පාස්කු ඉරිදා ත‍්‍රස්ත ප‍්‍රහාරය පිළිබඳ විමර්ශන පැවැත්වීමේදී මානව හිමිකම්වලට ගරු කරන ලෙසත් ශ‍්‍රී ලාංකික නීතිඥවරයෙකු වන හිජාස් හිස්බුල්ලාට එරෙහි චෝදනා විමර්ශනය කිරීමේදී ජාත්‍යන්තර නීතිය උල්ලංඝනය නොවන ආකාරයට විමර්ශන සිදුකරන ලෙසත් ඉල්ලා සිටිමින් නීතිවේදීන්ගේ ජාත්‍යන්තර කොමිසම හෙවත් අයිසීජේ සංවිධානය නිවේදනයක් නිකුත් කර ඇත.
විශේෂයෙන්ම එම අත්අඩංගුවට ගැනීමේදී හිජාස් හිස්බුල්ලාට එරෙහිව ඇති චෝදනා පැහැදිළිව ඉදිරිපත් කරන ලෙසත්, ඔහුට නීතිඥවරයෙකු හමුවීම සඳහා අවස්ථාව ලබාදෙන ලෙසත්, ඔහු අත්අඩංගුවට ගැනීමේදී මානව හිමිකම් කඩකිරීමක් සිදුව ඇතිදැයි සොයාබලන ලෙසත් එම නිවේදනයෙන් ඉල්ලා ඇත.
අපේ‍්‍රල් 14 වැනිදා නීතිඥ හිජාස් හිස්බුල්ලා අපරාධ පරීක්ෂණ දෙපාර්තමේන්තුවෙන් ත‍්‍රස්තවාදය වැළැක්වීමේ පනත යටතේ අත්අඩංගුවට ගෙන රඳවාගෙන තබාගැනීමත්, අත්අඩංගුවට ගැනීම සඳහා කිසිදු හේතුවක් ඉදිරිපත් නොකිරීමත්, පසුව මෙම පොලිස් මාධ්‍ය ප‍්‍රකාශකවරයා පාස්කු ඉරිදා ත‍්‍රස්ත ප‍්‍රහාරයට ඔහු සම්බන්ධ බවට තොරතුරු හෙළිවූ නිසා අත්අඩංගුවට ගත් බව පසුව ප‍්‍රකාශ කළ බවත් එම නිවේදනයෙන් පෙන්වාදී ඇත.
ඔහුව පැය 72 ක කාලසීමාවටත් වඩා රඳවා තබාගෙන සිටීම සඳහා කිසිදු අත්අඩංගුවට ගැනීමේ නියෝගයක් හෝ රඳවා තබාගැනීමේ නියෝගයක් ඇති බව දැනගැනීමට නොමැති බවත් එම නිවේදනයෙන් පෙන්වාදෙයි. එමෙන්ම හිස්බුල්ලාට නීතිඥවරයෙකු මුණගැසීම සඳහා අපරාධ පරීක්ෂණ දෙපාර්තමේන්තුවේ නිලධාරියෙකුගේ නිරීක්ෂණය යටතේ සීමාසහිත අවස්ථාවක් පමණක් ලබාදීමත් නීතිඥවරයා සමඟ සිංහලෙන් සංවාද කළ යුතු බව පැවසීමත් අපේ‍්‍රල් 16 වැනිදා සිට නීතිඥවරයෙකු හමුවීම සඳහා අවස්ථාව ලබා නොදීමත් ගැටලූ සහගත බව එම නිවේදනයෙන් පෙන්වාදෙයි.
නීතිඥ හිස්බුල්ලාගේ පියා අපේ‍්‍රල් 17 වැනිදා ගොනුකරන ලද හේබියස් කෝපුස් අභියාචනය පිළිබඳවද එම නිවේදනයෙහි සඳහන් කර ඇත. පුද්ගලයන් පස්දෙනෙකු හිස්බුල්ලාගේ නිවසට පැමිණ තමන් සෞඛ්‍ය අමාත්‍යාංශයේ නිලධාරීන් බව කියමින් නිවසට ඇතුළුවී ඇති බවත්, ඉන්පසුව ඔහුව ප‍්‍රශ්න කිරීමට ලක් කර ඇති බවත්, පසුව ඔහුගේ දෑත්වලට මාංචු දමා ඇති බවත් එම පෙත්සම උපුටා දක්වමින් නිවේදනයෙන් පෙන්වාදෙයි. පසුව නීතිඥවරයාගේ නඩුවලට අදාල ලිපිගොනු දෙකක් ඉල්ලා ඇති බවත්, ප‍්‍රකාශයක් සටහන් කරගෙන අපරාධ පරීක්ෂණ දෙපාර්තමේන්තුවේ රඳවාගෙන ඇති බවත් එමගින් පෙන්වා ඇත.
මෙම නිවේදනයෙහි නීතිවේදීන්ගේ ජාත්‍යන්තර කොමිසමෙහි ආසියා පැසිෆික් කලාපයේ අධ්‍යක්ෂ ෆෙඞ්රික් රව්ස්කිගේ ප‍්‍රකාශයක්ද උපුටා දක්වා ඇත. ‘පාස්කු ඉරිදා කුරිරු ත‍්‍රස්ත ප‍්‍රහාරය ගැන පරීක්ෂණ සිදුකිරීම සඳහා රජයට ඇති අවශ්‍යතාව කිසිවෙකු ප‍්‍රශ්න කරන්නේ නැහැ. එම විමර්ශන පැවැත්විය යුතුයි. කෙසේ වෙතත් එම විමර්ශන ජාත්‍යන්තර නීතියට සහ ශ‍්‍රී ලංකාවේ ආණ්ඩුක‍්‍රම ව්‍යවස්ථාවට අනුකූල විය යුතුයි. හිස්බුල්ලා වෙත නීතියෙන් ලබාදිය යුතු අත්අඩංගුවට ගැනීමේ නියෝගයක් ඉදිරිපත් නොකිරීමත්, පෞද්ගලිකව නීතිඥවරයෙකු හමුවී කතාබහ කිරීම සඳහා ඔහුට ඇති අයිතිය ලබා නොදීමත් පිළිගත නොහැකියි. එමෙන්ම එය නිදහස පිළිබඳ ජාත්‍යන්තර ප‍්‍රමිතිය උල්ලංඝනය කිරීමක්.
වරෙන්තුවක් නොමැතිව නිවෙසකට ඇතුළුවීම, පරීක්ෂාවට ලක් කිරීම සහ පුද්ගලයන් අත්අඩංගුවට ගැනීම සඳහා අවසර ලබාදීම මගින් ත‍්‍රස්තවාදය වැළැක්වීමේ පනත ජාත්‍යන්තර නීතිය උල්ලංඝනය කරනවා. ත‍්‍රස්තවාදය වැළැක්වීමේ පනතෙහි මෙවැනි අඩුපාඩු රැසක් තිබෙනවා. එම නිසා අපගේ කොමිසම ත‍්‍රස්තවාදය වැළැක්වීමේ පනත වෙනස් කළ යුතු බව යෝජනා කරනවා.
සිවිල් හා දේශපාලන අයිතිවාසිකම් පිළිබඳ ජාත්‍යන්තර සම්මුතියේ 9 වැනි වගන්තියට අනුව අත්අඩංගුවට ගන්නා ඕනෑ පුද්ගලයෙකුට අත්අඩංගුවට ගන්නා අවස්ථාවේ ඒ සඳහා හේතුව ඉදිරිපත් කළ යුතුයි. එහි 14 වැනි වගන්තිය අනුව චෝදනා ලද ඕනෑම අපරාධ සැකකරුවෙකුට තමන් තෝරාගන්නා නීතිඥවරයෙකු මුණගැසීම සඳහා කාලය, ආරක්ෂාව සහ පහසුකම් සැපයිය යුතුයි. එම කරුණ ශ‍්‍රී ලංකාවේ ආණ්ඩුක‍්‍රම ව්‍යවස්ථාවේ 13 වැනි ව්‍යවස්ථාවෙන්ද තහවුරු කරනවා.
එක්සත් ජාතීන්ගේ මූලික වටිනාකම් අනුව නීතිඥවරුන්ගේ රාජකාරිය පිළිබඳව සඳහන් වෙනවා. අපරාධ චෝදනා ඇතිව හෝ නැතිව අත්අඩංගුවට ගන්නා පුද්ගලයෙකුට පැය 48ක් යෑමට මත්තෙන් නීතීඥයෙකු වෙත ප‍්‍රවේශය ලබාදීම සඳහා ඇති අයිතිය රජයක් තහවුරු කළ යුතුයි.
අප මීට පෙරද ත‍්‍රස්තවාදය වැළැක්වීමේ පනත අහෝසි කළ යුතු බව යෝජනා කර තිබෙනවා. කිසිදු චෝදනාවක් හෝ අධිකරණ කටයුත්තක් නොමැතිව මාස ගණන්, ඇතැම්විට වසර ගණන් පුද්ගලයන් රඳවා තබාගැනීමට එම පනත පාවිච්චි කරනවා. එමගින් ශාරීරික හා වාචික හිංසනයට අවස්ථාව සලසනවා. එම නිසා මෙම පනත අහෝසි කර ජාත්‍යන්තර මානව හිමිකම් ප‍්‍රමිතීන් ආරක්ෂා වෙන අන්දමේ ත‍්‍රස්ත විරෝධී පනතක් ශ‍්‍රී ලංකාවට සම්මත කරගන්නා ලෙස යෝජනා කරනවා.’
අනුරංග ජයසිංහ
