කිසිසේත් පොහොට්ටුවට එකතුවීමට අකමැති දේශපාලකයෝ පිරිසක් ශ්‍රීලනිපයේ සිටිති.
ප්‍රගතිශීලී දේශපාලන බලවේග සලකා බැලිය යුතු වැදගත්ම කාරණය වන්නේ, ‘අතීතයට ඉඩ නොඇරීම’ය.
සන්ධානයකට ඉඩක් ඇතිකර ගැනීමට තමන්ගේ පැත්තෙන් විය යුතු දේ මේ දේශපාලන සංවිධාන ඉටුකර තිබේද?
ජනතා විමුක්ති පෙරමුණේ මූලිකත්වයෙන් පිහිටුවාගත් ජාතික ජන බලවේගය අගෝස්තු 18 දා ගාලු මුවදොර පැවැත්වූ මහා රැලියේදී, ජවිපෙ නායක අනුර කුමාර දිසානායක එහි ජනාධිපතිධුර අපේක්‍ෂකයා ලෙස නම් කෙළේය. දේශපාලන හා සිවිල් සංවිධාන රාශියක එකතුවකින් හැදුණු එම බලවේගය, මෑත කාලයේ වැඩිම සෙනගක් ගාලු මුවදොරට කැඳවීමට සමත්වූ ජන බලවේගය බවට සැකයක් නැත.
ඒ අනුව, ජවිපෙ මූලිකත්වය ගත් ජාතික ජන බලවේගය දැන් තමන්ගේ අපේක්‍ෂකයා ඉදිරිපත් කර තිබේ. ඊට පෙර සතිඅග ශ්‍රී ලංකා පොදුජන පෙරමුණ ගෝඨාභය රාජපක්‍ෂ සිය අපේක්‍ෂකයා ලෙස නම් කෙළේය. අනෙක් ප්‍රධාන පක්‍ෂ දෙක වන එක්සත් ජාතික පක්‍ෂය සහ ශ්‍රී ලංකා නිදහස් පක්‍ෂය තවමත් අපේක්‍ෂකයකු නම් කර නැත.
එජාපය ජනාධිපති අපේක්‍ෂකත්වය සඳහා මාරාන්තික කඹ ඇදිල්ලක නිරත වන අතර, ශ්‍රීලනිපයද ඉන්නේ බලවත් අවුලකය. පොහොට්ටුව ශ්‍රීලනිපය ගිලගැනීමේ අභිලාෂයෙන් සිටින අතර, ශ්‍රීලනිප සභාපති මෛත්‍රීපාල සිරිසේනද වැඩි නැඹුරුවක් දක්වන්නේ පොහොට්ටුව සමග එකතුවී ගෝඨාභය රාජපක්‍ෂ දිනවීම සඳහා වැඩ කිරීමටය. තමා සමග කතාබහ කරන සමීපතමයන්ට ඔහු ඒ බව අඟවා ඇත්තේ වරක් දෙවරක් නොවේ. ජනාධිපතිවරණය සම්බන්ධයෙන් කිසිම තීරණයක් නොගෙන ඔහු කල් අරින්නේද ඒ හේතුව නිසා විය හැකිය. ගෝඨාභය රාජපක්‍ෂ යම් හෙයකින් දිනුවහොත්, තමාගේ හා තම පවුලේ ජීවිත ආරක්‍ෂාව සඳහා කළ හැකි එකම දෙය, ශ්‍රීලනිපය පොහොට්ටුවට පාවාදීම බවට ඔහු සලකනවා විය හැකිය.
බලවත් පෙර හා පසු විවේචන මධ්‍යයේ ගෝඨාභයගේ අතිජාත මිත්‍රයකු වන ලුතිනන් ජෙනරාල් ශවේන්ද්‍ර සිල්වා ඔහු හමුදාපති ධුරයට පත්කරන්නේද ඒ හොඳහිත පෙන්වීමට විය හැකිය.
එහෙත්, ශ්‍රීලනිපය තුළ ඇත්තේ බලවත් අවුලකි. කිසිසේත් පොහොට්ටුවට එකතුවීමට අකමැති දේශපාලකයෝ පිරිසක් ශ්‍රීලනිපයේ සිටිති. ඒ තමන්ගේ දේශපාලන අනාගතය ගැන සලකා බලා විය හැකිය. එක පැත්තකින් තමන්ටම වූ දේශපාලන අනාගතයක් ගැන සිතීම හා පොහොට්ටුවට එකතුවූ පසුව සංවිධානාත්මක ලෙස පරාජය කරනු ලැබීමේ ඉරණමට පත්වීමට ඇති අකමැත්ත ඒ තීරණයට හේතු වෙයි. එය සාධාරණ දේශපාලන තීරණයකි.
මේ පිරිස හරහා ශ්‍රීලනිපයෙන් වෙනම ජනාධිපති අපේක්‍ෂකයකු කරළියට ආවොත් එයද පුදුමයට කාරණයක් නොවේ.
යම් වේලාවක මෛත්‍රීපාල සිරිසේන මහතාට ශ්‍රීලනිපය සම්බන්ධයෙන් ඇති බලය දියවී යෑමට නියමිතය. පක්‍ෂයේ විනය කඩකිරීම සම්බන්ධයෙන් කිසිම තීන්දුවක් තීරණයක් කිසිවකුට එරෙහිව ගන්නට අද එයට නොහැකිවා පමණක් නොව, හෙටද නොහැකිය. ඒ නිසා සභාපති මෛත්‍රීපාල සිරිසේන කියන දෙයකට, ගන්නා තීරණයකට එරෙහි වන ශ්‍රීලනිප දේශපාලකයන් ඉදිරියේදී තව තවත් දැකගත හැකි වනවා මෙන්ම, ඔවුන්ට එරෙහිව කිසිම විනය තීරණයක් නොගැනීමද එලෙසම දැකගත හැකි වනු ඇත. ශ්‍රීලනිපයේ ඉරණම ඒකය.
2015 ජනාධිපතිවරණයටත් වඩා 2019 ජනාධිපතිවරණය තීරණාත්මකය. 2015දී, ප්‍රගතිශීලී ජනතාවගේ දේශපාලන සතුරා හැටියට ඉදිරිපත් වුණේ යම් තරමකින් හෝ ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදය ගැන උනන්දුවක් දැක්මක් තිබෙන මහින්ද රාජපක්‍ෂය. 2015දී අනිවාර්ය පරාජයක් ඔහුට හිමිකර දුන්නේ තම අපරාධකාරී දේශපාලන ඉතිහාසය විසිනි. ඔහු පරාජය කිරීම සඳහා, අවශ්‍ය වැඩි ඡන්ද ලක්‍ෂ හතරක් සපයා ගැනීමට, සියලු බලවේගවලට එකට සිටගන්නට සිදුවිය. දේශපාලන පක්‍ෂ, සිවිල් සංවිධාන මෙන්ම පුරවැසියෝ විවිධ පෙරමුණුවලින් ඒ සමූහ ක්‍රියාවලියට එකතු වූහ. එවැනි පොදු පෙරමුණක් නොවී නම් මහින්ද රාජපක්‍ෂ තවමත් රටේ ජනාධිපතිය.
2019 වන විට, අපට මුණගැසෙන්නේ මහින්ද රාජපක්‍ෂටත් වඩා අන්ත ආඥාදායක, අපරාධකාරී ඉතිහාසයක හිමිකාරයකු වන ගෝඨාභය රාජපක්‍ෂය. යම් හෙයකින් ඔහු ජයගතහොත්, රටේ සියලු ප්‍රගතිශීලී බලවේගවලට අත්වන බිහිසුණු ඉරණම අලුතෙන් කිව යුතු නොවේ. එවිට උද්ගත වන්නේ, දේශපාලනය කිරීම, තමන්ගේ දේශපාලන කන්‍යාභාවය ආරක්‍ෂා කර ගැනීම වැනි දේ පිළිබඳ සටනකට වඩා ජීවිතය රැකගැනීම සඳහා වන සටනක් වනු නියතය. ප්‍රංශ ජාතික දේශපාලන දාර්ශනික චාල්ස් මොන්ටෙස්කියු කියුවාක් මෙන්, එහිදී, සියලු බලතල එක් පුද්ගලයකු අත කේන්ද්‍රගත වීමෙන් ‘සියල්ල අවසානයක් කරා පැමිණෙන්නේය.’
එනිසා, 2015 දී මේ අපරාධකාරී ආඥාදායක පාලනය පලවා හැරි ප්‍රගතිශීලී දේශපාලන බලවේග සලකා බැලිය යුතු වැදගත්ම කාරණය වන්නේ පළමුව, ‘නැවතත් අතීතයට ඉඩ නොඇරීම’ය. එය කළ හැකි වන්නේ කෙසේද යන්න කල්පනාවෙන් සලකා බැලීමය.
හැම පක්‍ෂයකටම දේශපාලන අභිලාෂයන් පවතියි. හැකි සෑම අවස්ථාවකින්ම තම දේශපාලන හයිය පෙන්වීම ඒ හැමගේ වුවමනාවය. ජනතා විමුක්ති පෙරමුණ ගාලු මුවදොරට වැඩිම සෙනඟක් ගෙන්වන විට එහි අභිලාෂයද එයම මිස අනෙකක් නොවේ. ඊට පෙර පොදුජන පෙරමුණද, එජාපයද ගාලු මුවදොරට තරගයට මෙන් සෙනග ගෙන්වා පෙන්වා තිබිණි. අගෝස්තු 18වැනිදා, තමන්ටද ඊටත් වඩා හැකි බව ජවිපෙ පෙන්වූයේය. ඒ ගෞරවය ඔවුන්ට හිමිය.
දැන් හැමෝම අඩු වැඩි වශයෙන් සිය බාහු බලය ප්‍රදර්ශනය කර තිබේ. එහෙත්, ප්‍රශ්නය ඇත්තේ ඊට එපිටිනි. ප්‍රශ්නය නම්, ගෝඨාභය රාජපක්‍ෂ පැරදවිය හැක්කේ කෙසේද යන්නයි.
ජනාධිපතිවරණයේ පවතින ආවේණික ඡන්ද ක්‍රමය නිසා, ජයග්‍රහණය සඳහා සියයට පනහකටත් වැඩියෙන් එකක් ඡන්ද ලබාගත යුතුය. කිසිවකුට ඒ තරම ලබාගත නොහැකි තත්ත්වයට පත්කිරීමත්, දේශපාලන ජයග්‍රහණයක් බව සැබවි. ඒ හරහා රටේ සාම්ප්‍රදායික දේශපාලනය ගැන ජනතාවගේ කලකිරීම, විරෝධය, විවේචනය, ප්‍රතික්‍ෂෙප කිරීම වැනි හැඟීම් ප්‍රකාශ කිරීමට අවස්ථාව ලැබෙන බවද සැබවි. අනෙක් අතට එය හරහා තමන්ගේ දේශපාලන කන්‍යාභාවය ආරක්‍ෂා කරගත හැකිවීමද, තමන්ගේ ජන බලය පෙන්වීමට හැකිවීමද, විරෝධාකල්පනිකයන් (සමහර විට අරාජකවාදීන්) එකට එකතුකර ගැනීමට හැකිවීමද ඇත්තකි.
එහෙත් අප මුහුණ දී තිබෙන අභියෝගය ඊට වඩා ගැඹුරු බවද ඒ තරමටම ඇත්තකි.
එජාපය මේ මොහොතේ සිටින්නේ මේ බිහිසුණු යථාර්ථය මුළුමනින්ම නොසලකා හැර ජනාධිපති අපේක්‍ෂකයා තමායැයි හැමෝම කියාගන්නා ලජ්ජාසහගත සටනකය. රනිල්, සජිත්, සරත් ෆොන්සේකා දැනටමත් ජනාධිපති අපේක්‍ෂකත්වයට පොරකති.
හැමෝම හිතන්නේ තමා ජනාධිපති අපේක්‍ෂකයා වුවහොත්, ගෝඨාභයට භයේ සියලු දෙනා තමන් වටේ අනිවාර්යයෙන්ම ඒකරාශි විය යුතු බවය. මුලින් එසේ සිතුවේ රනිල් වික්‍රමසිංහය. තමා ජනාධිපති අපේක්‍ෂක වුවහොත්, ගෝඨාභය බලයට පත්වීම වළක්වන්නට සිවිල් සමාජයට තමා හැර වෙනත් විකල්පයක් නැති බව ඔහු සිතයි. (මොකද, ගෝඨාභය ජනාධිපති වුවහොත් රනිල් වික්‍රමසිංහටත්, ඔහුගේ සමීපතමයන්ටත් ඇතිවන හානියක් නැත. අවදානම ඇත්තේ එවැනි සිවිල් බලයක් නැති සාමාන්‍ය පුරවැසියන්ටය.) දැන් සජිත් ප්‍රේමදාස සිතන්නේද ඒ ආකාරයටය. ‘මම අපේක්‍ෂක වුණාම, ඔක්කොටම මට එකතු වෙන්න වෙනවා.’
මේ සිතීම ඔවුන්ට පමණක් ආවේණික නොවේ. තමන් කිසියම් ස්ථාවරයක් ගත් විට සිවිල් සමාජයද ඊට එකතුව තමන් දිනවිය යුතුව ඇතැ’යි තවත් දේශපාලන පක්‍ෂ සිතයි. එහෙත්, මේ සියලු දෙනාගේ භාවිතයෙන් පැහැදිලි වන්නේද අඩු වැඩි වශයෙන් එක්තරා ආකාරයක දේශපාලන බලහත්කාරයකි.
2019දී අවශ්‍ය වන්නේ, මේ දේශපාලන පුරුදු අතහැර, වඩාත්ම පුළුල් සන්ධානයක් නැවත ඇතිකර ගන්නේ කෙසේද යන්නයි. 2015 කළ සටන ඉදිරියට ගෙනයන්නේ කෙසේද යන්නයි.
අත්තුක්කංසනයෙන් තොරව තම තමන්ගේ අපේක්‍ෂකයන් දාම් පෙතට දැමීමට පෙර, එවැනි පොදු සන්ධානයකට ඉඩක් ඇතිකර ගැනීම සඳහා තමන්ගේ පැත්තෙන් විය යුතු දේ මේ දේශපාලන සංවිධාන පෙරට පැමිණ ඉටුකර තිබේද? යන්න ඔවුන් තමන්ගෙන්ම අසා බැලිය යුතුය. ඊට ලැබෙන පිළිතුර ‘නැත’ යන්න නම්, එහි තේරුම තවත් උත්සාහයක් ගත හැකි බවය.
දැන් එළැඹී ඇත්තේ ඒ සඳහා කාලයයි. ඒ අවස්ථාව මඟහැරුණොත්, 2019 න් පසු කාට කාටත් දේශපාලනයේ යෙදනවාට වඩා සිදුවන්නේ මිනිසුන් මරන, මැරෙන, අතුරුදහන්වන හැටි ගණන් කරන්නටය. වාර්තා කරන්නටය. ඒ තමන්ද සැඟවී සිටිමිනි.■
