හිටපු ආරක්ෂක අමාත්යාංශ ලේකම් ගෝඨාභය රාජපක්ෂ තවමත් ඇමෙරිකානුවෙක්ද, නැද්ද යන කාරණය පිළිබඳව සංවාදය පසුගිය සතියේ ප්රධාන මාතෘකාවක් විය. මේ වෙද්දී ගෝඨාභය රාජපක්ෂ කියා ඇත්තේ සිය ඇමෙරිකානු පුරවැසිභාවය ඉවත් කරගැනීමට අදාල ‘පුරවැසිභාවය අත්හැරීමේ සහතිිකය’ තමාට ලැබී ඇති බවය.
ශ්රී ලංකා පුරවැසිභාවය අත්හැරීම
2003 ජනවාරි 31 වැනිදා ගෝඨාභය රාජපක්ෂ ශ්රී ලංකාව අත්හැර අමෙරිකානුවෙකු බවට පත්විය. ඒ ඇමෙරිකන් පුරවැසිභාවය ලබාගෙන, ශ්රී ලාංකික පුරවැසිභාවය අත්හරිමිනි. ශ්රී ලංකාවේ පුරවැසිභාවය ඔහු යළි ලබාගත්තේ, හෙවත් අමෙරිකානු-ලංකා ද්විත්ව පුරවැසිභාවය ලබාගත්තේ 2005 දී සිය සහෝදරයා ජනාධිපති ධුරයට පත්වීමෙන් පසුවය. ද්විත්ව පුරවැසිභාවය ලබාගත හැක්කේ ශ්රී ලංකා රජයේ විශේෂ අවසරයකින් පමණකි.
පසුගිය සතියේ සමාජ මාධ්යවල ගෝඨාභයට ලැබුණු පුරවැසිභාවය අත්හැරීමේ සහතිකය යැයි ව්යාජ ලිපියක් හුවමාරුවිය.
එම ලිපිය කූට ලේඛනයක් බව තහවුරු වෙන තැන් කිහිපයක්ම ඇත. ඉන් එකක් වන්නේ 2003 මාර්තු 13 වැනිදා ගෝඨාභය ඇමෙරිකානු පුරවැසිභාවය ලබාගත් බව එම ව්යාජ සහතිකයෙහි තිබුණත්, ඇත්තෙන්ම ගෝඨාභය රාජපක්ෂ ඇමෙරිකනු පුරවැසිභාවය ලබාගත්තේ 2003 ජනවාරි මාසයේදී වීමය.
ගෝඨාභය රාජපක්ෂ ඇමෙරිකන් පුරවැසිභාවය ඉවත් කරගත් බවත්, එයට අදාල සහතිකය ඔහුට ලැබී ඇති බවත් කියමින් පසුගිය සතියේදී සමාජ මාධ්යවල සහතිකයක ඡුායාරූපයක් හුවමාරු වී තිබුණි. දෙරණ සභාපති හා ගෝඨාභය රාජපක්ෂගේ සමීපතමයෙකු වන දිලිත් ජයවීරගේ ෆෙස්බුක් පිටුවේ පවා ඒ සහතිකයේ ඡුායාරූප පළවී තිබුණි. එහෙත් සමාජ මාධ්යවල සිටින කිසිවෙකු ඒ ව්යාජ සහතිකයට හසුවී නොතිබුණි. වහාම ඒ සහතිකය ව්යාජ එකක් බව තහවුරු කර තිබුණි. එම සහතිකය විකිපීඩියාවේ ඇති මෙවැනිම සහතිකයක් කොපි කරමින් හදාගත් ව්යාජ සහතිකයක් බව ඔවුන් පෙන්වා දී තිබුණි.
එම ව්යාජ සහතිකයෙහි කොළඹ අමෙරිකානු තානාපති කාර්යාලයේ ජොයෙල් ගීෆීල්ඞ් නම් නිලධාරියෙකු එය අනුමත කළ බව සඳහන් කරමින් අත්සනක් ඇත. එහෙත් එම නිලධාරියාගේ නම හා අත්සන, ඇමෙරිකන් පුරවැසිභාවය අත්හැරීමේ සහතිකයට උදාහරණ ලෙස විකිපීඩියා වෙබ් අඩවියෙහි ඇති ඡුායාරූපයෙහි ඇති අත්සනට සම්පූර්ණයෙන් සමානය. විකිපීඩියාවේ ඡුායාරූපයෙහි තිබෙන්නේ පැරගුවේහි තානාපතිවරයාගේ අත්සනකි. ජුලි 26 දිනය සහිතව ඒ අත්සන යොදා ඇත.
අනෙක ගෝඨාභය රාජපක්ෂ පුරවැසිභාවය අත්හැරීමට අදාල ලේඛන 2019 ජුලි 05 වැනිදා බාරදුන් බව එහි ඇත. ඒ වනවිට ගෝඨාභය රාජපක්ෂ සිටියේ සිංගප්පූරුවේය. ඇමෙරිකානු පුරවැසිභාවය අත්හැරීම පිළිබඳ නීතිරීති අනුව යම් පුරවැසියෙකුට ඕනෑම තානාපති කාර්යාලයකට පුරවැසිභාවය අත්හැරීම පිළිබඳ ලිපිලේඛන භාරදිය හැක. දෙවැනි පුරවැසිභාවය ඇති රටේ තානාපති කාර්යාලයෙන්ම විය යුතු නැත. එහෙත් ඔහු ජුලි 05 වැනිදා හිටියේ සිංගප්පූරුවේ වන නිසා ඔහු එදින ලියකියවිලි බාරදුන්නා නම් එය දුන්නේ සිංගප්පූරු තානාපති කාර්යාලයට විය යුතුය. එහෙත් මේ ව්යාජ ලේඛනයෙහි සඳහන්ව තිබුණේ ජුලි 05 වැනිදා ඇමෙරිකානු තානාපති කාර්යාලයට ලියකියවිලි බාරදුන් බවයි.
මෙහි ඇති ගෝඨාභය රාජපක්ෂගේ ගුවන් බලපත්රයේ විස්තරද ව්යාජ බව තහවුරු වී තිබේ. එහි සඳහන්ව ඇත්තේ 2012 දී ඔහුගේ ගුවන් බලපත්රය ලැබුණු බවය. එයද ව්යාජ තොරතුරකි.
සමාජ මාධ්යවලින් ඒ සහතිකය ව්යාජ එකක් බව ඔප්පු වෙද්දී, සන්ඬේ මෝනින් පුවත්පතේ වෙබ් අඩවියේ කතුවරිය වන මන්දනා ඉස්මයිල් වෙත අදහස් දක්වමින් ගෝඨාභය රාජපක්ෂ කියා තිබුණේ සමාජ මාධ්යවල හුවමාරුවන සහතිකය ව්යාජ එකක් බවයි. තමා සතුව සැබෑ සහතිකය ඇතැයි ඔහු කියා තිබුණි. පසුව ඔහු ලග ඇතැයි කියන සහතිකය මාධ්යවලින් ප්රසිද්ධ කර තිබේ.
ඔහුගේ පුරවැසිභාවය අත්හැරීමේ සහතිකය පිළිබඳ ප්රශ්නය ඇවිලගියේ සමාජ මාධ්යවල පමණක් නොවේ. ඒකාබද්ධ විපක්ෂය අභ්යන්තරයේද එය ඇවිලෙන ප්රශ්නයක් බව අපට වාර්තා වෙයි. ගෝඨාභය රාජපක්ෂට කැමැත්තක් නොදක්වන පුද්ගලයෝ එම සහතිකය ඉදිරිපත් කරන ලෙස බලපෑම් කරමින් සිටියෝය. විශේෂයෙන්ම කුමාර වෙල්ගම වැනි පිරිස් දැඩිව ඒ ප්රශ්නය මතුකර තිබුණි. ඊට අමතරව මේ වෙද්දී දිනේෂ් ගුණවර්ධන හා චමල් රාජපක්ෂට ජනාධිපති ධුර අපේක්ෂකත්වය ලැබිය යුතු බව ප්රකාශ කරන කණ්ඩායම්ද පෙන්වා තිබුණේ ගෝඨාභය රාජපක්ෂගේ පුරවැසිභාවය ඉවත් කරගත් බවට සහතිකයක් අගෝස්තු 11 වැනිදාට පෙර නොලැබුණහොත් ගෝඨාභය රාජපක්ෂට අපේක්ෂකත්වය ලබා නොදිය යුතු බවයි. කෙසේ වෙතත් පසුගිය සතියේ ඒ සහතිකය පක්ෂ නායකයන්ට ඉදිරිපත් කර ඇත.
ගෝඨාභය රාජපක්ෂ ඇමෙරිකන් පුරවැසිභාවය ඉවත් කරගැනීම පිළිබඳ ලියකියවිලි බාරදී ඇත්තේ 2019 මාර්තු හා අපේ්රල් මාසවලදී බව මේ වෙද්දී තහවුරුය. එය ගෝඨාභය රාජපක්ෂගේ ස්වභාවය පෙන්වන කාරණයකි.
ගෝඨාභය රාජපක්ෂ මීළඟ ජනාධිපතිවරණ අපේක්ෂකයා විය යුතුය යන මතය 2016 සිටම ඉදිරිපත් වූ මතයකි. 2017 වර්ෂයේ සිට ‘වියත් මඟ’ හා ‘එළිය’ සංවිධානවලින් ගෝඨාභය රාජපක්ෂ ජනාධිපතිවරණ අපේක්ෂකයා වීමට බලාපොරොත්තු වන බව වක්රාකාරව කියා තිබුණි. ද්විත්ව පුරවැසියෙකුට ජනාධිපතිිවරණ අපේක්ෂකත්වය නොලැබෙන බව එකල සිටම ඔහු නිශ්චිතව දැන සිටි කරුණකි. ඔහු ලියකියවිලි බාරදී තිබුණේ ඔහුට ජනාධිපතිවරණ අපේක්ෂකත්වය ලබාදෙන බව රාජපක්ෂ පවුලේ සාමාජිකයන් අතර පැවති සාකච්ඡුාවකදී මහින්ද රාජපක්ෂ ප්රමුඛ පවුලේ සාමාජිකයන් කැමැත්ත ලබාදීමෙන් පසුවය. පවුලෙන් ඒ සහතිකය ලැබෙන තෙක්, ඔහු කිසිසේත්ම ඇමෙරිකාව අත්හරින්නට සිතා තිබුණේවත් නැත. තමන් ඇමෙරිකානුවෙකු වීම ඔහුට ඒ තරම්ම වැදගත් විය.
එසේ නොමැතිව ඔහු මතුපිටින් පෙන්වන ආකාරයේ දේශපේ්රමියෙකු නම්, ඔහු ශ්රී ලංකාවේ ආරක්ෂක අමාත්යාංශයේ ලේකම්වරයාව සිටියදීම ඇමෙරිකානු පුරවැසිභාවය අත්හැරීමේ හැකියාව තිබුණි. එහෙත් ඔහු එසේ නොකළේය. ඇමෙරිකාව කෙරෙහි අවිශ්වාසය ශ්රී ලාංකිකයන් අතර පැතිරවූ රාජපක්ෂ රජය සමයේදී පවා, ගෝඨාභය රාජපක්ෂ ඇමෙරිකානු රජය දැඩිව විශ්වාස කරමින් ඒ රාජ්යයෙහි කොටසක්ව සිටියේය.
ඔහු නියෝජනය කරන දේශපේ්රමී බලවේග දැඩිව පිළිගන්නා කාරණා කිහිපයක් එකට තැබීමෙන්ම ගෝඨාභය රාජපක්ෂ 2019 මාර්තු මාසය දක්වාම කැමැත්තෙන් ඇමෙරිකානුවෙකුව සිටීම ගැටලූවක් බව කිවහැකිය. ඇමෙරිකාව ප්රමුඛ බටහිර බලවේග ශ්රී ලංකාවට එරෙහි විවිධාකාර කුමන්ත්රණ කරන බව දේශපේ්රමී බලවේග නිතර පවසයි. ඒ අනුව ඇමෙරිකාව විවිධාකාර උපක්රම පාවිච්චි කරමින් ශ්රී ලංකාව අමාරුවේ දමන්නටත්, එල්ටීටීඊය වැනි සංවිධාන හා ඒවායේ හිතවතුන් රකින්නටත් උත්සාහ කරයි. අනෙක් අතට ගෝඨාභය රාජපක්ෂ එල්ටීටීඊයට එරෙහිව යුද්ධය මෙහෙයවූ වීරයා බව ඔවුහු පවසති. කැමැත්තෙන් ඇමෙරිකානුවෙකුව සිටි ගෝඨාභය රාජපක්ෂ ඇමෙරිකාවේදී කළායැයි කියන වරදක් සම්බන්ධයෙන් අත්අඩංගුවට ගත්තා නම්, එදා ඇමෙරිකාවට ශ්රී ලංකාවේ යුද්ධය සම්පූර්ණයෙන්ම නැවැත්වීමේ හැකියාව තිබුණි. මීට පෙර ගෝඨාභය රාජපක්ෂ තමන් ඇමෙරිකානුවෙක්ය යන කාරණාවද සඟවාගෙන සිටීමට උත්සාහ ගත්තේය. අන්තිමේදී එය පොදුජන සංවාද තලයට ආවේ ඔහු ජනාධිපතිවරණයට ඉදිරිපත් වීම නිසාය.
පුරවැසිභාවය ඉවත්කිරීම
ඇමෙරිකානු පුරවැසිභාවය ඉවත් කරගන්නේ කෙසේදැයි කෙටියෙන් මෙසේ කිව හැකිය. ඇමෙරිකානු පුරවැසිභාවය ඉවත් කරගැනීමට කොන්සල් කාර්යාලයක හෝ තානාපති කාර්යාලයක වෙලාව වෙන් කරගැනීම මුලින්ම කළ යුතුය. ඉන්පසුව එම කාර්යාලයෙහි නිලධාරියෙකු සමඟ සම්මුඛ සාකච්ඡුාවකට ඉඳගත යුතුය. එහිදී ඇමෙරිකානු ගුවන් බලපත්රය හා පුරවැසිභාවය සහිත දෙවැනි රටේ ගුවන් බලපත්රය රැුගෙන යා යුතුය.
කාර්යාලයේ නිලධාරියෙක් පුරවැසිභාවය ඉවත් කරගැනීමට බලාපොරොත්තු වන පුද්ගලයා සම්මුඛ සාකච්ඡුාවට ලක්කරයි. එහිදී නිලධාරියා නිල ලියකියවිලි හා ඒවා පුරවන ආකාරය පිළිබඳවද උපදෙස් ලබාදෙයි. පුරවැසිභාවය ඉවත් කරගැනීමට හේතුව, පුරවැසිභාවය ඉවත් කරගැනීමෙන් පසු ජීවත්වීමට බලාපොරොත්තු වන්නේ කොහේද යන කාරණා එහිදී විමසයි. බදු ගෙවීමේ ගැටලූ තිබෙනවාද නැද්ද යන්න විමසයි. ගෝඨාභය රාජපක්ෂ මහතා ගෙවුණු මාර්තු මාසයේදී එම පළමු සම්මුඛ සාකච්ඡුාවට මුහුණදී තිබේ. මෙය ¥රකථනයෙන් කළ හැකි බවද ඇතැම් තැන්වල සඳහන්ය.
එම සාකච්ඡුාවේදී මීළඟ සම්මුඛ සාකච්ඡුාවට සතියකින් හෝ සති කිහිපයකින් වෙලාවක් ලබාදෙයි. දෙවැනි සාකච්ඡුාවේදී ලියකියවිලි සියල්ල සම්පූර්ණ කොට පැමිණිය යුතුය. ගෝඨාභය රාජපක්ෂ අපේ්රල් මාසයේදී එයට මුහුණදී තිබුණි. එහිදී ඇමෙරිකානු ඩොලර් 2,350ක් හෙවත් රුපියල් ලක්ෂ හතරකට ආසන්න මුදලක් පුරවැසිභාවය ඉවත් කරගැනීමේ බද්ද ලෙස ගෙවිය යුතුය. රැුකියා විරහිත විශ්රාමික හමුදා සෙබලෙක් හා අමාත්යාංශයක ලේකම්වරයෙකු වන ගෝඨාභය රාජපක්ෂට ඒ ලක්ෂ 4 ගෙවීම ගැටලූවක් නොවූවා විය හැක. ඊට අමතරව ඔහුට ඇමෙරිකාවේ ඇති දේපල අනුව බදු ගෙවීමටද සිදුවෙයි.
ඒ සියලූ ලියකියවිලි හා ගෙවීම් සම්පූර්ණ කොට බාරදිය යුතුය. ඇමෙරිකානු ගුවන් ගමන් බලපත්රයද එහිදී බාරදිය යුතුය. දෙවැනි සම්මුඛ සාකච්ඡුාවේදී මූලිකව සිදු කරන්නේ එම ලියකියවිලි පරීක්ෂා කර අනුමත කිරීමය. ලියකියවිලි නිවැරදි නම් පුරවැසිභාවය අත්හැරීම පිළිබඳ දිවුරුමක් ලබාදීමට සිදුවෙයි. ගෝඨාභය රාජපක්ෂ මහතා කියන ආකාරයට ඔහු එම දිවුරුම ලබාදී හමාරය. ඉන්පසුව ඔහුට ඇමෙරිකානු පුරවැසියෙකු ලෙස පෙනී සිිටිය නොහැක. ඇමෙරිකනු ගුවන් බලපත් පාවිච්චි කළ නොහැක. ඇමෙරිකාවට ඇතුළුවුවත්, විදේශිකයෙකු ලෙස වීසා ලබාගන්නට සිදුවෙයි. ගෝඨාභය රාජපක්ෂ මහතා 2019 මාර්තු මාසය තෙක්ම ඇමෙරිකාව අල්ලාගෙන සිටියේ ඒ නිසාය. ඇමෙරිකාව අත්හැරීම ලොව කිසිම කෙනෙකුට ලෙහෙසි තීන්දුවක් නොවේ. අත්හැරියාට පසුව නැවත පුරවැසිභාවය ලබාගැනීම කළ හැක්කක්ද නොවේ. ගෝඨාභය රාජපක්ෂගේ පවුලේ සාමාජිකයෝ තවමත් ඇමෙරිකානුවෝය.
සාමාන්යයෙන් තානාපති කාර්යාලය හෝ කොන්සල් කාර්යාලය විසින් පුරවැසිභාවය අත්හැරීමට බලාපොරොත්තුවන ඇමෙරිකානුවා බාරදුන් ලියකියවිලි සියල්ල ඇමෙරිකාවේ වොෂිංටන් ඞීසීහි තිබෙන ඇමෙරිකානු රාජ්ය දෙපාර්තමේන්තුවට යවනු ලබයි. පුරවැසිභාවය ඉවත් කරගැනීම පිළිබඳ අවසන් තීන්දුව ගන්නේ එම දෙපාර්තමේන්තුවයි. ඉන්පසුව ඇමෙරිකානු රාජ්ය දෙපාර්තමේන්තුව විසින් පුරවැසිභාවය අත්හැරීමේ සහතිකයක් පුරවැසියාට නිකුත් කරනු ලබයි. එය තැපෑලෙන් පුරවැසියා වෙත එවනු ඇත. පුරවැසිභාවය අත්හැරියා ලෙස සලකන්නේ එම ලිපිය නිකුත් කිරීමෙන් පසුවය. ඉන්පසුව පුරවැසිභාවය අත්හරින ලද පුද්ගලයාගේ නම ඇමෙරිකාවේ ෆෙඩරල් රෙජිස්ටර් වෙබ් අඩවිය මාස තුනකට වතාවක් ප්රසිද්ධ කරන ඇමෙරිකානු පුරවැසිභාවය අත්හරින ලද පුද්ගලයන්ගේ නම් ලැයිස්තුවට ඇතුළත් කරයි.
පිටපතක් ආගමන පාලකවරයාට
තමා ළඟ පුරවැසිභාවය අත්හැරීමේ සහතිකයෙහි පිටපතක් ඇති බව කීවද ආගමන විගමන පාලක ජෙනරාල්වරයාට තවමත් එවැනි පිටපතක් ලබාදී නැති බවද එහි අභ්යන්තර තොරතුරු අපට පවසයි. ලංකාවේ ලියකිවිලි අනුව ඔහු තවමත් ද්විත්ව පුරවැසියෙකි. 19 වැනි සංශෝධනය අනුව ද්විත්ව පුරවැසියෙකුට ජනාධිපතිවරණයට ඉදිරිපත් විය නොහැක. තමා තවදුරටත් ද්විත්ව පුරවැසියෙකු නොවන බව ආගමන හා විගමන දෙපාර්තමේන්තුවට දැනුම් දිය යුතුය. මැතිවරණ කොමිෂන් සභාවට අදාල පුද්ගලයා ද්විත්ව පුරවැසියෙක්දැයි විමසන්නේ ආගමන විගමන පාලක ජෙනරාල්වරයාගෙන්ය.
ඇත්ත වශයෙන්ම ඇමෙරිකානු පුරවැසිභාවය ඉවත් කරගැනීම ගැන විවිධාකාර ඇමෙරිකානු මාධ්ය වාර්තා, ඇමෙරිකානු රජයේ වෙබ් අඩවිවල ඇති කරුණු ආදි මූලාශ්ර ඇසුරු කරද්දී විවිධාකාර තොරතුරු දකින්නට ලැබෙයි. උදාහරණයක් ලෙස ඇමෙරිකාවේ යම් පුරවැසියෙකුට එරෙහිව නඩුවක් ක්රියාත්මක වෙන අතර පුරවැසිභාවය ඉවත් කරගැනීම කළ නොහැක්කක් බව ඇතැම් මූලාශ්රවල ඇති අතර තවත් මූලාශ්රවල ඇත්තේ නඩුවක් ක්රියාත්මක වන අතරේ වුව ඇමෙරිකන් පුරවැසිභාවය ඉවත් කළ හැකි බවය. එහෙත් ඕනෑම පුරවැසියෙකුට කැමති මොහොතක පුරවැසිභාවය ඉවත් කරගැනීමට ඇති අයිතියට ඇමෙරිකාව මුල් තැන දෙන බව ඇමෙරිකන් රජයේ පැහැදිලි ප්රතිපත්තියකි.
ජනාධිපති වුණත් අමෙරිකාව පස්සෙන්
එහෙත් නීතිය අනුව ගෝඨාභය රාජපක්ෂගේ ඇමෙරිකන් පුරවැසිභාවය පිළිබඳ අපූරු කාරණාවක් ඇත. ඉතා පැහැදිලිව ඇමෙරිකානු රජයේ වෙබ් අඩවිවල තිබෙන්නේ ඇමෙරිකානු පුරවැසිභාවය ඉවත් කරගත් පුද්ගලයෙකු ඇමෙරිකානු පුරවැසියෙකුව සිටියදී යම් වරදක් කර ඇතැයි ඇමෙරිකානු අධිකරණයකදී ඔප්පු වුවහොත් හෝ, ඔහු අපරාධයක් කළ බවට ඇමෙරිකානු ආරක්ෂක අංශවලින් පරීක්ෂණයක් ආරම්භ කළහොත් ඔහු එයට මුහුණදිය යුතු බවය. පුරවැසිභාවය අත්හැර සිටියත් ඔහු එවැනි පරීක්ෂණයකට මුහුණදිය යුතුය. පුරවැසියෙකුව සිටියදී කළ වරදකට ඔහු අත්අඩංගුවට ගැනීමට ඇමෙරිකාවට නියෝග කළ හැකිය. ඒ අනුව වැරදීමකින් හෝ ජනාධිපතිවරණයට නාමයෝජනා ඉදිරිපත් කොට, ගෝඨාභය රාජපක්ෂට ජනාධිපතිවරයා වෙන්නට පුළුවන් වුණත් ඉන්පසුව වුව ඔහුව අත්අඩංගුවට ගැනීමේ නියෝගයක් ඇමෙරිකාව නියෝග කිරීමේ යම් අවදානමක් ඇත.
ඇමෙරිකානු අධිකරණවල අප දැනුවත්ව ඔහුට එරෙහිව සිවිල් නඩු දෙකක් විභාග වන බවත් අමතක නොකළ යුතුය. අපරාධ නඩුවකින් ඔහු වරදකරු වීම හා ඔහු ලංකාවේ ජනාධිපතිවරයා වීම යන දෙකම උපකල්පනය කළොත් ඇමෙරිකානු ආණ්ඩුවේ අත්අඩංගුවට පත් නොවීමට ලංකාව ඇතුළේ සැඟවී සිටින ජනාධිපතිවරයෙකු ශ්රී ලංකාවට ලැබීමේ ඉඩක්ද පවතී.x