ශ්රී ලංකාවේ දැනට පවතින නීතිය අනුව ලිංගික ශ්රමිකයෙකු වීමත්, ලිංගික ශ්රමිකයෙකු ලෙස තමන්ම ආදායමක් උපයාගැනීමත් වරදක් නොවන බව කොටුව මහේස්ත්රාත් රංග දිසානායක නඩු තීන්දුවකින් ප්රකාශ කර තිබේ. ඒ 2015 දී කොල්ලූපිටිය ප්රදේශයේදී ගණිකා නිවාසයක් පවත්වාගෙන ගියේ යැයි අත්අඩංගුවට ගත් කාන්තාවන් අතරින් එක් කාන්තාවක නිදහස් කරමින්ය.
ශ්රී ලංකාවේ පවතින නීතියද, පෙර නඩු තීන්දුද පෙන්වමින් මහේස්ත්රාත්වරයා පෙන්වාදුන්නේ ලිංගික ශ්රමිකයෙකු ලෙස ලංකාවේ කටයුතු කිරීම අපරාධ වරදක් නොවන බවය. මේ තීන්දුව සමාජ අවධානයට යොමු වුණේ ලිංගික ශ්රමිකයෙකු ලෙස කටයුතු කිරීම නීතිමය වරදක් නොවන බව එතෙක් සමාජයේ පුළුල් අවබෝධයක් නොතිබුණු නිසාය.
කෙසේ වෙතත් තතු දන්නා අය, ලිංගික ශ්රමිකයෙකු වීම අපරාධ වරදක් නොවන බව පෙර සිටම දැන සිටි බව කිව යුතුය. ශර්මි කුමාර් නම් තරුණිය තමන් ලිංගික ශ්රමිකයෙකු බව ප්රසිද්ධියේ ප්රකාශ කළත් ඇය අත්අඩංගුවට ගැනීමට නොහැකි වුණේ ඒ නිසාය. පසුව පොලිස් නිලධාරීන් පිරිසක් ඇය අත්අඩංගුවට ගෙන තිබුණේ වෙනත් තරුණියන් දෙදෙනෙකු ලිංගික ශ්රමිකයන් ලෙස වෘත්තියේ යෙදවීමේ චෝදනාව මතය. එනම්, ගණිකා නිවාසයක් පවත්වාගෙන යෑම යන චොද්නාව මතය.
පසුගිය සතියේ කතාබහට ලක්වූ නඩුවේ පසුබිම මෙසේය.
ගණිකා නිවාසයක රැුඳී සිටිමින් ලිංගික ශ්රමිකයෙකු ලෙස ලැබෙන ඉපැයීම්වලින් සම්පූර්ණයෙන් හෝ කොටසක් වශයෙන් නම් ජීවිකාව පවත්වාගෙන යාම පිණිස රැුඳී සිටීමෙන් 1841 අංක 04, 1947 අංක 20, 1978 අංක 02 දරන පනත්වලින් සංශෝධිත පාදඩ ආඥා පනතේ 09 (අ* වන වගන්තිය උල්ලංඝනය කිරීමෙන් දඬුවම් ලැබිය හැකි වරදක් සිදුකර ඇතැයි කොල්ලූපිටිය පොලීසිය මෙම සිද්ධියට අදාළව තායිලන්ත කාන්තාවන් හය දෙනකු සහ මෙරට සැකකරුවන් තිදෙනකු සම්බන්ධයෙන් අධිකරණයට වාර්තා කර තිබුණි.
මෙහිදි තායිලන්ත කාන්තාවන් හය දෙනා එම චෝදනාවට වරද පිළිගෙන තිබුණි. අනෙක් සැකකරුවන් තිදෙනා එම චෝදනාවට තමන් නිවැරදිකරුවන් කියා සිටීම නිසා නඩු විභාගයක් පැවැත්විණි. මෙම නඩුවේ තායිලන්ත ජාතික තුන්වැනි සැකකාරිය ලිංගික ශ්රමිකයෙකු ලෙස කටයුතු කළ නිසා අත්අඩංගුවට ගෙන තිබුණි.
නඩු විභාගය 2016 ඔක්තෝබර් මස 06 වැනිදා ආරම්භ වූ අතර චුදිත කාන්තාව වෙනුවෙන් අධිකරණයේ පෙනී සිටි නීතිඥ සංජීව ගමගේ ලිඛිත දේශන ඉදිරිපත් කරමින් ඉල්ලා සිටියේ, ශ්රී ලංකාවේ පවතින නීතියට අනුව මෙම චුදිත සම්බන්ධ නඩුව ඉදිරියට පවත්වාගෙන යා නොහැකි බැවින් ඇය නිදොස් කොට නිදහස් කරන ලෙසය.
මෙම නඩුවේ තීන්දුව ප්රකාශයට පත් කරමින් නඩුවේ තුන්වැනි චුදිත කාන්තාව නිදොස් කොට නිදහස් කළ අධිකරණය ගණිකා වෘත්තිය ශ්රී ලංකාව තුළ වරදක් නොවේයැයි 1923 ජුලි මස 27 වැනිදා ප්රකාශයට පත් කරන ලද සායිබු එදිරිව චෙල්ලම් නඩු තීන්දුවේ ප්රකාශ කර ඇති බව පෙන්වා ඇත. එම නඩු තීන්දුවෙන් පසුව කිසිදු පනතක් මගින් ලිංගික ශ්රමිකයෙකු ලෙස කටයුතු කිරීම වරදක් ලෙස දක්වා නැතැයි තීන්දුවේ සඳහන් කර ඇත.
මීට අමතරව ලිංගික ශ්රමිකයන්ට අදාළව පොලීසිය පාවිච්චි කරන අයාල ආඥා පනත 1841 වර්ෂයේදී හඳුන්වා දී ඇති බවත් එය අවසාන වශයෙන් සංශෝධනය වී ඇත්තේ 1947දී බවත් මහේස්ත්රාත්වරයා පෙන්වාදී ඇත. මුල් පනතේදී හෝ පසුව සිදුකළ සංශෝධනයේදී ලිංගික ශ්රමිකයෙකු වීම වරදක් ලෙස කිසිදු ස්ථානයක හඳුන්වා නැතැයි මහේස්ත්රාත්වරයා සඳහන් කර ඇත.
ලිංගික ශ්රමිකයන්ගේ අයිතිවාසිකම් සඳහා මධ්යස්ථානයේ ජාතික සංවිධායක නීතිඥ සේනක පෙරේරා එම නඩු තීන්දුව ගැන මෙසේ අදහස් පළ කළේය.
‘ඇත්තටම මේ නඩුව දාලා තිබුණේ ගණිකා නිවාසයක් පවත්වාගෙන යෑමේ චෝදනාව මත කාන්තාවන් කිහිපදෙනෙක්ට. එහෙත් මෙතැන සිටි එක් කාන්තාවක් තමන්ගේ ජීවිතය ගෙවන රැුකියාව ලෙස තමන්ගේම ලිංගික ශ්රමය අලෙවි කරන කාන්තාවක් පමණයි. ඇය එම ස්ථානයේ කළමනාකරණයට සම්බන්ධ නැහැ. ශ්රී ලංකාවේ නීතිය අනුව තමන්ගේ ලිංගික ශ්රමය අලෙවි කිරීම අපරාධමය වරදක් නොවෙයි. එසේ කිරීමට නීතිමය වගකීමක් නෑ.
ශ්රී ලංකාවේ ගණිකා නිවාස ආඥා පනත කියන පනත අනුව එවැනි ස්ථානයක් කළමනාකරණය කිරීම අපරාධ වරදක්. එවැනි ස්ථානයකට ගොඩනැගිල්ලක් කුලියට දීම වරදක්. එහෙත් ලිංගික ශ්රමික කාන්තාවකට අදාළව එහි සඳහනක් නෑ. ඇත්තටම එය අපරාධ වරදක් යැයි සඳහන් කිරීමත් වරදක්. මිනිසුන් තමන්ගේ ශරීරය සනසාගැනීම අපරාධ වරදක් බවට පත්කරන්න බැහැ.
මේ කාරණාව ගැන අපි මීට කලින් ඉඳලාම පෙන්වලා තියෙනවා. එහෙත් අධිකරණයෙන් මෙය ප්රකාශ වීම යහපත්. එය මේ ගැන සමාජ දැනුම වැඩි කරන්නට ඉවහල් වේවි.
ලිංගික ශ්රමිකයන්ට අදාළව නීතියක් නැතත්, මේ වනවිට පාරේ හිටගෙන ඉන්න ලිංගික ශ්රමිකයන් පීඩාවට පත්කිරීම සඳහා පාවිච්චි කරන නීතියක් තියෙනවා. ඒ අයාල ආඥා පනත. මෙය ඉංග්රීසි ජාතිකයන් ලංකාවේ ඉන්න කාලේ පාවිච්චි කරපු ඉතාම පැරණි නීතියක්. ඇත්තටම ඒ නීතිය පැනවූවේ ලංකාවට ඉන්දියාවෙන් ගෙනාපු වතු කම්කරු ශ්රමික ජනතාවට අදාළව. ඒ මිනිස්සු අතරින් සමහරු තමන්ගේ පීඩාව දරාගත නොහැකිව වතුවලින් පැනගියා. එහෙම පැන යන අයව අල්ලාගන්නට තමයි ඒ වගේ නීතියක් දාලා තිබුණේ. ඒ අනුව හේතුවක් නැතිව යම් තැනක රැුඳී ඉන්නකොට අයාලේ ගියා සේ සලකලා අත්අඩංගුවට ගන්න පුළුවන්. අනන්යතාව ඔප්පු කළත්, අත්අඩංගුවට ගන්න පුළුවන්. ඒ අනුව එය පටු අරමුණක් වෙනුවෙන් පාවිච්චි කරපු පැරණි නීතියක් බව පැහැදිලියි.
පසුකාලීනව ශ්රී ලංකා පොලීසියෙන් මේ නීතිය බස් හෝල්ට්වල ? දොළහට ඉන්න කාන්තාවන් අත්අඩංගුවට ගන්න පාවිච්චි කළා. මේ නීතියේ කිසිම සඳහනක් නැහැ පාරේ ඉන්න කාන්තාවන් අත්අඩංගුවට ගැනීම සඳහා මේ නීතිය පාවිච්චි කළ යුතු බව. ඕනෑ නම් පාරේ ඉන්න පිරිමියෙක්ව වුණත් අයාලේ ගියා කියලා මේ නීතිය යටතේ අත්අඩංගුවට ගන්න පුළුවන්. ඒත් පිරිමින්ව නෙවෙයි, ගැහැනුන්ව විතරයි මේ නීතිය යටතේ අත්අඩංගුවට ගන්නේ.
දැන් බස් හෝල්ට්වල ඉන්න කාන්තාවන් අයාල ආඥා පනත යටතේ අත්අඩංගුවට ගන්නවා. ඒ බස් හෝල්ට් එකේම ඉන්න පිරිමියාව අත්අඩංගුවට ගන්නේ නැහැ.
සාමාන්යයෙන් ලිංගික ශ්රමික කාන්තාවන් මේ නීතිය යටතේ අත්අඩංගුවට අරගෙන උසාවියට ඉදිරිපත් කළාම වරද පිළිගන්නවා. වරද පිළිගත්තොත් රුපියල් 100ක දඩයක් ගෙවා නිදහස් වෙන්න පුළුවන්. එතකොට නඩුව ඉවරයි. මේ කාන්තාවන් තෝරාගන්නේ ඒක. ඇත්තටම මේ කාන්තාවන් නීත්යනුකූලව තමන් අත්අඩංගුවට ගැනීමට එරෙහිව අභියෝග කළොත්, නැවත නැවතත් තමන්් වින්දිතභාවයට පත්වීමේ ඉඩක් ඇතැයි ඔවුන් බියක් දක්වනවා.
ඒත් ඔවුන් වෙනුවෙන් තර්ක කළොත්, ඔවුන් අත්අඩංගුවට ගන්න බෑ. අයාල ආඥා පනතේ කුමක් සඳහන් වුණත් ලංකාවේ මූලික අයිතිවාසිකම් අතර තමන් කැමති තැනකට යෑමේ අයිතිවාසිකම තියෙනවා.
මේ කර්මාන්තයත්, එය පැවතීමේ අවශ්යතාවත් අපට බැහැර කළ නොහැකියි. මොන තරම් නීති දැම්මත් ඕනෑම සමාජයක මේ කර්මාන්තය පවතිනවා. මිනිස් ශිෂ්ටාචාරය ඇරඹුණු දා පටන් එය පවතිනවා. එහෙත් දියුණු සමාජයක එම කර්මාන්තයෙහි පැවැත්ම යථාර්ථයක් ලෙස පිළිගෙන, එයට නීතිමය පිළිගැනීමක් ලබාදී, එයට අදාළ නියාමන කටයුතු කරනවා. එසේ කිරීමෙන් තමන්ගේ සමාජයේම කොටසක් වන මේ කර්මාන්තයේ යෙදෙන ශ්රමිකයන්ගේත් පාරිභෝගිකයන්ගේත් ආරක්ෂාව තහවුරු කරනවා. මෙය හොරෙන් කරන කටයුත්තක් වෙද්දී තමයි ආරක්ෂාව අභියෝගයට ලක්වෙන්නේ.
ඇත්තටම අපි ගණිකාව කියන වචනයවත් පාවිච්චි කරන්නේ නැහැ. අපි පාවිච්චි කරන්නේ ලිංගික ශ්රමිකයන් කියන වචනය. මෙවැනි කාන්තාවන්ට හැම භාෂාවේම අපහාසාත්මක වචන තියෙනවා. දියුණු රටවල් එවැනි වචන පාවිච්චි කරන්නේ නැහැ. ඉංග්රීසි භාෂාවෙන් පවා සෙක්ස් වර්කර් කියන වචනයයි පාවිච්චි කරන්නේ.
අපි දිගින් දිගටම ඉල්ලා සිටින්නේ මෙම කාන්තාවන්ගේ අයිතිවාසිකම් තහවුරු කරන්නට නම් මේ කර්මාන්තයට නීතිමය පිළිගැනීමක් ලැබෙන්න ඕනෑ බව. මෙය ඇතත් නැතැයි කියමින් සඟවන්න ඕනෑ කර්මාන්තයක් නෙවෙයි. දියුණු සමාජයක මේ කර්මාන්තයේ යෙදෙන අයට බලපත්රයක් ලබාගත හැකියි. ඊට අමතරව වෛද්ය සහතිකයක් ලබාගත යුතුයි. ඒ අනුව ඔවුන්ට ලිංගික වශයෙන් බෝවන රෝග තිබෙනවාද නැද්ද කියලා පැහැදිලිි කරගන්න පුළුවන්. දැන් සිද්ධවෙන්නේ පාරිභෝගිකයාත් බොරු හැඳුනුම්පත් අංක දීලා, හොරෙන් සහ බියෙන් ලිංගික ශ්රමිකයන්ගේ සේවය ලබාගැනීම.‘
ඒ අනුව කොටුව මහේස්ත්රාත්වරයාගේ තීන්දුවෙන් අඳුරු කලාපයකට නව ආලෝකයක් එල්ලවී ඇත. ඉදිරියේදී ලිංගික ශ්රමිකයන් තමන්ගේ අයිතිවාසිකම් වෙනුවෙන් අධිකරණයේදී පෙනී සිටින තත්වයක් ඇතිවුවහොත්, පොලීසිය වැනි ආයතන තමන්ගේ පටු සදාචාරවාදී ආකල්ප මත තමන්ව පීඩාවට පත්කිරීම නැවැත්විය හැකිය. සදාචාර සීමාවල සිර නොවූ, දියුණු සමාජයක් වෙනුවෙන් එය යහපත් පියවරකි.