රොබෝ තාක්ෂණය හා කෘත‍්‍රිම බුද්ධිය ගැන කතාකිරීම තරම්, සංකීර්ණ කටයුත්තක් තවත් නැහැ. එම තාක්ෂණයෙන් මිනිසුන්ගේ කටයුතු පහසු කරනවා. එමෙන්ම මිනිසුන් තමන්ගේ නව සොයාගැනීම්, නව නිපදවීම් හැකි තරම් දියුණු කළ යුතුයි. මිනිසාගේ අවසාන සොයාගැනීම බව කියන සුපිරි බුද්ධිය නිපදවීම දක්වා මිනිසුන් යා යුතුයි. එම තාක්ෂණයෙන් සමාජය කාර්යක්ෂම වේවි. වැඩ පහසු වේවි.
අනෙක් පැත්තෙන් යම් දිනෙක මිනිසුන්ගේ විනාශයට ඒ කෘත‍්‍රිම බුද්ධිය ඇති රොබෝ යන්ත‍්‍ර හේතුවනු ඇතිදැයි සාධාරණ බියක් පවතිනවා.
ස්පොට්
බොස්ටන් ඩයිනැමික්ස් ආයතනයෙන් වසර කිහිපයකට පෙර කකුල් හතරක බල්ලෙකුගේ මෙන් පෙනුමක් ඇති රොබෝ යන්ත‍්‍ර වර්ගයක් හඳුන්වාදුන්නා. එම යන්ත‍්‍ර පිළිබඳව වීඩියෝ ප‍්‍රසිද්ධ වී තිබුණා. මුලින්ම කළු පැහැයෙන් නිපදවා තිබුණු මේ බල්ලන් වර්ගය වඩා යුදමය පෙනුමක් ගත්තා. එය හමුදාවට භාණ්ඩ රැුගෙන යෑමට පාවිච්චි කළ හැකි බව මුලින් කීවා. එහෙත් එම බල්ලන් වර්ගය ගැන සමාජය විශාල බියක් ඇති කරගත්තා. මුලින්ම හමුදාවේ භාණ්ඩ රැුගෙන යෑමට මේ බල්ලන් පාවිච්චි කොට, ඉන්පසුව බල්ලාට මැෂින් තුවක්කුවක් සවිකොට, යුද පෙරමුණේ සතුරන් ඝාතනය කිරීමටත් මේ බල්ලන් පාවිච්චි කරන්නට ඉඩ තිබෙන බව ඇතැමුන් සැක පළකළා.
කෙසේ වෙතත් පසුගිය වසර කිහිපයේදී නවීකරණය වී, සම්පූර්ණයෙන් සිවිල් පෙනුමක් සමග මේ රොබෝ බල්ලන් නැවත සමාජය ඉදිරියට පැමිණියා. දැන් බොස්ටන් ඩයිනැමික්ස් ආයතනය මේ රොබෝ බල්ලන් හඳුන්වන්නේ ස්පොට් යන සුරතලෙකුට වඩා ගැළපෙන නාමයෙන්. අඳුරු වර්ණ වෙනුවට මේ බල්ලන් ලා පැහැ වර්ණවලින් නැවත නිකුත් කර තිබෙනවා. මේ බල්ලා බෘනෝ මාස්ගේ සිංදුවලට නටන, දොරවල් විවෘත කර දෙන, පඩිපෙළ බසිමින් විවිධ භාණ්ඩ රැුගෙන යන වීඩියෝ මේ වෙද්දී ප‍්‍රවර්ධනය කරමින් පවතිනවා. මීට පෙර මිලිටරිමය උපකරණයක් වූ රොබෝ බල්ලා ගෘහස්ථ සුරතලෙකුගේ තැනට හැරෙමින් ඉන්නවා.
දැන් ඇමෙරිකාවේ මැසචුසෙට්ස් ප‍්‍රාන්තයේ පොලිස් දෙපාර්තමේන්තුව තමන්ගේ කටයුතු සඳහා මේ ස්පොට් පාවිච්චි කරන්නට පටන්ගෙන තිබෙනවා. ඒ බව වොෂිංටන් පෝස්ට් පුවත්පත හෙළිදරව් කර තිබුණා. එලෙස රොබෝ බල්ලන් පාවිච්චි කරන්නේ කුමන කටයුත්තටදැයි ඉදිරියේදී අප කතාකරනවා. කෙසේවෙතත් ඒ තීන්දුව ගැන සිවිල් ක‍්‍රියාකාරිකයන් හා ජනතාව ප‍්‍රශ්න කරනවා.
ස්පොට්ට කළ හැකි දේවල් රැුගත් වීඩියෝ නරඹන කෙනෙකුට, මේ යන්ත‍්‍රය සැබෑවට පණ තිබෙන ජීවියෙකුට කෙතරම් සමීපදැයි වැටහෙනවා. එම යන්ත‍්‍රය ඇවිදින ආකාරය, විවිධ පැතිවලට හැරෙන ආකාරය බලද්දී එය සැබෑ ලෙසම පණ ඇති ජීවියෙකු ලෙස හැඟී යනවා.
ස්පොට්ට කඳු, පඩිපෙළ ආදිය තරණය කළ හැකියි. බිම වැටුණු පසු නැවත නැගීසිටිය හැකියි. එයට බර ඔසවාගෙන යා හැකියි. අංශක 360ක් නිරීක්ෂණය කළ හැකි කැමරා පද්ධතියක් ස්පොට්ට තිබෙනවා. මාර්ගයක් හඳුනාගෙන ගමන් කිරීමේ හැකියාව තිබෙනවා.
මෙයට මිනිසුන් බිය වන්නේ ඇයි? පෙර තිබුණු හමුදාමය පෙනුම සහ වර්ණය දැන් නැතත්, ස්පොට්ට නිසි අලූත්වැඩියාවක් දුන්නොත් මිනිසුන් ඝාතනය කිරීමේ හැකියාවකුත් තිබෙන නිසා. පුංචි තුවක්කුවක් හා ඉලක්ක හඳුනාගැනීමේ පද්ධතියක් එයට එකතු කළොත් ස්පොට් කාර්යක්ෂම ඝාතකයෙක් කළ හැකියි. ස්පොට්ට කෘත‍්‍රිම බුද්ධියත් එකතු කර තිබෙනවා. දැනට ඒ කෘත‍්‍රිම බුද්ධිය මිනිස් බුද්ධිය ඉක්මවා ගිය එකක් නොවෙයි. එහෙත් අනාගතයේදී එය වැඩිදියුණු වී, මිනිසාට වඩා බුද්ධිමත් යන්ත‍්‍රයක් වන දිනය ගැන මිනිසුන් බිය පළකරනවා.
බ්ලැක් මිරර් බල්ලන්
නුදුරු අනාගතයේදී තාක්ෂණයෙන් මිනිසුන්ගේ එදිනෙදා ජීවිතයට ඇතිවිය හැකි බලපෑම ගැන කතාකරන ‘බ්ලැක් මිරර්’ නම් වෙබ් කතා මාලාවේ මෙවැනි ඝාතක රොබෝ බල්ලන් ගැන කතාවකුත් තිබෙනවා. ඒ කතාව එළිදැක්වෙද්දීත්, බොස්ටන් ඩයිනැමික්ස් සමාගමේ රොබෝ බල්ලන් පිළිබඳ ප‍්‍රචාරක කටයුතු අරඹා තිබුණා. ඒ නිසා බ්ලැක් මිරර්හි බල්ලන්ගේ කතාව සහ බොස්ටන් ඩයිනැමික්ස් බල්ලන් එකිනෙකට සමාන කරන්නට මිනිසුන් පෙළඹුණා. ඇත්තෙන්ම බ්ලැක් මිරර් කතාවට ආභසය ලැබෙන්නට ඇත්තේද බොස්ටන් ඩයිනැමික්ස් ව්‍යාපෘතියෙන් විය හැකියි.
පොදුවේ සලකද්දී සාමාන්‍ය මිනිසුන් අතර, මෙවැනි රොබෝවරුන් ගැන බිය ඇතිවීමට ඇමෙරිකානු ජනප‍්‍රිය සංස්කෘතියෙහි විද්‍යා ප‍්‍රබන්ධ සිනමා සහ කතාමාලා සංස්කෘතිය ප‍්‍රධාන හේතුවක් වූ බව පැහැදිලියි. ඇත්තෙන්ම එවැනි විද්‍යා ප‍්‍රබන්ධ කලාකෘති බිහිවෙන්නේත් විද්‍යාඥයන් සැබෑ ලෙසම කර ඇති අනතුරු හැඟවීම් මත.
එවැනි විද්‍යා ප‍්‍රබන්ධ හා සැබෑව අතර විද්‍යාඥයන් පෙන්වන්නේ එකම එක වෙනසක් පමණයි. විද්‍යා ප‍්‍රබන්ධවල අවසානයේදී කෘත‍්‍රිම බුද්ධිය ඇති යන්ත‍්‍ර පරාජය කරන්නට මිනිසුන් සමත් වෙනවා. එහෙත් සැබෑ ලෝකයේදී මිනිසුන්ට වඩා බුද්ධිමත්, කාර්යක්ෂම යන්ත‍්‍රයක් පරාජය කරන්නට මිනිසුන්ට බැහැ. ඒ නිසා මිනිසුන් යන්ත‍්‍රවලට පරාජය වේවි. විද්‍යාඥයන් පෙන්වන්නේ ඒ වෙනස පමණයි.
එහෙත් විද්‍යාඥයන් පෙන්වාදෙන්නේ අප කෘත‍්‍රිම බුද්ධිය හෝ යන්ත‍්‍ර නිපදවීම සම්පූර්ණයෙන් නැවැත්විය යුතු බව නොවෙයි. යන්ත‍්‍ර නිපදවද්දී ඒ යන්ත‍්‍ර අපට වඩා බුද්ධිමත් හා ස්වාධීන යන්ත‍්‍ර බවට පත්වූ පසු ඇතිවිය හැකි තත්වයන් ගැන අවධානය යොමු කරමින්, ප‍්‍රවේශමෙන් කටයුතු කළ යුතු බව පමණයි.
ස්පොට් බ්ලැක් මිරර් කතාමාලාවේ ඇති ඝාතක බල්ලන්ට සමාන නැහැ. ස්පොට්ගේ සිරුරෙහි ආයුධ නැහැ. මිනිසුන්ට හානි කිරීම ගැන ස්පොට්ගේ මෘදුකාංග පද්ධතියට කිසිවක් ඇතුල් කර නැහැ. ස්පොට් තනිව තීන්දු ගන්නා, මිනිසුන්ට වඩා බුද්ධිමත් කෘත‍්‍රිම බුද්ධියකුත් නොවෙයි. ඒ නිසා දැන් පවතින තාක්ෂණය අනුව ස්පොට් නම් බොස්ටන් ඩයිනැමික්ස් බල්ලා යම්කිසි ආයතනයකින් හෝ පුද්ගලයෙකු පාවිච්චි කිරීම ගැන බියක් ඇති කරගත යුතු නැහැ. කෙදිනක හෝ ස්පොට් අනතුරුදායක තත්වයට වැඩිදියුණු වුවහොත්, ඒ වැඩිදියුණු කිරීම කරනු ඇත්තේද මිනිසුන්මයි.
පොලීසිය ස්පොට් ගත් හේතුව
කෙසේ වෙතත් මැසචුසෙට්ස් ප‍්‍රාන්ත පොලිස් දෙපාර්තමේන්තුව එය පාවිච්චි කිරීම ගැන විශාල පිරිසක් බියක් ඇති කරගෙන තිබෙනවා.
උක්ත රොබෝ බල්ලන් පාවිච්චි කරන්නේ කුමන කටයුත්තටද යන්න මෙම බල්ලන් ගැන මාතෘකාව වඩාත් සංකීර්ණ කර තිබෙනවා. වොෂිංටන් පෝස්ට් පුවත්පත හෙළිකර තිබුණේ මෙම බල්ලන් 2019 අගෝස්තු සිට නොවැම්බර් දක්වා දින අනූවක කාලයක් සඳහා මැසචුසෙට්ස් ප‍්‍රාන්ත පොලීසියේ බෝම්බ අංශයට පාවිච්චි කර ඇති බව.
බෝම්බ අංශයට මේ රොබෝ බල්ලන් අතිශය වැදගත් වේවි. මේ බල්ලන් අනතුරුදායක ස්ථානවලට යැවිය හැකියි. ඒ අනුව බෝම්බයක් පිපිරී නිලධාරියෙකු ඝාතකයට ලක්වීමේ අවදානම අඩු වෙනවා. විවිධ භාණ්ඩ රැුගෙන යෑමටත් බල්ලා උදව් කරගත හැකියි. අනතුරුදායක පරිසරයකට මෙවැනි යන්ත‍්‍රයක් යෙදවීම වඩා තර්කානුකූලයි.
ප‍්‍රාන්ත පොලිස් දෙපාර්තමේන්තුව කියා තිබුණේ මෙම රොබෝ බල්ලන් අවස්ථා දෙකකදී පාවිච්චි කර ඇති බවයි. කෙසේ වෙතත් ඒ බල්ලන් පාවිච්චි කළ ආකාරය ගැන නිසි තොරතුරු දැනුම් දී තිබුණේ නැහැ. නිවේදනයක් නිකුත් කරමින් මැසචුසෙට්ස් ප‍්‍රාන්ත පොලිස් දෙපාර්තමේන්තුව කියා තිබුණේ තමන්ගේ කටයුතු සඳහා රොබෝ තාක්ෂණය පාවිච්චි කිරීම මීට පෙර සිටම කර ඇති බව.
සිවිල් අයිතිවාසිකම් ක‍්‍රියාකාරිකයන් මේ සිදුවීම ගැන ප‍්‍රතිචාර දක්වමින් කියා තිබුණේ පොලිස් දෙපාර්තමේන්තුව මීට වඩා විනිවිදභාවය ආරක්ෂා කළ යුතු බව. එම ක‍්‍රියාකාරිකයන් පෙන්වන්නේ මෙම යන්ත‍්‍ර පාවිච්චි කරනවා නම්, ඒ ගැන මීට වඩා සමාජය දැන සිටිය යුතු බව. මෙවැනි යන්ත‍්‍ර රහසේ පාවිච්චි කිරිමත්, මාධ්‍යවලින් ඒ ගැන හෙළිදරව් කිරීමත් ගැන ඔවුන් බිය පළකර තිබෙනවා.
ස්පොට්ට ආදරය කරන අය
ඇතැමුන් මේ රොබෝ බල්ලාගේ සජීවී බව නිසාම එයට ආදරය කරන බවත් අමතක කළ යුතු නැහැ. අප මේ සටහනේදී කතාකරන්නේ ස්පොට්ට ලැබුණු ඍණාත්මක ප‍්‍රතිචාර ගැන පමණයි. එහෙත් එයට ධනාත්මක ප‍්‍රතිචාරද තිබෙනවා. ඒ ධනාත්මක ප‍්‍රතිචාර සඳහාත්, විද්‍යා ප‍්‍රබන්ධවලින් ආභාසය ලැබී තිබෙනවා. ‘ස්ටාර් වෝස්’ කතාමාලාවේ සිටින මිතුරු රොබෝවරුන්ට ඕනෑ කෙනෙකු කැමතියි. ‘ලොස්ට් ඉන් ස්පේස්’ කතාමාලාවේ විල් රොබින්සන්ගේ මිතුරු රොබෝවරයා වැනි රොබෝවෙක් තමන්ටද සිටිනවා නම් ඕනෑ ළමයෙකු කැමති වේවි. සැබෑ සුරතල් බල්ලෙකු තමන්ගේ මුළු ජීවිතයම ස්වාමියාට කැපකරන බව ඇත්ත. එහෙත් සැබෑ බල්ලෙකුටත් වඩා යන්ත‍්‍රයක් ස්වාමියාට කැපවෙන බව අමුතුවෙන් කිවයුතු නැහැ. තමන්ගේ පසුපසම යන එන, තමන්ගේ ඕනෑ විධානයක් ඉටුකරන සහායක යන්ත‍්‍රයකට කැමැත්තක් දක්වන අය බොහෝයි. එවැනි අය ‘බිය’ පසෙක තබා ස්පොට් කෙනෙකු ගෙදරට ගෙන්වාගැනීමට උත්සාහ කරනවා.
බොස්ටන් ඩයිනැමික්ස් ආයතනය
බොස්ටන් ඩයිනැමික්ස් නම් ආයතනය ගැනත් මෙහිදී කෙටියෙන් කතාකළ යුතුයි. එය මීට පෙර ගූග්ල්, යූටියුබ් ඇතුළු ආයතන ගණනාවක මව් සමාගම වන ඇල්පබට් සමාගම සතුව තිබුණා. පසුව එය ජපන් සමාගමකින් මිලදී ගත්තා. මේ වෙද්දී බොස්ටන් ඩයිනැමික්ස් ආයතනයෙන් මිනිසුන්ගේ හා සතුන්ගේ පෙනුමටත් හැසිරීමටත් සමාන යන්ත‍්‍ර නිපදවමින් ඒවායේ හැසිරීම් රැුගත් වීඩියෝ ප‍්‍රසිද්ධ කරනවා. එවැනි වීඩියෝ ඉක්මනින් අන්තර්ජාලයේ ප‍්‍රසිද්ධ වෙනවා. පිරිසක් ඒ ගැන බිය ඇති කරගන්නවා. තවත් පිරිසකට ඒවා මිලදී ගන්නට ඕනෑ වෙනවා.
බොස්ටන් ඩයිනැමික්ස් සමාගමේ යන්ත‍්‍ර කිසිවක් මිනිසුන් ඉක්මවා යන්නේ නැහැ. ඒවා භෞතික හැසිරීම් අනුකරණය කරනවා පමණයි. ඒ නිසා මේ සමාගමේ යන්ත‍්‍ර ගැන අප සඳහන් කළ බිය, උපකල්පන මට්ටමේ පමණක් පවතිනවා. එහෙත් මෙවැනි යන්ත‍්‍ර අප සිතනවාට වඩා වේගයෙන් දියුණු වේවි. පසුව මේවා වාණිජමය වශයෙන් අලෙවි කරන්නටත් පටන්ගනීවි.
වාණිජ අලෙවිය
එලෙස තාක්ෂණය දියුණු වෙද්දී, මෙවැනි යන්ත‍්‍ර වාණිජමය වශයෙන් අලෙවි කළ හැකිවේවි. මෙවැනි යන්ත‍්‍රයක් අලෙවි කරද්දී මතුවන ලොකුම ගැටලූව වන්නේ යන්ත‍්‍රය මිලදී ගන්නා අයෙකු තවත් කෙනෙකුට හානි කිරීම සඳහා යන්ත‍්‍රය පාවිච්චි කිරීමේ ඉඩක් පවතිනවාද යන්න. තාක්ෂණය ගැන දන්නා අයෙකු මේ බල්ලා මිලදී ගෙන, එය තවත් කෙනෙකුට හානි කරන්නට නවීකරණය කළහොත් කුමක් සිදුවේවිදැයි කල්පනා කරන්නට වෙනවා.
දැනටත් මිනිසුන් සතුව තවත් මිනිසෙකුට හානි කළ හැකි යන්ත‍්‍ර තිබෙනවා. මෝටර් රථයක් පවා තවත් කෙනෙකුට හානිදායක ලෙස පාවිච්චි කළ හැකියි. එහෙත් එවැනි යන්ත‍්‍ර ලියාපදිංචි කිරීමේ ක‍්‍රමවේද, යන්ත‍්‍ර පාවිච්චි කිරීම සඳහා නීතිරීති ආදිය තිබෙනවා. ඒ අනුව කෘත‍්‍රිම බුද්ධියක් ඇති රොබෝ යන්ත‍්‍ර අලෙවි කිරීමට අදාළවත් නව නීතිරීති, නිපදවීම සඳහා නියාමනයන්, ලියාපදිංචි කිරීමේ ක‍්‍රමවේද ආදිය හඳුන්වාදීමට සිදුවේවි.
නීතිය ක‍්‍රියාත්මක කරන ආයතන ඒවා ගැන කල්පනා නොකර, පුරවැසියන්ටත් රහසින් ඒවා මෙහෙයුම්වලට පාවිච්චි කිරීම සිවිල් ක‍්‍රියාකාරිකයන්ගේ විරෝධයට ලක්වීම සාධාරණයි. ලොව හැම රාජ්‍යයක්ම පාහේ පුරවැසියන්ගෙන් කරුණු සඟවමින් නවීන තාක්ෂණය තමන්ගේ ආරක්ෂක කටයුතු සඳහා පාවිච්චි කරමින් ඉන්නවා. එය සාමන්‍ය පුරවැසියන්ගේ අයිතීන් කඩකරන තත්වයක් බවටත් පත්ව තිබෙනවා.
අමිල රත්නායක
