පසුගිය සෙනසුරාදා පැවැති ජනාධිපතිවරණයේ ප්රතිඵලවලින් මතුවන දේශපාලන ඇඟවීම් අතරින් ඇති ප්රධාන එකක් වන්නේ, ලංකාවේ ජනවාර්ගික ප්රජාවන් අතර දේශපාලන සහජීවනය ගොඩනැගීමේ අභියෝගය නැවත වරක් දේශපාලන පරිවර්තන න්යාය පත්රයේ මැදටම පැමිණ තිබෙන බවයි.
මෙය නව ජනාධිපති ගෝඨාභය රාජපක්ෂ මහතා ඉදිරියේ මතුවන ප්රධාන කර්තව්යයක්ද වනු ඇත. දේශපාලන ස්ථාවරභාවය, ශීඝ්ර ආර්ථික දියුණුව සහ ආර්ථික සමෘද්ධිය පිළිබඳ ඔහුගේ පොරොන්දු ක්රියාත්මක කරන්නට නම්, එම කාර්යය මගහැරිය නොහැකි ලෙස වැදගත් වනු ඇත.
ප්රතිඵල දර්ශකය
ලංකාවේ සමාජයේ ජනවාර්ගික බෙදීම කොතරම් තියුණුද යන්න ජනාධිපතිවරණ ප්රතිඵලවල ක්ෂණිකව දක්නට ලැබුණු ප්රවණතාවකි. ප්රධාන අපේක්ෂකයන් දෙදෙනාට බහුතරය ලැබුණු දිස්ත්රික්ක සහ පළාත් එකිනෙකට ප්රතිවිරුද්ධ වර්ණ දෙකකින් සලකුණු කළ ලංකාවේ සිතියම දෙස බලන කෙනකුට මෙම ප්රවණතාව නිරීක්ෂණය කිරීමට ගතවන්නේ නිමේෂයකි. එහෙත් එහි දේශපාලනස ඇඟවීම් ගැන නම් මතුපිටින් කල්පනා නොකළ යුතුය. ඒ ගැන කල්පනා කළ යුත්තේ, එම බෙදීම තියුණු කිරීමට තුඩු දෙන පරිදි නොව, සමාජයේ ජනවාර්ගික සංහිඳියාවේ අරමුණ, දේශපාලන පරිවර්තනයේ අරමුණක්ද බවට පත්කර ගැනීම සඳහාය.
ජනවාර්ගිකත්වය මත බෙදුණු දේශපාලන ක්රියාවලිය මෙවර ජනාධිපතිවරණයේදී ප්රකාශ වී තිබෙන්නේ, සුවිශේෂ ආකාරයකිනි. එනම් සිංහල ජනවාර්ගික පසුබිමකින් එන ගෝඨාභය රාජපක්ෂ සහ සජිත් පේ්රමදාස යන ප්රධාන අපේක්ෂකයන් දෙදෙනාට, සිංහල, දෙමළ, උඩරට දෙමළ, සහ මුස්ලිම් ජනතාවගේ බහුතරය ඡුන්දය ප්රකාශ කර ඇති ආකාරයයි. දෙමළ හා මුස්ලිම් ඡුන්දදායකයන්ද තම තෝරා ගැනීම කර ඇත්තේ සිංහල අපේක්ෂකයන් දෙදෙනා අතරිනි.
දෙමළ සහ මුස්ලිම් අපේක්ෂකයන් සිටියද, දෙමළ සහ මුස්ලිම් ඡුන්දදායකයන්, අනාගත ජනාධිපතිවරයා කව්රුන් විය යුතුද යන තීරණය ගැනීමේදී, එම අපේක්ෂකයන් සම්පූර්ණයෙන්ම නොසලකා හැර ඇති බව පෙනේ. සුළු වාර්ගික ඡුන්දදායකයන් තම තෝරාගැනීම කර ඇත්තේ, සිංහල ජනවාර්ගික පසුබිමකින් එන ප්රධාන අපේක්ෂකයන් දෙදෙනා අතරින් වීම, මෙහිදී ප්රකාශ වී ඇති විශේෂත්වයයි.
තෝරාගැනීමේ ප්රහේලිකාව
මෙම සිංහල අපේක්ෂකයන් දෙදෙනා ලංකාවේ ජනවාර්ගික ප්රජා කණ්ඩායම් විසින් හඳුනාගනු ලැබ ඇත්තේ කවර ආකාරයකින්ද, ඔවුන් පිළිබඳව ඉදිරිපත් කර ඇත්තේ කවර විනිශ්චයක්ද යන්න ජනාධිපතිවරණ ප්රතිඵලවල ඇති දේශපාලන පණිවුඩවල තිබෙන ප්රධාන තේමාවකි.
ගෝඨාභය රාජපක්ෂ මහතාට සිංහල ඡුන්දදායකයන්ගේ අතිබහුතරයේ සහාය ලැබෙද්දී, දෙමළ, මුස්ලිම් ඡුන්දදායකයන් බහුල දිස්ත්රික්කවලින් ලැබුණේ ඉතාම අල්ප සහයෝගයකි. සජිත් පේ්රමදාස මහතාට, දෙමළ සහ මුස්ලිම් ඡුන්දදායකයන් බහුතරව සිටින දිස්ත්රික්කවවල ඡුන්දවලින් අතිබහුතරය ලැබෙද්දී, සිංහල ඡුන්දදායකයන් බහුල දිස්ත්රික්කවලින් ඔහුට ලැබුණේ මඳ සහයෝගයකි. සිංහල සමාජයේ අතිබහුතරයක්, තමන්ගේ ජනාධිපතිවරයා රාජපක්ෂ මහතා විය යුතුයැයි තීරණය කළ අතර, දෙමළ සහ මුස්ලිම් සමාජවල අතිබහුතරය ඔහු ප්රතික්ෂෙප කළහ. දෙමළ සහ මුස්ලිම් සමාජවල අතිබහුතරය තම ජනාධිපති විය යුත්තේ පේ්රමදාස මහතා යැයි තීරණය කළ අතර, සිංහල සමාජයේ බහුතරය ඔහු ප්රතික්ෂෙප කළහ.
ජයග්රාහකයන්ගේ ප්රහේලිකාව
මෙය වනාහි මෙවර ජනාධිපතිවරණ ප්රතිඵලවලින් ප්රකාශයට පත්වන ඡුන්දදායක තෝරාගැනීම සම්බන්ධ අති මූලික ප්රහේලිකාවයි. එය ජයග්රාහී අපේක්ෂකයාට මෙන්ම ප්රධාන පරාජිත අපේක්ෂකයාට දෙයාකාරයකින් බලපායි. ජයග්රාහක අපේක්ෂකයා වන ජනාධිපති ගෝඨාභය රාජපක්ෂ මහතාට මේ ප්රහේලිකාව බලපාන ආකාරය විමසා බැලීම මෙතැනදී වඩාත්ම වැදගත්ය. සියලූ සුළු ජන ප්රජාවන් විසින් ප්රතික්ෂෙප කරනු ලැබූ නව ජනාධිපතිවරයාට, සිංහල-බෞද්ධ ප්රජාවගේ ජනාධිපතිවරයා ලෙස පමණක් කටයුතු කිරීමට අවකාශයක් තිබෙනු ඇද්ද?
1956 බණ්ඩාරනායක අගමැතිතුමාගේත්, 1977 ජේආර් ජයවර්ධන අගමැති/ජනාධිපතිවරයාගේත් අත්දැකීම්වල පාඩම් ගැන නැවත සිතාබැලීම මේ ප්රශ්නයට පිළිතුරු සෙවීමේදී අදාළ වේ. තමන් සිංහල බෞද්ධ ඡුන්දදායකයන්ගේ පමණක් අගමැතිවරයා යැයි සිතාගෙන තම අගමැතිධුරයේ කටයුතු ආරම්භ කළ බණ්ඩාරනායක මහතා, අවුරුදු දෙකකට පසු තමන් දෙමළ ජනතාවගේද අගමැතිවරයා ලෙස කටයුතු කිරීමට තීරණය කෙළේය. එහෙත්, ඒ වන විට, එය ප්රමාද වැඩිය. සිංහල සහ දෙමළ දේශපාලන බලවේග අතරත්, සමාජ දෙක අතරත් මතුවූ ප්රතිවිරෝධතා පාලනය කළ නොහැකි ලෙස තියුණු වී තිබිණ. අවසානයේදී බණ්ඩාරනායක මහතාම, එම ප්රතිවිරෝධතාවල ගොදුරක් බවට පත්විය.
ඊට තරමක් වෙනස්ව, 1977 පටන් 1987 දක්වා අවුරුදු දහයක්ම, ජයවර්ධන මහතා ක්රියා කෙළේ තමන්, සිංහල ජනතාවගේ පමණක් ජනාධිපතිවරයා ලෙසය. ඒ මගින් ඔහු කෙළේ, ලංකාවේ සිංහල -දෙමළ ජනවාර්ගික සම්බන්ධතා දේශපාලන වශයෙන් විසඳිය නොහැකි තරමට උග්රවන ක්රියාවලියකට මග පාදාදීමයි.
ජනවාර්ගික වශයෙන් බෙදී තිබෙන සමාජයක, වාර්ගික බහුතර ප්රජාවගේ බහුතර සහයෝගයෙන්ද, සුළුතර ප්රජාවගේ ප්රතික්ෂෙප කරනු ලැබීමෙන්ද බලයට පැමිණෙන දේශපාලන නායකයකු මුහුණ දෙන දේශපාලන ප්රහේලිකාව සුළුපටු එකක් නොව, ඉතාම බරපතළ එකකි. එයට සාර්ථක ලෙස මුහුණ දෙන්නට නම්, තමන් බලයට පත්කළ බලවේගවල වාර්ගිකවාදී බලපෑම්වලින් මිදීමේ දේශපාලන ඉදිරි දැක්මක් ගැන සිතීමද එම නායකයාගෙන් අපේක්ෂා කෙරේ. මෙය වනාහි, නව ජනාධිපතිවරයාට ඔහුගේ මිතුරන්ගෙන් නොව, විවේචකයන්ගෙන් පමණක් ලැබෙන උපදේශයක් වන බවද කිව යුතුව තිබේ.
මැතිවරණ උපාය
වාර්ගිකවාදී නොවන දේශපාලන ඉදිරි දැක්මක් ගැන සිතීම නව ජනාධිපතිවරයාට පහසු නොවන්නට ප්රධාන හේතුවක්ද තිබෙන බව මෙහිදී පිළිගත යුතුව තිබේ. එය නම්, ඔහුගේ ජයග්රහණය සහතික කළ මැතිවරණ දේශපාලන උපායයි. එම මැතිවරණ උපායේ මූලික අංගය වූයේ සිංහල බෞද්ධ බහුතර ප්රජාවගේ අනාරක්ෂිතභාවයේ බිය උත්සන්න කිරීම මත තම ඡුන්ද ආයාචනය ගොඩනැගීමයි.
බහුතර වාර්ගික ප්රජාවගේ ‘කණ්ඩායම් ආරක්ෂාව’ පිළිබඳ භීතිය ජනිත කිරීම වෙතින් මැතිවරණ ජය ගැනීම ඇමෙරිකාවේ, යුරෝපයේ මෙන්ම ඉන්දියාවේද සාර්ථක ලෙස අත්හදා බලා තිබෙන මැතිවරණ මූලෝපායකි. මෙය පශ්චාත්-9/11 ලෝකයේ ප්රජාතන්ත්රවාදී දේශපාලනය තුළ වර්ධනය වී ඇති නව ප්රවණතාවකි. ඩොනල්ඞ් ට්රම්ප් සහ නරේන්ද්ර මෝදි මේ ප්රවණතාවේ ප්රධාන නියෝජිතයෝ දෙදෙනෙකි. ඡුන්දය දිනීමේ ට්රම්ප් උපායේ ප්රධාන අංගය වූයේ සුදු ක්රිස්තියානි බහුතරයට, කළු, දුඹුුරු, සංක්රමණික සහ මුස්ලිම් ජනයාගෙන් එල්ලවන ‘භීතිය’ දේශපාලන අවියක් බවට පත්කිරීමයි. ඉන්දියාවේ අගමැති මෝදි දිගටම ලබන මැතිවරණ ජයග්රහණ මූලෝපායේ හරයේම තිබෙන්නේ, මුස්ලිම් පුරවැසියන්ගෙන්ද, පකිස්තානයෙන්ද, ඉන්දියාවේ බහුතරය වන හින්දු ජනතාවට එල්ල වන ‘මුස්ලිම් බහුතරයේ භීතිය’ දේහපාලන ආයුධයක් බවට පත්කිරීමයි.
පසුගිය ජනාධිපතිවරණයේ, රාජපක්ෂ මහතාට සිංහල සමාජයේ අතිබහුතරයේ සහායේත්, සුළු ජන ප්රජාවන්ගේ අතිබහුතරයේ ප්රතික්ෂෙප කිරීමේත් ප්රතිඵලයට තුඩුදුන්, මැතිවරණ මූලෝපායේ හරයේම තිබුණේ, සිංහල බෞද්ධ බහුතර ප්රජාව තුළ තිබි ‘අනාරක්ෂාව පිළිබඳ භීතිය’ දේශපාලන අවියක් බවට පරිවර්තනය කිරීමයි. ට්රම්ප්ගේ ඇමෙරිකාවේ සිට ප්රකාශයට පත්වන මෙය ‘ඇචදබස‘්එසදබ දෙ ප්වදරසඑහ.ි සබිැජමරසඑහ’ යැයි හැඳින්වේ. පශ්චාත් 9/11 ලෝකය පුරාත්, පාස්කු ඉරිදායින් පසු ලංකාවේත් දේශපාලනය තුළ ප්රකාශයට පත්වන්නේ මෙම ප්රවණතාවයි. මෙය, වාර්ගික වශයෙන් සමාජයක් අලූතින් භේදවීම් ඇතිවී ඒවා තියුණු වීමටද තුඩුදෙයි. ජනවාර්ගික ධ්රැවීකරණය දැන් සලකනු ලැබෙන්නේ මැතිවරණ ජයග්රහණය කිරීමේ සාර්ථක මූලෝපායික ක්රියාමාර්ගයක් ලෙසය.
ගෝඨාභය රාජපක්ෂ මහතාගේ සංඛ්යාත්මක වශයෙන් ඉහළ ජනාධිපතිවරණ ජයග්රහණය නිරූපණය කරන්නේ ඉහත ආකාරයේ මැතිවරණ මූලෝපායයකද සාර්ථකත්වයකි. එම සාර්ථකත්වය, නව ජනාධිපතිතුමා මුහුණ දෙන සංකීර්ණ දේශපාලන දුෂ්කරතාවල හේතු සාධකය වන්නටද බොහෝ ඉඩ තිබේ. බහුතර ජනවාර්ගික ප්රජාවගේ අනාරක්ෂිත හැඟීම් තියුණු කර මැතිවරණ ජයග්රහණය කිරීම පහසු විය හැකිය. එහෙත් එය විසින්ම නිර්මාණය කරනු ලබන දේශපාලන සංකීර්ණතා විසඳීම නම් ඒ තරම් පහසු නොවනු ඇත.
නව ජනාධිපතිවරයා ඉදිරියේ ඇත්තේ, ඔහුගේ මැතිවරණ පොරොන්දු සහ මැතිවරණ ප්රකාශනය තුළින් අවධාරණය වූ, ක්රියාත්මක කිරීමට අතිදුෂ්කර න්යාය පත්රයකි. නව ලිබරල්වාදී ආර්ථික සහ සමාජ ප්රතිසංස්කරණ න්යාය පත්රයකින් මැතිවරණ ව්යාපාරය ආරම්භ කළ ඔහු, අවසාන සති දෙක තුළදී, තම ප්රතිවාදියාට ප්රතිචාර වශයෙන්, සුභසාධනවාදී පොරොන්දුද තම න්යාය පත්රයට එකතු කෙළේය. ජාතික ආරක්ෂාව, දේශපාලන ස්ථාවරභාවය, ¥ෂණයෙන් තොර ආණ්ඩුකරණය, ශීඝ්ර ආර්ථික සංවර්ධනය සහ සමෘද්ධිය සහ කාර්යක්ෂම පරිපාලනය සහ ආණ්ඩුකිරීම ඔහුගේ න්යාය පත්රයේ අනෙක් ප්රධාන අංගයි. ජනවාර්ගික දේශපාලන අයිතිවාසිකම් ගැන කරුණ ඔහුගේ න්යාය පත්රයේ නොවීය. ඔහු සිතන්නේ ආර්ථික සමෘද්ධිය සහ ශක්තිමත් ආරක්ෂණ යාන්ත්රණ විසින් ජනවාර්ගික සාමයට මග පාදනු ඇත යන්නයි.
‘ජනයා තුළ අපේක්ෂා ගොඩනැගීම මැතිවරණ ව්යාපාරය තුළ පහසුය. එහෙත් බලයට පත්වූ පසු ඒවා ඉටුකිරීම කියන තරම් පහසු නැත.’ යන සත්යය මෛත්රීපාල සිරිසේන සහ රනිල් වික්රමසිංහ යන දෙපොළම ගෝඨාභය රාජපක්ෂ මහතාට මතක් කර දිය යුතුය. ඒ සමගම මැතිවරණ කොමිසමේ සභාපතිතුමා, වක්ර මාර්ගයෙන් මතක් කළ ආකාරයට ප්රජාතන්ත්රවාදය අතහැර දැමීම නම් නොකළ යුතුම දෙයකි. තම පොරොන්දු ඉටුකිරීම දුෂ්කර බව ප්රත්යක්ෂ කරගන්නා, මහජන ඡන්දයෙන් බලයට පත්වන පාලකයන් සාමාන්යයෙන් තෝරාගන්නා විකල්පයක් වන්නේ, තමන්ටම බලයට ඒමට ආධාරවූ ප්රජාතන්ත්රවාදය අතහැර දැමීමයි. මෙය ලෝකයේ සාමාන්ය අත්දැකීමකි. ගෝඨාභය රාජපක්ෂ මහතාට එම රීතියට ව්යතිරේකයක් විය හැකිද?