රන්ජන් රාමනායකගේ ප‍්‍රකාශය නිසා සංඝ සමාජයට යම් අවමානයක් සිදුවීද? රන්ජන් කළ ප‍්‍රකාශයෙන් සංඝ සමාජයට සිදුවූ අවමානය මෙහිදී එව බලව යන බෞද්ධ ඉගැන්වීම ගුරුකොට විමසා බැලෙයි.
මිරිහාන පොලිසියේදී රන්ජන් රාමනායකට සටන්කාමී භික්‍ෂු පිරිසක් හමුවිය. එහිදී මිත‍්‍රශීලීව එක් භික්‍ෂුවක් රන්ජන්ට කීවේ වැරදි කළ අයට ඒවා කියන ලෙසය. අස්ගිරියට ගොස් රන්ජන් සමාව ගත්තාට කළ චෝදනාවල ඇත්ත නැත්ත එසේමය. වැරදි සිදු කිරීම සහ සිදුවීම මිනිසුන්ට අනන්‍ය ලක්‍ෂණයකි. ඒවා ගිහි පැවිදි ස්ත‍්‍රී පුරුෂ ආගමික දේශපාලනික භේදයෙන් ආපසු දමාගැසීම යහපත් නැත. ඒ අර්ථයෙන් රන්ජන් මිනිස් සංහතියෙන්ම සමාව ගත යුතුු වේ. ඒ ප‍්‍රකාශයට තටු ලැබී ඉගිලූණේ සමහර භික්‍ෂුන් මාධ්‍ය රිද්මයට පාරේ කාවඩි නැටීම නිසා ය.
ථේරවාද පනත, ත්‍රෛනිකායික මහ නාහිමිවරුන් භික්‍ෂු සමාජයේ යහපැවැත්ම අපේක්‍ෂාවෙන් කළ යෝජනාවකි. අස්ගිරි පන්සලේ සමහරු ඊට අදත් විරුද්ධය. හේතුව, මහින්ද රාජපක්‍ෂ ඊට විරුද්ධ වීමය. තේරුම, භික්‍ෂු සමාජයට ආවේණික ශික්‍ෂණය ගුණගරුකභාවය පිළිබඳ දිග පළල තීරණය කිරීම නාහිමිවරුන් රාජපක්‍ෂලාට පවරා ඇති බවය. එවැනි පසුබිමක රන්ජන්ලාද බඩ පිනුම් ගසති. මාධ්‍යයෙහි සැරිසරන භික්‍ෂූන් අතර, සිය සිරුරෙහි කොටාගත් ඇග මස් විනිවිද ගිය පිහියක රූපය සහිත පච්චය වැසෙන්නට පාරුපන සම්ප‍්‍රදායකට අනනුකූලව, සිවුරක් පටලා ගත් පච්චකාරයෙක්ද නිතර අතපය විසි කරයි. දද කුෂ්ට කබර පච්ච සිරුරේ ඇති එවුන් පැවිදි නොකිරීම සාසනික රීතියකි. දේශපාලන නිල් බාල්දියේ වැටුණ මේ නරියාද තෙයිය සංවාසිකයෙකි.
අටුලූගම ෆාතිමා හයිෆා පිළිබඳ සිද්ධිය ගැන ලියන ‘අනිද්දා’ පත‍්‍රයේ කේ. සංජීවට අනුව, එය දැලි පිහියෙන් කිරි කෑමකි. රන්ජන්ට එරෙහි භික්‍ෂු විරෝධය ගැන කතා කිරීමද, එතරම්ම අවදානම් ය. ෆාතිමා හයිෆා කළ වරද, බෞද්ධයෙකු කසාද බැඳීම නොවේ. ඒ පුද්ගලයා මුස්ලිම් ආගම වැළඳ නොගැනීමය. ෆාතිමා හයිෆාගේ පවුල මුස්ලිම් සමාජයේ විරෝධයට ගොදුරු වන්නේ ඒ නිසාය. මුස්ලිම් සංස්කෘතියට එරෙහිව ඇය පල්ලි නොගියේලූ. කළු නොඇන්දේලූ. දරවන් සිංහල පාසලට යැව්වේලූ. බයික් පැද්දේලූ. මේ කරුණු හෙළිකළ පසුව ෆාතිමා හයිෆා, ලිංගික ශ‍්‍රමිකයෙකු බව කීහ.
එය කාන්තාවකට එරෙහි බරපතළ අපහාසයකි. ඇයගේ සැමියා මුස්ලිම් ආගම වැළඳ ගත්තා නම්......, රන්ජන් අස්ගිරි පන්සලට ගියා මෙන් සියල්ල අවසන්ය. සිද්ධාර්ථ ගෞතමයන් සූස්ති උරා බිව් බව කී, භික්‍ෂූන්ට අපහාස කළ රන්ජන්ගේ කුණු කතාව ගෙන්ගෙට බෙ¥, ‘දෙරණ’ හිමිකාර දිලිත් ජයවීර ගැන භික්‍ෂුවක් තබා පච්ච කාරයෙකුවත් කට හෙල්ලූවේ නැත. අස්ගිරියට කැඳවූයේද නැත. හේතුව දිලිත්ගේ දේශපාලනය රන්ජන්ගේ දේශපාලනයට වෙනස් නිසාය. මුස්ලිම් කාන්තාවකට තමන් කැමති සැමියෙකු තෝරා ගැනීමේ අයිතිය මෙන්ම, දිලිත් ජයවීරට ඇති සිවිල් අයිිතිය රන්ජන් රාමනායකටද තිබිය යුතු වේ. මෙහිදී මුස්ලිම් ප‍්‍රජාව සහ බෞද්ධ භික්‍ෂුව කරන්නේ එකම වරදකි. අටුලූගම ෆාතිමා හයිෆාවත් රන්ජන් රාමනායකවත් ගස් බැන්දේ බෞද්ධ මුසල්මාන මූලධර්මවාදීන් නොවේද? හිරබත් කමින් සිට, සිරිසේන නිසා, සිවුර බේරාගත් ගලගොඩඅත්තේ රන්ජන්ගේ කනට ගසනවා කීම පච්චකාරයෙකුට මිස භික්‍ෂුවකට නොගැළපේ. අපරාධ නඩුවක චුදිතයෙකු වී දකුණු පළාතෙන් පලා ගිය මිගෙට්ටුවත්තේ සුමිත්ත භික්‍ෂුවට මල්වතු විහාරයෙන් උපසම්පදාව නොලැබිණ. රාජපක්‍ෂ නිර්දේශයෙන් සුමිත්තට උපසම්පදාව සමග නායක පදවියක්ද සමග අස්ගිරි පාර්ශ්වයෙන් ලැබිණ.
එකී මිගෙට්ටුවත්තේ සුමිත්ත වර්තමානයේ වයඹ පරිවේනාධිපති සංගමයේ ලේඛකාධිකාරි මෙන්ම, කල්පිටිය ශාසනාරක්‍ෂක බලමණ්ඩලයේ ප‍්‍රධානියෙකි. මල්වතු මහ නාහිමියන් තායිලන්තයට වැඩම කර සිටියදී 2017 ඔක්තෝබරයේ මහනුවර රන් අවුද මණ්ඩලයේදී නැති ව්‍යවස්ථාවකට එරෙහිව විදේශගතව සිටි මල්වතු මහ නාහිමියන් සහභාගි වුණා කියමින් ප‍්‍රකාශ නිකුත් කළ පච්චකාරයා කවුද? ගල්කිස්සේ මියෙන්මාර් සරණාගත කඳවුරට පහර දී අත්අඩංගුවට පත් ව්‍යාජ ගිහි හැඳුනුම්පත්ද සන්තකයේ තිබී අසුවූ අරඹේපොල රතනසාර කුමන නිකායකට අයත් භික්‍ෂුවක්ද?
නිල් බාල්දියේ වැටුණ නරියා පන්නා දැමීමට හිවලූන්ට පැවති ශක්තිය සාසන ගෞරවය නිසා මෙහිදී තක්සේරු කරන්නේ නැත. වර්තමාන සංඝ සමාජය මෙවැනි පල් හොරුන්ගෙන් අසෝබනව පවතී. මාගම් සෝලියකදී මෙන්ම, දේශපාලනයෙදී භික්‍ෂුන් ගරු නම්බු අපේක්‍ෂා නොකළ යුතු වේ. රන්ජන්ගේ කතාව ඇසූ සමහර පච්චකාරයෝ, සිරිකොත වටලනවා කියා තර්ජනය කළහ. රාජිත සේනාරත්නලාට ගම්පහ වෙහෙර විහාරවලට තහංචි පැනවූ ගම්පහ ශාසනාරක්‍ෂක මණ්ඩලයේ තනතුරුලාභී තෙය්‍ය සංවාසිකයා පහලගම සෝමරතන නම් වේ. හෙතෙම මහා බි‍්‍රතාන්‍යයේ අයිස්ල්වර්ත් අධිකරණය විසින් ළමා අපචාර සම්බන්ධව වැරදිකරු වී දඬුවම් ලැබීය. ඔහුද රාජපක්‍ෂ දේශපානයේ සිවුර එතූ බර අවියකි. රාජපක්‍ෂට කඬේ යන කුද්දටියේ ගිරිමානන්දලා, කිහිල්ලේ මයිලානන්දලා යටිගිරියේ බුද්ධඝෝෂලා කළ යුත්තේ සිරිකොත වැටලීම නොවේ. ස්වකීය නිකායික මූලස්ථාන වටලා මේ පල් හොරුන් පන්නා සසුන ආරක්‍ෂා කර දෙන ලෙස නායක කාරකාදින්ට බල කිරිමය. ථේරවාද පනත එපා කියන චීවරධාරීන් පන්සලෙන් එළවා ගන්ට මහ නාහිමිවරු අසමත්ය. වරක් උඩුවේ ධම්මාලෝක සහ අතුරලියේ රතන ආදි රාජපක්‍ෂ නිකායේ භික්‍ෂුන් මල්වතු මහ නා හිමියන්ට තර්ජනය කළේ රාජපක්‍ෂලාගේ උවමනාවටය. 2004දී පාර්ලිමේන්තුවේදී රාජපක්‍ෂලාගේ වාසියට මර්වින් සිල්වා කොලොන්නාවේ සුමංගල හිමියන්ගේ වෘෂණ කෝෂ මිරිකා දැමූ අවස්ථාවේ කුද්දටියේ ගිරිමානන්දලා, යටිගිරියේ බුද්ධඝෝෂලා බලා සිටියා මිස කටක් හෙල්ලූවේ නැත. උතුරු දෙමළ ජාතික මන්තීී‍්‍රවරියක ඊට විරුද්ධ වුණා මිස, පවිත‍්‍රා වන්නිආරච්චිලා හැරී බැලූවේද නැත.
ජනවාරියේ රාජපක්‍ෂලා එළවා දැම්මාහ. තේරවාද පනත නීතිගත කිරිමට දෙවරක් පාර්ලිමේන්තුවට ඉදිරිපත් විය. එය සම්මත වී නම් සංඝ සමාජයට මේ හෙණය වදින්නේ නැත. භික්‍ෂුන් දේශපාලනයට පිවිසීමට තහනම් කරමින් නවසිය හතලිස් ගණන්වලදී සියම් මහ නිකාය නිවේදනයක් නිකුත් කළේය. ප‍්‍රකට මාධ්‍යවේදී හේමපාල මුනිදාස කීවේ, එවැනි නිවේදන නිකුත් කිරීමට වඩා පන්සල් මළුවේදී සැදැහැතියන්ගේ පයට පෑගෙන ඇසට පෙනෙන අරක්කු බෝතල් මූඩි ඉවත් කිරීම වඩා වැදගත් බව ය. 1956දී සර් ජෝන් දුස්සීලයන්ගේ තට්ටයේ තාර ගාන්නට කතා කළේය. හතලිස් පනස් ගණන්වල අත්දැකීම් අපට නැත. නවසිය හැට ගණන්වල නම්, කැලණි විශ්වවිද්‍යාල ශිෂ්‍ය ගහනයෙන් අඩකට ආසන්න වූ ශිෂ්‍ය භික්‍ෂූන් දැක්මෙන් ප‍්‍රසන්න වූහ. පැවැත්මෙන් සුපේෂල ශික්‍ෂාකාමී වූහ. සාමාන්‍ය භික්‍ෂුන් වහන්සේ අදටත් එසේම බව ගෞරවයෙන් කිව යුතුය. 2016 පළවූ ්‍යෑ නම් සගරාව ‘‘ඔබේ දේශපාලන වීරයා රනිල්ද මෛති‍්‍රද විජයද’ විමසීය. ‘මගේ වීරයන් ගෞතම බුදුරජාණන් වහන්සේ සහ යේසුස් කි‍්‍රස්තුස් වහන්සේ’’ යන්න රන්ජන්ගේ පිළිතුර විය. වරද හේමපාල මුනිදාසලාගේ සර් ජෝන්ලාගේ, රන්ජන් රාමනායකලාගේ නොවේ. ථේරවාද පනත වැළකීීමට රාජපක්‍ෂලාට උදව් දෙන කාසාව කණ්ඨකයන්ගේය.
භික්‍ෂුන්ට නාම යෝජනා නොදීමේ එජාප ස්ථාවරය අදටත් එසේමය. ඊට සාපේක්‍ෂකව රාජපක්‍ෂලා භික්‍ෂුත්වය අවභාවිත කරමින් සිටිති. තෝරා ගත හැක්කේ මහින්දට කඬේ යාම හෝ භික්‍ෂු ගෞරවය රැුක ගැනීම යන දෙකින් එකකි. ඒ දෙකම කළ නොහැකි නම් බුද්ධ කාලයේ චබ්බග්ගිය භික්‍ෂුන් අනුව යමින් හතර පාරාජිකා ආදි භික්‍ෂු විනය සංශෝධනය කර චීවරයෙන් වසා ගත හැකි අපචාර ලැයිස්තුවක් ගැසට් කරවා ගතයුතුු වේ. රට තුළට මහා බි‍්‍රතාන්‍යයේ අපද්‍රව්‍ය ගෙනඒමට අවසර දුන් පාලකයන් මෙය කරනවාමය. මේ ආරවුල බේරීම සඳහා, භික්‍ෂුන් රටේ නීතියට යටත් නැති බවට සංඝානත්තියක් නිකුත් කිරීම හෝ ථෙරවාද පනත සම්මත කොට නිකාය කතිකාවත් නීත්‍යනුකූල කිරීම යන එක් පියවරක් වහා ගැනීමට ත්‍රෛනිකායික මහා සංඝයා වහන්සේ පියවර ගත යුතුවේ.x
x නීතිඥ චන්ද්‍රසිරි සෙනෙවිරත්න
