මීට මසකට හමාරකට පෙර මා කාම්බෝජය ගැන ‘දැකල පුරුදු රටක්‘ නමින් කොලමක් ලීවා පාඨක ඔබට මතක ඇතැයි සිතමි. එම ලිපියට පාදක වූ කාම්බෝජ චාරිකාව සැලසුමට කලින් නිම කර, ට්රාන්සිට් හෙවත් අතරමැදි ගුවන්තොටුපොළ වූ සිංගප්පුරුවට මීට සති පහකට පමණ පෙර මා හට එන්නට සිදු විය. ඊට හේතුව වූයේ සිංගප්පූරු අධිකාරීන් විසින් ආසියානු රටවලින් පැමිණෙන මගීන්ට සීමාවක් පැනවීමට පැය කිහිපයකට පෙර අතරමැදි ගුවන්තොටුපොළට පැමිණීමේ අවශ්යතාව ය. සිංගප්පූරුවට පැමිණ දින තුනකට පසුව ය මගේ ලංකාවට පැමිණෙන ගුවන් ගමන යෙදී තිබුණේ. ඒ අතර කාලය තුළ ලාංකීය අධිකාරීන් විසින් ලංකාවට පිටතින් එන මගී ගුවන් යානා නතර කරන ලද්දෙන් මා දැන් මසකට අධික කාලයක් රැඳී සිටින්නේ සිංගප්පූරුවේ ය. එහි ප්රතිඵලයක් ලෙස දැන් රටවල් දෙකක කොවිදියානු තත්ත්වය සමග උරෙනුර ගැටෙමින් සිටිමි.
සිංගප්පූරුවේ ගමනක බිමනක වාහනයක යාමේ දී, විශේෂයෙන් උදේ හයට හතට පමණ, මා නෙත ගැටෙන සුලබ දසුනක් වේ. බොහෝ විට ඒ දසුන මා තරමක ගැඹුරු හා දොම්නස් සහගත කල්පනාවක ගිල්ලවයි. ඒ දසුන මා ගමන් කරන පුද්ගලික වාහනය ඉදිරියෙන් ධාවනය වන ලොරි චැසියක පොදියට පහළොවක විස්සක පමණ පිරිසක් එක ම පාටක ජම්පර වැනි ඇඳුමක් හැඳ දෙදනට නිකට හොවාගෙන යන අයුරු ය. මගේ මතකය නිතැතින් වෙසක් සමයට වේගයෙන් ඇදී යන්නේ ඩිමෝ බට්ටෙකුගේ හෝ ලෑන්ඞ් මාස්ටරයක ට්රේලරයේ වාඩි වී රැය පුරා වීදි සරන පිරිස් ය. එහෙත් යට කී දෙදනට නිකට හොවාගෙන යන්නන්ගේ මුහුණේ වෙසක් බලන්නන්ගේ මෙන් සොම්නසක් දක්නට නැත. ඒ වෙනුවට ඇත්තේ පමණට නිදි නොලබා ඇති වෙහෙසකර පෙනුමකි. මේ සිංගප්පූරු ඉදිකිරීමේ වැඩබිම්වල සේවය කරන සංක්රමණික සේවකයන් ය. සිංගප්පූරුවේ ඉදිකිරීම් කර්මාන්තය ඉතා විශාල, කාර්යක්ෂම හා ලාභදායී එකකි. එහි කොඳුනාරටිය වන්නේ සිංගප්පූරු ඩොලර් පන් සීයක හෝ හත් සීයක වැටුපකට දීර්ඝ වැඩමුර කඹුරන, ලක්ෂ තුනක පමණ ඉන්දියානු හා බංගලිදේශ සංක්රමණික පිරිස ය.
ගිනි කාෂ්ටකේ සතියකට එක දිගට දින හයක බරවැඩෙහි නිරතවන මොවුන් කරන රැකියාව කරනට එකුදු සිංගප්පුරු වැසියෙක් හෝ ඉදිරිපත් නොවේ. ඒ ඉදිකිරීමේ ශ්රමික රැකියාවේ ඇති දුෂ්කර බව හා සිංගප්පූරු වැසියන් ලබන ඩොලර තුන්දහස් දෙසීයක පමණ වන සාමාන්ය වැටුපට වඩා ශ්රමික වැටුපෙහි කිසිදු ආකර්ෂණයක් නොමැතිකම ය. එහි ප්රතිඵලයක් ලෙස ඉදිකිරීමේ කර්මාන්තයේ ශ්රමික පිරිස සියට සියයක් ම සංක්රමණික සේවකයෝ වෙති. මුල් ම කාලයේ මොවුනට හරිහමන් නැවතුම්පොලකවත් දී නොමැත. වැඩබිම්වල ම තාවකාලික අට්ටාල හා මඩුවක ඔවුනට රැය පහන් කරන්නට සිදු ව ඇත. එහෙත් පසු කලෙක ඔවුනට නේවාසිකාගාර ලබා දී ඇත. මෙය පෙර තත්ත්වයට වඩා සාධනීය වුව ද පිරිස විශාල බැවින් සංක්රමණික සේවකයෝ ජීවත් වන්නෝ කුකුල් කූඩුවල මෙන් ය. කුඩා කාමරයක බංකු සයන විශාල ප්රමාණයක් අටවා ලැගුම්කරුවෝ දහයක්, සමහර විට විස්සක් පමණ පොදියට නිදති. සමහර අවස්ථාවල සිය දෙනෙකුට නාන හා වැසිකිළි ඇත්තේ පහක් පමණි.
එවකට කොරෝනා නමින් හැඳින් වූ කෝවිඞ් වයිරසය මුල් ම අවධියේ සම්ප්රේෂණය වුයේ දකුණු කොරියාව, ජපානය හා සිංගප්පූරුවට ය. ව්යාපාර හා සංචාරක හේතු සඳහා යට කී රටවල් හා චීනය අතර දහස් ගණනින් මිනිස්සු දෙපැත්තට ම නිතර ම ගමන් කරති. මේ බව කල් තියා පුරෝකථනය කළ සිංගප්පූරු අධිකාරීහු දැඩි අවධානයකින් සමීප හා නිරන්තර හඳුනා ගැනීම් (detection) වලින් අනතුරුව කාර්යක්ෂම සම්බන්ධතා පොකුරු හඹායාම කළේ ය. එහි ප්රතිඵලයක් ලෙස අසාදිත සංඛයාව ඉතා පහළ මට්ටමක තබා ගන්නට සිංගප්පූරුව සමත් විය.
පෙබරවාරි මස හාර්වඞ් විශ්වවිද්යාලයේ මහජන සෞඛ්ය පාසල (මෙය නියම හාර්වඞ් විශ්වවිද්යාලය යි; සිංගප්පූරුවේ අගමැති ගැති වියතෙකු ඔර්චර්ඞ් පාරේ බෝඞ් ලෑල්ලක එල්ලා පවත්වාගෙන යන ඩුප්ලිකේට් හාර්-වඩයක් නොවේ!) තමන් පැවත් වූ තුලනාත්මක අධ්යයනයක නිගමනයක් ලෙස සිංගප්පූරුව කෝවිඞ් 19 මැඬලීම හා කළමනාකරණය සම්බන්ධයෙන් මහත් ප්රශංසාවට ලක් කර ‘රන්‘ තත්ත්වයක ඔසවා තැබී ය. යම් සතුටුදායක ප්රමාණයකින් තත්ත්වය පාලනය කරගත හැකි වීමේ හේතුව නිසා සිංගප්පූරුව අන් රටවල ක්රියාත්මක කළ ‘ලොක්-ඩවුන්‘ පිළිවෙතකට නොගියේ ය. අප්රේල් තුන් වැනි දින සිංගප්පූරු අගමැති ලී ෂින් ලූන් කළ කතාවේ ද අධිමානයකින් නොවුණත් තම රජය විසින් ගන්නා ලද පියවර ගැන පැහැදීමකින් හා අදාළ ආයතනවලට ස්තුති පූර්වක ව සඳහන් කළේ ය (මෙම කතාවේ මා විසින් කරන පරිවර්තනයක් අනිද්දා ඊ-වර්ශනයේ පළ විය). ‘සර්කිට්-බ්රේකර්‘ ලෙස හැඳින් වූ එක්තරා ආකාරයක අර්ධ ලොක්-ඩවුන් තත්ත්වයක යට කී කතාව පවත්වන දිනයේ අප්රේල් හත සිට මසකට බලපාන ලෙස පැන වූයේ තව දුරටත් පරෙස්සම් වීමේ අදිටන නිසා විය හැක.
එහෙත් ලී ෂින් ලූන් අගමැතිගේ කතාවෙන් සතියකට පමණ පසුව සිංගප්පූරුවේ කොවිදියානු තත්ත්වය උඩුයටිකුරු වූයේ සියලූ දෙනා විස්මයට හා භීතියට පත් කරමිනි. ජනවාරි සිට අප්රේල් මුල වන තුරු ආසාදිත සංඛයාව දහසකට අඩුවෙන් පවත්වා ගැනීමට සමත් වූ සිංගප්පූරුව අප්රේල් පළමු සතියේ අග සිට නව ආසාදිතයින් සංඛයාව තියුණු ලෙස වර්ධනය වී අප්රේල් 18 වන විට මුළු ආසාදිතයන් සංඛයාව 5,992 දක්වා ඉහළ නැගී ය. නව ආසාදිතයන්ගෙන් අතිබහුතරය පැමිණියේ යට කී සංක්රමණික ඉදිකිරීම් සේවක නේවාසිකාගාරවලිනි. දහස් ගණනින් පොදි වී මිරිකී බංකු සයන මත ලගිමින්, නාන කාමර හා වැසිකිළි පහක් වැනි කුඩා ප්රමාණයක් සියයක් වැනි පිරිසක් භාවිත කරන පරිසරයක වයිරසය එකෙකුගෙන් තවෙකෙකුට ආදියෙන් සම්ප්රේෂණය ළැව්ගින්නක් ලෙස පැතිරීම වැළැක්විය නොහැක. මෙය ලියන දින, එනම් අප්රේල් 18 වන දින නව ආසාදිතයන් 942 ක් හඳුනා ගත් අතර ඉන් 893ක් ම සංක්රමණික සේවකයන් ය. මෙතෙක් හඳුනාගත් නේවාසිකාගාරවල ලැගුම් ගත් සංක්රමණික සේවක ආසාදිත සංඛයාව 4,162 (සමුච්චිත) කි. මෙතෙක් හඳුනාගත් සමස්ත ආසාදිත සංඛයාව 5,992 (සමුච්චිත) කි.
අන්ධ බිංදුව අක්ෂිවේදයේ එන තාක්ෂණ පදයකි. එහි අර්ථය වන්නේ මෙය ය. ඇසෙහි පිටිපස පිහිටි සංවේදී ස්නායු පටලය රෙටිනාව (දෘෂ්ටි විතානය) නම් වේ. මෙම ස්නායු පටලයේ ස්නායු තන්තු එක්ව හටගන්නා අක්ෂි ස්නායුවේ මුල අන්ධ බිංදුව නම් වේ. අන්ධ බින්දුව ආලෝකයට සංවේදී නොවේ. එබැවින් එතැනට පතිත වන ආලෝක කිරණවලින් දර්ශනයක් හෝ වස්තුවක් ඇසට නොපෙනෙයි. අන්ධ බිංදුවේ මුල් අරුත යට කී දේ වන නමුදු බොහෝ විට භාවිතයේ එය වහරන්නේ මෙටෆොරිකයක් ලෙස ය. එනම් සියල්ල ම මැනැවින් සර්ව සම්පූර්ණ වූව ද මග හැරෙන, ඇත හැරෙන දෙයක් ඕනෑ ම තත්ත්වයක දක්නට ලැබෙන බව ය. රනින් සම්මාන ලද අධි-කාර්යක්ෂම හා විචක්ෂණ සිංගප්පූරුවේ ද අන්ධ බිංදුවක් තිබිණ. ඒ අහස උසට විහිදෙන නානාප්රකාර කොන්ක්රිට් ප්රකාර තනනු වස් දහදිය හෙළන තුන් ලක්ෂයක් පමණ සංක්රමණික පිරිස ය. සිංගප්පූරු රෙටිනා මුලට මොවුහු අදිසි වූහ.
සිරිලක වෙසෙන අපට නම් අන්ධ බිංදුව අදාළ නැත. ඒ අප කණාමුට්ටි ක්රිඩාවෙහි කෙළ පැමිණි ජාතියක් බැවිනි. දේසපාලනය පිට නැඟි අසරුවෙකුගේ ප්රවීණ විචාරය අනුව ගිය වසරේ ඩෙංගු මරණ සියයක මධ්යයේ වුව ද මැතිවරණයක් පැවැත්විණි නම් කොරෝනා මරණ හතක් මැද මේ වසරේ ද මැතිවරණයක් පැවැත්වීම කජ්ජක්යැ යි ලක්වැසි අප තේරුම් ගත යුතු ය.
උදන් ප්රනාන්දු
ඡායාරූපය: Getty Images
