ඡන්දයක් කියලා මට ඈත ම මතකය තියෙන්නේ 70 ඡුන්දෙ. අපේ තාත්තා ඡුන්ද රාජකාරීවලට ගිහින් ගෙදර එනකොට පාන්දර වෙලා. පුංචි අපිත් එතකොටත් අවදියෙන්. ගෙදර සෙනඟ. ඒ කාලේ ඡුන්දෙ අහනවා කියන්නේ විනෝදයක්. 1956 ඉඳලාම තාත්තලාගේ පවුලේ අය ශ‍්‍රී ලංකා (ශ‍්‍රීලනිප. ඒ නිසා අපේ තාත්තත් ඒ පක්ෂෙ. අම්මාගේ පවුලේ අය යූඑන්පී. ඒ නිසා අපේ අම්මා යූඑන්පී. ගෙදර ඡන්දෙ අහන එක හරියට අද මැච් එකක් බලනවා වගේ ජොලි වැඩක්. එකම නෑදෑයෝ යාළුවෝ සෙට් එක පක්ෂ දෙකට බෙදිලා ප‍්‍රතිඵල අහනවා. 56 ඉඳලා දිගටම ශ‍්‍රීලංකා තාත්තා, 77 වැඩ කළේ යූඑන්පී එකට. ඡන්ද රැස්වීම් බලන්න කොළපාට තොප්පි දාගන අපිත් ගියා. දෙනවක ඇන්ටී පොල් බෑ දෙකක් අත් දෙකට අරගන නටනවා තාම මතකයි. 77 ඡන්ද ප‍්‍රතිඵල අහනකොට මම ඕලෙවල් කරලා ඉවරයි. පස්සේ කාලෙක අම්මාගෙන් ඇහුවා ඇයි අම්මලාගේ පැත්තේ අය යූඑන්පී කියලා. එයා කිවුවේ කොළඹ – නුවර පාර අයින දිගේ ගලන ඔයට උඩින් පාලමක් දාලා, අම්මලා ඉස්කෝලේ යනකාලේ අම්මගේ ගමට පාර හදලා දුන්නේ ඩඞ්ලි කියලා. ඒකට මූලික වෙලා තියෙන්නේ අම්මගේ තාත්තා. අපේ අත්තා. අත්තා ද ඇතුළු ගමේ කට්ටියක් එක්ක ඩඞ්ලි පාලම විවෘත කරන ෆොටෝ එකකුත් ඒ දවස්වල රාමු කරලා අම්මගේ මහා ගෙදර තිබුණා.
අම්මගේ ගමට යාබදව තමයි තාත්තගේ ගම තියෙන්නෙත්. ඒ ගමයි නුවර පාරයි වෙන් කරන්නෙත් ඒ ඔය ම තමයි. තාත්තගේ තාත්තා ගොවියෙක්, ගුරුවරයෙක් සහ වෙද මහත්තයෙක්. එයා (සඟ, වෙද, ගුරු, ගොවි, කම්කරු පංච මහා බලවේගේ පාර්ශ්ව තුනක් තනියම නියෝජනය කරනවා. ඉතින් එයා ශ‍්‍රී ලංකා නොවී කොහොමද? ඒ අත්තත්, අපේ තාත්තත් 56 ඉඳලම ශ‍්‍රී ලංකා එකට වැඩ කරලා තියෙන්නේ ගම පැත්තට යන්න, ඔයට උඩින් පාලම දාලා පාර හදා ගන්න. 77 වෙනකල්මත් වැඩකළාට ඒක කරගන්න තාත්තලාට බැරි වුණ නිසා 77දී යූඑන්පී එකට මාරු වුණා. ඒත් 94 ඡන්දෙ වෙනකලූත් ඒ වැඬේ වුණේ නැහැ. දැන් ඒ ඔය, හීනි ඇළක් තරම් පටුයි. ඒත් තාමත් ඒ ගම ඇතුළට වාහනයක් ගෙනියන්න පාරක් නැහැ. 77න් පස්සේ තාත්තා කොයි පක්ෂෙකට වත් වැඩකළේ නැහැ. (දැන් තාත්තත් නැහැ.*
ඒ කාලේ මිනිස්සු ඡන්දෙට වැඩ කළේ, තමන්ගේ ගමට, පළාතට පොදු වැඩක් කරගන්න. ‘ජාතික ආරක්ෂාව තහවුරු කරන්න’ කියලා කවුරුත් ඡුන්දෙ දුන්නේ නැහැ. ජාතික ආරක්ෂාව කියලා යෙදුමක් තිබුණේ වත් නැහැ.
අපි හමුදා යුනිෆෝර්ම් එකක් දැක්කේ 70 කැරැල්ල කාලේ. ඒත් ඒ හමුදාව බැරැක්කවලින් එළියට ඇවිත් රාජකාරී කළේ ‘තරුණ සන්නද්ධ නැගිටීමක්’ මර්දනය කරන්න. ආණ්ඩුව ආරක්ෂා කරගන්න. පිට රටකින් ආව ආක‍්‍රමණයකින් රට ආරක්ෂා කරගන්න නෙවෙයි.
කැරැුල්ල මර්දනය කළාට පස්සේ ආයෙත් හමුදාව බැරැක්කවල. 77 ඡුන්දෙ ප‍්‍රධාන සටන් පාඨය වුනේ ‘පෝලිම් යුගය අවසන් කිරීම’. 70- 77 කාලේ තිබුණු සංවෘත ආර්ථික ප‍්‍රතිපත්තිය නිසා ඇතිවුණු ‘අත්‍යවශ්‍ය භාණ්ඩ හිඟය‘ ජනතාවට ආණ්ඩුව එපා කරවපු ප‍්‍රධාන හේතුව. ඒක බඩට, ඇඟපතට දැනුණු හේතුවක්. ජේආර් ‘ඇට අටක් නිකං දෙනවා’ කිවුවට පස්සේ පාරම්පරික ශ‍්‍රී ලංකාකාරයොත් ගිහින් පෝලිමේ ඡුන්දෙ දැම්මා. අටක් තියා ඇට දෙකක් වත් නිකං හම්බ වුණේ නැහැ.
‘ජාතික ආරක්ෂාව’ ප‍්‍රධාන ඡුන්ද සටන් පාඨයක් වුණේ යුද්ධෙත් එක්ක. ඒ යුද්ධය වුණත් විදේශික හමුදාවකට එරෙහිව කෙරුණු යුද්ධයක් නෙවෙයි. ලංකාවේම ජනකොටසකට එරෙහිව කෙරුණු එකක්. අභ්‍යන්තර දේශපාලන ගැටලූවකට, දේශපාලනිකව විසඳුම් සොයනවා වෙනුවට දෙපාර්ශ්වයේම අවස්ථාවාදී දේශපාලනය හරහා යුද්ධයකට තල්ලූ වීමේ ප‍්‍රතිඵලයක්. 2009 යුද්ධය අවසන් වුණාට පස්සේවත් හරි නම් ‘ජාතික ආරක්ෂාව’ කියන එක ඡුන්ද දේශපාලන භාවිතාවෙන් ඉවත් වෙන්න තිබුණා. ඒත් එහෙම වුණේ නැහැ. රටේ ආර්ථිකයත්, සමාජයත් ඇතුළතින් කා දමන අභ්‍යන්තරික යක්ෂයා නසන්න ප‍්‍රතිපත්තිමය විසඳුම් ඉදිරිපත් කරනු වෙනුවට මවා ගත් යක්ෂයෙකු සමඟ සටන් වැදීම දේශපාලන පක්ෂවල ශරීර සෞඛ්‍යයට සුවදායක යි.
දේශපාලන පක්ෂ වෙනුවෙන් මේ යක්ෂයා මැවීමේ වගකීම ඉටුකරන්නේ මාධ්‍යයි.
ලංකාවේ ජනමාධ්‍ය දුවන්නේ ත‍්‍රාසජනක නිවුස්වලින්. දවස පටන් ගන්නේම අඩුම ගානේ හරකෙක් වාහනේක යටවෙලා හරි මැරුණ නිවුස් එකකින්. පත්තරවල මුල් පිටු පිරෙන්නේ ලේ වැකුණු පුවත්වල ඡායාරූපවලින්.
කුඩුපට්ටම් වුණුු වාහනවලින්. ඉතින් භීතිය තමයි දවස පුරාම අහන්න දකින්න විඳින්න ලැබෙන්නේ. දිනපතා භීතිය විඳින ජනතාවක ගේ ඔලූව ඇතුළේ අනතුරක බලාපොරොත්තුව පැල කරන්න ලේසියි. විදේශීය ආයෝජකයෙකු මෙහෙ ආයෝජනය කරන්න ආවත්, වෙළඳ ගිවිසුමක් ගැන යෝජනාවක් ආවත් එහි ආර්ථික වාසි අවාසි වෙනුවට හැම විටම ඒ සමඟ ගැට ගැසුණු අනතුරක් පිළිබඳ බියක් මිනිසුන්ගේ සිත් තුළට එනවා.
අද අපේ අය හිතන විදිය වෙනස් වෙලා. හැම වෙලේම ඉන්නේ හීනෙන් බය වෙලා වගේ. තල් අත්තකට කඩා වැටුණු බෙලි ගෙඩියකට බිය වී ‘අහස කඩා වැටෙනවා‘ යයි දිව ගිය හාවා වගේ රටේ ප‍්‍රධාන මාධ්‍යය ‘ජාතික ආරක්ෂාව අනතුරේ‘ කියන භීතිකාව දිවා ? පතුරුවමින් තිබෙනවා. මේ හතුරා ‘සිංහල ජාතිය’ වඳ කරන්නත් ‘බුද්ධ සාසනය‘ විනාශ කරන්නත් බලා සිටින යක්ෂයෙක්. ජාතික ආරක්ෂාව කියන්නේ සිංහල ජාතියේ, බුද්ධ සාසනයේ ආරක්ෂාව යැයි සිතෙන තරමටම ජාතියේ පරාසය හැකිලිලා. සිංහල නොවන බෞද්ධ නොවන හැමෝම ජාතික ආරක්ෂාවට තර්ජනයක්.! ඉතින් මේ ආරක්ෂාව තහවුරු කරන්න මොන ‘යකා’ ආවත් කමක් නැහැ.
”ඒකාධිපති රාජ්‍යයක, මිනිසුන් සිතන දේ වැදගත් නැහැ. හේතුව, ආණ්ඩුවට පුළුවන් ආයුධයකින් මිනිස්සුන්ව බලහත්කාරයෙන් පාලනය කරන්න. එහෙත් බලහත්කාරයෙන් මිනිසුන් පාලනය කරන්න බැරි (ප‍්‍රජාතන්ත‍්‍රවාදී* වාතාවරණයක් තුළ ඔවුන්ව පාලනය කළ හැකි සම්මත ක‍්‍රමය වෙන්නේ ‘ප‍්‍රචාරණය’ මගින් ඔවුන්ව ‘හිතන විදිය’ වෙනස් කිරීමෙන්.”
මෙහෙම කියලා තියෙන්නේ නෝම් චොම්ස්කි කියන චින්තකයා. නෝම් චොම්ස්කි කියන්නේ ඇමෙරිකානු වාග් විද්‍යාඥයෙක්, දාර්ශනිකයෙක්, ඉතිහාසඥයෙක්, සමාජ විචාරකයෙක් සහ දේශපාලන ක‍්‍රියාකාරිකයෙක්.
එඞ්වර්ඞ් එස්. හර්මන් සමඟ එකතුව චොම්ස්කි පළකළ ‘කැමැත්ත නිෂ්පාදනය කිරීම: ජනමාධ්‍යයේ දේශපාලන ආර්ථිකය ( Manufacturing Consent : The Political Economy of the Mass Media ) කියන පොතේ පළමු වරට හඳුන්වා දෙන ‘ප‍්‍රචාරක ආකෘතිය’ ( Propaganda Model ) කියන සංකල්පනීය මොඩල් එක ඇතුළේ පුද්ගලික මාධ්‍යය මිනිස්සුන්ගේ කැමැත්ත (එකඟතාව) නිෂ්පාදනය කරන හැටිත් එය වෙනත් ව්‍යාපාරික ඒකකයකට (අපේක්ෂකයන්) විකුණන විදියත් විස්තර කෙරෙනවා. අද වෙනකොට ජන මතය කියන්නේ ජනමාධ්‍ය විසින් නිෂ්පාදනය කළ එකක්.
දැවැන්ත පුද්ගලික මාධ්‍ය ජාලා කිහිපයක් ක‍්‍රියාත්මක වෙන ලංකාවේ, ඡුන්ද ප‍්‍රතිඵලය තීරණය වෙන්නේ ජනතාවගේ කැමැත්ත නිෂ්පාදනය කරන මාධ්‍ය ජාල අතර තරගය ජයග‍්‍රහණය කරන්නේ කවුද කියන එක මත. යූඑන්පියෙන් තරගයට නම් කරන අපේක්ෂකයා අනුව, එළඹෙන ජනපතිවරණය බොහෝ දුරට දිලිත්, රෙනෝ පෙරමුණට එරෙහිව මහාරාජා පෙරමුණ අතර සටනක් විය හැකියි.
මේ ජනමතය හැසිරවීම වෙනුවෙන් උපාය මාර්ගිකව ප‍්‍රතිරූප ගොඩ නැංවීමත් ඇසට කනට හොරා සිදුවෙනවා. උදාහරණයකට ‘බුද්ධ ශාසනය අනතුරේ‘ කියන එක භීතිකාවක්. ඒ භීතිකාව ඇතිකරන්නේ දුෂ්ට රෞද්‍ර බලවේගයක්. ඊට එරෙහිව සටන් වදින්නට නම් සටන්කාමී දැඩි නායකතත්වයක් අවශ්‍යයි. විනයගරුක, සිල්වත් භික්ෂුවකට එය කරන්න බැහැ. ඒ මෙහෙයුමේ දී සංඝ විනය කැඩුණාට කමක් නැහැ. බණ දේශනා කළයුතු මුවින් පරුෂ වචන කියවුණාට කමක් නැහැ. මැරකමක් දෙකක් කළාට කමක් නැහැ. මත්පැන් ටිකක් සප්පායම් වුණාට කමක් නැහැ. පොඩි සාදු කෙනෙකුගේ පස්ස පැත්ත ටිකක් තුවාල වුණාට කමක් නැහැ. අනතුරක වැටිලා තියෙන සාසනේ රැුකගන්න ඕනේ. ඉතින් මාධ්‍ය ඇතුළේ සිල්වත්, විනයධර ගල්කන්දේ හාමදුරුවෝ ලොකුවට පෙන්නලා වැඩක් නැහැ. උන්වහන්සේ දේශනා කරන බුදු බණ වැඩක් නැහැ. ලොකු කරලා පෙන්නන්න ව්‍යාජ සංඝ ප‍්‍රතිරූප මාධ්‍යයට ඕන තරම් තියෙනවා.
මාටින් වික‍්‍රමසිංහගේ ‘ගම් පෙරළිය’ නවකතාවේ එන කයිසාරුවත්තේගේ වලවුව ගරා වැටෙන එකක්. වැඩවසම් සමාජ සම්බන්ධකම් සහ හර පද්ධතීන් බිඳවැටිලා නව ධනේශ්වර පංතියක නැගීම පෙන්වන නවකතාවේ, වලව්ව වැඩවසම් ක‍්‍රමයේ රූපකයක්. පසුගාමී සංකේතයක්. සමාජ ප‍්‍රගමනයක සංකේතයක් නෙවෙයි. එහෙත් ‘ප්රජාතන්ත්රවාදය’ නිසා දුර්වල වෙලා තියෙන ‘ජාතික ආරක්ෂාව’ තහවුරු කරන්න නම් ඕන කරන්නේ වලවුවේ හාමු කෙනෙකුටත් එහා ඈතට ගිය රජෙක්. 20 වෙනි සියවසේ දී වල දැමුණු පීඩක වලවූ සංකේතය 21 වෙනි සියවසේ දේශපාලන වේදිකාවක සැරසිල්ලක් වුණාම, උගතුන්, වියතුන්, ගොවියන්, කම්කරුවන්, පූජකයන් එක රොත්තට හුරේ දමන්නේ ඒකයි. තමන් විසින් තමන්ව ශික්ෂණය වෙන්න ආත්ම ශක්තියක් නැති ජනතාවක් තමන්ව බියවද්දන්න, බිය වද්දා පාලනය කරන්න පුළුවන් ක‍්‍රෑරත්වයක් දෙසට නැඹුරු වෙනවා. අන්ධ විශ්වාසයේ යදම් කියන්නේ අතිභයානක යමක්. අපේ මිනිසුන් හරියට තමන් බැඳ දමා සිටින ‘රත්තරං පාට ගාපු යකඩ දම්වැල’ට පේ‍්‍රම කරන වහලූන් වගේ. x
x අශෝක හඳගම
