ගෝඨාභය රාජපක්‍ෂ මහතා ජනාධිපති පදවියට පත්වුණේ 2019 ජනාධිපතිවරණයේදී සුළුතර වාර්ගික ජනතාවගේ සැලකිය යුතු දායකත්වයක් නැතිවය. එහි ප්‍රතිඵලයක් ලෙස ධුරප්‍රාප්තියත් සමගම හේ, සුළුතර වාර්ගික විරෝධය ප්‍රකාශිතවම පළකරන්නට පටන්ගත්තේය. ඒ, මුලින්ම, දමිළයන්ට කනේ පහරක් ගැසුවා වැනිව, රුවන්වැලි සෑය අබියස දිවුරුම් දීමෙනි. තමා පත්වුණේ සිංහලයන්ගේ ඡුන්දයෙන් බව ඔහු එහිදී පැහැදිලිවම කීවේය. එහෙත්, ‘දැන් තමා සියලූ ජනතාවගේ නායකයා’ බව ආටෝපයට මෙන් කිව්වත්, එදා සිට අද වන තෙක්ම ඔහු වැඩ කරන්නේ ඒ අදහසට සපුරා පරස්පරව යමිනි.
මුස්ලිමුන් සම්බන්ධයෙන් ගෝඨාභයගේ කනේ පහර එල්ල කැරුණේ, කොරෝනා වයිරසයෙන් මියයන මුස්ලිමුන්ගේ දේහයන් ආදාහනය කිරීමට ආණ්ඩුව හැටියටම තීරණයක් ගැනීම හරහාය. ලෝක සෞඛ්‍ය සංවිධානය වයිරසයෙන් මියයන පුද්ගලයන්ගේ අවසන් කටයුතු සම්බන්ධයෙන් ක්‍රම දෙකක් සෞඛ්‍ය විද්‍යාත්මකව නිර්දේශ කර තිබේ. ආදාහනය හා මිහිදන් කිරීමයනුවෙනි. පුද්ගලයන් හා ජන එකතුන්ගේ විශ්වාසයන් අනුව, ඒ දෙකෙන් එකක් තෝරාගත හැකිය. උදාහරණයකට ඉන්දියාවේ හින්දූන්ට ආදාහනය තෝරාගත හැකි විටක, මුස්ලිමුන්ට මිහිදන් කිරීම තෝරාගැනීමට ඉඩ තිබේ. සමහර විට ඉන්දියාවේ රජය, කෝවිඞ් 19 නිසා මියයන්නන් ආරක්‍ෂිතව වළ දැමිය යුතුයි කියා පමණක් තීරණය කර තිබිණි නම්, රටේ ඇතිවිය හැකි හින්දු ජාතිවාදී නැගිටීම් කෙතෙක්දැයි සිතාගත හැකිය.
ලංකාවේද, කොරෝනා වයිරසය සම්බන්ධයෙන් සියලූ සෞඛ්‍ය මගපෙන්වීම් ලබාගත්තේ ලෝක සෞඛ්‍ය සංවිධානයේ නිර්දේශ හරහාය. අලූත් වයිරසයකින් බෝවන කෝවිඞ් 19 ගැන පූර්ව අත්දැකීම් කිසිවක් නැති රටකට, එම සංවිධානයේ නිර්දේශවලට පිටතින් යා නොහැකිය. ඒ නිසාම එම සංවිධානයේ විද්යාත්මක නිර්දේශ අභියෝගයට ලක්කළ හැකි බුද්ධිමතුන් ලංකාවේ සිටිනවාදැයිද සැකසහිතය. එම සංවිධානය කිව්වේ, කෝවිඞ් වයිරසය හේතුවෙන් මියයන පුද්ගලයන් ආදාහනය කළ යුතුයැයි පොදු මිථ්‍යාවක් තිබෙන නමුත් එය සත්‍යයක් නොවන බවයි. කොරෝනා ශ්වසන පද්ධතිය ආශ්‍රිත රෝගයක් වන බැවින්, කෙළ බිඳිතිවලින් රෝගය පැතිරිය හැකි නමුත්, මළසිරුරකින් පැතිරීමට ඉඩක් නැතැයි ලෝක සෞඛ්‍ය සංවිධානය අවධාරණය කෙළේය. ‘රටවල් සහ සෞඛ්‍ය සේවාවන් මියගියවුන්ගේ සහ පවුල්වල අයගේ අභිමානයට, සංස්කෘතික සහ ආගමික සම්ප්‍රදායන්වලට ගරුකළ යුතුයැයි’ එය කීවේය. එහෙත් ලංකාවේ ක්‍රියාත්මක වුණේ, වයිරසයෙන් මියයනවුන්ගේ මළසිරුරු ගූඪත්වයකට ඇදදමා, විද්යාත්මක සත්‍යයන් මත නොව, මනෝ විකාර මත ඒ ගැන අදහස් මවාගන්නට මිනිසුන් දිරිගන්වන පිළිවෙතකි. වයිරසයෙන් මියගිය බවට සැකකරන්නවුන්ගේ පවා දේහයක් ආදාහනය කිරීමටවත් තමන්ගේ ප්‍රදේශයේ විද්යුත් ආදාහනාගාරවල ඉඩ ලබා නොදෙන අසල්වැසියන් සිටින රටක තත්වයට ඒ නිසා ලංකාව පත්විය.
එහෙත්, ලංකාව අප්‍රේල් 1 වැනිදා වන තුරු සිටියේ, ලෝක සෞඛ්‍ය සංවිධානයේ ‘මිහිදන් කිරීම හෝ ආදාහනය’ කියන නිර්දේශය තුළය. මේ මොහොතේ සිටින ඉහළම සෞඛ්‍ය බලධරයා වන සෞඛ්‍ය අධ්‍යක්‍ෂ ජෙනරාල් අනිල් ජාසිංහද අප්‍රේල් 1ට පෙර පැහැදිලිවම මාධ්‍ය හරහා කීවේ, ආරක්‍ෂිත ලෙස මිහිදන් කිරීම (ඔහු කීවේ අඩි 8ක වළක් කපා භූමිදානය කිරීම ගැනය) හා ආදාහනය යන දෙකෙන් එකක් කළ හැකි බවයි. මාර්තු 27 වැනි දින ප්‍රසිද්ධියට පත්කළ රජයේ චක්‍රලේඛයට අනුව, මියගොස් පැය 24ක් තුළ ආදාහනය හෝ මිහිදන් කිරීම කළ හැකි බව පිළිගෙන තිබුණි. මාර්තු 30 වන තුරුත් සෞඛ්‍ය අමාත්‍යාංශ වෙබ් අඩවියේ පළවී තිබුණේද තෝරාගැනීම් දෙකම තිබෙන බවය. එහෙත්, මාර්තු 30 වැනිදා මීගමුව රෝහලේදී පළමුවැනි මුස්ලිම් රෝගියා රාත්‍රි 7ට පමණ මියගිය පසුව, ඔහුගේ සිරුර වහාම ආදාහනය කැරුණේ, පවුලේ ඥාතීන්ටවත් නොදන්වාය. සිය ඥාතියාට අවසන් ගෞරවය දක්වන්නටවත්, එම පවුලේ කිසිම සාමාජිකයෙක් බලධාරීන් විසින් නොකැඳවුණි.
පක්‍ෂ නායකයන් සමග අගමැති මහින්ද රාජපක්‍ෂ පැවැත්වූ සාකච්ඡාවකදී, මුස්ලිම් කොන්ග්‍රසයේ නායක රවුෆ් හකීම් තම ජනතාවගේ ගැටලූව පිළිබඳ තීරණයක් ගන්නට විශේෂඥ කමිටුවක් පත්කරන ලෙස ඉල්ලා සිටි විට, අගමැතිවරයා උද්දච්ච හා අවමන් සහගත විලාසයෙන් කීවේ, කමිටුවලින් විසඳාගන්නට තරම් දෙයක් නැති බවත්, නිලධාරීන්ද මෙහි ඉන්නා නිසා, දැන්ම ඒ ගැන තීරණයක් ගත හැකි බවත්ය. මුස්ලිම් ඉල්ලීම කුණු කුඩයට වැටිණ.
රජයේ වෛද්‍ය නිලධාරීන්ගේ සංගමයද, ඒ ගැන තීරණයක් ගැනීමට විශේෂඥ කමිටුවක් පත්කරන ලෙස ආණ්ඩුවට යෝජනා කළ නමුත්, අද දක්වා ඒ ඉල්ලීමටත් ප්‍රතිචාරයක් නැත.
අවසානයේ ගැසට් නිවේදනයක් මගින් ආණ්ඩුව, ආදාහනය පමණක් කළ හැකි බවට නියම කෙළේය. ඒ, වයිරසය නිසා මියගිය ඉස්ලාම් ආගමිකයන්ගේ දේහයන් වළ දැමීමට ඉඩ දෙන්නැයි මුස්ලිම් පල්ලියත්, මුස්ලිම් ආගමික හා දේශපාලන නායකයනුත්, මිනිස් ගරුත්වය ගරුකරන සෙස්සනුත් කළ ඉල්ලීම්වලට ‘ඉවසනසුලූ’ ප්‍රතිචාර දැක්වීමක් වශයෙනි. මේ වන විට වයිරසය නිසා මියගිය නව දෙනාගෙන් හතර දෙනෙක්ම මුස්ලිම් ජාතිකයෝය. ඔවුන් සියලූ දෙනාගේම දේහයන් ආදාහනය කරන ලදි. එය ඔවුන්ගේ ආගමික විශ්වාසයන්ට සපුරා පටහැනිය.
ආණ්ඩුවෙන් කළ සෑම ඉල්ලීමකින්ම කෙරුණේ, සෞඛ්‍ය විද්යාත්මක මිනුම්දඬු අනුව ඒ ඉල්ලීම් ගැන සලකා බැලීමට විශේෂඥ කමිටුවක් පත්කරන ලෙසය. වළ දැමීම සෞඛ්‍යමය වශයෙන් අනාරක්‍ෂිත වන්නේ කෙසේදැයි විiාත්මකව පැහැදිලි කර දෙන ලෙසය. විදයාත්මක එය පැහැදිලි කරදුන්නොත්, ආගමික විශ්වාසයන් පසෙක දමා, සමාජ යහපත වෙනුවෙන් එම නියමයන් පිළිපදින්නට තමන් සූදානම් බව සාමාන්‍ය මුස්ලිමුන් පමණක් නොව, මුස්ලිම් විද්වතුන්ගේ සංවිධාන පවා කීවේය. ඔවුන් වරෙක යෝජනා කෙළේ, ඉතා හොඳින් මුද්‍රා තබන ලද මළසිරුරුවලට අවසාන ආගමික කටයුතු කරන්නට විනාඩි කිහිපයක් පමණක් ලබාදෙන ලෙසය. ඉතාම ගැඹුරු වළක ඒවා මිහිදන් කරන්නට තමන් සූදානම් බවද ඔවුහු කීහ.
එහෙත්, ආදාහනය කිරීමට වූ දැඩි තීරණය වෙනස් නොවිණ. එය සෞඛ්‍ය විශේෂඥයන්ගේ නිර්දේශ මත, විද්‍යාත්මකව, ලෝකය පිළිගත් නිර්දේශ අනුව එළැඹුණුු නිගමනයක් නොවේ. එනම්, පැහැදිලිවම දේශපාලන තීරණයකි. ඒ දේශපාලන තීරණය ගැනීමට ගෝඨාභය රාජපක්‍ෂ ආණ්ඩුව මෙහෙයවන ලද්දේ කුමක් විසින්ද? මුස්ලිමුන්ට එරෙහිව ඔවුන් තුළ මුල් බැහැගත් පිටුදැකීම, ප්‍රතිරෝධය හා දේශපාලන වශයෙන් පළිගැනීම යනාදිය මිස අන් කුමක් විසින්ද?
ගෝඨාභය රාජපක්‍ෂ ආණ්ඩුවේ මේ දරදඬු හා මුස්ලිම් විරෝධී තීරණය වෙනස්කරගන්නට, වෙහෙස ගත්තේ මුස්ලිම් කොන්ග්‍රසය වැනි මුස්ලිම් දේශපාලන පක්‍ෂ, මුස්ලිම් ආගමික හා දේශපාලන නායකයන් පමණක් නොවේ. ආණ්ඩුව තුළ සිටින, රාජපක්‍ෂවරුන්ගේ සමීප මුස්ලිම් නායකයෝ පවා ඊට දැඩි වෙහෙසක් ගත්තෝය. හිටපු පළාත් සභා ඇමති ෆයිසර් මුස්තාෆා, ගෝඨාභය රාජපක්‍ෂ මහතාගේ නීති උපදේශක අලි සබ්රි ඉන් දෙදෙනකු පමණි. ෆයිසර් මුස්තාෆා, ප්‍රශ්නය පැනනැගුණු අවස්ථාවේ සමාජ මාධ්‍ය හරහා පෙනීසිටිමින් තම ආගමික අයිතිය රැකගන්නට බරසාර කතා පැවැත්විය. 2019 ජනාධිපතිවරණයට පෙර, අලි සබ්රි මුස්ලිම් ජනහමු පවත්වමින් අවධාරණය කෙළේ, ජනාධිපතිවරණයෙන් ගෝඨාභය අනිවාර්යයෙන් දිනන බවත්, ඒ නිසා දැන්මම මුස්ලිමුන් ගෝඨාභයට එකතු විය යුතු බවත්ය. (මුස්ලිමුන් සමස්තය ඔහුගේ කතාවට ඇහුම්කන් නොදුන් නමුත්) ඔවුන් සමග එකතුවූ සුළු පිරිස ඉදිරියේ පවා, අලි සබ්රිට අද කියන්නට ඇත්තේ කුමක්ද? මුස්ලිමුන් ආදාහනයට එරෙහිව තමාද හඬ නැගූ නමුත්, තමාටවත්, ගෝඨාභය රාජපක්‍ෂලාගේ ‘සිංහලයන් පමණක්’ වන ස්වෝත්තමවාදය සොලවන්නට නොහැකි වූ බව නොවේද? තමා වුවත් දැන් ඉන්නේ මුව පිරිසිදු කරන්නට ගත් දැහැටි දඬුවක් මෙන් පැත්තකට විසිකර දමායැයි කියා නොවේද? ලසන්ත වික්‍රමතුංගට එරෙහිව නඩු කිවූ කාලයේ සිට ගෝඨාභයගේ නීති උපදේශක වූ ඔහු ඊළඟ මැතිවරණයේදී පොහොට්ටු ජාතික ලැයිස්තුවෙන් පාර්ලිමේන්තු මන්ත්‍රිවරයකු වන්නට පුළුවන. එහෙත්, අද වන විටත්, තමා අයත් සුළුතර ජනවර්ගයේ මරණය සම්බන්ධ ආගමික අයිතියවත් රැකදෙන්නට නොහැකි අසරණ තත්වයකට ගෝඨාභය රාජපක්‍ෂ විසින් ඔහු ඇද දමනු ලැබ ඇත්තේය.
ඒ අතර, කෝවිඞ් වයිරසයේ වාහකයා මුස්ලිම් ජනතාවයැයි කියැවෙන දැනුවත් මාධ්‍ය මෙහෙයුමක් ක්‍රියාත්මක විය. වසංගත මර්දන කාර්යසාධක බලකායේ සභාපති යුද හමුදාපතිවරයා පවා, ජනමාධය ඉදිරියේදී කතා කෙළේ, වාහකයන් මුස්ලිම් ජාතිකයන් බව විශේෂයෙන් දක්වමිනි. රාජපක්‍ෂ ගැති පෞද්ගලික විද්යුත් මාධ්‍ය වුවමනාවෙන්ම මුස්ලිම් ජනතාව වාහකයන් බවටත්, ඔවුන් නැතිනම් වසංගතය මෙතරම් නොපැතිරෙන බවටත් මත නිපැයූහ. ආසාදිතයන්ගේ මුස්ලිම් වාර්ගික අනන්‍යතාව ඉස්මතුවන ආකාරයේ රූපරාමු ඔවුන්ගේ පෞද්ගලිකත්වය මුළුමනින්ම උල්ලංඝනය කරමින් රාජපක්‍ෂ ගැති මාධ්‍යවල ප්‍රදර්ශනය කෙරිණ. මේවා නියෝජනය කළේ, ඒ මාධ්‍යවල පෞද්ගලික වුවමනාව වගේම, ඊටත් වඩා තමන් සහාය දෙන ආණ්ඩුවේ සුළුතර ජනවර්ග විරෝධී දෘෂ්ටිවාදයයි.
ලෝකයේ විවිධ සංවිධානවලින් මෙන්ම රාජ්‍යයන්ගෙන්ද රාජපක්‍ෂ ආණ්ඩුවේ මේ මුස්ලිම් විරෝධී ආස්ථානය ප්‍රශ්න කෙරුණු අතර ඊට විරෝධයද පළකෙරිණ. අප්‍රේල් 8 වැනිදා ජනාධිපතිවරයාට ලිපියක් ලියූ ආගමික නිදහස, මානසික සෞඛ්‍යය, සුළුතර වාර්ගික අයිතිවාසිකම්, ප්‍රතිත්‍රස්ත ක්‍රියාපිළිවෙත්හිදී මානව අයිතිවාසිකම් රැකීම යන තේමාවන් ගැන කටයුතු කරන එක්සත් ජාතීන්ගේ විශේෂ වාර්තාකරුවෝ හතර දෙනෙක්, ආණ්ඩුවේ පිළිවෙත ‘හිතුවක්කාර හා වෙනස් කොට සලකනසුලූ’ එකකැයි විවේචනය කළෝය. ‘ආදාහනය පමණක්ය යන්න විද්‍යාත්මකව නිර්දේශ නොකළා පමණක් නොව, මුස්ලිම් ජනතාවගේ ආගම ඇදහීමට තිබෙන නිදහසද එමගින් කඩවී ඇතැයි ඔවුහු ලියූහ. ‘මේ තත්ත්වය නිසා, තමන්ට වයිරසය වැළඳුණත්, නිසි ආගමික අයිතිය නොලැබේයැයි බියෙන්, ඒ බව දැනුම් දීමෙන් පුද්ගලයන් වළක්වන තත්ත්වයක් නිර්මාණය වේයැ’යිද ඔවුහු අනතුරු ඇඟවූහ.
මැයි දෙවැනි සතිය වනවිට, ලෝක ඉස්ලාමීය සහයෝගිතා රාජ්‍ය සංවිධානයේ (එය එක්සත් ජාතීන් හැරුණු විට ලෝකයේ ඇති විශාලතම රාජ්‍ය සාමාජික සංවිධානයයි.) සාමාජික රටවල, ලංකාවේ සිටින මහකොමසාරිස්වරුන් හා තානාපතිවරුන් 16 දෙනෙකු, ජනාධිපතිවරයාට ලිපියක් යවමින් අවධාරණය කෙළේ, ලංකාවේ මුස්ලිම් ජාතිකයන් හා රජය අතර අව්‍යාජ කරුණු සොයාබැලීමකින් යුක්තව, කෝවිඞ් ආසාදනය හේතුවෙන් මිය යන මුස්ලිම් ජාතිකයන්ගේ මළසිරුරු ආදාහනය කිරීමට බලකිරීමේ ප්‍රශ්නය ගැන, ඍජුව ආමන්ත්‍රණය කළ යුතු බවයි. මේ සියලූ රටවල් ලංකාවේ සමීප රටවල්ය. ඕමානය, පලස්තීනය, කුවෙයිට්, ඉන්දුනීසියාව, ඊජිප්තුව, එක්සත් අරාබි එමිරේටය, ඇෆ්නිස්තානය. තුර්කිය, මාලදිවයින, පාකිස්තානය, මැලේසියාව, බංග්ලාදේශය ලිබියාව, ඉරානය හා ඉරාකය, ඒ අතර වෙයි.
මැයි 11 වැනිදා ‘අල් ජසීරා’ වෙබ් අඩවිය පළකළ ලිපියක මාතෘකාව වූයේ, ‘කොරෝනා වයිරසය වෛරය කලතද්දී ලංකාවේ මුස්ලිම්හු අතිරේක තර්ජනයකට මුහුණ දෙති’ යන්නයි. මෝදර මෙත්සඳ නිවාස සංකීර්ණයේ පදිංචිව සිට මියගිය සුබයිර් ෆාතිමා රිනෝසා නම් 44 හැවිරිදි කාන්තාවගේ සිරුර ආදාහනය කර දින දෙකකට පසුව ඇය මියගියේ කොරෝනා වයිරසය නිසා නොවන බව දැනගන්නට ලැබී ඇති බව එම වාර්තාව කියයි. තම මව මුස්ලිම් වුණත්, ආදාහනය කරන ලද ඇගේ අළු රාමදාන් දිනයේ තමාට ලැබුණු බවත්, එය භාරගෙන මිහිදන් කරනවා ඇරෙන්නට තමන්ට කළ හැකි දෙයක් නොතිබුණු බවත් ඇගේ පුතුන්ගෙන් එකෙක් කියුවේය.
‘ආණ්ඩුවේ ආදාහන නියමය, ලෝක සෞඛ්‍ය සංවිධානයේ මගපෙන්වීම් නොසලකා හැරීමකැයි ජනාධිපති රාජපක්‍ෂගේ නීතිඥ අලි සබ්රි කියයි’ යනුවෙන්ද අල් ජසීරා වාර්තාවේ සඳහන්ය. ‘තීරණ ගත්තවුන් සියලූ කරුණු හා පැතිමාන සැලකිල්ලට ගෙන, විදත්මක, වෛද විද්යාත්මක හා තර්කානුකූල පදනමක් මත නිගමනයකට එළැඹියේ නම් මට කමක් නැහැ. මහජනතාව එවැනි තීරණයක් පිළිපැදිය යුතුයි.’ ඔහු අල් ජසීරා වෙත කියා ඇත. එහෙත්, දැන් එළැඹී ඇත්තේ රාජපක්‍ෂවරුන්ගේ ඉස්ලාමෝෆෝබියාව හෙවත් ඉස්ලාමයට ඇති භය, නැති කරන්නට ඔවුන් වටා දැවටෙන ඊනියා මුස්ලිම් නායකයන්ටද බැරි බව පැහැදිලි වන මොහොතය.
රාජපක්‍ෂවරුන්ගේ මුස්ලිම් විරෝධය මුස්ලිමුන් සමස්තයක් ලෙසම ඔවුන්ට ඡුන්දය නොදුන් නිසා ඇතිවූවකි. එහෙත් මුස්ලිමුන් ඔවුන්ට ඡුන්දය නොදුන්නේ පෞද්ගලික තරහකින් නොවේ. 2015ට පෙර මුස්ලිම් විරෝධී සිංහල ජාතිවාදීන්ගේ හැසිරීම් රාජපක්‍ෂවරුන් අනුදැන සිටි නිසාත්, මුස්ලිමුන්ට හිරිහැර කළ සියල්ලන්ටම රාජපක්‍ෂ පාලන කාලයේදී දඬුවමෙන් මිදී සිටින්නට හැකිවූ නිසාත්ය. පසුගිය කාලය පුරාම මුස්ලිම් විොරාි්ධය රට පුරා වගාදිගා කළ බොදුබපල සේනාව 2015ට පෙර රාජපක්‍ෂ ආණ්ඩුවෙන් පෝසනය වුනේය. කොටින්ම, 2013 මාර්තු 9 වැනිදා, ගාල්ලේ පිලානේදී, බොදු බල සේනාවේ පුහුණු මධ්‍යස්ථානය විවෘත කළ ප්‍රධාන අමුත්තා එවකට ආරක්‍ෂක අමාත්‍යාංශයේ ලේකම් ගෝඨාභය රාජපක්‍ෂය. ඉන් වසරකට පමණ පසු, අලූත්ගම, බේරුවලදී මුස්ලිම් විරෝධී ප්‍රහාරයක් එල්ල කැරුණේ ඒ බොදුබල සේනාවේ උසිගැන්වීමනි. එහෙත්, කැඩුණු නිවාස ආණ්ඩුවෙන් පිළිසකර කරදුන්නා විනා සේනා අන්තවාදීන්ට කිසිම දඬුවමක් ඒ ආණ්ඩුවෙන් ලැබුණේ නැත. 2019දී ගෝඨාභය රාජපක්‍ෂට මුස්ලිම් ඡුන්ද නොලැබෙන්නේ ඒ සියල්ලේ විපාක හැටියටය. ඒ ගැන දන්නා රාජපක්‍ෂවරු, දැන් පෙරලා මුස්ලිමුන්ට පහර දෙමින් සිටිති. තම ආගමේ කියැවෙන මූලික විශ්වාසයක්වත් රැකගත නොහී ආදාහනය වන්නට මුසල්මානුවන්ට සිදුවී ඇත්තේ ඒ වෛරයට පාත්‍රවීම නිසාය. x
