මැතිවරණ කොමිෂන් සභාවේ සාමාජිකයන් තිදෙනා අතරින් එක් සාමාජිකයෙකු අපේ්රල් 20 වැනිදා රැුස්වන කොමිෂන් සභාව හදිසි මැතිවරණයට දිනයක් නියම කළ යුතු බවට තීරණාත්මක අදහසක සිටින බවත් තම හිතවතුන් සමඟ ඒ අදහස මත පදනම් වෙමින් තර්ක කර ඇති බවත් අතිශය විශ්වාස කටයුතු ආරංචිමාර්ගයකින් වාර්තා වෙයි.
ගැනීමට නියමිත තීන්දුව ගැන මැතිවරණ කොමිෂන් සභාවේ සාමාජිකයන් කිසිම අදහසක් නිල වශයෙන් ප්රකාශ කර නැතත්, ඒ ආරංචි මාර්ග අනුව ඉහත කී සාමාජිකයා මැතිවරණයට දිනයක් නියම කළ යුතුයැයි අපේ්රල් 20 වැනිදා මැතිවරණ කොමිෂන් සභාවේ සාමාජිකයන් අතර සාකච්ඡාවේදී බලපෑම් කරනු ඇතැයි වාර්තා වේ.
ඉතිහාසයේ අන් කවරදාටත් වඩා මැතිවරණ කොමිෂන් සභාවේ සාකච්ඡාවක් වෙත රටේම අවධානය යොමුවී ඇත. ඒ නිසාම, අපට වාර්තා වන කරුණ ගැන වචනයක් සඳහන් කිරීම ඉතා වැදගත්ය.
මේ වන විට ස්වාධීන මැතිවරණ නිරීක්ෂණ සංවිධාන, රජයේ වෘත්තිය සමිති, ආණ්ඩු හිතවාදී දේශපාලන පක්ෂ හැර අනෙකුත් දේශපාලන පක්ෂ, හිටපු කථානායකවරයා, හිටපු විපක්ෂ නායකයා සිවිල් සංවිධාන ඇතුළු මේ තීන්දුවට අදාළ පාර්ශ්වයන් සියල්ලම පාහේ අවදානම පහව යන්නට පෙර හදිසි මැතිවරණයක් පැවැත්වීම අනුවණකමක් බව කියා ඇත.
ආණ්ඩුව මේ හදිසියේ මැතිවරණයක් ඉල්ලන්නේ දැනට විසුරුවාහැර ඇති පාර්ලිමේන්තුව ඉදිරි මාස කිහිපය දක්වා රැුස්කරන්නට පුළුවන්කම තිබියදීය. මේ මැතිවරණය ඉදිරි මාස කිහිපයට අදාළ මාතෘකාවක් නොවේ. ශ්රී ලංකාවේ පාර්ලිමේන්තුවට 19 වැනි සංශෝධනයෙන් ලැබී ඇති බලතල අනුව පාර්ලිමේන්තු මැතිවරණය ජනාධිපතිවරණයටත් වඩා රටට තීරණාත්මක බව තර්ක කළ හැකිය. රටේ වැදගත්ම මැතිවරණයක් වන මෙය හැමදාම උදා වන අවස්ථාවක් නොවේ. ඉදිරි වසර හතරහමාරක්වත් ගෙවෙන තුරු මේ මැතිවරණයේදී ජනතාව ගන්නා තීන්දුව ඍජුව බලපානු ඇත. ඉන්පසුව වසර සීයකටත් එහා අනාගතය දක්වා මේ මැතිවරණයේදී ජනතාව ගන්නා තීන්දුව බලපානු ඇත.
නැවත කොමිෂන් සභාව දෙසට හැරෙමු. මේ මොහොතේ කොමිෂන් සභාවේ සාමාජිකයන් වෙත විශාල පීඩනයක් ඇති බව පැහැදිලිය. ඒ පීඩනය මත කොමිෂන් සභාව ස්වාධීන සහ ස්වාධීන බව මහජනතාවට පෙනෙන තීන්දුවක් ගත යුතු බවත් පැහැදිලිය. එම සාමාජිකයන් තිදෙනාම පසුගිය වසර කිහිපය තිස්සේ අඩු වැඩි වශයෙන් තමන්ගේ වගකීම ඉටු කර ඇති බවත් පැහැදිලිය.
එහෙත් දැන් ඔවුන් ඉදිරියේ අලූත් අභියෝගයක් ඇත. අපි සියලූදෙනාම ඒ දෙස බලා සිටින්නෙමු.
මේ සටහනේ මුලින්ම සඳහන් කළ කරුණ නැවත සිහිපත් කළ යුතුය. අපට විශ්වාසදායක ආරංචි මාර්ගවලින් වාර්තා වෙන්නේ එක් කොමිෂන් සභා සාමාජිකයෙකු මැතිවරණයට දිනයක් නියම කළ යුතු බව අදහසක සිටින බවය.
ඔහු හිතවතුන් සමඟ කියා ඇත්තේ මීට පෙර මැතිවරණය පැවැත්වීමට නියමිතව තිබුණු අපේ්රල් 25 වැනිදා වන විට කොමිෂන් සභාව මැතිවරණ දිනයක් නියම නොකළහොත් ජනාධිපතිවරයා ඉන්පසුව මැතිවරණ දිනයක් නියම කරනු ඇති බවය. ඉන්පසුව ජනාධිපතිවරයා තමන්ගේ නිලධාරීන් යොදවා මැතිවරණය පවත්වනු ඇති බවය.
ජනාධිපතිවරයාට එවැන්නක් කිරීමට බලය ලැබුණේ කෙලෙසදැයි එම කොමිෂන් සභා සාමාජිකයා පැහැදිලි කර නැත. මැතිවරණ දිනය ජනාධිපතිවරයාට නියම කළ හැකි බව පැහැදිලිය. හදිසි තත්වයක් ඇතිවුවහොත් කොමිසමට දිනය කල් දැමීමට බලය තිබෙන බවත් පැහැදිලිය.
එහෙත් කොමිසම මැතිවරණය කල් දැමීමෙන් පසුව ජනාධිපතිවරයාට දින නියම කරන්නට බලය ලබාදුන්නේ ආණ්ඩුක්රම ව්යවස්ථාවේ හෝ පාර්ලිමේන්තු ඡන්ද විමසීම් පනතේ කුමන වගන්ති යටතේදැයි පැහැදිලි නැත. ආණ්ඩුක්රම ව්යවස්ථාව හා පාර්ලිමේන්තු ඡන්ද විමසීම් පනතේ එවැනි ප්රතිපාදනයක් තිබේයැයි ලියුම්කරුට නම් දකින්නට ලැබුණේ නැත.
එම කොමිෂන් සභා සාමාජිකයාගේ බිය සාධාරණ යැයි සිතමු.
ඔහු හිතවතුන් සමඟ කියා ඇති පරිදි කොමිසම දිනයක් නියම නොකළහොත් ජනාධිපතිවරයා දිනයක් නියම කොට, කොමිසමේ සාමාජිකයන්ගේ තීන්දුවට පිටින් මැතිවරණය පවත්වනු ඇතැයි මොහොතකට අනුමාන කරමු.
තත්වය එසේ වුණත්, කොමිසම එම කාරණයට බියෙන් තීන්දුවක් ගත යුතු නැත. කොමිසම ගත යුත්තේ මේ මොහොතේ තර්කානුකූල තීන්දුවය. ජනාධිපතිවරයා ගනු ඇතැයි අනුමාන කරන තීන්දුවකට ප්රතිචාර දැක්වීමක් කිසිවෙකු ඔවුන්ගෙන් අපේක්ෂා නොකරනු ඇත.
ජනාධිපතිවරයා කොමිසමටත් පිටින් ගොස්, ඒ ආකාරයට ඡන්දය පවත්වන්නට උත්සාහ කළහොත් එයින් සිදු වනු ඇත්තේ ජනාධිපතිවරයාගේ සැබෑ අරමුණ ජනතාව ඉදිරියේ හෙළිදරව් වීමය. එමෙන්ම, කොමිසමේ තීන්දුවට පිටින් එලෙස මැතිවරණය පවත්වන්නට උත්සාහ කළොත් එයට එරෙහිව අධිකරණයේදී සටන් කිරීමේ හැකියාවක්ද පුරවැසියන්ට ඇත.
මේ ජනාධිපතිවරයාට බයෙන් සියලූ තීන්දු ගත යුතු ඒකාධිපති රටක් නොවේ. ප්රජාතන්ත්රවාදී රටකි.
මෙවැනි මොහොතක මැතිවරණයක් පැවැත්වීම නම් අවදානම් සහගත තීන්දුවට ස්වාධීනත්වයක් සහ යුක්ති සහගත බවක් ආරෝපණය කිරීම මැතිවරණ කොමිසමේ කාර්යභාරය නොවේ.
කොමිෂන් සභාව නියම කළ දිනයක මැතිවරණය පවත්වා වසංගතය පැතිර යෑමෙන් බරපතළ තත්වයක් උදා වුවහොත් කොමිසමට එහි වගකීම බාරගන්නට සිදුවනු ඇත.
ජනාධිපතිවරයාට එතරම් හදිසියක් තිබෙනවා නම්, උක්ත මැතිවරණ කොමිෂන් සාමාජිකයා තර්ක කරන අන්දමේ බලයක් ජනාධිපතිවරයාට තිබේ නම්, (අප දන්නා ආකාරයට එවැනි බලයක් ජනාධිපතිවරයාට නැත.) ජනාධිපතිවරයාටම දිනයක් නියම කොට ඔහුට මැතිවරණයෙහි වගකීම ගත හැකිය.