නියෝජ්ය පොලිස්පති අජිත් රෝහණ පසුගිය කාලයේ ගිලී සිටි ප්රශ්නයකට මඳ අස්වැසිල්ලක් ලබාදෙමින්, ගම්පහ මහේස්ත්රාත් මංජුල කරුණාරත්න, ‘ඇඳිරි නීතිය නීත්යනුකූල’ යැයි කිව්වේය. ඒ තීරණයෙන් මහත් සොම්නසට පත් අජිත් රෝහණ මහතා, (ඔහුද නීතිඥයෙකි.) මාධ්ය ඉදිරියට පැමිණ, මෙතෙක් කල් ඇඳිරි නීතිය නීත්යනුකූල නැතැයි කියූ අයට හතර අතේ අවලාද කියන්නට පටන්ගත්තේය. ‘රාජ්ය නොවන සංවිධාන හා මානව හිමිකම් ක්රියාකාරීන් යැයි පවසන කණ්ඩායම් රටේ පවත්නා ඇඳිරි නීතිය නීත්යනුකූල නොවන අසාධාරණ ක්රියාමාර්ගයක් බවට ගෙනගිය දුර්මතය ගම්පහ මහේස්ත්රාත්වරයාගේ තීන්දුව අනුව දුරුව ගිය බව’ ඔහු මාධ්ය හමුවකදී පැවසීයැයි ‘මව්බිම’ පුවත්පත වාර්තා කළේය.
අජිත් රෝහණ මහතාගේ මේ ප්රකාශය, රාජපක්ෂ ආණ්ඩුවේ චින්තන විලාසිතාව, තෙමේද ප්රකට කිරීමකි. මානව හිමිකම් ගැන කතා කරන්නන්, එන්ජී ඕකාරයන් හැටියට හංවඩු ගසා, මානව හිමිකම් උල්ලංඝනයන් ගැන ඔවුන් නගන හඬ යටපත් කිරීමට තැත්දැරීම රාජපක්ෂ ආණ්ඩුවේ එදාත් අදත් පිළිවෙතයි. එහෙත් එය දේශපාලන පිළිවෙතකි. අජිත් රෝහණ මහතා දේශපාලනඥයෙක් නොවේ. ඔහු පොලිසියේ, සාමාන්ය රජයේ සේවකයෙකි. පොලිසියේ කෙනකු මානව හිමිකම් ගැන කතාකිරීම එන්ජී ඕ වැඩක් හැටියට හෙළා දැක කතාකරන්නේ නම්, රටේ වැඩියෙන්ම මානව හිමිකම් කඩකරන ආයතනය වන පොලිසියේ ‘මානව හිමිකම් ආරක්ෂාව’ ගැන ඇඳෙන්නේ බියකරු චිත්රයකි.
එහෙත් ඔය කියන එන්ජී ඕකාරයන් ඇඳිරි නීතිය ගැන කිව්වේ මොනවාද? එකක්, ආණ්ඩුව දැමූ ඇඳිරි නීතිය නීත්යනුකුල නොවන බවය. දෙක, එසේ වුවත් කොරෝනා වසංගතයෙන් බේරීම සඳහා මහජනතාව එම නීත්යනුකූල නොවන ඇඳිරි නීතියට වුව යටත් විය යුතු බවය. කිසිම පුද්ගලයකුට ඇඳිරි නීතිය කඩ කරන ලෙස කිසිවෙක් නොකීවේය. රන්ජන් රාමනායකට ඇප ලැබුණු දා ජනාධිපති නීතිඥ එම්ඒ සුමන්තිරන් මාධ්යවලට කීවේද, ඇඳිරි නීතිය නීත්යනුකූල නොවන නමුත් මහජනතාව එය පිළිපැදිය යුතු බවයි.
තත්වය එසේ තිබියදී, ගම්පහ මහේස්ත්රාත් මංජුල කරුණාරත්න, පසුගිය මැයි 11 වැනිදා මහේස්ත්රාත් නඩු අංක බී1108/20දී කළ තීරණය, ‘ඇඳිරි නීතිය නීත්යනුකුල කිරීමක්’ බව අජිත් රෝහණ මහතා උජාරුවෙන් කියමින් සිටියි. දැන් ඔහු ඇඳිරි නීතිය යන්නට පාවිච්චි කරන්නේ ‘නිරෝධායන ඇඳිරි නීතිය’ යැයි කියාය. ‘නිරෝධායන’ කෑල්ලක්, ඇඳිරි නීතිය පැනවූ මුල් කාලයේ අජිත් රෝහණ මහතාගේ ශබ්ද කෝෂයේ තිබුණේ නැත. ඒ කාලයේ කිව්වේ ‘ඇඳිරි නීතිය’ කියා පමණකි. නිරෝධායන ඇඳිරි නීතියක් ගැන ගම්පහ මහේස්ත්රාත්වරයා සිය නියෝගයේ සඳහන් කරයි. ‘මෙම නියෝගය මගින් මූලික වශයෙන් පැමිණිල්ල විසින් සැලකර සිටිනු ලබන ‘නිරෝධායන ඇඳිරි නීතිය’හි නෛතික වලංගුභාවය සම්බන්ධයෙන් මා විසින් තීරණය කළ යුතු බැවින්..’ යනුවෙන් මහේස්ත්රාත්වරයා සිය නියෝගයේදී කියයි.
ජනාධිපති නීතිඥ එම්ඒ සුමන්තිරන් ඇඳිරි නීතිය නීත්යනුකූල නොවේයැයි ප්රසිද්ධියේ ප්රකාශ කිරීමෙන් පසුව, අජිත් රෝහණ මහතාත්, ආණ්ඩුවත් අර්බුදයට ගියේය. එහෙත් කිසිවෙක් ඒ හේතුව නිසාම ඇඳිරි නීතිය කඩ කළේ නැත. ඇඳිරි නීතිය නීත්යනුකූල නොවෙතත්, කොරෝනාවෙන් බේරීමට සියලූ දෙනාම ස්වෙච්ඡාවෙන් ඇඳිරි නීතිය පිළිපැද්දෝය. එය කඩකළායැයි කියන දහස් ගණනක් දෙනා, එසේ කළේ ඇඳිරි නීතිය නීත්යනුකූලව පනවා නැති නිසායැයි සිතා බවට වාර්තා වී ද නැත.
කොහොම වුණත්, ගම්පහ මහේස්ත්රාත්වරයා, යම් විශේෂිත සිදුවීමකට අදාළව නිරෝධායන ඇඳිරි නීතිය නීත්යනුකූලයැයි දීර්ඝ තීන්දුවක් ලියා තිබේ.
හැබැයි, ගම්පහ මහේස්ත්රාත්වරයා පොලිස් පැමිණිල්ලකදී ඇඳිරි නීතිය නීත්යනුකූලයැයි නියෝගයක් දුන් පමණින්ම ඇඳිරි නීතිය නීත්යනුකූල නොවේ. හෙටානිද්දා වෙනත් මහේස්ත්රාත්වරයකු ඇඳිරි නීතිය නීත්යනුකූල නොවේයැ’යි තීරණය කළ හැකිය. එසේ කිරීමට සම්පූර්ණ නීත්යනුකූල බලය ඕනෑම මහේස්ත්රාත්වරයකුට තිබේ. ‘මීට කලින් අහවල් මහේස්ත්රාත්වරයා, ඇඳිරි නීතිය නීත්යනුකූලයැයි තීරණය කළ නිසා, තමාත් එසේ තීරණය කිරීමට’ කිසිම බැඳීමක් කිසිම මහේස්ත්රාත්වරයකුට නැත. වෙන විදියකට කිවහොත්, මහේස්ත්රාත්වරයකුගේ තීරණයකට කිසිම අනුගමනය කිරීමේ බැඳීමක් නැත. නැතිනම් ‘අනුගම්ය බලයක්‘ නැත. ලංකාවේ එවැනි අනුගමනය කිරීමේ බැඳියාවක් පහළ අධිකරණ මත ඇති කරන්නේ, අභියාචනාධිකරණයේ හා ශ්රේෂ්ඨාධිකරණයේ තීන්දු මගින් පමණකි.
මහේස්ත්රාත්වරයකු යනු අධිකරණ පද්ධතියේ පහළම ශ්රේණියේ අධිකරණ නිලධාරියාය. ඔහුගේ/ඇගේ තීන්දුවලින් වෙනත් කිසිම අධිකරණ නිලධාරියකු නොබැඳේ. ඒ නිසා, මංජුල කරුණාරත්න මහතාගේ තීරණය සම්බන්ධයෙන් අජිත් රෝහණ මහතා මාධ්ය තාරකාවක් වෙමින් ඕනෑවට වඩා උෂාර් නොවී සිටීමට උත්සාහ කිරීම හොඳය. නැතිනම්, හෙටානිද්දා ඊට පරස්පර තීන්දුවක් කවුරු හරි දුන්නොත් රෝහණ මහතාට උතුර දකුණ පටලවාගන්නට සිදුවනු ඇත.
අනෙක් අතට, මංජුල කරුණාරත්න මහේස්ත්රාත්වරයාගේ තීරණයට එරෙහිව ගම්පහ පළාත්බද මහාධිකරණයට අභියාචනයක් ඉදිරිපත් කළ හැකි බවද මතක තබාගත යුතුය. ගම්පහ සිද්ධියට අදාළ පුද්ගලයා එවැනි අභියාචනයක් කරාවිදැයි පැහැදිලි නැත.
කොරෝනා වසංගතය මැඬලීම එකකි. ඊට මුවාවී රටේ නීතියට අනුකූල නැති තහනම් පනවා, ආණ්ඩුක්රම ව්යවස්ථාවෙන් සහතික කර ඇති මූලික අයිතිවාසිකම් උල්ලංඝනය කිරීම තවත් එකකි. නීත්යනුකූලව එය කළ හැකිව තිබියදී, එය නොකර, මිනිසුන් පීඩාවට පත්කිරීම තවත් එකකි.
අජිත් රෝහණ මහතා නීතිඥයකුද වන බැවින්, මහජන ආරක්ෂක පනත යටතේවත්, නිරෝධායන ආඥා පනත යටතේවත්, දණ්ඩ නීති සංග්රහය යටතේවත්, පොලිස් ආඥා පනත යටතේවත් ඇඳිරි නීතිය පැනවිය හැකිදැයිද, දැන් පනවා ඇති ඇඳිරි නීතිය ඒ කිසිවක් යටතටවත් ගැනෙනවාදැයිද, කල්පනා කර බැලීමත්, තමන්ගේම හෘදය සාක්ෂියෙන් හා නෛතික දැනුමෙන් ප්රශ්න කිරීමත් හොඳ දෙයකි.
සමහර විට ඒ මහතා මේ වන විටත් ඒ ගැන දැනුම් තේරුම් ඇති අධිකරණ නිලධාරීන්ගෙන් ඇඳිරි නීතිය නීත්යනුකූලදැයි උපදෙස් ලබාගෙන ඇතිවා වන්නටත් පුළුවන. සමහරවිට අධිකරණ නිලධාරීන් ඇඳිරි නීතිය පනවා ඇත්තේ කුමන නීතියක් යටතේදැයි ඔහුගෙන්ම ප්රශ්න කර තිබෙනවා වන්නටද පුළුවන. ඒ ප්රශ්නවලට ඔහුට උත්තර ඇති වී නැති වී ඇතිවා වන්නටත් පිළිවන.
කෙසේ වෙතත්, මහජනතාව කළයුත්තේ ඇඳිරි නීතිය මුළුමනින්ම නීත්යනුකූල නොවෙතත්, ආණ්ඩුවේ වෑයම සලකා එයට අනුගත වී කොරෝනා වසංගතය මුලිනුපුටා දැමීමට හැකි අන්දමින් සහාය වීමය.x