ලංකාවේ තරුණ විද්‍යාඥයෙකු වන මහේෂ් හේරත් ලංකාවේදී පාරග‍්‍රහයන් දෙදෙනෙකු සොයාගත්තා. ඒ ආතර් සී. ක්ලාක් මධ්‍යස්ථානයේ සරාජ් ගුණසේකර මහතාගේ අධීක්ෂණය යටතේ. ලාංකිකයෙකු ලංකාවේදී පාරග‍්‍රහයෙක් සොයාගත් පළවැනි අවස්ථාව තමයි මේ. ඇත්තෙන්ම පාරග‍්‍රහයා යන වචනය සිංහල භාෂාවේ පාවිච්චියට ආවේත් මේ සොයාගැනීමෙන් පසුව. පාරග‍්‍රහයන් කියන්නේ අපගේ සෞරග‍්‍රහ මණ්ඩලයට පිටින් ඇති ග‍්‍රහලෝක. බොහෝවිට ඒවා වෙනත් තරු වටා කරකැවෙනවා. විශ්වාස කළ නොහැකි තරම් සංඛ්‍යාවක් පාරග‍්‍රහයන් විශ්වයේ තියෙනවා. යම් දිනෙක පෘථිවිය හැර වෙනත් තැනක ජීවය සොයායන්නට මෙන්ම, පෘථිවිය වැනි ජීවත්විය හැකි ග‍්‍රහලොවක් සොයායන්නටත් පාරග‍්‍රහයන් ගැන දැනුම වැදගත්. ඒ අතින් පාරග‍්‍රහයන් සොයායෑම මේ වෙද්දී ලෝකයේ වැදගත්ම ගවේෂණයක්. ඒ නිසා අපි මේ නව සොයාගැනීම කළ ලාංකික විද්‍යාඥයන් දෙදෙනාව මුණගැසුණා. මේ ඔවුන් දෙදෙනා දැක්වූ අදහස්ද විශ්වය ඇතුලේ පාරග‍්‍රහයන්ගේ වැදගත්කම අදහස්ද ඇසුරෙන් අප ලියන ලිපි මාලාවක තුන්වැන්න.
කෙප්ලර් දත්ත ලිහාගත් හැටි
විශ්වයෙහි අප දන්නා කොටස් තරු ප‍්‍රමාණයටත් වඩා ග‍්‍රහලෝක තියෙනවා. කෙප්ලර් දුරේක්ෂයේ මෙහෙයුම් අවසාන වෙද්දී අප ඉගෙනගත් වැදගත්ම පාඩම එයයි. 2009 මාර්තු 7 වැනිදා කෙප්ලර් අභ්‍යවකාශ දුරේක්ෂය පෘථිවියෙන් පිටත්වුණේ පෘථිවියේ තාරකා විද්‍යාඥයන්ට තිබුණු අසමසම ප‍්‍රශ්නයකට උත්තර හොයන්නටයි.
2009 වෙද්දීත් අපේ විද්‍යාඥයන් එතෙක් තිබුණු දුරේක්ෂවලින් තාරකාවල ආලෝකය නිරීක්ෂණය කර තිබුණා. ඒ අනුව අතිදැවැන්ත ග‍්‍රහලෝක සොයාගෙන තිබුණා. ඒ ග‍්‍රහලෝක දැවැන්ත නිසාම ඒවා හඳුනාගන්නට පුළුවන් වුණා. ඒත් ග‍්‍රහලෝකයක් දැවැන්ත නම්, එහි පෘථිවියට සමාන තත්වයන් පවතින්නේ නැහැ. පෘථිවියට ප‍්‍රමාණයෙන් සමාන වෙන තරමටයි ග‍්‍රහලෝකයක ගණ මතුපිටක්, වායුගෝලයක්, ජලය හා අවසාන වශයෙන් ජීවය පවතින්නට ඉඩ ඇතැයි තේරුම් ගන්න පුළුවන් වෙන්නේ. ගැටලූවකට තිබුණේ ප‍්‍රමාණයෙන් පෘථිවියට සමාන ග‍්‍රහලෝක හඳුනාගැනීමේ කටයුත්ත වෙනුවෙන්ම තැනූ දුරේක්ෂයක් නැතිවීමයි. කෙප්ලර් 2009 දී පිරෙව්වේ ඒ අඩුවයි. අභ්‍යවකාශගත වූ කෙප්ලර් ඒ අඩුව අපූරුවට පිරෙව්වා. පෘථිවියට සමාන මෙන්ම පෘථිවියට කුඩා ග‍්‍රහලෝක රැුසක් සොයාගත්තා. පෘථිවිය වටා කක්ෂගත වී, පෘථිවිය වටේට ගමන් කරමින් අභ්‍යවකාශය නිරීක්ෂණය කරමින් කෙප්ලර් ඒ කටයුත්ත කළා.
ලක්ෂ පහක්
රාත‍්‍රී අහස දෙස කුතුහලයෙන් බලන අභ්‍යවකාශ පේ‍්‍රමියෙකුගේ හිතේ මැවෙන පළවැනි පැනය වන්නේ අහසේ මෙතරම් තරු තියෙනවා නම්, ඒ තරු අපේ සුර්යයා වගේ නම්, අපේ ග‍්‍රහලෝකය වැනි ග‍්‍රහලෝක කෙතරම් තියෙනවාද යන පැනයයි. ඒ පැනයට කෙප්ලර් දුරේක්ෂයෙන් පිළිතුරු ලැබුණා. ඔය තාරකා ප‍්‍රමාණයටත් වඩා ග‍්‍රහලෝක ප‍්‍රමාණයක් තියෙන බව කෙප්ලර් දත්තවලින් කීවා.
2019 ඔක්තෝබර් 30 වැනිදා මෙහෙයුම් අවසාන කිරීමෙන් පසුව, කෙප්ලර් දුරේක්ෂයේ මෙහෙයුම්වලින් පසුව සොයාගත්තේ අහසේ තිබෙන හැම තරුවකටම පාහේ අඩු තරමේ එක් ග‍්‍රහලෝකයක්වත් තිබෙන බවයි. බොහෝ තරුවලට ග‍්‍රහලෝක කිහිපයක් තිබෙන බවයි. ඒ තරු අතරින් බොහොමක් තරු වටා පෘථිවියේ ප‍්‍රමාණයට සමාන ග‍්‍රහලෝක කරකැවෙන බවයි. අපේ පෘථිවියට ප‍්‍රමාණයෙන් සමාන ග‍්‍රහලෝක රැුසක් ජීවය පවතින්නට අවශ්‍ය මූලිකාංග සපුරන ග‍්‍රහලෝක වීමේ විය හැකි බවයි.
ක්ෂීරපථය නම් අපගේ මන්දාකිණියෙහි තාරකා බිලියනයක් පමණ තියෙනවා. ඒ අතරින් පෘථිවිය තිබෙන ඉතාම පුංචි ඉසව්වක, තාරකා 530,506ක් කෙප්ලර් දුරේක්ෂයෙන් අධ්‍යයනය කොට, ඒ දත්ත පෘථිවියට එව්වා.
එහෙත් පුංචි පරහක් තිබුණා. ඒ තාරකා සියල්ලෙහි දත්ත අධ්‍යයනය කරමින්, ඒ තොරතුරුවලින් කියැවෙන කතාන්දරවල නිරවද්‍යතාව තහවුරු කිරීම මනුෂ්‍යයන් කළ යුතු වැඩක්. ඒ නිසාම කෙප්ලර් දුරේක්ෂය වසර දහයක් තිස්සේ වේගයෙන් එවූ දත්තවල ඇති තාරකා වටා ග‍්‍රහලෝක ඇති බව වැටහුණත්, ඒ ග‍්‍රහලෝකවලට අදාල දත්ත ලිහාගෙන ඒ ග‍්‍රහලෝක විද්‍යාත්මක වශයෙන් තහවුරු කිරීම දීර්ඝ වෙහෙසකර ක‍්‍රියාවලියක්.
ලංකාවේ විද්‍යාඥයන් දෙදෙනා වන මහේෂ් හේරත් හා සරාජ් ගුණසේකර වගේම ලොව පුරා සිටින විද්‍යාඥයන් විශාල පිරිසක් කෙප්ලර් දුරේක්ෂයෙන් පෘථිවියට එවා ඇති දත්ත අධ්‍යයනය කරමින් ඒ වෙහෙසකර ක‍්‍රියාවලියෙහි යෙදී ඉන්නවා. මේ වෙද්දී කෙප්ලර් දත්ත අධ්‍යයනය කොට සොයාගත් ග‍්‍රහලෝක සංඛ්‍යාව තුන්දහසට ළංවෙමින් පවතිනවා. ඒ අනුව මහේෂ් හේරත් හා සරාජ් ගුණසේකර ලොව පුරා විශිෂ්ටයන්ගේ මැදිහත්වීමෙන් කරමින් සිටින ලොව අද්විතීයම සොයායෑමක කොටසක් බවට පත්ව සිටිනවා. ඇතැම්විට, අනාගතයේ දිනෙක තාරකා අතර ගමන් කිරීමේ හැකියාව පෘථිවිවාසීන්ට ලැබුණොත් ඔවුන්ට විශ්වයෙහි සිතියමක් අවශ්‍ය වේවි. එක් එක් තාරකා සහ ග‍්‍රහලෝක පිහිටා තිබෙන තැන් හඳුනාගැනීමට ඕනෑ වේවි. එවැනි දිනයෙක මහේෂ්ලාගේ දත්ත මත මහේෂ්ලා සොයාගත් ග‍්‍රහලෝකයේ තොරතුරුද සිතියමට ඇතුලත් වේවි.
කෙප්ලර් 2 මෙහෙයුම
කෙප්ලර් දුරේක්ෂයෙන් ලද දත්ත තමන් අතට ලබාගත් හැටි මෙන්ම ඒ දත්ත අයත් වන්නේ කුමන මෙහෙයුමටද යන කාරණා සරාජ් ගුණසේකර මහතා පැහැදිලිි කළා.
‘2013දී කෙප්ලර් දුරේක්ෂයේ පොඩි ප‍්‍රශ්නයක් ඇතිවුණා. ඒක අභ්‍යවකාශයේ කක්ෂයක ගමන් කරමින් තියෙනවානේ. ඒක හැමදාම එකම දිශාවකට හරවාගෙන, එකම මාර්ගයක තියාගන්න අමාරුයි. විවිධාකාර බලපෑම් නිසා ඒකේ මාර්ගය හා දිශාව වෙනස් කරනවා. එතකොට රියැක්ෂන් වීල්ස් කියන කොටසින් තමයි ඒක තමන්ට ඕනෑ මාර්ගයේ තමන්ට ඕනෑ දිශාවට හරවාගන්නේ. වාහනයක සුක්කානමකින් කරන කාර්යභාරයට යම් දුරකට සමානයි. ඒත් ඊට වඩා වෙනස්. මේ වගේ රියැක්ෂන් වීල්ස් හතරක් තියෙනවා. ඒකෙන් දෙකක් 2013 වෙද්දී අක‍්‍රිය වුණා. ඒක පිළිසකර කරන්නට එහෙට යන්නත් බැහැ. එතකොට කලින් බලාපොරොත්තු වුණ මෙහෙයුම කරන්න බැරි තත්වයක් එනවා. ඒත් දුරේක්ෂයේ වැඩ කරන්න විද්‍යුත් බලය තියෙනවා. ඉන්ධන තියෙනවා. අනෙක් හැම යන්ත‍්‍රයක්ම හොඳින් වැඩ කරනවා. ඉතිරි රියැක්ෂන් වීල් දෙක පවා වැඩ. ඒ අනුව නාසා විද්‍යාඥයන් කෙප්ලර් දුරේක්ෂයට අලූත් මෙහෙයුමක් දුන්නා. ඒක කේ2 මෙහෙයුම කියලා තමයි හඳුන්වන්නේ. ඒ වැඩසටහනෙන් ආ දත්ත තමයි අපි පාවිච්චි කළේ. මාස්ට් කියන වෙබ් අඩවියෙන් අපට පුළුවන් කෙප්ලර් දුරේක්ෂයෙන් ලැබෙන දත්ත බාගත කරන්න. ඒ විදියටයි අපි දත්ත ගත්තේ.‘
දත්ත අධ්‍යයනය
මහේෂ් සහ සරාජ් කෙප්ලර් දත්ත ඇසුරෙන් පාරග‍්‍රහයන් සෙවීම ගැන ගැඹුරටම නොදැන සිටි බව අප පසුගිය සතියේ විස්තර කළා. ඒ නිසාම ඔවුන්ට කෙප්ලර් දත්ත මත පාරග‍්‍රහයන් ගැන කලින් කළ අධ්‍යයනයන්ගේ තොරතුරු කියවමින් පාරග‍්‍රහයන් සෙවීමේ විද්‍යාව ගැන තනිවම ඉගෙනගන්නට සිදුව තිබුණා. කෙප්ලර් දුරේක්ෂයේ දත්ත අනුව මුලින්ම සොයාගත් ග‍්‍රහලෝකයකට අදාළ තොරතුරු අධ්‍යයනය කරන්නට ඔවුන්ට ඕනෑ වී තිබුණා. ඔවුන් ඒ තොරතුරු සඳහා එම ග‍්‍රහලෝක සොයාගැනීමට අදාළ විද්‍යාත්මක පත‍්‍රිකාවලට යොමුවුණා. එහෙත් මුල්ම ග‍්‍රහලෝක ගැන තොරතුරු තිබුණත්, ඒවා සොයාගත් ක‍්‍රමවේදය ගැන ඒ පත‍්‍රිකාවල අවශ්‍ය තරම් තොරතුරු තිබුණේ නැහැ.
‘මේ තත්වය හින්දා මම හතරවටේට ඊමේල් යවන්න පටන්ගත්තා.’ මහේෂ් ඒ තත්වය විස්තර කරනවා. ‘හතරවටේට කියලා කිව්වේ ලෝකයේ විවිධ තැන්වල ඉන්න විද්‍යාඥයන්ට. මම වැඩිපුර ඊමේල් යැව්වේ ඔක්ස්ෆර්ඞ් විශ්වවිද්‍යාලයට. මම උපාධිය කළේ ඔක්ස්ෆර්ඞ්වල නෙවෙයි. එහෙත් එංගලන්තයේ විශ්වවිද්‍යාලයක. මම ඔක්ස්ෆර්ඞ්වල හිටපු හොඳම පාරග‍්‍රහයන් පිළිබඳ විද්‍යාඥයන් මුණගැහිලා තියෙනවා. එයාලාගෙන් මම අවශ්‍ය තොරතුරු සහිත පත‍්‍රිකා ගෙන්වාගත්තා.‘
එලෙස දත්ත ගෙන්වාගත් පසුව ග‍්‍රහලෝකය සෙවීමේ කටයුත්තට යොමුවෙනවා. එය ලෙහෙසි පහසු කටයුත්තක් නොවෙයි. මහේෂ්:
‘කෙප්ලර් දුරේක්ෂය කරන දේ අපි පැහැදිලි කරගන්න ඕනෑ. දුරේක්ෂයෙන් පැය භාගයෙන් පැය භාගය තාරකාවේ ඡුායාරූප ගන්නවා. එක දිගට. එතකොට පැය භාගයෙන් පැය භාගය ඬේටා පොයින්ට්වල විරාම තියෙනවා. ඒ දත්ත තමයි යා කරමින් පාවිච්චි කරන්නේ. එක් එක් විදියේ ග‍්‍රහලෝකවලට මොඩියුල හදනවා. ඒ මොඩියුල්වලට දත්ත ඇතුළත් කරන එකයි අපි කරන්නේ. දත්ත ඇතුළත් කරන්න ඕනෑ පරිගණක මෘදුකාංග මගිනුයි. අපි බලන්නේ පාරග‍්‍රහයන්ගේ ට‍්‍රාන්සිට් දිහා. ඒ කියන්නේ තරුව ඉදිරියෙන් ග‍්‍රහලෝකයක් යද්දී තරුවේ ආලෝකය අඩු වෙන අන්දම. අපි සොයාගත් ග‍්‍රහලෝකවලට අදාළ දත්ත බැලූවාම පෙනෙයි තරුවක් ඉදිරියෙන් ග‍්‍රහලොවක් ගියාම මොනතරම් පුංචි වෙනසක්ද සිද්ධවෙන්නේ කියලා. බිංදුවයි දශම බිංදුවයි දෙකක් තමයි අපි සොයාගත් ග‍්‍රහලෝකවලින් තරුවේ ආලෝකය වෙනස්වෙලා තියෙන්නේ. ආලෝකය වෙනස් වූ පළියට ග‍්‍රහලෝකයක් බව තහවුරු වෙන්නේත් නැහැ. තරුවක ආලෝකය වෙනස්වෙන්නට හේතු ගණනාවක් තියෙනවා. සමහර වෙලාවට තාරකා දෙකක් එකිනෙකා වටේට කරකැවෙන අවස්ථා තියෙනවා. ඒවාට ද්විත්ව තාරකා කියලා කියනවා. ඒ වගේ වෙනත් හේතුවක්ද, ග‍්‍රහලෝකයක්ද කියලා හඳුනාගන්න ක‍්‍රම තියෙනවා. උදාහරණයක් විදියට තරු දෙකකින් ආලෝකය එන හින්දා තරු එකිනෙකාගේ ආලෝකවලට කරන බලපෑම වෙනස්. ග‍්‍රහලෝකවල එහෙම වෙන්නේ නැහැ. ඒත් සොයාගැනීම අසීරුයි. ලොකු ෆ්ලෑෂ්ලයිට් එකක් ඉදිරියෙන් පොඩි එල්ඊඞී බල්බ් එකක් පත්තුකරලා ඈත ඉඳන් බැලූවා වගේ. පියවි ඇහැටවත් ඒ වෙනස පේන්නේ නැහැනේ.‘
ලිහාගත් හැටි
දත්ත ලිහාගැනීම ගැන වැදගත් කාරණයක් පැහැදිලි කරන්න ඕනෑ. පාරග‍්‍රහයන් සෙවීමේ ක‍්‍රියාවලියට තාරකා විද්‍යාව ගැන දැනුම පමණක් ප‍්‍රමාණවත් නැහැ. ක්ෂේත‍්‍ර ගණනාවක ගැඹුරු දැනුමක් අවශ්‍ය වෙනවා. එක් පැත්තකින් ඒ තාරකාවලට අදාළ සංඛ්‍යාදත්ත තේරුම් ගැනීමට සංඛ්‍යාන දැනුමක් අවශ්‍යයි. අනෙක් පැත්තෙන් පරිගණක දත්ත ලෙස තිබෙන තොරතුරු තේරුම් ගැනීමට පරිගණක දැනුමක් අවශ්‍යයි. විශේෂයෙන්ම මහේෂ්ලාගේ මෙහෙයුමේදී ලක්ෂ පහකට වැඩි තාරකා අතරින් සුදුසු තාරකාවක් තෝරාගෙන එම තාරකාවට අදාළව කෙප්ලර් එවූ දත්ත තේරුම් ගැනීම සඳහා පරිගණක මෘදුකාංග නිර්මාණය කරන්නටත් ඕනෑ. පරිගණක මෘදුකාංග නිර්මාණය කිරීම සඳහා පරිගණක භාෂා දැනගත යුතුයි. එනම්, ‘කෝඩින්‘ දැනගත යුතුයි.
අවශ්‍ය මෘදුකාංග සකසාගැනීමේදී මහේෂ් පාවිච්චි කළ ක‍්‍රමවේදය පාරග‍්‍රහයන් හෝ තාරකා විද්‍යාව ගැන පමණක් නොවෙයි, ඕනෑම ක්ෂේත‍්‍රයකට අදාළව පරිගණක කෝඩින් කරන අයෙකුට වැදගත් වනු ඇතැයි මහේෂ් කියනවා.
‘ගිට්හබ් කියලා වෙබ් අඩවියක් තියෙනවා. ලංකාවේ ඉන්න පාරග‍්‍රහයන් ගැන විතරක් නෙවෙයි, වෙනත් ඕනෑ දෙයක් ගැන ඉගෙනගන්න කෙනෙක්ට මේක වැදගත්. ජිට්හබ් එකේ තියෙනවා පරිගරණක ප්‍රෝග‍්‍රෑමින් කරන අයගේ කෝඞ්ස්. ඊට අමතරව එයාලාගේ නෝට්ස් තියෙනවා. පරිගණක ප්‍රෝග‍්‍රෑමින්වලට අදාළ තොරතුරු ගොඩක් එතැන තියෙනවා. ඉගෙනගන්න කැමති කෙනෙක්ට ඒවා අධ්‍යයනය කරන්න පුළුවන්. මම ගිට්හබ් එකේ පාරග‍්‍රහයන් අධ්‍යයනය කළ අයගේ සටහන් ගැන තොරතුරු අධ්‍යයනය කරන්න පටන්ගත්තා.‘
සංඛ්‍යා දත්ත එක්ක ගනුදෙනු කිරීම ඉතා අසීරු කටයුත්තක්. සාමාන්‍යයෙන් සංඛ්‍යා දත්ත පරිහරණය කරද්දී ෆ‍්‍රීක්වන්ටිස් ස්ටැටිස්ටික්ස් හා බේසියන්ට් ස්ටැටිස්ටික්ස් යනුවෙන් දත්ත ඉදිරිපත් කරන ක‍්‍රමවේද දෙකක් තියෙන බව මහේෂ් විස්තර කරනවා. මෙහිදී පාවිච්චි කළ යුත්තේ බේසියන්ට් ස්ටැටික්ටික්ස් යන ක‍්‍රමවේදයයි. එය වඩා අසීරු ක‍්‍රමවේදයයි. නිශ්චිත අරමුණක් තිබුණු මහේෂ්ට මෙම ගණිතමය කාරණාවලට පෙම් බැදීම අසීරු කටයුත්තක් නොවන්නට ඇති.
‘මම භෞතික විද්‍යා උපාධියක් කළ කෙනෙක්. ගණිතය ගැඹුරට හදාරපු කෙනෙක් නෙවෙයි. ඒ නිසා මට මේ ගණිතමය සංඛ්‍යාදත්ත මුලින් තේරුම්ගන්න අමාරු වුණා. ඒ නිසා මම කෙළින්ම ගියේ පරිගණක කෝඞ්ස්වලට. ඒකෙන් තමයි ඉගෙනගත්තේ සමීකරණවල වැඩ කරන්න. මම සමහර ගණිතමය දේවල් ගැන තවමත් ගැඹුරම දන්නේ නැහැ. දැන් මට ඒවා පාවිච්චි කරලා වැඩ කරන්න පුළුවන්. අපට බේසියන්ට් ස්ටැටිස්ටික්ස් ගැන වැඩිදුර උගන්වලා නැහැ. ඒ නිසා මම බේසියන්ට් ස්ටැටිස්ටික්ස් ගැනත් වැඬේ කරන අතරේ ඉගෙනගත්තා. ගිට්හබ් තියෙන කෝඞ්වලින් තමයි ඉගෙනගත්තේ.‘
මහේෂ් කටයුතු කළ ආකාරය තේරෙන භාෂාවෙන් පැහැදිලි කරගත යුතුයි. ඒ ගැන විමසද්දී ඔහු මෙලෙස උදාහරණයක් ඉදිරිපත් කළා.
‘සමහර අය පරිගණක හදනවානේ. එයාලා කරන්නේ විවිධ තැන්වලින් කොටස් ආනයනය කරලා. ඊටපස්සේ එයාම තනියෙන් ඉගෙනගෙන කෑලි ටික එකතු කරලා පරිගණකය හදාගන්න එකයි. අපි කළේත් ඒකයි. විවිධ තැන්වලින් කෝඞ් කෑලි අරගෙන වැඬේ කළා.‘
ලෝකය පුරා විද්‍යාඥයන් මේ වෙද්දී තුන්දහසකට ආසන්න පාරග‍්‍රහයන් සංඛ්‍යාවක් සොයාගෙන තිබෙන බව අපි කලින් කීවා. ඒ අතරින් ග‍්‍රහලෝක බහුතරයක් සොයාගෙන ඇත්තේ බටහිර රටවල දියුණු විශ්වවිද්‍යාලවල හෝ පර්යේෂණ ආයතනවල සිට දියුණු පරිගණක පාවිච්චි කරමිනුයි. පාරග‍්‍රහයන් සොයාගත් බොහෝ දෙනෙකුට උපදෙස් ලබාදෙන්නටත් ගුරුහරුකම් දෙන්නටත් බොහෝ අය හිටියා. පාරග‍්‍රහයන් ගැන අත්දැකීම් තියෙන අය හිටියා. සුවපහසුවත් ඉඩපහසුවත් ඔවුන්ට තිබුණා. ඒ නිසා වැඬේට අත ගැසීම පවා ඔවුන්ට අසීරු කටයුත්තක් වුණේ නැහැ.
එහෙත් මහේෂ්ට සහ සරාජ්ට තිබුණු පහසුකම් ඊට වෙනස්. පසුබිම වෙනස්. ඒ අනුව අනෙක් ග‍්‍රහලෝක තුන්දාහේම කතාවට වඩා ඔවුන් කළ කාර්යභාරය වෙනම අගය කළ යුතුයි. අපි ආඩම්බර විය යුතුයි. අප ඉදිරි සතියකදී ඔවුන් සොයාගත් ග‍්‍රහලෝක මොනවාද, ඒ ග‍්‍රහලෝකවල විශේෂත්වය කෙබඳුද, ඒ ග‍්‍රහලෝකවලට අපට දිනෙක යා හැකිද වැනි කාරණා ගැන කතාකරන්නට බලාපොරොත්තු වෙනවා.
