කාලෙකට පස්සේ අපේ කොල්ලෝ ක‍්‍රිකට් සීරීස් එකක් දිනපු සතුට අස්සේ ම, අප‍්‍රසන්න දර්ශනයක් සමාජ මාධ්‍ය ජාලා ඔස්සේ සංසරණය වුණා. බීගත් මනුස්සයෙක්, සූරියවැව ක‍්‍රීඩාංගණයේ ලංකාවේ ටීම් එකට චියර් කරමින් මැච් එක බලමින් හිටිය විදේශික තරුණියකට ඇගේ පෙම්වතා ඉදිරියේම තර්ජනය කිරීමයි ඒ. තර්ජනය කරමින් කියා සිටියේ ඇය පොරවාගෙන සිටි සිංහ කොඩිය අයින් කරන්නට කියායි. ඇගේ පෙම්වතා ඇඳ සිටියේ ද ‘ශ‍්‍රී ලංකා ක‍්‍රිකට්’ ටී ෂර්ට් එකක්. කොඩිය ඇෙඟන් අයින් කරන්නැයි බීගත් මිනිසා ඇගේ ‘උරහිසට තට්ටු‘ කරමින් කියනවා. ඔහු තරුණියගේ ඇඟට අත තබන විට තරුණයා ඊට විරෝධයක් පෑවා. තරුණයාට ද තර්ජනය කරමින් බීගත් පුද්ගලයා ඒ තරුණියට තර්ජනය කළේ ” ˜This is my country (මේ මගේ රට*” කියමිනුයි. මේ බීගත් නරුමයාට නොතේරෙන්නේ ඒ තරුණිය ද චියර් කරමින් සිටියේ ‘උගේ රටේ’ ක‍්‍රිකට් කණ්ඩායමට බව.
බීගත්ත පිස්සෙකුගේ වැඩක් කියලා ඒ විදේශික ක‍්‍රීඩාලෝලීන් දෙදෙනා හිත හදාගත්තා වෙන්න පුළුවන්. ඒත් ඒක දැක දැක අර පිස්සාගේ ක‍්‍රියාව නතර කරන්න ඉදිරිපත් වෙන්න කාටවත් හයියක් නොතිබුණු එක සුළුකොට තකන්න පුළුවන් දෙයක් නෙවෙයි. ඒ, එසේ නිහඬව සිටීම සමාජයක් හැටියට අපේ සාමූහික හෘදය සාක්ෂිය ප‍්‍රශ්න කරන නිසා. ඒ සිදුවීම නරඹමින් අවට සිටි ‘පිරිමි’ එක්කෝ ඒ ක‍්‍රියාව අනුමත කළා. එසේ නැත්නම්, ඒ තර්ජනය කළ තැනැත්තා චණ්ඩියෙක් නිසා ඌට විරුද්ධ වෙන්න බය වුණා.
ජාතික කණ්ඩායම නියෝජනය කරමින් ජවන හා පිටිය මලල ක‍්‍රීඩා තරගවලට සහභාගි වන ක‍්‍රීඩක ක‍්‍රීඩිකාවන් ජයග‍්‍රහණයෙන් පසුව මාධ්‍යවලට කතා කරන්නේ සිංහ කොඩිය පොරවාගන. ඔලිම්පික් රිදී පදක්කම දිනූ සුසන්තිකා ජයසිංහ තමන්ට චියර් කළ ක‍්‍රීඩාලෝලීන්ට අත වනා ආචාර කළේ ද සිංහ කොඩිය පොරවාගන බව අපට මතකයි. කවුරුත් එය සිංහ කොඩියට හෝ ශ‍්‍රී ලංකාවට කළ අපහාසයක් ලෙස සැලකුවේ නැහැ. ඇය ඊට වඩා වැඩි, මිනිය නොහැකි තරම් ගෞරවයක් ඒ වෙනකොට ශ‍්‍රී ලංකාවට දිනා දී තිබුණා.
නිදහස් උත්සවේ කාලෙට මස්කඩවලත් ලෙලදෙන සිංහ කොඩිය දැන් පූජනීය සංකේතයක් බවට පත්වෙලා. ආගමික සංකේතත් එහෙමයි. දේශයට ආදරය කිරීමයි, ඒ ආදරයේ මුවාවෙන් විදේශිකයෙකුට හෝ සුළු ජාතික පුරවැසියෙකුට තර්ජනය කිරීමයි කියන්නේ දෙකක්. එසේ තර්ජනය කරන්න බොහෝ වෙලාවට යොදා ගැනෙන්නේ ‘ජාතික හෝ ආගමික සංකේත‘.
මැච් එක බලමින් සිටි විදේශික තරුණිය සිංහ කොඩිය පොරවගන සිටියේ තම උරහිස වටා. ඒක සරමක් වගේ ඇඳගන ඒ මත ඉඳගන හිටියේ නැහැ. එහෙම හිටියත් මට නම් වරදක් නැහැ. දේශපේ‍්‍රමය තියෙන්න ඕන හිතේ. ඒ සංචාරක තරුණ යුවල අපේ ටීම් එකට චියර් කිරීමෙන් ඔවුන් ගෞරව කළේ අපේ කණ්ඩායමට. සමහර විට ඒ පිටුපස තියෙන්නේ, ඔවුන්ගේ සංචාරක කාල සීමාව තුළ තමන් විඳි සත්කාරවලට කෘතගුණ දැක්වීමක් වෙන්න පුළුවන්. ‘මගේ රට’ට ගෞරව කරනවා කියන්නේ කොඩියකට ගෞරව කරනවා කියන එක නෙවෙයි. රටේ පුරවැසියන් ලෙස රට ගැන ගෞරවයක් ඇතිවන පැවැත්මක පිහිටීමයි. එදා ඒ බීගත් මිනිසා කෙළෙසුවේ ආගන්තුක සත්කාර දන්නා මිනිසුන් සිටින්නේ යැයි සුපතළ, නිතර සුහද සිනහවක් මුවඟ රැුඳී මිනිසුන් සිටින්නේ යයි ප‍්‍රචලිත රටක අභිමානය යි. බුදු රුව අතේ පච්චයක කොටාගන සිටි කාන්තාවට හිරිහැර කිරීමෙන් කෙලෙසුවේ ද පිරිසිදු ථෙරවාදී බුදුදහම තියෙනවා යයි අපිම පම්පෝරි ගහන රටේ නම්බුවයි.
කොහොම වුණත් ‘දේශපේ‍්‍රමය‘ කියන්නේ ම තක්කඩියෙකුට තම තක්කඩිකම වසා වෙස්වලාගන්න පුළුවන් ඇඳුමක්. මිනිසුනට, සතුනට සහ ගහ කොළට ආදරය නොකරන කෙනෙකු තුළ සැබෑ දේශපේ‍්‍රමියෙකු සිටින්නට පුළුවන්කමක් නැහැ. එවැන්නෙකුට දේශපේ‍්‍රමය කියන්නේ ‘අනෙකා’ පෙළීමට ඇති මෙවලමක් පමණයි.
”දේශපේ‍්‍රමය කියන්නේ තක්කඩියෙකුගේ අවසාන රැකවරණය” කියලා 1775 දී, සැමුවෙල් ජොන්සන් කීවෙත් ”දේශපේ‍්‍රමය කියන්නේ දුෂ්ටයන්ගේ ගුණාංගයක්” කියලා ඔස්කා වයිල්ඞ් කිවුවේත් ඒ නිසයි..
ඇත්ත වශයෙන්ම, දේශපේ‍්‍රමය කියන්නේ ගුණධර්මයක් නම්, එය කුමන ආකාරයේ ගුණාංගයක් විය හැකිද කියන එක හරියටම පැහැදිලි නැහැ. දේශපේ‍්‍රමය මගින් ප‍්‍රවර්ධනය කරනු ලබන යහපත කුමක්ද කියන එක ගැන අදහසකුත් නැහැ. නිසැකයෙන්ම දේශපේ‍්‍රමය කියන්නේ බොහෝ විට අපරාධ තාර්කික කිරීම සඳහා යොදා ගැනෙන්නක්. 1963 දී, ඇමෙරිකානු ජනාධිපති ජෝන් එෆ්. කෙනඩි ඝාතනය කළේ ලී හාවී ඔස්වල්ඞ් කියලා මාක්ස්වාදී ක‍්‍රියාකාරිකයෙක්. ඔහු විශ‍්‍රාමික ඇමෙරිකානු නාවික සෙබළෙක්. (ඒ නිසාම දේශපේ‍්‍රමියෙක්?*. කෙනඩිව ඝාතනය කිරීමෙන් ටික කාලෙකට පස්සේ ජැක් රූබි කියන මැරයෙක් ඔස්වල්ඞ්ව ඝාතනය කළා. රූබි ඒක කළෙත් දේශපේ‍්‍රමී උද්යෝගයකින් බව ඔහු ඇඟවූවේ, ” You killed our President, Rat!” (උඹ අපේ ජනාධිපතිව මරා දැමුවා, මීයා!”* කියමින්. දේශපේ‍්‍රමයේ නාමයෙන් කෙනෙකුට පුළුවන් නීති කඩන්න. මිනී මරන්න.
2018 අවුරුද්දේ අපේ‍්‍රල් මාසෙ හතර වෙනිදට යෙදී තිබුණා රොබට් ප්රෙගර් (Robert Prager * කියන එක්සත් ජනපද පුරවැසියා ඝාතනය කිරීමේ ශත සංවත්සරය. ”දේශපේ‍්‍රමී මිනීමැරුමක්” ලෙස නිල වශයෙන් වාර්තා වෙන එකම ඇමෙරිකානු පුරවැසි ඝාතනය මේ ප්රෙගර් ඝාතනය ලෙස සැලකෙනවා. ජර්මනියේ උපන් ප්රෙගර් ඇමෙරිකාවට සංක‍්‍රමණය වන්නේ වයස අවුරුදු දාහතේදී. එහෙම ඇවිත් ඉලිනොයිස්හි කොලින්ස්විල් නම් කුඩා පතල් නගරයක පදිංචි වෙනවා. ඇමෙරිකාව පළමුවන ලෝක සංග‍්‍රාමයට ඈඳුණාට පස්සේ, ප්රෙගර් ඇතුළු තවත් බොහෝ ජර්මානු- ඇමෙරිකානුවන් ද්‍රෝහීන් සහ ඔත්තු සපයන්නන් ලෙස හංවඩු ගැහුණා. ජනාධිපති වුඩ්‍රෝ විල්සන් තමන්ගේ කතාවකදී ”විදේශීය ධජ යටතේ උපත ලැබූ අපේ ජාතික ජීවිතයේ ධමනි තුළට ද්‍රෝහීකමේ වස විස කාන්දු කළ ඇමරිකානුවන්” ගැන සඳහන් කිරීමත් එක්ක වැඬේ දරුණු අතට හැරුණා. ජනාධිපති විල්සන් තමන්ගේ කතාව අවසන් කළේ ”.. මේ ද්‍රෝහීන්, අරාජිකයන් තුරන් කළ යුතුයි.” කියලා.
එක් බ‍්‍රහස්පතින්දාවක සවස් වරුවේ කොලින්ස්විල්හිදී ඇමෙරිකානු ධජය ඔසවාගෙන යන තුන්සියක පමණ මැර පිරිසක් ප්රේගර්ට පහර දී බලහත්කාරයෙන් නගරය හරහා පාවහන් පවා නොමැතිව පෙළපාළියක ඇදගන ගියා. ‘තරු සහ ඉරි‘ සහිත අමෙරිකානු කොඩිය ඔහුගේ හිස වටා ඔතා දවස පුරා දේශානුරාගී ගී ගායනා කිරීමටත්, එක්සත් ජනපදයට පක්ෂපාතී බවට දිවුරුම් දීමටත් බල කර සිටියා. ඒ රාත‍්‍රිය ගෙවී යද්දී ප්රේගර් ද කැටුව මේ අශ්වාරෝහක පෙරහැර නගරය අද්දර පිහිටි හැක්බෙරි ගසක් මුලට පැමිණුණා. ප්රේගර්ගේ දෑත් ලේන්සුවකින් බැඳ තිබූණා. ගෙල වටා එතුණු තොණ්ඩුවක රැුහැන්පට හැක්බෙරි අත්තක් හරහා ඇදෙමින් ප්රෙගර්ව රාත‍්‍රී අහසට ඇදගන ගියා. ඔහුගේ බෙල්ල කැඞී යද්දී රැුස්ව සිටි සමූහයා රතු, සුදු සහ නිල් වර්ණ වෙනුවෙන් ප‍්‍රීති ඝෝෂා තුනක් (Three Cheers * දුන්නා.
87-89 කාලේ ආණ්ඩුවේ හමුදා මර්දනයට එරෙහිව ජනතා විමුක්ති පෙරමුණටත් සිදුවුනා මිනිස් ඝාතන කරන්න. එහෙත් ඒ මිනීමැරීම් සඳහා ඔවුන් විවෘත කළ ගිණුම තමයි ‘දේශපේ‍්‍රමී ජනතා ව්‍යාපාරය’. දේශපේ‍්‍රමයට පුළුවන් මිනීමැරීම් යුක්ති යුක්ත කරන්න.
පසුගිය කාලේ වුණු දේශපේ‍්‍රමී හිංසන දිහා බලනකොට ඉස්මතුවන තවත් කාරණයක් තමයි, අපේ අයගේ දේශපේ‍්‍රමය බොහෝ වෙලාවට දෝරේ ගලන්නේ කාන්තා සිරුරු මතින් බව.
කාන්තාවනට හිරිහැර කිරීමේ වුවමනාව සමහරුනට මානසික අවශ්‍යතාවක්. බොහෝ විට එසේ කරන්නේ කාන්තාවකට ඇති සරාගික ආශාවක් නිසා ම නෙවෙයි. තම ආධිපත්‍යය තහවුරු කිරීමේ මෙවලමක් ලෙස කාන්තාව පාවිච්චියට ගන්නයි. කාන්තාවකට එසේ හිරිහැර කිරීමට තමන්ට හිමිකමක් (entitlement) තියෙනවා කියලා සමහර පිරිමි හිතනවා. අත පත ගෑමට හෝ ඇයට නොහොබිනා අසභ්‍ය කතාවක් කීමට තමන්ට හිමිකමක් තියෙනවා කියලා හිතෙන අයට තමන් කරන්නේ වරදක් බව දැනෙන්නේ නැහැ. සිංහ කොඩිය පොරවාගන ඉන්නා තරුණියගේ ඇඟට කිසිදු බියක් සැකක් නැතිව අත තියමින් සිංහ කොඩිය ඉවත් කරගන්න ලෙස ඇයට තර්ජනය කරන්නේ ‘ඇය තමන්ට අයිති භාණ්ඩයක්‘ සේ සලකායි. අපට වගේ නෙවෙයි. සුද්දියෙකුට පිරිමියෙක් නොදැනුවත්ව අහම්බෙන් ගෑ වෙනවා කියන එක මහා දෙයක් නොවන්න පුළුවන්. එහෙත්, තමාගේ අවසරයකින් තොරව කෙනෙක් තම සිරුරට හිතාමතා අත තැබීම කියන්නේ බරපතළ දෙයක්. මෙහිදී සිදුවන්නේ කෙනෙක් තවත් කෙනෙකුගේ පුද්ගලික අවකාශය ආක‍්‍රමණය කිරීමයි. ඔහු ඇගේ පෞද්ගලික සීමාව නොසලකා හරිනවා. අවසරයකින් තොරව ඇගේ පුද්ගලික සීමාව ආක‍්‍රමණය කරනවා.
සමාජ ජාලා කැළඹු සූරියවැව සිද්ධියේ සිනහවට කාරණය සිදු වී තිබුණේ ඒ ක‍්‍රීඩාංගණයේ ම වෙනත් තැනක. ‘මේ මගේ රටේ’ ම තරුණයෙක්, තම පස්ස පැත්තේ කුණු ගෑවෙනවාට දෝ සිංහ කොඩිය බිම් ඇතුරුමක් සේ එලා ඒ මත ඉඳගන තරඟය නරඹන සේයාරුවක් ද සමාජ ජාලා ඔස්සේ දැක ගන්න ලැබුණා. එය ෂෙයා කළ කෙනා රූපයට මාතෘකාව ලෙස යොදා තිබුණේ ‘සිංහයා පුකේ’ කියායි.!
x අශෝක හඳගම
