ලංකාවේ සියලූම රජයේ පාසල්වල සේවයේ නියුතු ගුරුවරුන් සහ විදුහල්පතිවරුන් මාර්තු 16 සහ 17 වන දින සේවයෙන් ඉවත් වී ලෙඩ නිවාඩු වාර්තා කරමින් වෘත්තිය ක්රියාමාර්ගයක් දියත් කරන බව ලංකා ගුරු සංගමය ඇතුළු සංවිධාන ප්රකාශ කර තිබේ. ඊට අමතරව මාර්තු 16 සිට 20 දක්වා කුරුණෑගල, අනුරාධපුර, ගාල්ල, බදුල්ල සහ ගම්පහ යන නගරවල ගුරුවරු හා විදුහල්පතිවරු ඒකාබද්ධ උද්ඝෝෂණ මාලාවක් සිදු කිරීමට සුදානම්ව සිටිති. මෙම විරෝධතා ක්රියාවලියට ගුරු-විදුහල්පති වෘත්තීය සමිති 30ක් දායක වේ.
ඒ අනුව ඉදිරි සතියේද සිසුන් පාසල් නොයන දින දෙකක් උදාවනු ඇති බව පැහැදිලිය.
කෙසේ වෙතත් ගුරුවරුන් විදුහල්පතිවරුන් උද්ඝෝෂණ කරමින් වසර ගණනාවක් තිස්සේ ඉල්ලන්නේ තම වෘත්තියෙහි වැටුප් විසමතා නිවැරදි කරන ලෙසය. වැටුප් විසමතා යන්න ශ්රී ලංකාවේ සෑම රජයේ සේවාවකටම අදාල දීර්ඝකාලීන ගැටලූවක් බවට පත්ව තිබේ. ලංකාවේ සියලූ වෘත්තිකයන්ගේ පිළිගැනීමට ලක්වූ ජාත්යන්තර ප්රමිතියේ වැටුප් ක්රමවේදයක් නැත. ඒ ඒ වෘත්තියට ඇති කේවල් කිරීමේ ශක්තිය මත වැටුප් හා දීමනා ලබති. අතිශය බලවත් වෘත්තීන් වන වෛද්ය වෘත්තිය හා දුම්රිය සේවයට අයත් වෘත්තීන්ට ඇත්තේ වැඩි කේවල් කිරීමේ හැකියාවකි. ඒ නිසා ඔවුහු ඉහළ වැටුප් හා දීමනා ලබති. බැංකු සේවය වැනි සේවාවන්ට අයත් වෘත්තීන් වැඩි පහසුකම් ලබයි.
එහෙත් ගුරුවරුන් පාසලක් වසා දමන මොහොතක සිසුන් පාසල් නොයා සිටීම හැර බැලූ බැල්මට සිදුවෙන හානියක් නැති බව පෙනෙන නිසාදෝ එම වෘත්තියට අයත් වැටුප් ගැටලූව කාලයක් තිස්සේ විසඳාගැනීමට නොහැකි වී ඇත. ගුරුවරුන්ගේ ඉල්ලීම වන්නේ වැටුප් විසමතා ඉවත් කිරීමට අතුරු වැටුප් වැඩි කිරීමක් ලබාදෙන ලෙස හා ගුරු සේවය සංවෘත සේවයක් කරන ලෙසය.
සංවෘත සේවයක් යනු කුමක්දැයි ලංකා ගුරු සංගමයේ ප්රධාන ලේකම් ජෝසෆ් ස්ටාලින් පැහැදිලි කළේ මෙසේය.
‘රාජ්ය සේවයේ සේවා වර්ග කළ හැකි ආකාර කීපයක් තිබෙනවා. එකක් ඒකාබද්ධ සේවා. රාජ්ය කළමනාකරණ සේවය ඒකාබද්ධ සේවාවක්. එයට අයත් වන අයට රජයේ විවිධ දෙපාර්තමේන්තු, ආයතන ආදියෙහි සේවය කරන්නට පුළුවන්. ඒවා අතර ස්ථාන මාරු ලබාගන්නට පුළුවන්.
දීප ව්යාප්ත සේවා කියන්නේ තවත් ආකාරයක සේවා වර්ගයක්. රාජ්ය පරිපාලන සේවය ඇතුළු රජයේ විධායක සේවාවන් 12ක් දීප ව්යාප්ත සේවා ගණයට අයත් වෙනවා. ඒවායේ නිලධාරීන්ට දිවයින පුරා ඕනෑම තැනක සේවයේ යෙදෙන්නට පුළුවන්. සාමාන්යයෙන් රජයේ අනෙකුත් සේවකයන් මධ්යම රජයට හෝ පළාත් සභාවලට අයත් වන නිසා ඔවුන්ට සේවය කරන්නට සිදු වන්නේ එම සීමාව ඇතුළේයි. සංවෘත සේවා සංකල්පය අදාළ වන්නේ මූලික වශයෙන් වැටුප්, වරප්රසාද හා සේවා ගුණාත්මකභාවයටයි.
අංක 6/2006 චක්රලේඛය මගින් සියලූ රාජ්ය සේවාවන් පොදු ව්යුහයකට අරන් තියෙනවා. එමගින් රජයේ වෘත්තීය සේවා අතර එකිනෙකට සමාන්තරභාවයක් නිර්මාණය වෙනවා. මේ හේතුවෙන් රජයේ එක් සේවයකට වැටුප් වැඩි කළ විට ඒ හා සමාන්තර අනෙකුත් සේවාවන්ට වැටුප් විසමතා නිර්මාණය වෙනවා. දැන් තිබෙන වැටුප් විසමතා අරගල කියන්නේ ඒවායි.
යම් රාජ්ය සේවාවක් සංවෘත සේවාවක් බවට පත් කළ විට, එම සේවාව වෙනම සලකා බලා වැටුප් සහ වෙනත් වරප්රසාද සම්බන්ධයෙන් තීරණ ගත හැකියි. උදාහරණයක් ලෙස ගුරු සේවයේ යම් විශේෂත්වයන් තිබෙනවා. ගුරු සේවයේ යෙදෙන අයට අතිකාල දීමනා, බටා ආදිය හිමිවන්නේ නැහැ. ඒ නිසා ඔවුන්ට අමතර ආදායම් නැහැ. ගුරු සේවයේ බහුතරයකගේ වැටුප් රුපියල් 29,000 – 33,000 අතරයි තියෙන්නේ. බොහෝ ගුරුවරුන්ට දිනකට රුපියල් 1000කවත් වැටුපක් නැහැ. ඒ නිසා, ගුරු සේවයේ මෙම විශේෂ තත්වය සැලකිල්ලට ගෙන වැටුප් වැඩි කළ යුතුයි. ඒ බව, 2007දී ගුරු වෘත්තීය සමිති ක්රියාමාර්ගයකට අදාළව ශ්රේෂ්ඨාධිකරණය දුන් නඩු තීන්දුවකත් සඳහන් වෙනවා.’
1994 වසරේදී බලයට පැමිණි ආණ්ඩුව ශ්රී ලංකා ගුරු සේවය සහ ශ්රී ලංකා විදුහල්පති සේවය පිහිටුවා දීප ව්යාප්ත සේවා වැටුපක් ලබා දීම ආරම්භ කර තිබුණි.
1997 වර්ෂයේදී පිහිටුවන ලද බී.සී. පෙරේරා මහතාගේ ප්රධානත්වයෙන් යුත් වැටුප් කොමිසම රාජ්ය සේවාවන්ගේ වැටුප් වැඩි කර තිබුණි. එහෙත් එයට සාපේක්ෂව ගුරුවරුන්ගේ වැටුප වැඩි නොවූ අතර, ඒ අනුව වැටුප් විසමතාවක් නිර්මාණය වූ බව ගුරුවරුන්ගේ අදහසය. අද දක්වා දිවෙන්නේ ‘බී.සී. පෙරේරා වැටුප් කොමිසම නිර්මාණය කළ වැටුප් විසමතාව’ නම් වූ එම ගැටලූවය.
ඇත්තෙන්ම බී.සී. පෙරේරා කොමිසම නිකුත් කරන ලද අංක 2/97/3 දරන චක්රලේඛයට අනුව ගුරු-විදුහල්පති වැටුප් ඉදිරියේදී වැඩිකරන බව ප්රකාශ කර තිබුණි. එහෙත් එය ක්රියාත්මක වුණේ නැත.
2008 වසරේදී මහින්ද රාජපක්ෂ රජය සමයේ හිටපු ලයනල් ප්රනාන්දු සහ සාලිය මැතිව් මහත්වරුන්ගේ ප්රධානත්වයෙන් යුත් වැටුප් කොමිසම අනුවද ගුරුවරුන්ගේ හා විදුහල්පතිවරුන්ගේ වැටුප් වැඩි කර නොතිබුණු බව එම ගුරු විදුහල්පති සංගම් පෙන්වාදෙයි. එම කොමිසම නිකුත් කළ 06/2006 දරන චක්රලේඛය අනුව වැටුප් වැඩි කිරීමට නිර්දේශ කර තිබුණේ නැත.
එම චක්රලේඛයට ප්රතිචාර ලෙස 2008 වසරේදී උසස් පෙළ උත්තර පත්ර බැලීම ගුරුවරු වර්ජනය කළෝය. එම වර්ජනයට එරෙහිව අනුරාධපුරයේ පිහිටි නිවන්තකචේතිය විදුහලේ උසස් පෙළ සිසුවෙකු විසින් ශ්රේෂ්ඨාධිකරණයේ මූලික අයිතිවාසිකම් නඩුවක් ගොනු කරන ලදි. ශ්රේෂ්ඨාධිකරණය එම වැඩ වර්ජනය අධ්යාපන සේවය පවත්වාගෙන යෑමට බාධාවක් බව ප්රකාශ කරමින් රුපියල් 50,000ක දඩයක් ගුරු වෘත්තීය සමිතිවලට නියම කර තිබුණි. කෙසේ වෙතත් ගුරු-විදුහල්පති සේවය රජයේ පොදු වැටුප් තලයෙන් ඉවතට ගෙන වෙනම සේවාවක් ලෙස සලකා වැටුප් වැඩි කිරීමක් කළ යුතු බවටද ශ්රේෂ්ඨාධිකරණය නියෝග කළේය.
ගුරු විදුහල්පති වැටුප් විසමතාවන්ට විසඳුමක් ලබා දීමට එවකට අධ්යාපන ඇමති වූ සුසිල් පේ්රමජයන්ත් අතුරු වැටුපක් ලබා දීමට යෝජනා කළේය. ඒ සඳහා අමාත්ය මණ්ඩල පත්රිකාවක් ඉදිරිපත් කරමින් ගුරු-විදුහල්පති අතුරු වැටුප් දීමනාව සඳහා රුපියල් මිලියන 6700ක මුදලක් අවශ්ය බව පවසා තිබුණි. එහි ප්රතිඵලයක් ලෙස 2009 වසරේ අයවැයේදී එවකට මුදල් ඇමති ලෙස කටයුතු කළ මහින්ද රාජපක්ෂ රුපියල් මිලියන 3000ක් වෙන් කිරීමට යෝජනා කළත් අතුරු වැටුප් දීමනාවක් ලබා දීමට කටයුතු එවකට රජය කටයුතු කළේ නැත.
කෙසේ වෙතත් 2018 සැප්තැම්බර් මාසයේදී එස්. රනුග්ගේ මහතාගේ ප්රධානත්වයෙන් යුත් වැටුප් හා සේවක සංඛ්යා කොමිසම ගුරු හා විදුහල්පති සේවාවන්ට අදාළව වැටුප් විසමතාවක් ඇති බව හඳුනාගෙන ඇත.
ඒ අනුව වැටුප් විසමතාවන්ට විසඳුමක් ලබාදෙන ලෙස හිටපු අධ්යාපන අමාත්ය අකිල විරාජ් කාරියවසම්ගෙන් ඉල්ලීම් කර තිබුණි. එය ඉටු නොවන තැන ගුරුවරුන් හා විදුහල්පතිවරුන් එකාබද්ධ වී 2019 මාර්තු 13 වෙනි දින සිට වරින් වර උද්ඝෝෂණ පවත්වමින් වැටුප් විසමතාවන් පිළිබඳව ඉල්ලීම් කර ඇත.
2019 වර්ෂයේ සැප්තැම්බර් 26 සහ 27 යන දෙදින තුළ ගුරු විදුහල්පතිවරුන් ඒකාබද්ධ වැඩ වර්ජනයක් පවත්වා තිබුණි.
ඉන්පසුව 2019 ඔක්තෝබර් 01 වැනිදා යහපාලන රජයේ කැබිනට් මණ්ඩලය ගුරු හා විදුහල්පති සේවාවන්හි වැටුප් විසමතා ඇති බව හඳුනාගෙන තිබුණි. ඊට අමතරව එම සේවාවන් සංවෘත සේවාවන් බවට පත්කිරීමට තීරණය කර තිබුණි. ඊට අමතරව ඔක්තෝබර් 15 වැනිදා කැබිනට් මණ්ඩලය තීරණය කර තිබුණේ ගුරු හා විදුහල්පති වැටුප් විසමතා අඩු කිරීමට අතුරු වැටුප් වැඩි කිරීමක් සිදු කිරීමටය. වැටුප් විසමතා ඉවත් කිරීම සඳහා චක්රලේඛයක් නිකුත් කර තිබුණි. එහෙත් ඒ අතර ආණ්ඩුව වෙනස් විය. ක්රියාමාර්ග ගැනීම වත්මන් ආණ්ඩුවට භාර විය.
2019 දෙසැම්බර් 18 දින අධ්යාපන අමාත්ය ඩලස් අලහප්පෙරුම සහ ගුරු විදුහල්පති සංගම් අතර පැවති සාකච්ඡුාවලදී වැටුප් විසමතා ගැටලූවලට කඩිනම් විසඳුම් ලබා දීම සාකච්ඡුා කර ඇත. අදාළ ලියකියවිලි අධ්යයනය කර මෙම වැටුප් විසමතාවන්ට විසඳුමක් ලබා දීමට මාසයක කාලයක් ඉල්ලා තිබුණි. එම කාලය අධ්යාපන ඇමතිවරයාට ලබාදීමට වෘත්තීය සමිති එකඟතාව පළ කර ඇත. එම කාලය ඉකුත්වූ පසුව ජනවාරි 21 වෙනි දින නැවත වෘත්තීය සමිති නායකයන් අධ්යාපන අමාත්යවරයා සමඟ සාකච්ජා පැවැත්වු නමුත් එම සාකච්ජා අසාර්ථක වී තිබේ. එම සාකච්ජාවලදී වෘත්තීය සමිති නායකයන් අධ්යාපන අමාත්යවරයාගෙන් නැවත ඉල්ලා තිබුණේ ගුරු විදුහල්පති සේවය සංවෘත සේවයක් ලෙස නම් කරමින් චක්රලේඛයක් නිකුත් කරන ලෙසය.
එය ඉටු නොවූ තැන නැවත පෙබරවාරි 26 වෙනි දින ගුරු විදුහල්පතිවරුන් අසනීප නිවාඩු වාර්තා කරමින් එක්දින වැඩවර්ජනයක නිරත විය. පෙබරවාරි 27 වන දින සිට අකුරට වැඩ කිරීමේ ක්රියාමාර්ගය අනුගමනය කරමින් රජයට විරෝධය දැක්වීමක් කර තිබුණි. මාර්තු 16 හා 17 දිනවල වැඩ වර්ජනයක නිරත වෙන්නේ එම ක්රියාවලියෙහි දිගුවක් ලෙසය.
ඇත්තෙන්ම මෙම ගැටලූව සැලකිය යුත්තේ ලංකාවේ රාජ්ය සේවයෙහි දීර්ඝ කාලයක් තිස්සේ ඇති වැටුප් හා දීමනා වල විසමතාවන්ගේ දිගුවක් ලෙසය. තවමත් මේ සියලූ ගැටලූ විසඳන්නට කිසිදු ආණ්ඩුවක් සමත් වී නැත.x