කුප්රකට යාන් ඔය වැලි නිධිය ගැන දැනටමත් බොහෝ අය කරුණු දන්නවා විය යුතුය. 2015 දී හමුවූ මෙම වැලි නිධිය යහපාලන ආණ්ඩුවේ දේශපාලඥයන් රැුසක් බෙදාහදාගෙන, එම නිධියේ වැලි කොල්ලකෑ බව ලංකාවේම ප්රසිද්ධ කතාවකි. මේ සටහන එම වැලි කොල්ලය ගැන විගණකාධිපති දෙපාර්තමේන්තුව සකස් කර ඇති විශේෂ විගණකාධිපති වාර්තාව ගැනය. යාන් ඔය වැලි කොල්ලය ගැන නිශ්චිත කරුණු ඒ වාර්තාවෙහි ඇත.
වැලිකෙලිය
යාන් ඔය ව්යාපෘතිය සඳහා කැණීම් කරන ප්රදේශයේ අති දැවැන්ත වැලි නිධියක් ඇති බව 2016 දී හඳුනාගෙන තිබුණි. මෙවැනි දැවැන්ත ව්යාපෘති කරද්දී, ඒ ව්යාපෘතියට අදාල ව්යාපෘති කාර්යාලයක් ක්රියාත්මක වෙයි. රජයේ නිලධාරීන්, උපදේශකයන් හා එම ව්යාපෘතියට අදාල ඉදිකිරීම් සමාගම ඒ කාර්යාලයේ කටයුතු කරයි. එම ව්යාපෘති කාර්යාලය හඳුනාගෙන තිබුණු ආකාරයට වැලි නිධියේ වැලි කියුබ් 675,000ක් පමණ තිබී ඇත. වැලි කියුබ් එකක් රුපියල් 4000ක් ලෙස ඇස්තමේන්තුගත කළොත් එහි වටිනාකම රුපියල් මිලියන 2700ක් ලෙස හඳුනාගෙන තිබුණි. එහෙත් අය දළ තක්සේරුවක් පමණක් වන අතර වැලි නිධියේ අගය ඊට වඩා බොහෝ වැඩි විය හැකිය.
මෙය වැලි කොල්ලයක් ලෙස හඳුන්වන්නේ වැලි නිධියේ කැණීම් සඳහා බලපත්ර නිකුත් කිරීමේ ක්රියාවලිය නිසායි. බලපත් නිකුත් කර තිබුණේ සම්පූර්ණයෙන්ම අවිධිමත් ආකාරයට හා හිතුමතේටය. කොටසක කැණීම් කරන්නට ව්යාපෘතිය කළ සමාගමට බාර දී තිබුණි. ව්යාපෘතියට අවශ්ය තරම් වැලි එතැනින්ම ලබාගැනීම ඒ සමාගමට කැණීම් බාරදීමේ අරමුණ වී තිබුණි. ඒ විදියට සමාගමට එතැනින්ම වැලි ගැනීමට අවසර දුන්නත් රුපියල් මිලියන ගණනක් වැලි මිලදී ගැනීම සඳහා සමාගමට ගෙවා තිබුණි.
ඊට අමතරව පුද්ගලයන් 182කට භූ විද්යා හා පතල් කාර්යාංශයෙන් බලපත්ර නිකුත් කර තිබුණි. විගණකාධිපති දෙපාර්තමේන්තුව පැහැදිළිවම නිගමනය කර ඇත්තේ බලපත්ර නිකුත් කර ඇත්තේ අවිධිමත්ව බවය. විවිධාකාර ඇමතිවරුන්ගේ හා මන්ත්රීවරුන්ගේ බලපෑම් මත හැඳුනුම්කම් පදනම් කරගනිමින් බලපත්ර නිකුත් කර ඇත. එයට අදාල කරුණුද විගණකාධිපති වාර්තාව සමඟ නිකුත් කර ඇති ඇමුණුම්වල ඇත.
ව්යාපෘතිය
ව්යාපෘතිය ගැන කෙටියෙන් කීවොත්, මේ ව්යාපෘතියට ගිවිසුම් ඇති කරගෙන තිබුණේ මහින්ද රාජපක්ෂ ආණ්ඩුව කාලයේදීය. 2010 නොවැම්බර් 03 වැනිදාය. එය පටන්ගෙන තිබුණේ ලංකාවේ ආණ්ඩුව අතේ වැඩිපුර මුදල් තිබුණු නිසා නොවේ. චීන එක්සිම් බැංකුවෙන් දැවැන්ත ණයක් ලබාගැනීමේ බලාපොරොත්තුව මත ව්යාපෘතිය ආරම්භ කර තිබුණි. එහෙත් චීනය ණය දෙන්නට එකඟ වී තිබුණේ නැත. අන්තිමේ ඇමෙරිකන් ඩොලර් 170කය මුලින් සැලසුම් කළ ව්යාපෘතියෙහි වටිනාකම ඇමෙරිකන් ඩොලර් 150කට අඩු කර ලංකාවේ මහජන මුදල්වල වියදමෙන් ව්යාපෘතිය කරන්නට තීන්දු කර තිබුණි. ව්යාපෘතියේ වටිනාකම අඩු කරද්දී කරන්නට නියමිතව තිබුණු වැඩකොටසින් කොටසක්ද ඉවත් කර තිබුණි. ඒ අනුව අලූත් ගිවිසුමක් 2013 අගෝස්තු 16 වැනිදා ඇති කරගත්තේය. 2014 අපේ්රල් 11 වැනිදා මධ්යම පරිසර අධිකාරියෙන් පරිසර බලපෑම් තක්සේරු වාර්තාවක්ද නිකුත් කර තිබේ.
කොහොම වුණත් ව්යාපෘතියේ ප්රධාන ඉදිකිරීම් පටන්ගන්නට රාජපක්ෂලාට නොහැකි විය. ඒවා පටන්ගත්තේ 2015 පෙබරවාරි 01 වැනිදාය. ඒ වෙද්දී ඇස්තමේන්තුගත කර ඇති අන්දමට වැට් බදු ඇතුලත්ව මුළු වියදම් ඇස්තුමේන්තුව රුපියල් මිලියන 36,855 කි. එනම් බිලියන 36කි. වැලි හමුවී තිබුණේ ඔය අස්සේය.
වැලි හමුවූ බව ව්යාපෘති මෙහෙයුම් කාර්යාලය හොරොව්පතාන ප්රාදේශීය ලේකම් කාර්යාලයට දැනුම් දී තිබුණි. ප්රාදේශීය ලේකම් කාර්යාලය 2015 සැප්තරම්බර් 17 වැනිදා ඒ කතාව භූවිද්යා සමීක්ෂණ හා පතල් කාර්යාංශයට දැනුම් දී තිබුණි. පොලේ බඩු විකුණන පරිද්දෙන් දේශපාලන බලපෑම් මත ඒ වැලි නිධියේ කැණීම් කරන්නට බලපත්ර නිකුත් කරන්නට පටන්ගෙන තිබුණේ ඉන් පසුවය. ඒ අනුව 2018 සැප්තැම්බර් 30 වැනිදා දක්වා නිකුත් කර ඇති කැණීම් බලපත්ර සංඛ්යාව 183 කි.
බලපත්
2016 ඔක්තෝබර් 25 වන දින සිට 2018 මැයි 31 දක්වා කාලය තුල වැලි කියුබ් 340,475 ක් ඉවත් කර තිබුණි. අප කළ විමසීම්වලදී දැනගන්නට ලැබුණේ අදටත් වැලි කැණීම් නොනවත්වා සිදුවන බවය. වැලි කැණීම් කරන්නේ පාර්ලිමේන්තු මන්ත්රීවරුන්ගේ හා ඇමතිවරුන්ගේ හෙංචයියන් බව අප මීට පෙරම දැන සිටියෙමු. ඒ ව්යාපෘතියෙහි සේවයේ යෙදෙන නිලධාරීන්, ප්රදේශවාසීන් හා එක්තරා ප්රබල ඇමතිවරයෙක්ම මීට පෙර ඒ බව අපට තහවුරු කර තිබුණි.
එහෙත් සාමාන්යයෙන් නූතන ලංකාවේ දේශපාලඥයන් මෙවැනි දැවැන්ග ගණුදෙනු අස්සට තමන්ගේම නමෙන් රිංගන්නේ නැත. ඒ වෙනුවට ඔවුන් කරන්නේ තමන්ගේ ව්යාපාරය වෙනත් පුද්ගලයෙකුගේ නමකින් කරගෙන යෑමය. යම් සමාගමක් ඇත්කම් එය ලියාපදිංචි කරන්නේ තමන්ගේ ඥාතියෙකු හෝ ළඟම හෙංචයියෙකුගේ නමටය. පුද්ගලයෙකු ලෙස කොන්ත්රාත් ලබාගත්තද එය ලබාගන්නේත එලෙස සමීපතමයෙකුගේ නමටය. වැලි බලපත්ර ලබාගැනීමේදීද සිදුවී ඇත්තේ එයයි.
එහෙත් වාරිමාර්ග දෙපාර්තමේන්තුවේ වැඩ පොදු හා ගොඩනැගිලි සේවා අධ්යක්ෂ ඉංජිනේරු බී.ඒ.කේ. චන්ද්රලතාගේ අත්සනින් යුතුව බලපත්ර අලූත් කිරීමට අදාල ලැයිස්තුවක් ඇත. එම ලැයිස්තුවෙහි බලපත්ර අලූත් කිරීමට අදාල අයදුම්කරුවන්ගේ නම් වලට අමතරව ඔවුන්ට ඇති දේශපාලන හැඳුනුම්කම කවුදැයි සඳහන් කර ඇත. ඒ ලැයිස්තුවේ පාර්ලිමේන්තු මන්ත්රීවරුන්, අමාත්යවරුන් ආදී දේශපාලඥයන් ගණනාවක්ම සිටියි. දුලිප් විජේසේකර, පාලිත තෙවරප්පෙරුම, ප්රසන්න රණවීර, එස්.එම්. රංජිත්, තිස්ස කරලියද්ද, අරුන්දික ප්රනාන්දු ආදී ආණ්ඩු පක්ෂ, විපක්ෂ මන්ත්රීවරු ඒ අතර සිටියි.
එහෙත් ඒ ලැයිස්තුවේ සිටින විශේෂම සැලකිල්ලට ලක් විය යුතු පුද්ගලයා වන්නේ ඩඞ්ලි සිරිසේනය. ඩඞ්ලි සිරිසේනගේ බලපෑම මත පොළොන්නරුවේ පදිංචිකරුවන් ගණනාවකට වැලි කණින්නට බලපත්ර ලබාදී තිබේ. ඩඞ්ලි සිරිසේන කොහේවත් සිටින ව්යාපාරිකයෙකි. රජයේ ආයතනවලට බලපෑම් කරමින්, බලපත්ර නිකුත් කිරීමේ ක්රියාවලියකට සම්බන්ධ වෙන්නට තරම් දේශපාලන බලයක් ඩඞ්ලි සිරිසේන ලැබුවේ කාගෙන්දැයි නොදන්නා කෙනෙකු විමසිය හැකිය. ඩඞ්ලි සිරිසේනගේ සොහොයුරු ජනාධිපති මෛත්රීපාල සිරිසේන නම් පෙනී සිටින්නේ කවදාවත් එවැනි අනිසි බලපෑම්වලට සම්බන්ධ නොවෙන පිරිසිදු දේශපාලඥයෙකු ලෙසය. අනෙක ජනාධිපතිවරයා මෙම බලපත්ර ලබාදීමේ සෙල්ලමට අදාල ආයතන කිහිපයකම ප්රධානියායි. ඒ කතාවට ඉදිරියේදී ආ යුතුය.
ඊට අමතරව පාර්ලිමේන්තු මන්ත්රී ඉෂාක් රහුමාන් තමන්ගේ නමෙන්ම බලපත්රයක් ඉල්ලා යැවූ ලිපියක් විගණකාධිපති දෙපාර්තමේන්තු වාර්තාවෙහි ඇමුණුම් ලෙස ඇත. ඊට අමතරව විවිධ පුද්ගලයන්ට බලපත්ර ලබාදෙන ලෙස දැනුම් දෙමින් වාරිමාර්ග හා ජල සම්පත් කළමණාකරණ අමාත්යවරයාව සිටි විජිත් විජයමුණි සොයිසා ලිපි කිහිපයක්ම යවා ඇත. ඒවායින් දේශපාලඥයන්ගේ සම්බන්ධය නිශ්චිතව කිව හැකිය.
ඊට අමතරව වැලි කැණීම් සඳහා ලබාදුන් බලපත්ර සියල්ලෙහි ලැයිස්තුවක් විගණකාධිපති වාර්තාවෙහි ඇමුණුම් අතර ඇත. ඒවා අතර දේශපාලඥයන් නැතත්, දේශපාලඥයන්ගේ හෙංචයියන් යැයි අප අසා ඇති, එහෙත් ඒ බව නිශ්චිතව කිව නොහැකි අන්දමේ බොහෝදෙනෙකුගේ නම් ඇත. ඒ කරුණු අනුව නම් ඉහතින් නම් කී අයට අමතරව තවත් විශාල පිරිසක් මේ බලපත්ර ලබාදීම පසුපස සිටී.
ප්රශ්නය වන්නේ මෙලෙස ලබාදුන් බලපත්රවලින් වැලි කැණීම් කළ පුද්ගලයන් හා පෞද්ගලික ආයතනවලින් බලපත්රවල කොන්දේසි සම්පූර්ණයෙන් කඩමින්, පරිසරය විනාශ කරමින්, ව්යාපෘතියටත් හානි කරමින් වැලි කැණීම් කිරීමය. මේ වෙද්දී ව්යාපෘතිය අවසන් කරන්නට නොහැකි වී ඇත්තේ කුණකට වටවූ කපුටන් පිරිසක් මෙන් මේ වැලි කැණීම් නොනවත්වාම කරගෙන යන නිසාය. 2018 මුල ජනසතු කොට රටට ආදායම් මාර්ගයක් වෙන්නට තිබූ යාන් ඔය ජලාශය අවසන් කිරීම ප්රමාද වෙන්නටත් මේ වැලි කැණීම් හේතුවී තිබේ.
රාජ්ය ආයතන
වැලි නිධිය ඉවත් කර ගැනිම සම්බන්ධයෙන් රාජ්ය ආයතන පහක් වෙත වගකීම් පැවරී තිබුණි. ඒ ආයතන පහම වගකීම් කඩා ඇත. බලපත්ර නිකුත් කිරීමේදී හා බලපත්රවලට අදාල කොන්දේසි ඉටු කරනවාදැයි නිරීක්ෂණය කිරීමේදී භූ විද්යා සමීක්ෂණ හා පතල් කාර්යාංශය, කැණීම් කළ යුතු ප්රදේශ නම් කිරීමේදී වන සංරක්ෂණ දෙපාර්තමේන්තුව, එයට අදාල පරිසර බලපත්ර නිකුත් කොට පරිසර හානියක් නිකුත් කරනවාදැයි සැලකීමේදී මධ්යම පරිසර අධිකාරිය, ව්යාපෘතියට අදාලව වාරිමාර්ග දෙපාර්තමේන්තුව හා වැලි ප්රවාහනයට බලපත්ර ලබාදීමේදී උතුරුමැද පළාත් මාර්ග සංවර්ධන අධිකාරිය වගකිව යුතුය. ඔය ආයතන අතරින් දෙකක්ම ජනාධිපතිවරයා යටතේ තිබුණු ආයතන වෙයි.
වැලි ගාස්තු
මේ වැලි කැණීම්වලට බලපත්ර නිකුත් කිරීමෙන් ඉහත කී රාජ්ය ආයතන ගාස්තු අය කරගෙන තිබේ. ඒ අනුව එක් වැලි කියුබ් එකකින් වන සංරක්ෂණ දෙපාර්තමේන්තුව රු. 600ක්, වාරිමාර්ග දෙපාර්තමේන්තුව රුපියල් 100ක්, උතුරු මැද පළාත් මාර්ග සංවර්ධන අධිකාරිය රුපියල් 300ක්, භූ විද්යා සමීක්ෂණ හා පතල් කාර්යාංශය රුපියල් 320ක් වශයෙන් මුදල් අය කරගනියි. එලෙස 2018 මාර්තු 31 වෙද්දී අය කරගෙත තිබුණු මුදල රුපියල් මිලියන 452කි.
අප කලින් කී මුදල් අය කරගැනීම්වලට අමතරව වන සංරක්ෂණ දෙපාර්තමේන්තුව වැලි කියුබ් එකකින් විශේෂ ගාස්තුවක් අය කරගනියි. ඒ වැලි කියුබ් එකකින් රුපියල් 40ක මුදලකි. ඒ මුදල ගන්නේ පරිසරයට හානි සිදුවුණොත්, ඒ හානි තක්සේරු කර ඒවා පිළිසකර කරගැනීමට අදාල ඇපයක් ලෙසය.
උදාහරණ ලෙස ඔවුන් කැණීම් කළ තැන්වලදී ජලාශ භූමියට සිදුවී ඇති හානි, අනවශ්ය ලෙස වතුර රැුෙක්ෂන ස්ථාන ආදිය පිළිසකර කරවාගැනීමටය. ඒවා පිළිසකර නොකළොත් අර ඇප මුදල ගෙවන්නේ නැතිව, ඒ මුදල්වලින් පිළිසකර කිරීම් කරගත හැකිය.
එහෙත් අපූරු කාරණය වන්නේ 2018 වෙද්දී එලෙස රුපියල් මිලියන 13.05ක් අය කරගනිද්දී කැණීම් කළ අය කර ඇති හානියේ තරම රුපියල් මිලියන 100ක් පමණ වැයකොට පියවන්නට සිදුවන බව මේ ව්යාපෘතියට අදාල ව්යාපෘති කාර්යාලය ඇස්තමේන්තුගත කර තිබීමය. අසාධාරණ ලෙස බලපත්ර ලබාගත් වැලි හොරුන් කර තිබුණු විනාශය එතරම් වෙයි.
විනාශය
මේ වැලි කැණීම් නිසා සිදුව ඇති විනාශය එක කෙළවරකින් පටන් අරගෙන කියා නිම කළ නොහැකි තරම්ය. මේ වැලි කැණීම් රජයෙන්ම සිදුකොට මේ වෙද්දී රටේ විවිධ ප්රදේශවල ක්රියාත්මක වන අධිවේගී මාර්ග ආදී ඉදිකිරීම්වලට යොදාගත්තානම් ඉතිරි කරගන්නට තිබුණු මහා ධනස්කන්ධය අහිමිවීම මහා විනාශයකි. බලපත්රවල කොන්දේසි කඩමින්, පරිසර අධිකාරියේ කොන්දේසි කඩමින් මැති ඇමතිවරුන්ගේ චණ්ඩිකම් මත කැණීම් සිදුකිරීම නිසා සිදුවූ පරිසර හානිය තවත් විනාශයකි. අප කලින් කී පරිදි බිලියන 36ක මහජන මුදලින් තනන යාන්ඔය ජලාශයට සිදුවී ඇති විනාශය තවත් එකකි. වැලි ප්රවාහනයේදී පාරවල්වලට කර ඇති විනාශය තවත් එකකි.
ජලාශ ව්යාපෘතියට කැණීම් නිසා විශාල විනාශයක් සිදුවී ඇති බව විගණකාධිපති දෙපාර්තමේන්තුව සිය වාර්තාවේ නිර්දේශ අතර පැහැදිළිවම කියා ඇත. ජලාශ භූමිය ඇතුලේ දැවැන්ත වැලි කඳු ඇත. තවත් තැන්වල දැවැන්ත වළවල් ඇත. ජලාශයේ ජලය පිරවීමටද එය හානියකි. දැවැන්ත වැලි ටිපර් ගමන් කිරීමෙන් ජලාශ බැම්මටද හානි සිදුවී ඇත. ඒ නිසා වැලි කැණීම් සම්පූර්ණයෙන්ම නැවැත්විය යුතු බවත් එහි පැහැදිළිවම නිර්දේශ කර තිබේ.
ටිපර් මගින් වැලි ප්රවාහනය කරන්නටගොස් වාහල්කඩ – කහටගොල්ලෑව මාර්ගය සම්පූර්ණයෙන්ම විනාශ වී තිබේ. ඒ මාර්ගය ප්රතිසංස්කරණය කළයුත්තේ උතුරුමැද පළාත් සභාවයි. එය කරන්නට වැලි කියුබ් එකකින් රුපියල් 300 බැගින් බලපත්රලාභීන්ගෙන් අය කරගත යුතු බව උතුරු මැද පළාත් සභාව යෝජනාවක් සම්මත කරගෙන තිබේ. ඒ මාර්ගය සංවර්ධනය කරන්නට රුපියල් මිලියන 110ක ඇස්තමේන්තුවක් උතුරු පළාත් සභාව සම්මත කරගෙන ඇත.
ඊට අමතරව විගණකාධිපති වාර්තාවෙන් පෙන්වාදෙන හානි කිහිපයක් මෙසේය.
ජලාශ පතුලේ ඇති දෘඪ ස්ථරයට හානි සිදුවීම නිසා වැව් බැම්ම තුලින් ජලය කාන්දු විය හැක. ජලාශ භූමිය තුළ වැනි කැණීම සඳහා මීටර් 3 ඉක්මවූ ගැඹුරු වළවල් තිරස් අතට හෑරීම නිසා ජලාශය පිරවූ පසුව මිනිසුන් හා සතුන් එම වළවල්වලට වැටීමේ අවධානමක් ඇත. එසේ හැදෙන වළවල් සියල්ල වසා දැමිය යුතු බව කොන්දේසිවල ඇතත්, ඒ කොන්දේසි ඉටු කරන්නට එක බලපත්රලාභියෙක්වත් කටයුතු කර තිබුණේ නැත. වළවක් කැපීමේදී හමුවන පස්, කඳු වශයෙන් ගොඩගසා ඇති නිසා ජලාශයේ ධීවර කටයුතුවල යෙදෙන බෝට්ටු ඒ පස් කඳුවල ගැටී අනතුරු සිදුවිය හැකිය. වැලි සෝදන ජලය හේතුවෙන් රොන්මඩ ජලාශ අමුණෙහි තැන්පත් වී අවහිරතා මතුවී ඇත.
බැම්මේ සිට ජලාශය ඇතුලට කිලෝමීටරයක දුරක් ඇතුලේ වැලි කැනීම නිසා වැව් බැම්මේ ස්ථායීතාවයට බලපෑම් එල්ලවී ඇත. මේ ප්රදේශයේ කැණීම් නොකරන ලෙස කලින්ම දැනුම්දී තිබුණත්, ඒවා නොතකා කැණීම් කර තිබේ.
ඇතැම් කණ්ඩායම් කැණීම් කරද්දී වැකියුම් පොම්ප හා යන්ත්ර පාවිච්චි කර ඇත. එයින් වැලි නිස්සාරණ්ය කර ඇත. ඒ නිසා භූ ගර්භය ඇතුලේ ඇති වැලි අසීමාන්තකව ඇදගන්නා බවත්, එයින් පසුව ජලාශය පුරවද්දී පොළොව ඇතුලට ජලය කාන්දුවීමේ ප්රවණතාවය වැඩි වීමෙන් ජලාශය පිරීමේ අවදානමක් ඇත.
පරිසර බලපත්ර අනුව වැලි සේදීම ක්ෂේත්රය තුළ නොකළ යුතු වුණත් ඒවා නොතකා ක්ෂේත්රය ඇතුලේම වැලි සෝදා ඇත.
ජලාශයේිවන ආවරණයක්’ ඇත. මුලින්ම මධ්යම පරිසර අධිකාරිය දැනුම් දී ඇත්තේ වැලි කැණීමේදී ඒ වන ආවරණය කැපීම තහනම් බවය. පරිසර අධිකාරියට ඕනෑ එකක් කරගන්නැයි සිතමින්දෝ වැලි කැණීම් කළ අය වන ආවරණය කපා අහවර කර තිබුණි.
කැණීම් බලපත්රවල ඇති කරුණු රැුසක් උල්ලංඝනය කර ඇති නමුත්, භූවිද්යා සමීක්ෂණ හා පතල් කාර්යාංශය ඒ එකක් ගැනවත් සතපහකට ගණන්ගෙන නැත. ඒ ගැන ඔවුන් අධීක්ෂණය කර නැත.
ජනාධිපතිතුමනි
අතිගරු ජනාධිපතිතුමනි යන ආමන්ත්රණයෙන් යුතුව මේ වැලි ජාවාරම ගැන දුක් ගැනවිලි සදහන් කරමින් ජනාධිපතිවරයාට ප්රදේශවාසීන් ලියුමක් යවා තිබේ. දීර්ඝ ලිපියක් වන එයින් ප්රදේශවාසීන් කරුණු රැුසක් කියා ඇත. වැලි ප්රවාහනයට අදාලව කප්පම් ගැනීම ගැන එහි විස්තර ඇත. වැලි ලොරි සාමාන්ය පාරවල්වල අධික වේගයෙන් ගමන් කරමින් ප්රදේශවාසීන්ගේ ජීවිතවලට හානි කරන බව කියා ඇත. මාරාන්තික අනතුරුද සිදුවී ඇති බව එහි සඳහන්ය. ¥විලි ඇවිස්සීමෙන් දරුවන් අසනීප වී ඇති බව කියා ඇත.
‘වැලි කපන මැති ඇමතිවරු හා ඔවුන්ගේ ගෝලබාලයන් සිතා සිටින්නේ මෙම ගම්මානවල ජීවත්වන්නේ සතුන් කියාය. මන්ද අපගේ ග්රාමීය ජීවිතය, සංස්කෘතිය මෙන්ම ගමන් කරන්නට ඇති මාර්ග සියල්ලම ඔවුන් විනාශ කර අවසන්ය. ඔබතුමාවත් කාරුණික වී අවධානය යොමු කළ යුතුය. ඔබතුමාගේ රජයේ මැති ඇමතිවරු වීදුරු කළු කරන ලද වාහනවලින් පැමින ඔවුන්ගේ වැලි වලවල් හා ගෝලබාලයන් බලා වේගයෙන් පියාඹන්නේ අපට සරදම් කරන්නාක් මෙනි. මෙම වැලි ලොරිවලින් කප්පම් ගැනීමද නිතිපතා සිදුවෙයි.’ ඒ ලිපියෙහි වැඩිදුරටත් එසේ ඇත.
අප පෙන්විය යුත්තේ මේ ගැන ජනාධිපතිවරයාට දුක් ගැනවිලි කියා පලක් නොමැති බවය. ජනාධිපතිවරයාගේම සහෝදරයාද ජනාධිපතිගේ බලය පාවිච්චි කරමින්, වැලි ගැරීමට සම්බන්ධ වී සිටීනම් ඔහුට දුක් ගැනවිලි කීමෙහි පලක් නැත. ගස් කැපීම නවත්වන බව කියමින් පරිසර පේ්රමය ගැන කයිවාරු ගසන ජනාධිපතවරයාගේ සැබෑ කෙරුවාව තේරුම් ගැනීමට නම් මෙම ව්යාපෘතිය වැදගත් වනු ඇත.
