ගෝඨාභය රාජපක්‍ෂ මහතා ජනාධිපති ධුරයට පත්ව දින සියයක් ගතවී තිබේ. සාමාන්‍යයෙන් ආණ්ඩුවක මුල් දින සියයක පාලන කාලය, එම ආණ්ඩුව ඉදිරියේදී යන්නේ කුමන දිසාවටදැයි පෙරනිමිති පැහැදිලි කරන කාලසීමාවක් ලෙස සලකනු ලැබේ. එහෙත්, මේ අවස්ථාවේ විශේෂත්වය වන්නේ දින සියය සම්පූර්ණ වන විට, ආණ්ඩුව මහමැතිවරණයක් මුවවිට සිටීමයි. ඒ නිසා, කරන්නට වුවමනා (නරක* දේ නොකර ඉන්නටත්, නොකරන්නට වුවමනා (හොඳ* දේ කරන්නටත්, එදිනෙදා වැඩපිළිවෙළ අතැර දමා මැතිවරණය කෙසේ හෝ ජයග‍්‍රහණය කිරීම වෙනුවෙන් වෙහෙසවන්නටත් ආණ්ඩුවක් පෙළඹීම සාමාන්‍ය දෙයකි. එය එසේ වුවත්, ආණ්ඩුවත්, එහි නායකයාත් මේ වන විටත් කර තිබෙන දේවල්වලින් අනාගතය සම්බන්ධයෙන් යම් පූර්වානුමිතියක් නොකරන්නට බැරිකමක් නැත.
හැම ජනාධිපතිවරයකුම, ආණ්ඩුවක්ම පත්වූ විගස, එම ජනාධිපති හෝ ආණ්ඩුව බලයට පත්කරන්නට වෙහෙසවූ පිරිස අතර නැවුම් බලාපොරොත්තු, ප‍්‍රාර්ථනා තිබීම හා ඒවා විවිධ හැඟීම්බරාකාරයෙන් එළිදැක්වීම බලාපොරොත්තු විය යුත්තකි. ගෝඨාභය රාජපක්‍ෂ මහතා ජනාධිපති ධුරයට පත්වූ වහාම, තාප්පවල චිත‍්‍ර ඇඳීමේ ක‍්‍රියාවලියෙන්ද එළිදැක්වුණේ එම හැඟීමයි. මෛත‍්‍රීපාල සිරිසේන මහතා ජනාධිපති ධුරයට පත් වහාමද, තාප්පවල චිත‍්‍ර ඇන්දේ නැති වුණත්, රටේ ප්රජාතන්ත්රවාදය, නීතියේ පාලනය, ජාතීන් අතර සහෝදරත්වය, යුක්තිය යළි පිහිටුවීම වැනි කාරණා ගැන කැපවී වැඩකළ මහජනතාව අතර පිබිදීමක් තිබුණි. දේශපාලනඥයන් මහමග යන විට ආරක්‍ෂක රථ ගමන්කිරීම සීමා කිරීමත්, තමාද මහජනතාවට කරදරයක් නොවන ආකාරයට මහමග ගමන් කරන බව ප‍්‍රකාශ කිරීමත් ආදිය නිසා සිරිසේන මහතා ගැන තවත් බලාපොරොත්තු සහගත හැඟීම් ඇතිවිය. එහෙත් ටික කාලයක් යන විට, ඔහුගේ පාලනය කුමනාකාරදැයි පැහැදිලිව තේරුම් ගන්නට ජනතාවට හැකිවිය.
ගෝඨාභය රාජපක්‍ෂ මහතා චාම් ඇඳුමකින් සැරසී සිටීම, තම පෞද්ගලික නිවෙසේ දිගටම වාසය කිරීම, මහජනතාවට කරදරයක් ඇති නොකර ගමන් බිමන් යැම, මුහුණ සිනාවකින් නිරතුරුවම සරසාගෙන සිටීම, මහජනතාවට පීඩාවක් ගෙන දෙන රජයේ ආයතනවලට හදිසියේ කඩා පැන වැඩ කරන හැටි නියම කිරීම, අනුන් විවේචනය නොකර තමාගේ පාඩුවේ වැඩකර ගෙන යෑම, පොහොට්ටු සන්ධානයේ කිසිදු නිලයක් ලබා නොගැනීම, ආණ්ඩුක‍්‍රම ව්‍යවස්ථාව නොකඩමින් පාලනය ගෙන යෑම, පත්වූ වහාම පාර්ලිමේන්තුව විසුරුවා නොහැරීම වැනි කුඩා අනුකුඩා ගතිලක්‍ෂණ රාශියක් මත ගෝඨාභය රාජපක්‍ෂ මහතා මෙතෙක් රටේ පහළවූ අසමසම නායකයා හැටියට බොහෝ රාජපක්‍ෂ භක්තිවන්තයන් උත්කර්ෂයට නංවනු පෙනෙන්නට තිබේ.
ඒ නිසා, ‘අපේ සිහින කුමාරයා රටේ නායකයා වී ඇති බැවින්, කලට වැසි වසීවා, කෙත්වතු සාරවේවා, සත් සිත් නිවේවා, රජය දැහැමිව සෙත සැදේවා’ වැනි ප‍්‍රාර්ථනා පාඨ දක්වමින් අන්ධ භක්තියකින් මෙන් හැඟීම්බරව කරන, අලංකාරෝක්ති බහුල පුද්ගල වන්දනාව අප සැලකිය යුත්තේ සාමාන්‍ය ඡුන්දදායක හැසිරීමක් හැටියටය.
එහෙත්, සමාජය, දේශපාලනය දෙස විචාරශීලීව බලන්නකුට ඒ අන්ධ භක්තිය ඉක්මවා ගොස්, අවධානයට ගත හැකි, ගත යුතු රාජ්‍ය පාලනය පිළිබඳ වැදගත් පෙරනිමිති කිහිපයක් පසුගිය දින සියයක කාලය තුළ තිබෙන බව පැහැදිලිය.
ඉන් පළමුවැන්න වන්නේ, ගෝඨාභය රාජපක්‍ෂ මහතාගේ පාලනය දැඩි අධිකාරවාදී පාලනයක් දක්වා ගමන් කරන්නට තිබෙන ඉඩ ගැන පෙරනිමිත්තයි.
තමාට රාජ්‍යය පාලනය කිරීමට මහජන වරමක් තිබෙන බැවින් අනෙක් පාලන ආයතන ඒ ක‍්‍රියාපිළිවෙතට බාධා නොකළ යුතුය යන්න ගෝඨාභය රාජපක්‍ෂ මහතා තදින්ම එල්බගෙන සිටින අදහසක් බව පෙනෙයි. ධුරයේ දිවුරුම් දුන් දින අනුරාධපුරයේදීත්, පසුගිය සතියේ ශ‍්‍රී ලංකා නීතිඥ සංගමය විසින් සංවිධානය කරන ලද ජාතික නීති සම්මේලනයේදීත්, තවත් මහජන රැුස්වීමකදීත් නැවත නැවත මේ තේරුමම දෙන අදහස් පැවසීමෙන් ඔහුගේ ඒ ස්ථිර අභිලාෂය පැහැදිලි වේ. ඒ අදහස ගැන කිසිම විද්යුත් හෝ මුද්‍රිත මාධ්‍යයකින් අන් කිසිවකු කතාබහ කර නැති නමුත්, මේ වන විට අනිද්දා පුවත්පතේ විවිධ කෝණවලින් ඒ ගැන සාකච්ඡුා කරන ලිපි කිහිපයක් පළවී තිබේ.
රටේ ප‍්‍රධාන පාලන ආයතන තුනකින් එකක් පමණක් නියෝජනය කරන ගෝඨාභය රාජපක්‍ෂ මහතාට අමුතු ජනවරමක් ලැබී නැත. ඔහු නියෝජනය කරන විධායකයටත්, ව්‍යවස්ථාදායකයටත්, අධිකරණයටත් ලැබී තිබෙන්නේ එක හා සමාන ජනවරම්ය. එනම් මහජනතාවගේ පරමාධිපත්‍ය බලයයි. ව්‍යවස්ථාදායකයට ජනවරමක් ලැබෙන ආකාරය පැහැදිලි නමුත්, බොහෝ දෙනා සිතන්නේ අධිකරණයට ජනවරමක් නැති හැටියටය. අධිකරණයේ විනිසුරුවරුන් මහජන ඡුන්දයෙන් තේරී පත් නොවන බව ඇත්තය. එහෙත් ඔවුන්ටද මහජන බලය ලැබී තිබේ. ඒ බලය, එනම් මහජනතාවට අයත් අධිකරණ බලය, පළමුව ලැබෙන්නේ පාර්ලිමේන්තුවට හෙවත් ව්‍යවස්ථාදායකයටය. ඒ බලය උපයෝගි කරගෙන නඩු ඇසීම, යුක්තිය පසිඳලීම තමන්ට කළ නොහැකි නිසා, පාර්ලිමේන්තුව එම බලය, අධිකරණ ‘මගින්’ ක‍්‍රියාත්මක කරයි. ඒ නිසා අධිකරණවලටද බලය දී තිබෙන්නේ මහජනතාවයි.
ගෝඨාභය රාජපක්‍ෂ මහතා කියන්නේ අනෙක් ආයතන දෙක තමන්ගේ වැඩපිළිවෙළට බාධා නොකළ යුතුය කියාය. ඇත්ත. ඔහු නීතියට, ව්‍යවස්ථාවට අනුව වැඩ කරන තෙක්, ඒ ආයතන දෙක ඔහුට බාධා නොකරනු ඇත. බාධා නොකළ යුතුය. එහෙත්, ආණ්ඩුක‍්‍රම ව්‍යවස්ථාවෙනුත්, වෙනත් නීතිවලිනුත් තමාට ලැබී ඇති බලය අවභාවිත කිරීම හෝ, අතික‍්‍රමණය කිරීම හෝ ගෝඨාභය රාජපක්‍ෂ මහතා අතින් වුණොත්, අනෙක් ආයතන දෙක මැදිහත්ව එය තුලනය කළ යුතුමය. එය න්‍යායක් හැටියටම පැහැදිලි කොට තිබෙන්නකි. ඒ නිසා, අනෙක් ආයතන දෙක තමාට බලපෑම් නොකළ යුතුයැයි රාජපක්‍ෂ මහතා කියන්නේ නම්, ඔහු කළ යුතු හොඳම දේ වන්නේ රටේ නීතියට අනුව, නීතියෙන් තමන්ට පැවරී ඇති සීමාවේ පමණක් සිය බලතල ක‍්‍රියාවේ යෙදවීමයි.
එහෙත් ගෝඨාභය රාජපක්‍ෂ මහතා දිගින් දිගටම එකම මතයක් ප‍්‍රකාශ කරමින් කියන්නේ, තමාට වුවමනා දෙයක් කරන්නට දී අනෙක් ආයතන දෙක බාධා නොකර සිටිය යුතු බව නම් එය පැහැදිලිවම අනාගත අධිකාරවාදයක අසුබ පෙරනිමිත්තක් නොවේද?
19වැනි ආණ්ඩුක‍්‍රම ව්‍යවස්ථා සංශෝධනය ආපස්සට හරවන බව රාජපක්‍ෂ ආණ්ඩුව දැනටමත් පැහැදිලි කර කියා තිබේ. 19වැනි සංශෝධනය, විධායකය, ව්‍යවස්ථාදායකය හා අධිකරණය කෙරෙහි පවතින ජනාධිපතිවරයාගේ අධිකාර බලය සීමා කිරීම සඳහා ගෙන එන ලද්දකි. එය සංශෝධනය කිරීම හෙවත් ආපස්සට හැරවීම යනු, තමාගෙන් ගිලිහී ගිය, විධායකය, ව්‍යවස්ථාදායකය හා අධිකරණය කෙරෙහි ‘අහිතකර‘ ලෙස බලපාන අධිකාර බලය ජනාධිපතිවරයා නැවත අත්පත්කර ගැනීමකි. එසේ වුවහොත්, ඉදිරියට පවතිනු ඇත්තේ ජනාධිපතිට අවනත ව්‍යවස්ථාදායකයක් හා අධිකරණයකි. ජනාධිපතිට වුවමනා අවස්ථාවක පාර්ලිමේන්තුව විසුරුවා හරින්නට බලය තිබිය යුතුයැයි කියන සමහරුන් උඩගෙඩි දෙන්නේ මේ අධිකාරවාදයටය. නැතිනම් මහජනතාවගේ බලයෙන් පත්වන පාර්ලිමේන්තුවක් අභිමත වේලාවක විසුරුවා හරින්නට ජනාධිපතිට බලය තිබිය යුත්තේ ඇයි?
දින සීය තුළ පෙනෙන අනෙක් අසුබ පෙරනිමිත්ත නම්, රට ශීඝ‍්‍රයෙන් මිලිටරිකරණය කරමින් පැවතීමයි. මේ වන විට රටේ මහජන ආයතන සැලකිය යුතු ප‍්‍රමාණයක ප‍්‍රධාන තනතුරු සඳහා පත්කර ඇත්තේ හිටපු හමුදා නිලධාරීන්ය. ඒ වාගේම ජනාධිපති කාර්යාලය ඇතුළු රජයේ ආයතන බොහොමයක විවිධ මට්ටම්වල හමුදා නිලධාරීන් සේවයේ යොදවා තිබේ. මේ පෙන්වන්නේ රට මිලිටරිකරණයයි. අනෙක් පැත්තෙන් රටේ රාජ්‍ය පරිපාලන ව්‍යුහය සම්බන්ධයෙන් ගෝඨාභය රාජපක්‍ෂ මහතා තුළ ඇති නිශේධනීය දැක්මයි. රාජ්‍ය පරිපාලනය යනු විසල් විෂයකි. රාජ්‍ය පරිපාලන නිලධාරීන්ට ඒ ගැන විවිධාකාරයෙන් දැනුම, පුහුණුව, පළපුරුද්ද අනවරතව ලබාදෙන විධිමත් වැඩපිළිවෙළ ලංකාවේ තිබේ. ඒ දැනුමේ හා පුහුණුවේ අවසාන ප‍්‍රතිඵලය විය යුත්තේ රාජ්‍ය ආයතන පලදායි ලෙස කළමනාකරණයයි. විවිධ පුද්ගලයන්ගේ දැනුම, කාර්යක්‍ෂමතාව හා පළපුරුද්ද ගැන අඩුපාඩුකම් තිබෙන්නට පුළුවන. එහෙත් ඊට පිළියම හමුදා නිලධාරීන් ඒ ආයතනවල මුල් පුටුවල වාඩි කරවීම නොව, පරිපාලන නිලධාරීන් ඉහළ කාර්යක්‍ෂමතාවක් හා පලදායිතාවක් ඇති තත්ත්වයට ඔසොවා තැබීමයි. රාජ්‍ය කළමනාකරණය කියන්නේ එයටය. එහෙත් දැන් සිදුවන්නේ රාජ්‍ය පරිපාලනය නමැති මහා දැනුම් සම්භාරයත්, ක්‍ෂෙත‍්‍රයත් අවතක්සේරු කොට. හුදෙක් හමුදා නායකයන්ව සිටි පුද්ගලයන්ට ඒ ආයතනවල මුල් පුටු ලබාදීමයි. හමුදාවේ ඉහළ තනතුරක් ලද පමණින් පුද්ගලයකුට අමුතු කාර්යක්‍ෂමතාවක්, හැකියාවක් ලැබෙන්නේ නැත. හමුදාවල විවිධ තනතුරු දරන අය, ඒ හමුදාවේම අනෙක් සාමාජිකයන් ඉදිරියේ පාච්චල් වන අයුරු අප දැක තිබේ.
එහෙත්, පුදුමය නම්, තමන්ගේ දැනුම, පළපුරුද්ද අවතක්සේරු කොට තමන්ගේ ආයතනවල මුල් පුටුවලට හමුදා නිලධාරීන් පත්කරන විට ඒ ඒ ආයතනවල රාජ්‍ය පරිපාලන නිලධාරීන්, කිසිවක් නොවුණා සේ දීනව හැසිරීමයි. නැතිනම් ඒ වෑයම අගය කිරීමයි. මෙවැනි දීන පරිපාලන සමාජයක් තිබෙන නිසා, රාජපක්‍ෂ වැනි පාලකයන්ට, තමන්ට වුවමනා පරිදි අධිකාරවාදී පාලනයක් ගෙනයෑම පහසු වී තිබේ.
පාසල්වල මත්ද්‍රව්‍ය මැඬලීම සඳහා හැම පාසලකම පොලිස් නිලධාරියකු බැගින් යෙදවීමේ තීරණය ගැන ගන්න. මෙය මුළුමනින්ම පාසලක විදුහල්පති හා ගුරු භූමිකාවට අපහාස කිරීමකි. එවැනි තීරණයක් ආණ්ඩුව ගන්නා විට එයින් පෙනෙන්නේ විදුහල්පති හා ගුරු භූමිකාව අපේ පාසල් තුළ අසමත්වී ඇති බවයි. එහෙත් එය ඒ විදුහල්පතිවරුන් හා ගුරුවරුන් මෙන්ම ඔවුන්ගේ වෘත්තීය සමිති ආදියද විවාදයකින් තොරව පිළිගන්නා බව පෙනෙන්නේ මේ වෑයම ගැන කිසිම සැලකිය යුතු විරෝධයක් ඒ කිසිවකුගෙන් මේ වන තෙක් පැන නොනැග ඇති නිසාවෙනි.
26 වැනිදා එක්සත් ජාතීන්ගේ මානව හිමිකම් කවුන්සිලයේ 30/1 දරන යෝජනාවේ සමඅනුග‍්‍රාහකත්වයෙන් ලංකාව ඉවත්වීම අනෙක් අසුබ පෙරනිමිත්තයි. 2015 නොවැම්බරයේ සම අනුග‍්‍රාහකත්වය දක්වන යෝජනාවකට ලංකාවට යන්නට සිදුවුණේ, ඒ වන විට මානව හිමිකම් කඩකිරීම් පිළිබඳ ජාත්‍යන්තර පරීක්‍ෂණයක්, ආර්ථික හා වෙනත් සම්බාධක ඇතුළු විවිධාකාර විපාකවලට මුහුණ දෙන්නට ඇතිවෙමින් තිබුණු අවදානම නිසාය. 2015 සිට 2019 දක්වා ඒ අවදානමෙන් මිදෙන්නට අපට හැකිවුණත්, සංහිඳියාවට අදාළ ඉදිරි නිර්භීත පියවර ගන්නට සිරිසේන-වික‍්‍රමසිංහ ආණ්ඩුව අසමත් විය. දිනේෂ් ගුණවර්ධන ඇමතිවරයා ජිනීවාහිදී සමඅනුග‍්‍රාහකත්වයෙන් ඉවත්වීමෙන් පෙන්වන්නේ අප යළිත් 2015න් අවසන් වූ තැනින් පටන්ගන්නට යන බවයි. එහි ප‍්‍රතිඵල දැනගන්නට ලැබෙනු ඇත්තේ අනාගතයේදීය.
30/1 යෝජනාව හුදෙක් ජාත්‍යන්තරය පිනවීම සඳහා සකසන ලද්දක් නොවේ. තිස් වසරක යුද්ධය නිසාත්, විශේෂයෙන් එහි අවසාන කාලය තුළ සිදුවූ විවිධාකාර මානුෂීය නීති හා මානව හිමිකම් කඩවීම් නිසා සිංහල, දෙමළ මුස්ලිම් ආදි සියලූම ජනවර්ගවල ජනතාවට සිදුවූ අකටයුතුකම් ගැනත් සලකා ඉදිරිපත් කරන ලද්දකි. ඒ යෝජනාවෙන් මෙලෙස ඉවත්වීමෙන් නිගරු කොට ඇත්තේ ඒ වින්දිතයන්ටය. ඔවුන් අතරින් බහුතරයක් වන දෙමළ ජාතිකයන්ටය. සිංහල බහුතරයේ බහුතරයෙන් තේරී පත්වූ ජනාධිපතිවරයා, තමා ඡුන්දය දුන් පිරිසගේ පමණක් නොව මුළු රටේම ජනාධිපතියැයි කීවේය. එහෙත් එසේ කියා මාසයක් ඇතුළත, ජාතික නිදහස් උත්සවය දා දෙමළ භාෂාවෙන් ගායනා කළ ජාතික ගීය කපා දමා ඒ වැදගත් අවස්ථාවෙන් දෙමළ ජනතාව පිටමං කෙළේය. මේ පියවර දෙකෙන්ම පැහැදිලි වන පෙරනිමිත්ත කුමක්ද? සුළුතර වාර්ගිකයන් තමාගේ ජනතාව හැටියට සලකන්නට, වචනයෙන් කෙසේ වෙතත් ක‍්‍රියාවෙන් රාජපක්‍ෂ ජනාධිපතිවරයා සූදානම් නැති බවය.
මේ අසුබ පෙරනිමිති කිහිපයක් පමණි. මේ පෙරනිමිතිවල ඊළඟ දර්ශන වේදිකාගත නොවනවා දකින්නට අපි හැමෝම කැමතිය.x
