පසුගිය 4වැනි දින රැුස්වූ කැබිනට් මණ්ඩලය වැලි සහ පස් ප්රවාහනය සඳහා පනවා තිබූ ප්රවාහන බලපත්රය අහෝසි කරන්නට තීරණයක් ගෙන තිබුණි. මෙම තීරණය පිළිබඳව මේ වනවිට බොහෝ දෙනෙක් කතාකරන්නට පටන්ගෙන ඇත. මේ තීරණය පිළිබඳව අදහස් දක්වන ආණ්ඩු පාර්ශ්වය කියන්නේ වැලි සහ පස්වල මිල ඉහළ යෑම පාලනය සඳහා මෙම පියවර ගත් බවය. එම අදහස හරි බව බැලූ බැල්මට පෙනේ. මේ තත්ත්වය තුළ ගබඩා කරගෙන සිටින වැලි තොග ඉදිරි දින කිහිපයේ විශාල වශයෙන් වෙළඳපොළට පැමිණිය හැකිය. මේ අහෝසි කිරීම පිළිබඳව අදහස් දක්වන තවත් පිරිසක් කියන්නේ වැලි ප්රවාහන සහ වැලි කැණීම් මාෆියාවෙන් විශාල වශයෙන් මුදල් හම්බ කරන ජාවාරම්කරුවන්ට මෙම තීරණය සමග විශාල ප්රතිලාභයක් හිමිවනු ඇති බවය. එයද ඇත්තය. මෙම තීරණය සමග එන ලොකුම ගැටලූව වන්නේ විශාල පාරිසරික ගැටලූවකට මෙමගින් පාර කැපීමය. එහි විශාල ඇත්තක් ඇත. වැලි කැණීම් කරන ස්ථාන ආරක්ෂා කරගැනීම සඳහා වැඩපිළිවෙළක් හෝ කණින ප්රමාණ මැනීම සඳහා නියාමනයක් නොමැති තැනක මෙම තීරණය හේතුවෙන් විශාල වශයෙන් පරිසරය විනාශ වී යන්නට පුළුවන් ය.
වැලි ප්රවාහනය
වැලි ප්රවාහනයට කියා වෙනම බලපත්රයක් දුන්නේ නැත. දුන්නේ වැලි පොළට නැතිනම් වැලි කණින ස්ථානයට අදාළ වැලි කියුබ් ගණනට හරියන්න ප්රවාහන බලපත්රයක් ය. එහෙත් මේ බලපත්ර ලබාදීම මෙන්ම ඒවා ලබා ගැනීමද ලබාගත් බලපත්ර විකිණීමද ආදිවූ ක්රියා නිසා මෙය විශාල ජාවාරමක් විය. එමගින් විශාල මුදලක් අත යටින් සොයාගත්තේ භූවිද්යා හා පතල් කැණීම් කාර්යාංශයේ නිලධාරීන් ය. පසුගිය කාලයේ මෙම ප්රවාහන බලපත්ර නිකුත් කිරීම සඳහා පමණක් එම කාර්යාංශයට අලූතින් නිලධාරීන් 200ක් පමණ ලබාගෙන ඇත. පසුගිය දා කැබිනට් මණ්ඩලය මෙම තීරණය ගන්නා තෙක් එම කාර්යාංශයේ ඉහළම නිළධාරියා හෝ එය දැන සිට නැත. මෙම තීරණය නිසා එම කාර්යාංශයේ නිළධාරීන් බොහෝ ප්රමාණයක් අසතුටින් ය. ඒ ගසාකන්නට තිබුණ එක දොරටුවක් වැසීයාම හේතුවෙනි. මෙම තීරණයේ එක හොඳක් ඒකය. එක හොඳක් තිබුණත් එයින් තව හානි විශාල ප්රමාණයක් වෙනවා නම් එම තීරණය ගැන නැවත සිතා බැලිය යුතුය. නැතිනම් එම තීරණය හොඳ තීරණයක් බවට පත්කරගන්නට අවශ්ය අනෙකුත් කොන්දේසි සපුරා ගත යුතුය.
මසකට වැලි කියුබ් 210ක් කැණීම සඳහා අවසර ලබාදුන් වැලිපොළකට බලපත්රයට අදාළව ප්රවාහන බලපත්රයක් පුද්ගලයෙකු ලබාගන්නට යනවා යැයි සිතමු. එවිට, පසුගිය කාලයේ එම බලපත්ර ලබාදීමේ ක්රියාවලිය සමග බලාත්මකවූ නීතිය තුළ සතියකට කොපමණ දින ගණනක් වැලි ප්රවාහනය කළ හැකිද? දවසේ කුමන වෙලාවක එම වැලි ප්රවාහනය කළ යුතුද යන්න වැනි නියාමන රෙගුලාසි අන්තර්ගත විය. එම තත්ත්වයන් යටතේ වැලි ප්රවාහනයට අවසර පත් සීමිත කාලවලට ලබාදුනි. සමහර අවසර පතක කාලය මාස තුනක් ය. මෙම ක්රියාවලිය තුළ අදාළ කාර්යාංශයේ නිළධාරීන්ගේ හොද්ද බොර වුණත් වැලි කැණීම නියාමනය නොකළ තත්ත්වය යටතේ අසීමාන්තිකව වැලි කැණීම මෙමගින් පාලනය විය. එක් වැලි කැණීම් පොළකින් මසකට කොපමණ වැලි කියුබ් ප්රමාණයක් ලබාගත යුතුදැයි කැණීම් බලපත්රයේ සඳහන් වුණත් එය බලධාරීන් මනින්නේ නැත. එනිසා වැලි අසීමාන්තිකව අනීතිකව කැණීම කවදත් සිදුවිය. එහෙත් මේ ප්රවාහන බලපත්රය සමග බලාත්මක වූ සමහර තත්ත්වයන් නිසා වැලි කැණීම ජාවාරමුන්ට සීමා කරන්නට විය. එයට ගබඩා බලපත්රය ද හේතුවිය. එහෙත් මේ අලූත් තත්ත්වය නිසා දැන් නිළධාරීන්ගේ සූදුව අහෝසිවී ජාවාරමුන්ගේ සූදුව නැවත ඇරඹෙනු ඇත.
මේ පිළිබඳව අදහස් දැක්වූ භූ විද්යා හා පතල් කැණීම් කාර්යාංශයේ ඉහළ නිළධාරියෙකු පැවසුවේ මෙම අහෝසි කිරීම හොඳ බවය. එහෙත් එය වඩාත් හොඳ වන්නට නම් වැලි කැණීම් ස්ථාන ආරක්ෂා කරගැනීම සඳහා නිසි ක්රමවේදයක් සහ අදාළ නීති බලාත්මක කළ යුතු බවය. එහෙත් තම කාර්යාංශයේ ඉහළ නිළධාරීන් මෙය පවත්වාගෙන යෑමට ඉඩ විවර කරාවිදැයි සැක බවද ඔහු ප්රකාශ කරයි. නිළධාරී මාෆියාව සහ වැලි මාෆියාව ගසට පොත්ත මෙන් බව කිව යුතුය. සාමාන්යයෙන් මසකට අලෙවි වන සිමෙන්ති ප්රමාණය ගණනය කිරීම මගින් මසකට අවශ්ය වැලි ප්රමාණය අවශ්ය නම් ගණනය කළ හැකිය. එම ගණනය සමග අපට වැලි කැණීම් ප්රමාණය සීමා කරන්නට නීති පැනවිය හැකිය. හැම කාලයකම බලපත්රයේ දී තිබෙන ප්රමාණයට වඩා 50%ක් වැලි අනීතිකව කණින බව දැනගන්නට ඇත.
එම තත්ත්වය තුළ මෙම නව ප්රවාහන නීතිය විසින් ගංගා ඉවුරු අසීමාන්තිකව සෝදා හරිනු ඇත!! එහෙත් වැලි කැණීම් නීතිය බලාත්මක කර ඒ නීති ක්රියාත්මක තලයට ගෙන ආවොත්, ඉහත තීරණය නිසා පරිසරයත්, ජනතාවගේ පොකට්ටුවත්, ඉදිකිරීම් කර්මාන්තයත්, සුරක්ෂිත වෙනු ඇත. එහෙත් මෙලෙස හිටිඅඩියේ කරන දේවලින් වෙන්නේ ජාවාරමුන් පිනුම් ගසමින් පරිසරය කෙළෙසා යහමින් සල්ලි ගැරීම පමණය. මෙහි අරමුණ ඉදිරි මහමැතිවරණය ජයග්රහණය කිරීම සඳහා ජාවාරමුන් සතුටු කිරීම නම් මෙම වැඬේ පමණක් කර කරබාගෙන සිටිය හැකිය.
පස්
මෙම නව කැබිනට් තීරණයෙන් ලොකුම හානිය වෙන්නේ පස් සම්පතටය. එමගින් විශාල වශයෙන් පරිසරය කාබාසිනියා වන්නට පුළුවන් ය. පස් කැණීම් සඳහා දෙනු ලබන අයිඑම්එල්ඒ ලයිසමට අනුව අසීමාන්තිකව පස් කැණීම කළ හැකිය. එහෙත් පස් ප්රවාහනයට බලපත්රයක් මගින් සීමාවන් පැනවීම නිසා එම ලයිසමට කළ හැකි හානිය මෙතෙක් අවම මට්ටමක පැවතිණි. දැන් තත්ත්වය සපුරා වෙනස් ය. දැන් අසීමාන්තිකව පස් කැණීමට ද එම පස් ප්රවාහනයටද අවස්ථාව සැලසී ඇත. ඒ මේ කැබිනට් තීරණය සමගය. එම තත්ත්වය තුළ ඉදිරි කාලයේදී කඳු තැනි වී පරිසරය විනාශ වී යා හැකිය. වැලිවලට සාපේක්ෂව පහත් මට්ටමක තිබුණ පස් ජාවාරම තවත් උත්සන්න වෙන්නටත්, තව තවත් චණ්ඞීන් එය වටා රොක්වෙන්නටත් මෙම කැබිනට් තීරණය හේතුවනු ඇත.
ගල්
ඉහත කැබිනට් තීරණය ගැන කතාකරන අමාත්යවරුන් කියන්නේ වැලි ගල් සහ පස් ප්රවාහනය සඳහා ලබාගන්නට අවශ්ය බලපත්ර අහෝසි කළ බවය. එහෙත් කළු ගල් ප්රවාහනය සඳහා කිසිම දිනක බලපත්රයක් ලබාදී නැත. කළු ගල් කැඞීම සීමාවීම හැමවිටම රඳා පැවතියේ පුපුරන ද්රව්ය ලබාදීම අරබයා පැනවී තිබුණ සීමාවන් මතය. දැන් දැනගන්නට ලැබෙන්නේ ඒ සීමාවන් ද අහෝසි කරන්නට ඉඩ ඇති බවය. ඒ කළුගල් අවශ්යතාව අධික නිසා බව කියැවේ. එහෙත් මෙම කැබිනට් තීරණය සමග කළුගල් ප්රවාහනය අරබයා වෙනසක් වෙන්නේ නැත.