19 වැනි ආණ්ඩුක‍්‍රම ව්‍යවස්ථා සංශෝධනය ආපස්සට හැරවීමට ආණ්ඩුව දැඩි වුවමනාවෙන් පසුවෙයි. එයට බාධාවක් විය හැකි එකම කාරණය වන්නේ පාර්ලිමේන්තුවේ තුනෙන් දෙකක ඡුන්දයක් ආණ්ඩුවට ලබාගත නොහැකි වීම පමණකි. ඒ නිසා ඊළඟ මහමැතිවරණයෙන් තුනෙන් දෙකක පාර්ලිමේන්තු බලයක් ලබාගැනීම සඳහා ආණ්ඩුව සියලූ උපක‍්‍රම යොදමින් සිටියි.
පසුගිය සඳුදා පුවත්පත් කර්තෘවරුන් හා විiුත් මාධ්‍ය ප‍්‍රවෘත්ති අධ්‍යක්‍ෂවරුන් හමුවූ අවස්ථාවේදී ජනාධිපති ගෝඨාභය රාජපක්‍ෂ ප‍්‍රකාශ කෙළේ, 19 වැනි සංශෝධනය නිසැකවම අහෝසි කරන බවය. පාර්ලිමේන්තුවේ තුනෙන් දෙකක ආසන ප‍්‍රමාණයක් ලබාගැනීම සඳහා සම්පූර්ණයෙන් කැපවී වැඩකරන බවද ඔහු කීවේය.
ඔහු 19 හැඳින්වූයේ දුර්වල සංශෝධනයක් හැටියටය. ‘19 දුර්වල සංශෝධනයක්. ඒක අපැහැදිලියි. ඒ වගේ අපැහැදිලි ව්‍යවස්ථාවක් රටකට තියෙන්න බෑ. ඒක නිසා ඒ ආණ්ඩුවේ ජනාධිපති හා අගමැති අතරත් අවුල් ඇතිවුණා. රටක් ලෙස ඉදිරියට මේක අහෝසි කළ යුතුයි. මේකෙ එක හොඳක්වත් පේන්න නෑ. ඒක ඔප්පු වෙලා ඉවරයි” යැයි ඔහු සඳහන් කළේය.
19 සම්පූර්ණයෙන්ම අහෝසි කරනකවාද, එහි යම් කොටස් තබාගෙන ඉතිරිවා අහෝසි කරනවාද යන්න ගැන පුවත්පත් කතුවරයකු ප‍්‍රශ්න කළ විට රාජපක්‍ෂ මහතා කීවේ, ‘සම්පූර්ණයෙන්ම අහෝසි කරන බව’යි.
මේ කතාවලින් ආණ්ඩුව 19 ගැන දරන අදහස පැහැදිලි වේ. එනම්, එය සම්පූර්ණයෙන්ම අහෝසි කළ යුතු බවයි.
2015 වසරේ අපේ‍්‍රල් 28 වැනිදා පාර්ලිමේන්තුව විසින් 19 සංශෝධනය සම්මත කරනු ලැබීමට පාර්ලිමේන්තුව නියෝජනය කරන සියලූ පක්ෂවල සහාය ලැබිණ. දැනට පොදුජන පෙරමුණ හැටියට එකතු වී සිටින, එවකට පාර්ලිමේන්තුවේ සිටි සියලූම මන්ත‍්‍රීවරුද 19ට පක්‍ෂව සිය ඡුන්දය පාවිච්චි කළහ.
19න් කළ දේ ගැන අලූතෙන් කීම අනවශ්‍යය. ඒවා සියල්ලෝම දනිති. 19ට විරෝධයක් ඇතිවී තිබෙන්නේ 19 සංශෝධනය ගැන නොදැන නොවේ. එය හොඳින් දැනගෙන ඊට එරෙහිවීම නිසාය.
19 වැනි සංශෝධනය අවුල් සහගත එකක් නොවේ. එය ඉතා පැහැදිලිය. එමගින් ඉතාමත් පැහැදිලි ආණ්ඩුක‍්‍රම ව්‍යවස්ථා ප‍්‍රතිපාදන ඇතිකරන ලදි.
උදාහරණ හැටියට, ජනාධිපතිවරයාගේ ධුර කාලය සීමා කිරීම, ජනාධිපතිවරණයට ඉදිරිපත් විය හැකි අවස්ථා සීමා කිරීම, පාර්ලිමේන්තුව විසුරුවා හැරිය හැකි අවම කාලය අවුරුදු හතරහමාර දක්වා දීර්ඝ කිරීම, ආණ්ඩුවේ අමාත්‍යවරුන් සංඛ්‍යාව 30කට සීමා කිරීම, ජනාධිපතිවරයාට ඇමතිධුර දැරීමට නොහැකි කිරීම, ජනාධිපති ධුරය දරන පුද්ගලයාට එරෙහිව නීතිපතිවරයා වගඋත්තරකරු බවට පත්කරමින් මූලික අයිතිවාසිකම් නඩු පැවරීමට අවකාශය සැලසීම, ජනාධිපති ධුරය සම්බන්ධයෙන් 19න් ඇතිකළ ප‍්‍රධාන පෙළේ වෙනස්කම්ය.
ඊට අමතරව, තොරතුරු දැනගැනීමට ඇති අයිතිය මූලික අයිතිවාසිකම් ගොන්නට ඇතුළත් කිරීමද 19න් කළ වැදගත්, එහෙත් බොහෝ දෙනා එතරම් අවධානයක් නොදක්වන වෙනස්කමකි. ව්‍යවස්ථාවේ 14(අ* අනුව, සෑම පුරවැසියෙකුටම, රජයට, රාජ්‍ය අමාත්‍යාංශයකට හෝ දෙපාර්තමේන්තුවකට, පළාත් සභා ප‍්‍රඥප්තීන්ට අනුව පිහිටුවනු ලැබූ ආයතනයකට, පළාත් පාලන ආයතනයකට, පුරවැසියකුගේ අයිතීන් ක‍්‍රියාත්මක කිරීම සඳහා හෝ ආරක්ෂා කිරීම සඳහා යම් තොරතුරක් ඇත්නම්, නීතියේ සලසා ඇති පරිදි තොරතුරුවලට ප‍්‍රවේශ වීමේ අයිතිවාසිකම ඇත. තොරතුරු දැනගැනීමේ අයිතිය පිළිබඳ පනත සම්මත කළේ ඒ අනුවය.
තොරතුරු දැනගැනීමට ඇති අයිතිය පිළිබඳ පනත පසුව සම්මත කළත්, 19න් එම අයිතිය මූලික අයිතිවාසිකමක් බවට පත්කර ඇති නිසා, තොරතුරු දැනගැනීමේ පනතට පරිබාහිරව, එම අයිතිය කඩවුණොත් ශ්‍රේෂ්ඨාධිකරණයට මූලික අයිතිවාසිකම් පෙත්සමක් ඉදිරිපත් කරන්නට ඒ නිසා අයිතියක් හිමි වේ. ඒ හරහා, තොරතුරු අයිතිය කඩකළ පුද්ගලයාගෙන් වන්දි ලබා ගැනීම දක්වා පුරවැසියන්ගේ අයිතිය පුළුල් කිරීමක් 19න් සිදුවිය.
ඒ හා සමානවම වැදගත් විධිවිධානය වන්නේ ස්වාධීන කොමිෂන් සභා පිහිටුවීමයි. මෙය 19දී අලූතෙන්ම පිහිටුවූවක් නොවේ. 17 වැනි සංශෝධනය මගින් පිහිටුවන ලද, 18 වැනි සංශෝධනය මගින් ස්වාධීනත්වය නැති කරනු ලැබූ, ස්වාධීන කොමිෂන් සභා යළි පිහිටුවීමකි. ඒ යටතේ ආණ්ඩුක‍්‍රම ව්‍යවස්ථා සභාව හා තම බලය බෙදාගැනීමට ජනාධිපතිවරයාට සිදුවිය. ස්වාධීන කොමිෂන් සභාවල සාමාජිකයන් හා සභාපතිවරුන් පත්කිරීම, අගවිනිසුරු, ශ්‍රේෂ්ඨාධිකරණ විනිසුරන් ඇතුළු ඉහළ අධිකරණ විනිසුරුවරුන් පත්කිරීම, රජයේ ඉහළ තනතුරුවලට පුද්ගලයන් පත්කිරීම ආණ්ඩුක‍්‍රම ව්‍යවස්ථා සභාව හරහා කිරීමට 19 මගින් නියම කරනු ලැබීය.
මෙය, ජනාධිපතිවරයාගේ දෙඅත් බැඳ තැබීමක් බව පැහැදිලිව පෙනෙයි. එහෙත් ඒ තත්ත්වය අවශ්‍යය. උදාහරණයක් හැටියට රටේ අගවිනිසුරුවරයා. ජනාධිපතිගේ අභිමතය අනුව පත්කරන විට අධිකරණයේ ස්වාධීනත්වය කෙරෙහි ඇතිවන තත්වය අලූතෙන් කිවයුතු නැත. 19 යටතේ පිහිටුවන ලද ආණ්ඩුක‍්‍රම ව්‍යවස්ථා සභාව හරහා 2015 සිට කරන ලද පත්කිරීම් සලකා බැලූවහොත්, ඒ ඒ ධුරවලට ඉතාමත් සුදුසු, අපක්‍ෂපාතී පුද්ගලයන් බොහෝ දුරට පත්වී ඇති බව නිරීක්‍ෂණය කළ හැකිය.
19 ගැන තක්සේරුවක් ලබාගැනීමට හොඳම ක‍්‍රමය 2015 අපේ‍්‍රල් -2019 කාලය තුළ එය ක‍්‍රියාත්මක වී ඇති ආකාරයයි. එහිදි කැපී පෙන්නේ 19හි අඩුපාඩුවක්වත්, එහි අපැහැදිලිතාවක්වත් නොවේ. 19 නිසා තමන්ට වුවමනා විදියට බලය පාවිච්චි කළ නොහැකි බව දැනගත් ජනාධිපති මෛත‍්‍රීපාල සිරිසේන, (19ද ඇතුළත්* මුළු ආණ්ඩුක‍්‍රම ව්‍යවස්ථාවම කඩකරමින් හැසිරුණු ආකාරයයි.
19 වන සංශෝධනය සම්මත කරගැනීමට මූලිකත්වය ගත්, එය තමන් නායකත්වය ගෙන කරන ලද මහා වෙනසක් බවට පුරසාරම් දෙඩූ ජනාධිපති මෛත‍්‍රීපාල සිරිසේන, සිය ජනාධිපති ධුරයේ අවසාන කාලය වන විට 19 සමග හොඳටම තරහ වී සිටියේය. 19 අහෝසි කළ යුතු ව්‍යවස්ථා සංශෝධනයක් ලෙසට ඔහු හඳුන්වන තත්ත්වයක් දක්වා වර්ධනය විය.
‘පශ්චාත් මරණ පරීක්ෂණය දැන් තියන්න වෙලාව ඇවිල්ලා තියෙනවා. අවුරුදු හතරහමාරක කාලය තුළ ආණ්ඩුව නරක් වුණා නම් නරක් වෙන්න ප‍්‍රධානම හේතුව තමයි 19 වන සංශෝධනය. 19 වන සංශෝධනය ආවේ නැත්නම් මේ ආණ්ඩුව ඉතාම හොඳ ආණ්ඩුවක්. මේ රටේ ජනතාව අතරේ චෝදනාවක් තිබෙනවා අගමැතිතුමායි මායි දෙපැත්තට අදිනවායි කියලා. ඒ දෙපැත්තට අදින තත්ත්වය ඇතිවුණේ 19 වන සංශෝධනයෙන්.’ එක් අවස්ථාවකදී ජනාධිපති සිරිසේන කිව්වේය.
ඔහු ඒ මතයේ සිටියේ, 19න් තමාගේ බලය උදුරාගෙන අගමැති රනිල් වික‍්‍රමසිංහ බලවත් කිරීමට කුමන්ත‍්‍රණයක් කළායැයි හැඟීමක් ඇතිකර ගෙනය. එහෙත්, කල්පනාවෙන් සලකා බලන කල 19න් ජනාධිපතිගේ බලතල විශාල වශයෙන් ඉවත්කිරීමක්වත්, අගමැති ඉතා බලවත් කිරීමක්වත් සිදුවී නැති බව පැහැදිලිව පෙනෙයි. 19න් ජනාධිපති, විලියම් ගොපල්ලව පන්නයේ නාමික ජනාධිපතිවරයකු බවට පත්කර ඇතැ’යි යන්න 19 ගැන හරියට නොබලා නොසලකා සමහරුන් සමාජගත කරන වැරදි ප‍්‍රවාදයකි.
19 ගැන අවුල කෘති‍්‍රමව නිර්මාණය කරන ලද්දකියි කියන්නේ ඒ නිසාය. රනිල් වික‍්‍රමසිංහ බලවත් කළායැයි ඊ්ර්ෂ්‍යාපරවශව කල්පනා කරගෙන, 19 අවුලක් බවට පත්කරන ලද්දේ ජනාධිපති සිරිසේන විසිනි. එහි කූට ප‍්‍රාප්තිය, 2018 ඔක්තෝබර් 26 වැනිදා, අගමැති රනිල් වික‍්‍රමසිංහ ධුරයෙන් ඉවත් කොට මහින්ද රාජපක්‍ෂ අගමැති ධුරයට පත්කිරීමයි.
එය සිදුවුණේ 19හි තිබුණු අවුලක් නිසා නොවේ. ජනාධිපති සිරිසේන හිතාමතාම 19 කඩ කළ නිසාය. 19වැනි සංශෝධනය අනුව, (ඇත්ත වශයෙන්ම දැන් අපේ ආණ්ඩුක‍්‍රම ව්‍යවස්ථාව අනුව* අගමැතිවරයා ධුරයෙන් ඉවත් කරන්නට ජනාධිපතිට බලයක් නැත. එවැනි බලයක් තිබුණේ 19ට පෙරය. ජනාධිපති සිරිසේන ඒ නියමය කඩකළේය.
අගමැති ධුරයට මහින්ද රාජපක්‍ෂ පත්කළත්, පාර්ලිමේන්තුවේ බහුතර බලය මහින්ද රාජපක්‍ෂට නැති නිසා, සිරිසේන ජනාධිපතිවරයා කළේ ආණ්ඩුව විසුරුවා හැර මහමැතිවරණයකට දින නියම කිරීමයි. මෙය ද සම්පූර්ණයෙන්ම ආණ්ඩුක‍්‍රම ව්‍යවස්ථාව කඩකිරීමකි. එසේ නොමැතිව. 19හි තිබුණු අවුලක් නිසා සිදුවුණක් නොවේ. එය ඉතාම පැහැදිලි වන්නේ, පාර්ලිමේන්තුව විසුරුවා හැරීමට කරන ලද නියමය ආණ්ඩුක‍්‍රම ව්‍යවස්ථාවට පටහැණියැයි කියමින් ශ්‍රේෂ්ඨාධිකරණය දුන් තීන්දුවෙනි. ඒ මොහොතේ ශ්‍රේස්ඨාධිකරණය පෙනීසිටියේ, ඉතාම පැහැදිලි ආණ්ඩුක‍්‍රම ව්‍යවස්ථාවේ විධිවිධාන වෙනුවෙනි. 19වැනි සංශෝධනය අනුව, පාර්ලිමේන්තුව මුලින්ම රැුස්වී අවුරුදු හතරහමාරක් ගතවන තුරු එය විසුරුවා හැරීමට ජනාධිපතිට බලයක් නැත. මේ විධිවිධානය අමු අමුවේ කඩා දැමූ සිරිසේන ජනාධිපතිවරයා, පසුව 19වැනි සංශෝධනයට බනින්නට පටන් ගත්තේය. ඇත්ත වශයෙන්ම ඔහු එසේ කළේ, තමාට වුවමනා විධියට ව්‍යවස්ථාව නමන්නට නොහැකිවීම නිසා බව පැහැදිලිය. ඉතින්, අප එය 19හි අවුලක් ලෙස සැලකිය යුතුද?
පාර්ලිමේන්තුව අවුරුදු හතරහමාරක් ගතවන තුරු විසුරුවා හැරිය නොහැකිය යන විධිවිධානයක් එකතු කරන ලද්දේ, ජනාධිපතිවරයාට තමන් හිතෙන හිතෙන අවස්ථාවල පාර්ලිමේන්තුව විසුරුවා හැරීමට බලයක් නොදෙන්නටය. ජනාධිපතිවරයා මහජන ඡුන්දයෙන් තේරී පත්වනවා වාගේම පාර්ලිමේන්තුවේ මන්ත්රීවරුන් 225 දෙනාම පත්වන්නේද මහජනතාවගේ ඡුන්දයෙනි. ජනාධිපතිවරයාට පැවරී තිබෙන කාර්යභාරයත්, පාර්ලිමේන්තුවට පැවරී තිබෙන කාර්යභාරයත් එකිනෙකට වෙනස්ය. පාර්ලිමේන්තුව යනු ජනාධිපතිවරයා යටතේ තිබෙන ආයතනයක් නොවේ. වෙනම ස්වාධීනත්වයක්, බලයක් හිමි උත්තතර ආයතනයකි. ඒ ආයතනය තමන්ට හිතුමතේ විසුරුවා හරින්නට බලය තිබිය යුතුයැයි සිතන්නා, ඒකාධිපතියකු මිස අනෙකෙක් නොවේ. ඔහුට /ඇයට එවැනි බලයක් තිබිය යුතුයැයි කියන අනෙක් අයද සේවය කරන්නේ ඒකාධිපතියකු බිහිකිරීමට මිස පාර්ලිමේන්තු ප්රජාතන්ත්රවාදය රැුකගැනීමට නොවේ.
දින 52 ව්‍යවස්ථා කුමන්ත‍්‍රණය පරාජය වූවාට පසුව අකමැත්තෙන් වුවත්, රනිල් වික‍්‍රමසිංහ අගමැති කරන්නටත්, රනිල් වික‍්‍රමසිංහ අගමැතිවරයා යෝජනා කරන අයට ඇමති තනතුරු දෙන්නටත් සිරිසේන ජනාධිපතිවරයාට සිදුවිය. එහෙත්, ඒ අවස්ථාවේදීද ආණ්ඩුක‍්‍රම ව්‍යවස්ථාව උල්ලංඝනය කරමින් ඔහු ආරක්‍ෂක අමාත්‍යාංශයත්, නීතිය හා සාමය පිළිබඳ අමාත්‍යාංශයත් තමා වෙත තබාගත්තේය.
එයද අමු අමුවේ ආණ්ඩුක‍්‍රම ව්‍යවස්ථාව උල්ලංඝනය කිරීමකි. අපේ ව්‍යවස්ථාව අනුව, ජනාධිපතිවරයාට ඇමතිධුර දැරිය නොහැකිය. සිරිසේන ජනාධිපතිවරයාට පමණක් විශේෂයක් කොට, ඔහුගේ ධුර කාලයට පමණක් අමාත්‍යාංශ තුනක් තබාගැනීමට අවසරය ව්‍යවස්ථාවෙන් හිමිව තිබිණ. ආරක්‍ෂක අමාත්‍යාංශය හා නීතිය හා සාමය අමාත්‍යාංශය තමා වෙත තබාගැනීම ඔහු පැහැදිලිවම ව්‍යවස්ථාව කඩකිරීමකි. එහෙත්, යළිත් ඒ ගැන නීතිමය රණ්ඩුවක් ඇතිකර ගැනීමට දේශපාලන තත්ත්වයත්, රටේ තත්ත්වයත් අවකාශ නොසැලසූ නිසා, ඔහු ඒ ඇමතිධුර අවසානය දක්වාම දැරුවේය.
අලූත් ජනාධිපති ගෝඨාභය රාජපක්‍ෂද, ආරක්‍ෂක අමාත්‍යාංශය තමා වෙත තබාගෙන සිටීම ඒ අනුව ආණ්ඩුක‍්‍රම ව්‍යවස්ථාවට පටහැනිව යෑමකි. ඒ සම්බන්ධයෙන් ආණ්ඩුක‍්‍රම ව්‍යවස්ථාවේ විධිවිධාන ඉතා පැහැදිලිය. ඊට අනුව, කිසිම අමාත්‍යාංශයක් තමා වෙත තබාගැනීමට ජනාධිපතිවරයාට බලයක් හෝ අවකාශයක් නැත.
19වැනි සංශෝධනයේ සඳහන් වන පරිදි, එම සංශෝධනය ආරම්භ වන දිනයේ ජනාධිපති ධුරය දරන තැනැත්තා, එනම් මෛත‍්‍රීපාල සිරිසේන ජනාධිපතිවරයාට පමණක්, සිය ධුරය දරන තාක් කල්, රාජ්‍ය ආරක්‍ෂක, මහවැලි සංවර්ධන හා පරිසරය යන විෂයයන් හා ඒවායේ කර්තව්‍ය තමන්ගේ බාරය වෙත පවරාගැනීම කළ හැකිය. එකි කාර්යය සඳහා තමා වෙත පවරාගත යුතු අමාත්‍යාංශ තීරණය කිරීමද කළ හැකිය.
එයින් අදහස් වන්නේ ඔහුගෙන් පසුව පත්වන (ඔහුම දෙවැනි වරටත් පත්වුණත් ඔහුටද* ජනාධිපතිවරයකුට ඒ අමාත්‍යාංශවත් තමා බාරයේ තබාගත නොහැකි බවයි.
මේ ව්‍යවස්ථාවේ කිසිම විසංවාදයක් නැත. සමහරුන් කියන්නේ, ජනාධිපතිවරයා ඇමති මණ්ඩලයේ ප‍්‍රධානියාද, එහි සාමාජිකයකුද වන්නේය යනුවෙන් සඳහන් වන නිසා, ජනාධිපතිවරයාට ඇමති ධුරයක් දරන්නට ඉඩක් ඇති බවයි. එහෙත්, ඒ තත්ත්වය තිබියදීත්, ජනාධිපතිවරයා ඇමති ධුරයක් නොදැරිය යුතුය යන්න 19 වැනි සංශෝධනය කළ අවස්ථාවේ ව්‍යවස්ථාදායකයේ අභිලාෂය වූ බව පෙනේ. එහි විසංවාදයක් තිබෙන බව, 19වැනි සංශෝධනය ශ්‍රේෂ්ඨාධිකරණය ඉදිරියේ අභියෝගයට ලක්කළ අවස්ථාවේදී ශ්‍රේෂ්ඨාධිකරණයවත් නිරීක්‍ෂණය කළේ නැත. ඒ නිසා ඔහුට හෝ ඇයට ඇමතිධුර දැරිය නොහැකි බව පැහැදිලිය.
ව්‍යවස්ථාවේ 4(ආ* මගින් ‘රටේ ආරක්‍ෂාව ඇතුළුව ජනතාවගේ විධායක බලය ජනාධිපති විසින් ක‍්‍රියාත්මක කළ යුතුයැයි සඳහන්ව තිබෙන නිසාත්, ජනාධිපතිවරයා සේනාධිනායකයා නිසාත් ආරක්‍ෂක ඇමතිධුරය ජනාධිපතිවරයා වෙත තිබිය යුතුයැයි සමහරු කියති. පැහැදිලිව කිව යුත්තේ, රටේ ආරක්‍ෂාව ඇතුළු විධායක බලය ජනාධිපති ක‍්‍රියාත්මක කළ යුතුය යන්නෙන් ඔහු ආරක්‍ෂක අමතිධුරය දැරිය යුතුයැයි පැහැදිලි නොවන බවයි. සේනාධිනායක වුණත්, ආරක්‍ෂක ඇමති ධුරය එයට වෙනස් වගකීමකි. ඒ දෙකම එක්කෙනකුට තිබිය යුතුයැයි කිසිම සඳහනක් හෝ අවශ්‍යතාවක්ද නැත.
මේ අනුව බලන කල පෙනෙන්නේ, 19වැනි සංශෝධනයේ විධිවිධාන ඉතාමත් පැහැදිලි හාා නිරවුල් බවය. ඒවා අවුල් බවට සමාජයේ මතයක් හදා තිබෙන්නේ ව්‍යවස්ථාව කඩකිරීමට යෑමෙන්ය.
සිරිසේන ජනාධිපතිට අගමැති අයින් කරන්නට බැරිවුණ නිසා, අගමැති ඕනෑ වේලාවක අයින්කිරීමේ බලයක් ජනාධිපතිට තිබිය යුතුයැයි සමහරු කියති. සිරිසේන ජනාධිපතිට පාර්ලිමේන්තුව විසුරුවා හැරීමට නොහැකි වූ නිසා, හිතෙන වේලාවට පාර්ලිමේන්තුව විසුරුවා හැරීමට බලයක් ජනාධිපතිට තිබිය යුතුයැයි සමහරු කියති. මේ කතාවලින් පැහැදිලි වන්නේ පාර්ලිමේන්තුව තමන්ට වුවමනා ආකාරයට රූකඩයක් සේ නැටවීමට, හිතුමනාපේ අගමැතිවරයා ඉවත්කර තමා කැමති කෙනකු පත්කර ගැනීමට, හිතුමනාපේ පාර්ලිමේන්තුව විසුරුවා හැර 225ක් පත්කළ මහජනතාවගේ ව්‍යවස්ථාදායක අයිතිය පාගා දැමීමට ජනාධිපතිවරයාට බලය තිබිය යුතු බවද? එවැනි බලයක් විසින් බිහිකරන්නේ ප‍්‍රජාතන්ත‍්‍රවාදී පාලකයෙක්ද? ඒකාධිපති හිතුවක්කාර පාලකයෙක්ද?
19 සම්පූර්ණයෙන් අහෝසි කිරීමෙන් එයින් පිහිටුවා තිබෙන ස්වාධීන කොමිෂන් සභාද අහෝසි වී අධිකරණ ඇතුළු සියලූ ආයතනවලට තමන් කැමති අය පත්කරන්නට ජනාධිපතිට යළිත් සම්පූර්ණ බලයක් ලැබේ. එවැනි අධිකාරවාදී පාලනයක් වලක්වා ගැනීමට එළැඹෙන මහ මැතිවරණයේදී තුනෙන් දෙක වැළැක්විය යුතුය. x
