා වගේ අදහසක් පැතිරෙන්න ආණ්ඩුව ඉඩහැරියා. ඒක ඉතාම අසාධාරණයි.

මුස්ලිම් ජනතාවට එරෙහි ජාතිවාදය ගැන අදහස මොකක්ද?

පහුගිය සති තුනකට ආසන්න කාලයේදී ආණ්ඩුව ප්‍රවෘත්ති හැදුවේ මැතිවරණය ඉලක්ක කරගෙන. මුල්ම උත්සාහය තිබුණේ අප්‍රේල් අග මහමැතිවරණය පවත්වන්න. ඒ වෙනුවෙන් අප්‍රේල් අග මැතිවරණය විවෘත කිරීමට උපරිම උත්සාහය ගත්තා.

මෑත කාලයේ ප්‍රවෘත්ති බැලුවාම පේනවා ඔවුන් මේ ප්‍රවෘත්ති නිර්මාණය කරන්නේත් මහමැතිවරණය ඉලක්ක කරගෙන කියලා. උදාහරණයක් විදියට මුහුදු මහා විහාරයේ ප්‍රශ්නය. කාලයක් තිස්සේ මුහුදු මහා විහාරයට අයිති ඉඩම් වෙනුවෙන් හාමුදුරුවෝ සටනක් කරමින් ඉන්නවා. දැන් ආරක්ෂක අමාත්‍යාංශයේ ලේකම් ආදි අය ගිහින් කරලා තියෙන්නේ හාමුදුරුවෝ කාලයක් තිස්සේ සටන් කරපු අක්කර 30 සනාථ කිරීම විතරයි. අමතර අඟලක්වත් දීලා නෑ. ඒත් කළ යුතු වුණේ 1951 පුරාවිද්‍යා පනතෙන් සනාථ කළ ආකාරයට ඉඩම් ප්‍රමාණය වැඩි කරලා දෙන එක. මේ විදියට ගෝලීය වසංගතයක් එක්ක තමන්ගේ මැතිවරණ දේශපාලනය කලවම් කරගත්තාට පස්සේ රටක් හැටියට වසංගතයට මුහුණදීමේ ශක්තිය තමයි දුබල වෙන්නේ. ජනාධිපතිවරයාගේ ඉඳන් සාමාන්‍ය පුරවැසියා දක්වා සියලුදෙනාවම එක යාන්ත්‍රණයකින් මෙහෙයවිය යුතුයි. මේක ගංවතුරක්, සුනාමියක්, නායයෑමක් වගේ නෙවෙයි. මැතිවරණයක් ඉලක්ක කළාම වෙන්නේ ජනතාව බෙදෙන එක. ජනතාව බෙදලා වසංගතයකට මුහුණදෙන්න බෑ.

සෞඛ්‍ය සේවා අධ්‍යක්ෂ ජෙනරාල්වරයා පළමු රෝගියා වාර්තා කළ හැටියේම මාධ්‍යවලට නිර්දේශ ඉදිරිපත් කළා. ඒවා මාධ්‍යවලින් රැකියා යුතු ආචාරධර්ම. ඒවා කඩ වුණා. මුලින්ම ඉතාලියෙන් ආපු අය බෝ කරනවා කිව්වා. ඊට පස්සේ මුස්ලිම් අය බෝ කරනවා කිව්වා. නාවික හමුදාවෙන් බෝ කරනවා කිව්වා. මේවා නිර්මාණය වුණේ ආසාදිතයන් ගැන ප්‍රවෘත්ති පළ කරපු ආකාරය අනුව. එක වෙලාවක ආසාදිතයන්ව මරාගෙන මැරෙන බෝම්බකරුවන් මට්ටමට දාලා මතයක් හැදුවා. සෞඛ්‍ය ඇමතිවරිය පවා ඒ මතවාද දිරිමත් කළා. කවුරුත් කැමැත්තෙන් ආසාදිතයන් වෙන්නේ නැහැ. වගකීමක් නැතිව රූපවාහිනී මාධ්‍ය කරපු වැඩ නිසා සමහර අය රෝගය තිබේදැයි සැකයක් තිබුණත් හැංගෙන්න උත්සාහ කළා. රෝගය පැතිර ගියාම තමයි මාධ්‍ය යම් පමණකට හෝ පාලනය වුණේ.

ජාත්‍යන්තර නිර්දේශවලට අනුකූලව කොවිඩ්-19රෝගයෙන් මියයන අයව භූමිදානය කරන්න අවසර දෙන්නැයි ඉල්ලීම් ඉදිරිපත් වෙනවා. ඒ ගැන අදහස මොකක්ද?

මේක ලෝකෙට අලුත් වසංගතයක්. මෙතරම් වේගයෙන් ලෝකයේ සියලු රටවල පැතිරුණු වසංගතයක් ගැන අපි අහලා නැහැ. මේකට අදාළ නිශ්චිත ප්‍රතිකාරයක් හොයාගෙනත් නෑ. මෙවැනි මොහොතක සෞඛ්‍ය අංශවල නිර්දේශ අනුව කටයුතු කළ යුතුයි. අපි ජීවිත ආරක්ෂා කරගෙන හිටියොත් ජාතිය, ආගම, භාෂාව ආරක්ෂා කරගන්න පුළුවන්. ජීවිත ආරක්ෂා කරගැනීමට හොඳම ක්‍රමවේද තීරණය කරන්නේ සෞඛ්‍ය විශේෂඥයන්. අපි හිතූ හිතූ විදියට වැඩ කරන්න ගියොත් තත්වය පාලනය කරගන්න බැරිවෙනවා.

පාර්ලිමේන්තුව කැඳවන්නේ නැතිව මඟහරින්න ආණ්ඩුව ගන්න උත්සාහය ගැන අදහස මොකක්ද?

අපේ රටේ ව්‍යවස්ථාව සකස්වෙලා තිබෙන්නේ විධායකය, ව්‍යවස්ථාදායකය හා අධිකරණය අතර බලය තුලනය වන ආකාරයට. ඒ අනුව සාමාන්‍යයෙන් ශ්‍රේෂ්ඨාධිකරණ හා අභියාචනාධිකරණ විනිසුරුවරුන් පත් කරන්නේ ජනාධිපතිවරයා වුණාට ඒක ව්‍යවස්ථාදායකයට යටත් වෙලා තිබෙන්නේ. විනිශ්චයකාරයෙක්ව අයින් කරන්න නම් පාර්ලිමේන්තුවේ කැමැත්ත ඕනෑ. රටේ විධායක ජනාධිපතිධුරය හිස්වෙලා මාසයකට වැඩි කාලයක් තියෙන්න බෑ. ඒ වගේම තමයි රටේ පාර්ලිමේන්තුව නැතිව මාස තුනකට වඩා යන්න බෑ. ව්‍යවස්ථාව කියවන ඕනෑ කෙනෙකුට එන හැඟීම තමයි ජනාධිපතිවරයා පාර්ලිමේන්තුව විසුරුවලා මාස තුනක් ඇතුළත කැඳවන්න පුළුවන් බව. ඒක සලකන්නේ නැත්නම්, ඒකේ තේරුම තමයි පාර්ලිමේන්තුව නැතිව ඕනෑ තරම් කාලයක් ඉන්න පුළුවන් බව. මාස තුනක පැහැදිලි සීමාවක් තියෙද්දී, ඒක කඩන්න දුන්නොත් නහයට උඩින් අඩියක් ගියත් එකයි, අඟලක් ගියත් එකයි කියන තැනට පත්වෙනවා. මාස හයක් කැඳවන්නේ නැතිව හිටියොත් අවුරුදු දහයක් වුණත් අනාගතයේ කල් දාන්න ඉඩ තියෙනවා. ජනාධිපතිවරයාට කාලසීමාවක් දීලා නැති බව කවුරුහරි කියනවා නම් ජනාධිපතිවරයාට පුළුවන් ඒක හේතුවක් කරගනිමින් තමන්ට තිබෙන අපැහැදිලිතාව ශ්‍රේෂ්ඨාධිකරණයෙන් විමසන්නට. මහමැතිවරණය පවත්වලා පාර්ලිමේන්තුව කොපමණ කාලයකින් කැඳවන්න ඕනෑද කියලා ව්‍යවස්ථාවේ නැහැ. ඒ නිසා ඒක ප්‍රයෝජනයට අරගෙන කාට හරි කියන්න පුළුවන් ඡන්දය තිබ්බත්, පාර්ලිමේන්තුව කැඳවන්න දවසක් නැහැනේ කියලා. මේ වගේ මුග්ධ තර්ක පාවිච්චි කළොත් හැමදාටම පාර්ලිමේන්තුව වහන්න ඉඩ තියෙනවා. පාර්ලිමේන්තුව කැඳවලා වසංගතයට බෙහෙත් හොයන්නද කියලා අහන අයට දෙන්න තියෙන උත්තරේ තමයි පාර්ලිමේන්තුව ඕනෑ රටේ ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදය තියාගන්නට බව.