කාන්තා දිනයක් ප්රකාශයට පත් වූයේ කුමකට දැයි විමසන්නෝ ද සිටිති. පුරුෂ දිනයක් ප්රකාශයට පත් නොවූයේ කුමක් නිසා දැයි සිතා බලන්නට යොමු නොවන්නෝ ද ඔවුහුම වෙති.
කාන්තාව වෙනුවෙන් මෙන් ම සර්පයන් උරගයන් වෙනුවෙන් ද මේ වන විට දිනයක් ප්රකාශයට පත්වී තිබේ. එහි සරල අදහස වන්නේ මේ සියලූ කණ්ඩායම් බරපතළ සමාජ ප්රශ්නයකට ඇතැම් විට වඳවීයාමකට පවා ලක්ව තිබීම ය. සරල නිදසුනක් ගනිමු.
ඉන්දියාවේ මුඩුක්කු නිවාස හරහා ගමන් ගනිමින් සිටි එක් කාන්තා ක්රියාකාරිනිියක පැල්පත්වාසී කාන්තාවකගෙන් මෙවැනි ප්රශ්නයක් අසා තිබේ.
‘කවදාහරි ඔබ ඔබේ කැමැත්ත, ඔබේ අවශ්යතාව මත ඔබේ සැමියා සම`ග මෛථුන කාර්යයේ යෙදිල තියෙනව ද? ඒ සඳහා ඔබ ඔබේ සැමියා පොළඹවලා තියෙනව ද?’
ස්ත්රිය ඊට පිළිතුරු සපයා ඇත්තේ අපූරු උපමාවකිනි.
‘පාං කෑල්ලක් කවදාවත් ‘මාව කාපං’ කියලා තියනව ද?
අද දවසේ අප කතාකරන්නට උත්සාහ ගන්නේ ගැහැනියට අත්යන්තයෙන්ම අදාළ වූ ‘පිරිමිකම ගැන විමසුමක්’ නමැති කුඩා කෘතිය පිළිබඳව හා ඕෂෝ සංවාද එකතුවක් පිළිබඳව ය. ‘පිරිමිකම ගැන විමසුමක්’ නම් වූ (ආනන්ද වක්කුඹුර විසින් සිංහල භාෂාවට පරිවර්තනය කරනු ලැබූ* කෘතිය දේශපාලන හා ආර්ථික පද්ධති, ආගමික හා පවුල් සංකල්පවාද ආදියෙහි වැදගත්කම ගැන කතාකරයි. පිරිමිවාදය සහ මිලිටරිවාදය අතරත්, ජාතිවාදය, මූලධර්මවාදය සහ පිරිමිකම අතරත් ධනවාදය සහ පුරුෂභාවය අතරත් වන සම්බන්ධතා ඒ ඔස්සේ අපූර්වාකාර විමසුමකට ලක්කෙරෙයි. මේ අදහස් සියල්ල මෙහිදී ඉදිරිපත් කෙරෙන්නේ ප්රශ්නෝත්තර ශෛලියකිනි. මෙහි කතුවරිය කම්ලා භාෂින් ය. ඇය ප්රකට ස්ත්රී-පුරුෂ සමාජභාවී පුහුණුකාරියකි. ‘පිරිමිකම ගැන විමසුමක්’ සමාජ විද්යඥයන්ගේ සංගමයේ ප්රකාශනයකි.
දකුණු ආසියාවේ ස්ත්රී ව්යාපාරය තුළ වැඩිවශයෙන්ම අවධානය යොමු වී ඇත්තේ පිතෘමූලික හා පුරුෂාධිපත්යය පවතින සමාජ තුළ ස්ත්රියගේ පීඩනය පිළිබඳව යැයි සඳහන් කරන කතුවරිය, මෙහිදී විශේෂයෙන් පෙන්වා දෙන්නේ පුරුෂාධිපත්යයට අභියෝග කිරීමේ ව්යාපාරයේදී පිරිමින් සහකරුවන් වීමේ, එසේ කරගැනීමේ වැදගත්කම පිළිබඳව ය. එය කළ යුතු වන්නේ පුරුෂාධිපත්යය ගැහැනුන්ට පමණක් හානි කරන්නක් නොවන අතර එය පිරිමින් ද`ඩුකඳක සිරකරමින් හා නිර්මානුෂික බවට පත්කරමින් පිරිමින්ටම හානි සිදුකර ඇති නිසා බව ඇය මැනවින් පෙන්වා දෙයි. ස්වීඩනය වැනි රටවල පිරිමියා සහ පිරිමිකම පිළිබඳ විවාද ඇරඹුණේ 1970 තරම් වූ ඈත කාලයකදී වන අතර දකුණු ආසියාවට එවැනි වාදවිවාද හා ක්රියාමාර්ග කැඳවාගැනීම සඳහා දැනටමත් කාලය ඉකුත්වී ඇති බව ය, ඇයගේ අදහස වන්නේ.
මෙහිදී ඇය අවධාරණය කරන ඉතා වැදගත් කරුණක් අරබයා විශේෂ අවධානය යොමු කිරීමේ දැඩි අවශ්යතාවක් ද තිබේ.
පිරිමින් විසින් පිරිමිකම වටහා ගැනීම අවශ්ය කරවන තවත් එක් හේතුවක් නම් අද ලෝකය මුහුණ දෙන ගැටලූ බොහොමයකට ම පුරුෂාධිපත්යය හේතු වීම යි. බොහෝ අවස්ථාවලදී ගැහැනුන්ට එරෙහිව ප්රචණ්ඩ වන්නේ පිරිමින් ය. බොහෝ ගැටුම් යුද්ධ ආරම්භ කර ඇත්තේ ද පිරිමින් විසිනි. සම්පත් වැඩි ප්රමාණයක් හා තීරණ ගැනීමේ ක්රියාදාම බොහොමයක් ම පිරිමි පාලනය කරති. මෙම ලෝකය පාලනය කරන්නේ පිරිමින් වන අතර අප දන්නා පරිදි ලෝකය සාධාරණ ද නොවේ. සාමකාමී ද නොවේ. දශලක්ෂ ගණනක් දෙනා යන්තමින් ජීවිතය ගැට ගසා ගන්නවා පමණකි. (පිරිමිකම ගැන විමසුමක්, 5 පිටුව*
මේ තත්ත්වය දාර්ශනික ප්රවේශයකින් දුටු නූතන චින්තකයකු ලෙස භගවාන් ශ්රී රාජ්නිෂ් හෙවත් ඕෂෝට වෙසෙස් තැනක් හිමිවෙයි. ඕෂෝ සංවාද එකතුවක් වන ‘ගැහැනු මනුස්සයා’ (ජෝ සෙනෙවිරත්න පරිවර්තනය* කෘතියෙන් තරම් පැහැදිලි ලෙස, නිරවුල් ලෙස හා සියුම් ලෙස ගැහැනිය ව්යවච්ෙඡ්දනය කළ, විශ්ලේෂණය කළ වෙනත් කෘතියක් ගැන අපට සිතාගැනීම පවා අසීරු ය. මේ අවස්ථාවේදී ඒ පොත ගැන යළි සඳහන් කිරීමට අප යොමු නොවන්නේ මීට පෙර කිහිපවාරයක් ඒ පිළිබඳව කියා ලියා ඇති නිසා ය.
කොහොමටත් වරද සහගත හෘදය සාක්ෂියකින් නැතහොත් පාපකාරී සිතුවිලිවලින් ජනිත මිනිස් පරම්පරාවක් බිහිකිරීම සහ පවත්වාගෙන යාම තවදුරටත් නොකළ යුත්තකි යි පවසන ඕෂෝ වැඩිදුරටත් අවධාරණය කර සිටින්නේ අප කිසිදිනෙකත් ‘ලිංගිකත්වය’ නම් වූ විෂය ගැඹුරට හදාරන්නට නිර්භය නො වූ බව ය.
කෙනෙක් බොත්තමක් ඔබපු ගමං ලයිට් එක පත්තු වෙනව. නැවතත් බොත්තම එබුවාම නිවෙනවා. මේක අසංඛෙය්ය වාරයක් ඔහු කරන්න ඇති. (ලිංගිකය ඪී ප්රබුද්ධ, 122 පිටුව*
බොත්තම එබීම යනු විදුලිය ගැන දැනගැනීම යයි යමෙකු සිතා සිිටින්නේ නම් එය අඥානකමක් බව පවසන ඕෂෝ යළි පවසන්නේ ඕනෑ කෙනෙකුට විවාහ වෙන්න පු`ඵවන් ඕනෑම කෙනෙකුට ළමයි හදන්නත් පු`ඵවන්. ඒකට ලිංගිකත්වයව අවබෝධ කරගැනීමක් අවශ්ය වෙන්නේ නෑ කියා ය. ජීවිතයේ අග්ගිස්සට පැමිණ සිටින මිනිසකු වුව ද මේ විෂය ගැන කිසිවක්ම දැන්නේ නැති බව පෙන්වා දෙමින් ඕෂෝ මෙසේ ද කියයි.
ඔහු දන්නේ දල්වන්නයි, නිවන්නයි විතරයි.
නිර්දේශිත, හතේ පෙළපොත මෙතරම්ම ගැටලූ උද්ගත කර ඇත්තේ ද මේ අනවබෝධයක්, බියත් නිසාම විය හැකි දැයි අපට ද සිතෙයි. ‘මෙහි ඇති හාස්ය උත්පාදන ඛේදවාචකය වන්නේ ආදරය විකසිත වන්නට ඇති සෑම අවකාශයක් ම අහුරා දමන ආගමික නායකයන්, පූජක කාරකාදින් වෙතින් ම ආදරය ඇති තැනට මග විමසීමට මිනිසාට සිදුවී තිබීම’ යැයි පොතේ පෙරවදනින් පවසන්නේ පරිවර්තක ජෝ සෙනෙවිරත්නයන් ය.
හිමාලයේ සිට සියලූම ගංගා නිදහසේ ඔහේ ගලා බසින්නේ යැයි කියන ඕෂෝ අපෙන් ප්රශ්නයක් ද අසා සිටියි.
‘ඔබ කවදාහරි දැකල තියෙනව ද ගංගාවක් හතරමං හන්දියක නතර වෙලා සාගරයට යන පාර පොලිස්කාරයෙකුගෙන් අහනවා?’
ගංගාවට මග පෙන්වීමට මාර්ගෝපදේශකයන් නැත. පොත් නැත. එහෙත් ග`ග නිසැකවම ගමනාන්තය සොයාගනී. සාගරය මුණගැසෙයි.
සියලූ සත්ත්වයන් සිය අඛණ්ඩ පැවැත්ම රැුකගන්නේ වර්ගයා බෝ කිරීමෙන් බවත්, එය ඉතා ස්වාභාවික ප්රපංචයක් වන බව හා ඒ සම්බන්ධයෙන් මිනිසා ගොඩනගා ගෙන සිටින තේරුමක් නැති හෘදය සාක්ෂිය පිළිබඳවත් ඉතා අපූර්වාකාර අදහස් මාලාවක් ඉදිරිපත් කොට ඇත්තේ භගවාන් ශ්රී රාජ්නිෂ් හෙවත් ඕෂෝ ය. මේ පිළිබඳ වඩා හරවත් අදහස් සංගෘහිතව ඇත්තේ ඕෂෝ’ඪී ප්රබුද්ධ නම් වූ කෘතියෙහි ය. මෙය සරසවි පොත්හලේ බෙදාහැරීමක් ලෙස සඳහන් ය.
අප යෙදී සිටින මේ මැරතන් ධාවන තරගයේ දිනුම් කණුව ලෙස අපට පෙනීගොස් ඇත්තේ සල්ලි ගස් ය. ලාභ හඹා යෑම සහ පුද්ගලවාදය මත පදනම් වූ වර්තමාන සංවර්ධන සංහිතාව ඔස්සේ ගැහැනු හා පිරිමි අතර මෙන් ම ධනවතුන් හා දුප්පතුන් අතරත් උතුර හා දකුණ අතරත් ඇති පරතරය වඩ-වඩාත් පු`ඵල් කෙරෙන ආකාරය කම්ලා භාසින් පෙන්වා දෙයි. සැබැවින්ම අපට මේ සියලූ අහිමිකිරීම් ගැන කතාකරන්නට සිදුව ඇත්තේ අන් සියල්ල මෙන් ම කෝපගැනීමේ අයිතිය ද ගැහැනියට අහිමිවීමේ, අහිමිකිරීමේ සන්දර්භයක් තුළ ය. යටපත් කරනු ලැබූ කේන්තිය, පශ්චාත්තාපය හා ලැජ්ජාව පැනනගින්නේ ලිංගික හිංසනය තුළින් වන බව ඇය පෙන්වා දෙයි. ගැහැනුන් පිරිමින්ගේ ගොදුරු බවට පත්වීමේ ස්වභාවය පිළිබඳ ඉතා කදිම නිදසුනක් වන්නේ මේ ලිපියේ මුලින්ම සඳහන් කෙරුණු පැල්පත්වාසී කාන්තාවගේ අවධාරණයයි. ඉන් ගම්ය වන්නේ 21 වන සියසේදීත් පිරිමියා කපුටාගේ භූමිකාව ර`ගදක්වන අතර ගැහැනිය කේජුකෑල්ල ලෙසින්ම පැවතීම ය.
ජීවිතයේ ඉතාම අපූරු ලස්සනම දේ තමයි ජීවත්වීම. නමුත් ජීවිතය නිර්වචනය කිරීම දුෂ්කරයි. පොත ආරම්භයේදී ඕෂෝ කියන්නේ එසේ ය. ජීවිතය හා ආදරය යනු දෙකක් නොව එකක් ම යැයි ඕෂෝ පවසන්නේ ලෝකයේ පැවැත්ම සඳහා වන ස්ත්රීපුරුෂ සම්භෝගයේ පදනමෙහි පවතින්නේ ද ආදරය ම විය යුතු නිසා ය. ආදරය මිනිසා තුළ පවතින්නක් වන අතර එය පිටින් ආනයනය කරගත හැක්කක් නොවන බව පෙන්වා දෙස ඕෂෝ, වැඩිදුරටත් අවධාරණය කර සිටින්නේ කොයි මොහොතේ හෝ මතුවී ගලායන ආදරයේ දියදහරා මිනිසුන් බොහෝවිට ගලක් තුළ සිරගත කරගෙන සිටින බව ය.
මූර්ති ශිල්පියෙක් ගලක වැඩ කරමින් සිටියා. යම් කෙනෙක් ඇවිත් හිටියා, කොහොම ද පිළිමයක් නෙලන්නේ කියල බලන්න. නමුත් ගල දිහා බලද්දී කිසිම පිළිමයක සලකුණක්වත් තිබුණේ නැහැ. ඔහු දැක්කේ ගල්කටුවකුයි මිටියකුයි අරගෙන අතන මෙතන කොටපු පාරවල් කිහිපයක් විතරයි.
‘ඔබ මොනව ද කරන්නේ?’ මිනිසා විමසුවා. ‘ඔබ මූර්තියක් නිර්මාණය කරන්න ද යන්නේ? මම ආවේ මූර්තියක් කොහොම ද හදන්නේ කියල බලන්න. නමුත් මට පෙනෙන්නේ නම් ඔහේ ගල පට්ටගහනව විතරයි’
කලාකරුවා කීවා. ‘මූර්තිය නම් දැනටමත් ගල ඇතුළේ සැ`ගවිලයි තියෙන්නෙ. ඒක හදන්න ඕනෑකමක් නැහැ. කොහොම වෙතත් එය වසාගෙන තියෙන මේ ගල් පොතුවලින් එය වෙන්කර ගැනීමයි කරන්න තිබෙන්නේ. එවිට මූර්තිය එළියට ඒවි. මූර්තියක් හදන දෙයක් නෙවෙයි. ඒක අනාවරණය කර ගත යුත්තක්. (ලිංගිකය ඪී ප්රබුද්ධ, 18 පිටුව*
අපූරු මනෝවිශ්ලේෂණාත්මක සංසිද්ධියක් එළිදක්වමින් ඕෂෝ පවසන්නේ තමා හමුවට පැමිණෙන වෛශ්යාවන් කිසිවිටෙකත් ලිංගිකය ගැන කතා නොකරන්නේ යැයි කියා ය. ඔවුන් ඒ ගැන කිසිදු විමසීමක් නොකළ ද, තාපසයන්, පූජකයන් භික්ෂූන් හමුවන සෑම අවස්ථාවකදීම ඔවුන් විශේෂයෙන් විමසන්නේ ඒ ගැනම වන බව ද ඔහු පවසයි. හේතුව පූජකයන් ලිංගිකය පිළිබඳව කුතුහලයට පත්වී නොසන්සුන්වී සිටීම නොවේ දැයි ඔහු ප්රශ්න කරයි. ඕෂෝ, වැඩිදුරටත් කියා සිටින්නේ පාරාදීසය පවතින්නේ දුර්වලයන්ට නොවන බව මතක තබා ගැනීම වැදගත් වන බව ය. මිනිසුන් නිරුවතට බියවීම පිළිබඳ මනෝවිශ්ලේෂණීය කරුණු ගණනාවක් එක්තැන් කර දක්වන ඕෂෝ ජෛන මුනිවර මහාවීරයන් පිළිබඳව පවසන්නේ මෙවැනි කතාවකි.
ඊනියා ආගමික ජනයා කියනවා මහාවීර රෙදි ඇඳීම ප්රතික්ෂේප කළා කියලා. ඔහු ඇඳුම් ඇඳීම අත්හැර දැමුව කියලා. නමුත් මම මේ කථාව ප්රතික්ෂේප කරනවා. ඔහුගේ චිත්තය, ඔහුගේ සවිඥානකය, එතරම්ම පැහැදිලියි. පිරිසිදුයි. එතරම්ම අහිංසකයි. පුංචි දරුවෙකුගේ තරමටම පිරිසිදුයි. ඔහු නැගී සිටියා නිරුවතින්, ලෝකයට මුහුණ දෙන්න. ස`ගවා ගන්නට කිසිම දෙයක් නැති තැන මිනිහෙකුට තමන්ව නිරාවරණය කරන්න පු`ඵවන්. (ලිංගිකය ඪී ප්රබුද්ධ, 96 පිටුව*
සැමවිටම තමන්ගේ විවාහයට සම්බාධක පමුණුවාගෙන සිටින්නේ ෙලෙංගිකත්වයට පරිභව කරන්නන් යැයි පවසන ඕෂෝ, එවැනි භේදකාරී ආකල්ප සැමියා හා බිරිඳ අතරේ අදෘශ්යමාන බාධකයක් හටගන්වන බැවින් ඒ නිසාම සැමියා ගණිකාවන් සොයා ගන්නට යොමුවන බව ද පවසා සිටියි. මේ තත්ත්වය සැමියෙකුට හා බිරිඳකට සුසංයෝගිව ආදරණීය ලෙස හා චකිතයකින් තොරව සබඳතා සාධනය කරගැනීමට බාධාවකි’යි පවසන ඕෂෝ අඹුසැමි සබඳතාවන් වඩා සුඛනම්ය ලෙස වෙනත් ආකාරයකට පරිවර්තනයකට නතු කර ගත හැකි ආකාරය ද පෙන්වා දෙයි.
ඊට පස්සේ බිරිඳ එම බිරිඳම එහි සිටීවි. මවකගේ විලාසයෙන්.
මේ පේ්රමනීය පරිවර්තනය සිදුවන ආකාරය පෙන්වාදීම සඳහා නිදසුනක් ලෙස ඕෂෝ ඉදිරිපත් කරන්නේ මහත්මා ගාන්ධි හා කස්තුරිබා (ගාන්ධිතුමාගේ බිරිඳ* පිළිබඳ සැබෑ කතා පුවතකි. මහත්මා ගාන්ධි වරක් සිය බිරිඳ කස්තුරිබා ද සම`ග ලංකාවට පැමිණි අවස්ථාවක පැවැති උත්සවයකදී පිළිගැනීමේ කතාව පැවැත්වූූ ලංකාවේ කථිකයා මෙසේ කියා තිබේ.
මේ අවස්ථාවට ගාන්ධිජිගේ මවුතුමියත් සහභාගි වී සිටීම අපට මහත් ගෞරවයක්.
මහත්මා ගාන්ධිගේ ලේකම් මේ කතාව අසා නොසන්සුන් වී සිටියේ ය. කස්තුරිබා හිඳ සිටියේ ගාන්ධිට පසුපසිනි. වරද තමාගේ යැයි ලේකම්වරයාට සිතුණේ ඔහු කස්තුරිබා කවුදැයි කථිකයාට හඳුන්වා දී නොතිබුණ නිසා ය. එහෙත් ප්රමාද වූවා වැඩි ය. ලේකම්වරයාගේ ඒ නොසන්සුන්කම ගැන ඕෂෝ පළකරන්නේ මෙවැනි අදහසකි.
ඔහු දැන සිටියේ නෑ උද්ගත වූ තත්ත්වය ගැන ගාන්ධිජි කොහොමටවත් ඔහු සමග තරහ නොගන්නා බව. මොකද ගැහැනියක් බිරිඳක්ව ඉඳල මවක් ලෙස තැන් මාරු කරන එක ඉතාම දුර්ලභව සිදුවිය හැක්කක් ඇත්තෙන්ම.
ගාන්ධිජි කීවා ‘ඒක ඉතාම සතුට ගෙන දෙන අහම්බයක්, අර මාව හඳුන්වා දුන් මිත්රයා වැරදීමකින් ඇත්ත කථා කළා. පසුගිය අවුරුදු කීපය තුළ කස්තුරිබා ඇත්තෙන් ම මගේ මව බවට පත්වෙලා. කලකදී ඇය මගේ බිරිඳ. නමුත් දැන් ඇය මගේ මවයි.’ (ලිංගිකය ඪී ප්රබුද්ධ, 99-100 පිටු*
මානසික ශක්තීන් වගා දිගා කරගත් ප්රබලයන්, ශක්තිමත් පුරුෂයන් ස්ත්රිය කෙරෙහි බෙහෙවින් දයාබර වූ බව පෙන්වා දෙමින් කම්ලා භාසින් කතුවරිය ඉදිරිපත් කරන්නේ ද මහත්මා ගාන්ධිතුමන් පිළිබඳ කතාවකි.
1942 දී මහත්මා ගාන්ධි වර්ධා නගරයේ පිහිටි තම ආශ්රමයේ දී මාධ්ය හමුවක් පැවැත් වී ය. ඔහු විනාඩි කිහිපයෙන් කිහිපයට නැගිට ‘මට සමාවෙන්නැ’ යි පවසමින් ගේ ඇතුළට ගොස් විනාඩි 10 කට පමණ පසුව ආපසු පැමිණේ. තුන්වැනි වරටත් ඔහු මෙසේ කළ පසු එක් මාධ්යවේදියෙක් ගාන්ධි පුවත්පත් සාකච්ඡුාව අවසන් කර ඇතුළට නොයන්නේ මන්ද යනුවෙන් ප්රශ්න කළේ ය. තමාගේ බිරිඳ වන කස්තුර්බාට බඬේ අමාරුවක් සැදී ඉතා දුර්වල වී සිටින නිසා විනාඩි කිහිපයකට වරක් ඈව වත්තන් කරගෙන වැසිකිළියට ගෙනයෑමට සිදු වී ඇති බව ගාන්ධි කරුණාවෙන් පිළිතුරු දුන්නේ ය.
මෙම කථාව පෙන්වා දෙන පරිදි ගාන්ධි තම ජීවිතය තුළ දී තමාගේ මාතෘ වගකීම් සහ ප්රසිද්ධ යුතුකම් අතර තුලනයක් ඇති කිරීමට උත්සාහ කළේය. ඔහුගේ බිරිඳට උපස්ථාන කිරීමත් තම ආශ්රමයේ වැසිකිළි පිරිසිදු කිරීමත් කපු කැටීමත් යටත් විජිතවාදයට එරෙහිව ඉතාමත් වැදගත් අරගලවලට නායකත්වය දීම මෙන් ම වැදගත් කාර්ය විය. අවසාන විග්රහයේදී ශ්රේෂ්ඨත්වයට පත් වන්නේත් අමරණීය වන්නේත් තමා ගේ අභ්යන්තරයෙහි සිටින්නා වූ ‘ගැහැනිය‘ සහ ‘පිරිමියා’ අතර තුලනයක් නිර්මාණය කරගැනීමට හැකි වූ පුද්ගලයෝ ය. ශක්තිමත් වූ ද සුපිරි පුරුෂයන් ලෙස පෙනී සිටින්නා වූ ද බලය දරා සිටින්නා වූ ද පුද්ගලයන් අන් අය තුළ බියක් ජනිත කරවීමට සමත් වන නමුත් ඔවුන් ගෞරවයට පාත්ර නො වේ. (පිරිමිකම ගැන විමසුමක්, 71 පිටුව*x
x කැත්ලීන් ජයවර්ධන
