පරිසර හිතකාමී විලාසිතා සංස්කෘතියක් ගැන ලොව පුරා හඬක් නැගෙනවා. එයට අදාළ නව ප්රවණතා ලෝකයේ විවිධ රටවල බිහිවෙනවා. ඇත්තෙන්ම පරිසර හිතකාමී විලාසිතා ගැන වැඩි කතාබහක් පවතින්නේ ඇමෙරිකාවේ සහ යුරෝපීය රටවල. ගෝලීය මට්ටෙමන් විලාසිතා වෙළඳාම නිසා සිදුවන පරිසර හානිය ගැන එම රටවල සංවාදයක් තියෙනවා. මෙම ප්රවණතාව ඉන්දියාවේ ප්රවර්ධනය කරන්නට රංගන ශිල්පිනී සනී ලියොනි මැදිහත්ව සිටිනවා. ඇය ඉන්දියාවේ සිටින ජනප්රියම රංගන ශිල්පිනියක බව අමුතුවෙන් කිව යුතු නැහැ.
ඒ අනුව ඇය බටහිර ලෝකයේ සහ කලා ලොවේ ජනප්රිය පෞරුෂයන් රැුසක් කළ තෝරාගැනීමක් කර තිබෙනවා.
පැරිස් සම්මුතිය නම් ගෝලීය නායකයන් එක්ව අත්සන් කළ සම්මුතියෙනුත්, දේශගුණික විපර්යාස පිළිබඳ එක්සත් ජාතීන්ගේ සංවිධානයට අනුබද්ධිත ආයතනය වන අන්තර්ජාතික දේශගුණික විපර්යාස පැනලයේ වාර්තාවෙනුත් ලෝක විනාශයක් නවත්වන්නට කළ යුතු දේවල් ගැන යෝජනා ඉදිරිපත් කර තිබෙනවා. මේ වනවිට පරිසර විනාශයට හේතු ලෙස හඳුනාගෙන ඇති කරුණු අතර විලාසිතා කර්මාන්තය ඉදිරියෙන්ම පවතිනවා.
ලෝක විනාශයක් ගැන ඉඟි පහළවෙන යුගයක ගෝලීය වශයෙන් ජනප්රිය පුද්ගලයන් පරිසරය වෙනුවෙන් පෙනීසිටින බව දැකිය හැකියි. මෙවර ඔස්කාර් සම්මානය ලැබූ මොහොතේ වකීන් ෆීනික්ස් කළ කතාවේදීත් පැහැදිලි වුණේ එය. එමෙන්ම වකීන් ෆීනික්ස් 2020 මුල් සමයේ පැවති හැම සම්මාන උළෙලටම ඇන්දේ එකම එක ඇඳුම් කට්ටලයක්. ලොව පුරා විලාසිතා කර්මාන්තය නිසා සිදුවන පරිසර විනාශය ගැන සමාජ අවධානය යොමු කිරීමට ඔහු එයින් බලාපොරොත්තු වුණා.
ඊට අමතරව ජනප්රිය පුද්ගලයන් රැුසක් දේශගුණ අර්බුදය ගැන කතාකරනවා. ලියනාඩෝ ඩිකැප්රියෝ වැනි රංගන ශිල්පීන් පවා ඒ අතර ඉන්නවා. බටහිර සමාජයේ ඇතැම් ප්රසිද්ධ කාන්තාවන් නිරුවත් ඡුායාරූපවලට පවා එම මාතෘකාව වෙනුවෙන් පෙනී සිටියා. එලෙස කතාකිරීම හුදු දේශපාලනික හඬනැගීමක් පමණක් නොවෙයි. ඔවුන් තමන්ගේ රසික ප්රජාවගේ ලෝක දැක්ම වෙනස් කිරීමට බලපෑම් කරනවා.
පෞද්ගලික යහපතට වැඩි අවධානයක් යොමුකළ ලෝක දැක්ම වෙනස් කරමින්, ගස්වැල් සහ සතුන් ගැන වැඩිපුර කල්පනා කරන්නැයි ඉල්ලමින් එවැනි ජනප්රිය චරිත අලුත් ලෝක දැක්මක් සමාජගත කරනවා. ජනමාධ්ය හා දේශපාලනඥයන්ට කළ නොහැකි සමාජ වෙනසක් එලෙස ජනප්රිය කලාකරුවන්ගේ මැදිහත්වීම් නිසා සිදුවෙනවා.
සනී ලියොනි ‘නරක’ චරිතයක් ලෙස ඉන්දියාවේ ඇතැම් මාධ්යවලින් ලේබල් කළ රංගන ශිල්පිනියක්. ඒ ඇය ඇමෙරිකාවේදී ලිංගික චිත්රපටි කර්මාන්තයේ සිටි නිරූපිකාවක වූ නිසා. ඉන්දීය සමාජයේ සදාචාරවාදී ආකල්ප නිසා සනී ලියෝනි යනු ප්රසිද්ධියේ නොව රහසින් රසවිඳින තරුවක් බවට පත්ව සිටියා. මුලින් ඇය බොලිවුඕ සමාජය පිළිගත්තේද නැති තරම්. ඇය ඉන්දියාවේ පිළිගත් රංගන ශිල්පිනියක බවට පත්වීමම ඉන්දියාවේ ආකල්ප වෙනස් කිරීමක්. අභියෝගවලට මුහුණදෙමින් ගෙවුණු වසර ගණනාවක් තිස්සේ ඉන්දීය සමාජයෙහි තමන්ට හිමි ඉඩකඩ වෙන්කර ගත්තා. ඇය එතෙක් පැවති සදාචාරවාදී සංස්කෘතියට අභියෝග කළා. කාන්තාව ගැන ආකල්පවලට ඇය දැවැන්ත අභියෝගයක් කළා. බොලිවුඕ සංස්කෘතියේ වෙනසක් කළා.
දැන් ඇය ඉන්දීය විලාසිතා සංස්කෘතියට අභියෝග කරන්නට උත්සාහ කරනවා. සනී ලියොනි ආදරවන්තයන්ගේ දිනය වූ පෙබරවාරි 14 වන දා ලක්මේ විලාසිතා සතියේදී සත්ව හිංසනයෙන් තොරව විලාසිතා කිරීම පිළිබඳව වැඩසටහනක් පටන්ගෙන තිබෙනවා.
‘පීපල් ෆෝ ද එතිකල් ටී්රට්මන්ට් ඔෆ් ඇනිමල්’ හෙවත් ‘පිටා’ නම් ආයතනයත් සමඟ එක්ව ඇය මෙම වැඩසටහන ආරම්භ කර තිබෙනවා. එම වැඩසටහනේදී ඇගේ හම ඉරා දමන ආකාරය ඇති පෝස්ටරයක් එළිදැක්වමින් සත්ව සම් අඩංගු නිෂ්පාදන මිලට නොගන්නා ලෙස තමන්ගේ සියලූ රසිකයන්ගෙන් ඉල්ලීමක් කර තිබුණා.
මධ්යම පන්තික ඉන්දියානුවන් අතර ඉතාම ඉහළ ඇගයීමට ලක්වන, සමාජ තත්වය පෙන්වීමට සම් නිෂ්පාදන පාවිච්චි කරනවා. ඊට අමතරව පරිසර හිතකාමී නොවන ලෙස නිෂ්පාදනය කරන ජනප්රිය වෙළඳ නාම රැුගත් ඇඳුම් වර්ග ඉන්දියානු මධ්යම පන්තිකයන් අතර ප්රකටයි. තමන්ගේ විලාසිතා සංස්කෘතිය වෙනස් කරගන්නට ඉන්දියානුවන් ලෙහෙසියෙන් පෙළඹෙන්නේ නැහැ. එපමණක් නොව, තමන් නිතර අඳින පළඳින ඇඳුම් වර්ග ගැන විවේචනය කරන කෙනෙකුට පහරදීමටත් ඔවුන් දෙවරක් නොසිතාවි. එහෙත් කවුරුන් හෝ පවතින සංස්කෘතියට අභියෝග කළ යුතුයි.
ගෝලීය සත්ව සම් සහිත ලෙදර් නිෂ්පාදන වෙනුවෙන් සෑම වසරකම විශාල සතුන් ප්රමාණයක් ඝාතනය කරන්නට සිදුවෙනවා. ගවයන්, මී හරකුන් සහ වෙනත් සතුන් බිලියනයකට වඩා එලෙස ඝාතනය කරනවා. එම ක්රියාවලියේදී සතුන් වධහිංසාවට ලක් කිරීමත් වෙනවා.
තමන්ගේ තෝරාගැනීම ගැන සනී මෙසේ කියනවා. ‘සත්ව ද්රව්ය නිෂ්පාදන නැතිව ලස්සන සපත්තු, බෑග් සහ ජැකට් වගේ නිෂ්පාදන තියෙනවා. පරිසරයට හානියක් කරමින්, සතෙකුගේ හම් ගලවා විලාසිතා කරමින් ජීවත්වීම ගැන අපි කල්පනා කරන්න ඕනෑ. අපි ජීවත් වෙන්නේ ස්වභාවධර්මය විකෘති වෙන කාලයක. අපි ස්වභාවධර්මය ගැන හිතලා සම් නිෂ්පාදනවලින් කරනා විලාසිතා ප්රතික්ෂේප කළ යුතුයි. සම් විලාසිතා නිෂ්පාදනයේදී සතුන්ට සිදුවන හිංසාව ගැන හොයලා බලන්න. අපි මේ නිෂ්පාදයන් ප්රතික්ෂේප කළ යුතු බව ඔබටත් හිතේවි. මම ඒ ගැන දැනගත් දවසේ ඉඳන් පරිසර හිතකාමී නිෂ්පාදන තෝරාගන්න පටන්ගත්තා.’
පරිසර හිතකාමී විලාසිතා සංස්කෘතියක් ගැන බටහිර ලෝකයේ ඇතිව තිබෙන සංවාදය නිසා ලොව පුරා වෙළඳනාම ගණනාවකින් කරන නිෂ්පාදන ප්රතික්ෂේප කිරීමට පාරිභෝගිකයන් පටන්ගෙන තිබෙනවා. විශේෂයෙන්ම මෑත කාලයේ ඇමසන් වනාන්තරයේත්, ඕස්ටේ්රලියාවේත් ළැව්ගිනි නිසා එම ප්රතික්ෂේප කිරීම් තවත් තීව්ර වී තිබෙනවා.
එම විලාසිතා ආයතන අතරින් ‘එච් ඇන්ඞ් එම්’ නම් ආයතනය 2020 අවසාන වනවිට සම්පූර්ණයෙන්ම පරිසර හිතකාමී නිෂ්පාදන කරන බව පොරොන්දු වී තිබෙනවා. අනෙක් ආයතන පවා පරිසර හිතකාමී බව ඉස්මතු කරන ව්යාපෘති ආරම්භ කර තිබෙනවා.
සනී ලියොනි කර ඇත්තේ ඉන්දියාව තුළ එම සංවාදය මතුකිරීම සඳහා ප්රමුඛත්වය ගැනීම. එය ඉන්දීය විලාසිතා සංස්කෘතිය වෙනස් කිරීමේ සටනක්. ‘නරක’ ගැහැනියක ලෙස චෝදනා ලැබූ ඇය, සමාජය ඉදිරියට ගෙනයන්නට දායක වන්නේ ඒ අයුරින්. එය බොහෝ ‘හොඳ’ මිනිසුන්ට පාඩමක් වනු ඇති.
හංසි මානවඩු
