ජනාධිපති මෛත්රීපාල සිරිසේන ජුනි 26 වැනිදා ජනාධිපති මන්දිරයේදී මාධ්ය ආයතන ප්රධානීන් හමුවූ අවස්ථාවේදී රටේ දැන් පවතින අස්ථාවරත්වයට හේතුව 19 වැනි සංශෝධනය බව ප්රකාශ කර තිබුණි. 19 වැනි සංශෝධනය නිසා රටේ නායකයන් දෙදෙනෙකු බිහිවූ බවත්, මීළඟට පත්වෙන ජනාධිපතිවරයා 19 වැනි සංශෝධනය අහෝසි කළ යුතු බවත් ජනාධිපතිවරයා ප්රකාශ කර තිබුණි.
මෙහි සඳහන් වෙන්නේ එම සංශෝධනය සම්මත කරගැනීම වෙනුවෙන් වෙහෙස වූ නීති විශාරදයන් දෙදෙනෙකු වන ආචාර්ය ජයම්පති වික්රමරත්න හා ලාල් විජේනායක දෙපළ අනිද්දා වෙත ජනාධිපතිවරයාගේ විවේචනය පිලිබඳව දැක්වූ අදහස් හා ජනාධිපති මෛත්රීපාල සිරිසේනම 2015 අපේ්රල් 27 වැනිදා 19 වැනි සංශෝධනය පිලිබඳව පැවති පාර්ලිමේන්තු විවාදයට සහභාගී වෙමින් දැක්වූ අදහස්ය. 19 වැනි සංශෝධනය පාර්ලිමේන්තුවේදී සම්මත කරනු ලැබුවේ ඉන් පසු දිනයේ, එනම් අපේ්රල් 28 වැනිදාය.
එය මහා පුණ්ය කර්මයක් .
ජනාධිපති මෛත්රීපාල සිරිසේන ( 2015 දී *
2015 ජනවාරි 08 වන දා පැවති ජනාධිපතිවරණයෙන් මේ රටේ ජනතාව මා ජනාධිපතිවරයා වශයෙන් තෝරා පත්කර ගත්තා. ඒ තෝරා පත්කර ගැනීමේ ප්රතිඵලයක් විදියටයි අද දහනවවන ආණ්ඩුක්රම ව්යවස්ථා සංශෝධනය පනත් කෙටුම්පත පාර්ලිමේන්තුවේ දෙවැනි වර කියවීම සඳහා ඉදිරිපත් කිරීමට ඉඩ ලැබී තිබෙන්නේ.
මගේ මතකයේ හැටියට 1999 වර්ෂයේදී එක්සත් ජාතික පක්ෂයේ වාර්ෂික සමුළුවේදී විධායක ජනාධිපති ධුරයේ බලතල ඉවත් කිරීම සම්බන්ධයෙන් එක්සත් ජාතික පක්ෂය පළමුවන වරට යෝජනාවක් සම්මත කරනු ලැබුවා. මේ රටේ අනෙකුත් දේශපාලන පක්ෂ, රට පිළිබඳව ආදරයක් ගෞරවයක් තිබෙන, රටේ නිදහස හා ප්රජාතන්ත්රවාදය ආරක්ෂා කිරීමට කැපවී සිටින ඒ සෑම කෙනෙකුම ඒ පිළිබඳව එක මතයකට ආවා. මේ රටේ උගතුන්, බුද්ධිමතුන්, සමාජය පිළිබඳව විවිධ විශ්ලේෂණයන් විචාරයන් කරන සියලූ අංශ දේශපාලන වේදිකාවේ පමණක් නොව ජනමාධ්ය, මාධ්යවේදීන් ඒ ආදී සියල්ලෝම විධායක ජනාධිපති ධූරයේ තිබෙන අසීමිත බලතල ඉවත් කිරීම හෝ, එසේ නැත්නම් මේ ධූරය සම්පූර්ණයෙන්ම ඉවත් කිරීම සම්බන්ධයෙන් එක ස්ථානයකට පැමිණියා. ඒ පොරොන්දුව පිට මා පසුගිය ජනාධිපතිවරණයේදී පොදු අපේක්ෂකයා වශයෙන් ඉදිරිපත් වුණා.
දහනවවන ආණ්ඩුක්රම ව්යවස්ථා සංශෝධනයෙන් අප බලාපොරොත්තු වන කාර්යය මොකක්ද? මට මතකයි, 1994 වර්ෂයේදී පොදුජන එක්සත් පෙරමුණ යටතේ ජනාධිපතිවරණයට චන්ද්රිකා බණ්ඩාරණායක කුමාරතුංග මැතිණිය ඉදිරිපත් වුණු වෙලාවේ එතුමියගේ මැතිවරණ ප්රකාශනයේ විධායක ජනාධිපති ධුරයේ බලතල අහෝසි කිරීම පිළිබඳව ඉතා පැහැදිළිව සඳහන් කළා. ඒ වාගේම 1999 චන්ද්රිකා බණ්ටඩාරණායක මැතිනිය දෙවැනිවර ජනාධිපතිවරණයට ඉදිරිපත් වූ අවස්ථාවේදීත්, අද අපි ඉදිරිපත් කරන සංශෝධන ක්රියාත්මක කිරීම සම්බන්ධයෙන් එතුමියගේ මැතිවරණ ප්රකාශනයේ කරුණු ඉදිරිපත් කළා. මහින්ද රාජපක්ෂ මහත්මයා ජනාධිපති අපේක්ෂකයා වශයෙන් ඉදිරිපත් වුණු 2005, 2010, 2015 මැතිවරණ ප්රකාශන තුනෙන්ම ඉතා පැහැදිළිව සඳහන් කළා, විධායක ජනාධිපති ධුරයේ බලතල අහෝසි කිරීම සම්බන්ධයෙන්. ඒ නිසා අපි සෑම කෙනෙක්ම අද එක් මතයකට පැමිණ සිටිනවා.
විධායක ජනාධිපති ධූරයේ තිබෙන අසීමිත බලතල සම්බන්ධයෙන් අද මේ රටේ පොදු මහජනතාවට ඉතා හොඳ දැනුමක් තියෙනවා. පාසැල්වල ඉගෙනගන්නා දරුවන්ට මේ පිළිබඳව ඉතා හොඳ දැනුමක් තිබෙනවා. ස්වාධීන කොමිෂන් සභාවල වටිනාකම් සහ අගයන් පිළිබඳව පාසැල් දරුවාගේ සිට සාමාන්ය පොදු මහජනතාවට පුලූල් අවබෝධයක් තිබෙනවා. මේ ගරු සභාව නියෝජනය කරන සෑම දේශපාලන පක්ෂයක්ම බලාපොරොත්තු වන රටේ ජනතාවගේ නිදහස සහ ප්රජාතන්ත්රවාදය තහවුරු කිරීමේ ඉතාම උතුම් වූ කාර්යකටයි අප කැපවී සිටින්නේ.
මගේ මැතිවරණ ප්රකාශනයේ තිබුණා, මේ බලතල ඉවත් කිරීම සම්බන්ධව. බලතල ඉවත් කිරීම සම්බන්ධයෙන් මේ ගරු සභාව නියෝජනය කරන දේශපාලන පක්ෂත්, නීති ක්ෂේත්රයේ අයත් ඒ හැම අංශයක්ම කටයුතු කළා. ඒ කාර්යට අදාලව ව්යවස්ථානුකූලව හා නිත්යානුකූලව අවශ්ය ක්රියාමාර්ග ගැනීම සිදු කර තිබෙනවා. ගරු ශේෂ්ඨාධිකරණයේ පෙනී සිටි රජයේ නීතිපතිතුමා අප වෙනුවෙන් පැහැදිළි කළා, මේ බලතල ඉවත් කිරීම සම්බන්ධයෙන්. ඒ වාගේම මාගේ ව්යවස්ථා උපදේශකවරයා ගරු ශේෂ්ඨාධිකරණයට කරුණු ඉදිරිපත් කලා, මේ බලතල ඉවත් කිරීම සම්බන්ධයෙන්.
ඕනෑම රටක බලයට පත්වූ රාජ්ය නායකයෙක් මේ වාගේ බලතල තිබෙන තනතුරක බලතල ඉවත් කිරීම සම්බන්ධයෙන් මම තරම් නම්යශීලී වුණාය කියා මා හිතන්නේ නැහැ. ඒ සම්බන්ධයෙන් කළ හැකි හැම පරිත්යාගයක්ම මම කළා. බලතල ඉවත් කිරීමේ කාර්ය ව්යවස්ථානුකූලව, නිත්යානුකූලව, ආණ්ඩුක්රම ව්යවස්ථාවට එකඟව, ගරු ශේෂ්ඨාධිකරණයේ තීන්දුවලට එකඟව කිරීම සම්බන්ධයෙන් සියලූ අංශවලට අවශ්ය සහයෝගය මා ලබාදුන්නා.
පසුගිය මාස තුනක කාලය තුළ කථා කළ සැම උත්සවයකදීම, රැුස්වීමකදීම සැම තැනකදීම මම කිව්වා දහනවවන ආණ්ඩුක්රම ව්යවස්ථා සංශෝධනය සම්මත කරගැනීමේ වැදගත්කම සම්බන්ධව. මම ඒ තරම් නමන්යශීලී වුණේ, මේ බලතල ඉවත් කිරීම සම්බන්ධයෙන් පැහැදිලිවම එකඟතාවයක් ඇති කරගත්තේ මේ රටේ අනාගතයට ඇතිවන වැදගත්කම නිසයි.
ශීලාචාර සමාජයක් හදන්න, විනයගරුක සමාජයක් හදන්න, නිදහස හා ප්රජාතන්ත්රවාදය අගය කරන්න, පාර්ලිමේන්තුවට හිස නමන්න, තමන්ගේ ආණ්ඩු පක්ෂ්ය නිකුත් කරන දේවලට ඇහුම්කන් දෙන්න, තමන්ගේ කැබිනට් මණ්ඩලයට සවන් දෙන්න, තමන් නියෝජනය කරන දේශපාලන පක්ෂයේ මතයන්ට පොදුවන යෝජනාවන්ට එකඟ වෙන්න තමයි මේ සංශෝධන ගෙනෙන්නේ. එවැනි දේශපාලන ක්රමයක තිබෙන වැදගත්කම අපි තමුන්නාන්සේලා දන්නවා.
මේ අවස්ථාවේදී ප්රධාන වශයෙන්ම මම සඳහන් කරන්නට ඕනෑ, පසුගිය මැතිවරණ ප්රතිඵල ගත්තාම අප දෙදෙනාගේම මැතිවරණ ප්රකාශන දෙකේම ඉතාම පැහැදිළිව තිබෙනවා, විධායක ජනාධිපති ධූරයේ බලතල අහෝසි කිරීම පිළිබඳව. ප්රධාන අපේක්ෂකයන් දෙදෙනාට පාවිච්චි කළ සම්පූර්ණ ඡුන්දවල මේ දහනවවන ආණ්ඩුක්රම ව්යවස්ථාව සම්බන්ධයෙන් එකඟතාව තිබෙනවා. ඒ නිසා මෙය රටේ පොදු මහජනතාවගේ ඉතාම විශිෂ්ඨ වූ ජයග්රහණයක් ලෙසයි මම දකින්නේ.
අද අපට ලැබිලා තියෙන්නේ ඉතාම වැදගත් අවස්ථාවක්. රටේ නිදහස, ප්රජාතන්ත්රවාදය, මානව හිමිකම්, මූලික අයිතිවාසිකම්, යහපාලනය සම්බන්ධයෙන් මේ රටේ අද ජීවත්වන ජනතාවට සහ හෙට උපදින දරුවන් සඳහා ජාතික වශයෙන් වැදගත් වන්නා වූ දහනවවන ආණ්ඩුක්රම ව්යවස්ථා සංශෝධනයයි මේ ඓතිහාසික අවස්ථාවේදී සම්මත කරගනු ලබන්නේ. දහනවවන ආණ්ඩුක්රම ව්යවස්ථා සංශෝධනය පනත් කෙටුම්පත සම්මත කිරීම තුළින් එහි ඓතිහාසික ගෞරවය මේ ගරු සභාව අද නියෝජනය කරන මන්ත්රීවරුන් 225 දෙනාටම ලැබෙන බව මා විශ්වාසයෙන් සඳහන් කරන්නට ඕනෑ. ඒ වාගේම මුළුමහත් ශ්රී ලාංකික ජනතාවට මේ මහා උතුම් දායාදය වන නිදහස හා ප්රජාතන්ත්රවාදය භුක්ති විඳමේ අවස්ථාව සලසන්නට එය ප්රදානය කරන්නට අද මේ ගරු සභාව නියෝජනය කරන සියලූ දෙනාට අවස්ථාව ලැබීම මහා භාග්යයක්, පුණ්ය කර්මයක්, පින්වන්ත දෙයක්.
19 සම්මත වුණේ
දීර්ඝ සාකච්ඡුාවලින් පසුවයි
ආචාර්ය ජයම්පති වික්රමරත්න
ජනාධිතුමා ඡුන්දයේදී පොරොන්දු වුණ ආකාරයට හා ජනතාව බලාපොරොත්තු වුණ ආකාරයට තමයි 19 වැනි සංශෝධනය සම්මත කරගන්න නියමිතව තිබුණේ. එදා ඔහු ඒ වෙනුවෙන් පෙනී සිටියා. දැන් එතුමා අදහස් වෙනස් කිරීම ගැන අපට කරන්න දෙයක් නැහැ.
19 වැනි සංශෝධණය කෙටුම්පත් කරන කමිටුවක් හිටියා. ඒකට කිට්ටුවෙන් වැඩකළා කැබිනට් මණ්ඩලයේ අනුකමිටුවක්. අගමැතිවරයාගේ ප්රධානත්වයෙන් යුතුව. එතැන හැම පක්ෂයකම නියෝජිතයෝ හිටියා. අපේ දායකත්වයක් තිබුණු බව ඇත්ත. එහෙත් 19 සංශෝධනය කැබිනට් මණ්ඩලයේ දීර්ඝ වශයෙන් සාකච්ඡුා කලා.
ඊට අමතරව 2015 මාර්තු මාසයේදී ජනාධිපතිවරයා ජනාධිපති ලේකම් කාර්යාලයේදී දේශපාලන පක්ෂවල සාකච්ඡුාවක් කැෙක්ෂව්වා. ඒක මට හොඳට මතකයි. එතැනට එජනිස කණ්ඩායමත් ආවා. විමල් වීරවංශ, වාසුදේව නානායක්කාර වගේ ගොඩක් අය ආවා. ඒ ඔක්කෝම ඒ වෙනකොට තිබුණු කෙටුම්පත හොඳටම අධ්යනය කරලයි තිබුණේ. එතැනදී වගන්තියෙන් වගන්තිය සාකච්ඡුා කළා. නොයෙකුත් දේවල් වෙනස් කරන්න කියලා එතැනදී යෝජනා කළා. ඒවා පිළිගන්න සිද්ධවුණා. මොකද ආණ්ඩුවට බොහොම සුළු ආසන ප්රමාණයක් තමයි පාර්ලිමේන්තුවේ හිටියේ.
අද එක්සත් ජාතික පෙරමුණේ ඉන්න සමහරුත් එදා මේක දුර්වල කරන්න දායක වුණා. ඔවුන් සමහර තැන් දැක්කේ පාර්ලිමේන්තුව ශක්තිමත් කරන ප්රතිපාදන හැටියට නෙවෙයි, රනිල් වික්රමසිංහ කියන පුද්ගලයාව ශක්තිමත් කරන ප්රතිපාදන හැටියටයි. රනිල්ට බලය දෙන්න බැහැ කියලයි කිව්වේ. ඊට පස්සේ ජනාධිපතිවරයාගේ ශ්රීලනිපයෙන් ආපු අය පවා 19 වැනි සංශෝධනයේ සැර බාල කරන්නැයි කිව්වා. ඒ විදියට ජනාධිපති මෛත්රීපාල සිරිසේන පොරොන්දු වූ හා ජනතාව බලාපොරොත්තු වූ සංශෝධනය මුල් අදියරේදීම තනුක වුණා.
ඉන්පසුව ශේෂ්ඨාධිකරණයෙනුත් යම් දේවල් වෙනස් නොකළොත් ජනමතවිචාරණයකට යා යුතු බව කීවා. ඒ ගැන නම් අපේ පැමිණිල්ලක් නැහැ. මොකද ජනමතවිචාරණයකට නොගොස් සංශෝධනය කරන්න අපි එකඟ වුණානේ. ඊට පස්සේ පාර්ලිමේන්තුවේදී නැවතත් එජනිසය සංශෝධන යෝජනා ඉදිරිපත් කළා. ඒවාටත් එකඟ වෙන්න ආණ්ඩුවට සිද්ධවුණේ තුනෙන් දෙකක් නැති නිසා.
19 වැනි සංශෝධනයේ ගැටලූ තියෙන බව මම හැමදාම කිව්වා. අදත් කියනවා. රාජ්යයේ ශීර්ෂයේ එකිනෙකා තරඟ කරන බල කේන්ද්ර දෙකක් තියෙනවා. ජනාධිපතිවරයා හා අගමැතිවරයා කියන දෙපාර්ශ්වය අතර තරඟයක් තියෙනවා. කොල්වින් ආර් ද සිල්වා මහත්තයා විධායක ජනාධිපති ක්රමය හදනකොට කීවෙත් ඔය විදියට රාජ්ය ශීර්ෂයේ එකිනෙකා තරඟ කරන බල කේන්ද්ර දෙකක් හදන්න එපා කියලයි.
කෙසේ වෙතත් අස්ථාවරත්වයට සැබෑම හේතුව තමයි ජනාධිපතිවරයා සහ අගමැතිවරයා එකට වැඩ කරන්න එකඟ වී බලයට පත්වුණත්, දැන් ඒ දෙදෙනා එකට වැඩ නොකරන තත්වයක් පැවතීම.
19 වැනි සංශෝධනයේ යම් දුර්වලතා තියෙන බව ඇත්ත. ඒත් කරන්න ඕනෑ ආපස්සට යෑම නෙවෙයි. ජනාධිපතිවරයා කියන්නේ 19 වැනි සංශෝධනය අහෝසි කරලා 18 වැනි සංශෝධනයත් අහෝසි කරන්න කියලයි. එහෙත් 18 වැනි සංශෝධනය දැනටමත් අහෝසි කරලා අවසන්. එහෙත් 19 වැනි සංශෝධනය අහෝසි කිරීම සුදුසු දෙයක් නොවෙයි. අපි දැන් කරන්න ඕනෑ 19න් කරගන්න බැරිවුණ දෙවල් කිරීමයි.
19 වැනි සංශෝධනයේ දුර්වලතා තිබෙන බව අපිත් කියනවා. ඒත් ඒකෙන් ලැබුණු ජයග්රහණ වැඩියි. අද ඒකේ හොඳ දේවල් ඔක්කෝම අමතක කරලා. 18 වැනි සංශෝධනය අහෝසි කිරීම, ස්වාධීන කොමිෂන් සභා ශක්තිමත් කිරීම, පාර්ලිමේන්තුව ශක්තිමත් කිරීම, තොරතුරු ලබාගැනීමේ අයිතිය මූලික අයිතිවාසිකම්වලට ඇතුලත් කිරීම, ජනාධිපතිවරයාට තිබුණු මුක්තිය සීමා කිරීම, අධිකරණය සාපේක්ෂව ස්වාධීන කිරීම, නීතිපතිවරයාගේ ධුරකාලය සම්බන්ධයෙන් නිසි පියවරක් ගැනීම වගේ හොඳ දේවල් ගොඩක් තියෙනවා. මෛත්රීපාල සිරිසේන ජනාධිපතිවරයා ජනතාවට හා සෝභිත හිමියන්ගේ අවමංගල්ය උත්සවයේදී පැවසූ පරිදි විධායක ජනාධිපති ක්රමය අහෝසි කිරීම තමයි හොඳම දේ.
මේ පැමිණිලි
සාර්ථකත්වයෙහි ප්රතිඵලයි
නීතිඥ ලාල් විජේනායක
ඇත්තටම 19 වැනි ආණ්ඩුක්රම ව්යවස්ථා සංශෝධනය කියන්නේ 2015 ජනවාරි 08 වැනිදා ජනාධිපතිවරණය වෙනුවෙන් ජනතාවට දුන්න පොරොන්දු වලින් කොටසක් හරි ඉටු කරපු අවස්ථාවක්. ඒ ඡුන්දයට ජනාධිපතිවරයා ඉදිරිපත් වුණේ මේවා කරන බව පොරොන්දු වෙලායි. ඒ ජනාධිපතිවරණය දේශපාලන පක්ෂවලින් මෙහෙයවූ එකක් නොවෙයි. ජනතාව මෙහෙයවූ එකක්. මුලින්ම ජනාධිපති තනතුරේ බලතල අඩු කරන්න හා ඉන්පසුව සම්පූර්ණයෙන්ම විධායක ජනාධිපති ක්රමය අහෝසි කරන්න ඔහු පොරොන්දු වුණේ නැත්නම් ඔහුව අපේක්ෂකයා විදියට තෝරාගන්නේත් නැහැ.
පාර්ලිමේන්තුවට බලතල පැවරීමෙන් ජනාධිපතිවරයාගේ බලතල සීමා වුණා. ඒකෙන් ජනතාව ශක්තිමත් වුණා. අද ජනාධිපතිවරයා පාර්ලිමේන්තුවට වගකියන්න ඕනෑ. ඒකම තමයි අද ජනාධිපතිවරයාගේ ප්රශ්නය වෙලා තියෙන්නේ. තමන්ගේ බලතල අඩු වුණ එක. ඒක තමයි ජනාධිපතිවරයාගේ පැමිණිල්ලට ඇත්තම හේතුව. මට ඕනෑ විදියට සමහර දේවල් කරන්න බැහැ කියලා ජනාධිපතිවරයා හිතනවා ඇති. ඒ නිසා ජනාධිපතිවරයාගේ මේ පැමිණිලි කිරීම් 19 වැනි සංශෝධනයේ සාර්ථකත්වයෙහි ප්රතිඵල විදියට තමයි සලකන්න ඕනෑ.
දැන් ජනාධිපතිවරයාට ඕනෑ විදියට අධිකරණය, පොලීසිය, රාජ්ය සේවය පාලනය කරන්න අමාරු වෙලා ඉන්නවා. ඔහුට ඕනෑ වෙලාවට අත්අඩංගුවට ගැනීම් හා ඇප ලබාදීම් කරන්න බැරිවෙලා තියෙනවා. මානව හිමිකම් කොමිෂම ස්වාධීන හා ශක්තිමත් එකක් වෙනකොට මිනිස්සුන්ගෙ අයිතිවාසිකම් ශක්තිමත් වෙලා තියෙනවා. ඒ නිසා ඕනෑ විදියට මිනිස්සුන්ව මරලා පාරේ දාලා යන්න බෑ. පොලිස් නිලධාරීන්ව හෝ රාජ්ය නිලධාරීන්ව ජනාධිපතිවරයාට ඕනෑ විදියට මාරු කරන්න බෑ. මෑතකදී පොලිස්පතිවරයාව අස් කරන්නට ජනාධිපතිවරයා උත්සාහ කරද්දීත් පෙනෙන්න තිබුණේ ඒක. ඔක්තෝබර් 26 වැනිදා ජනාධිපතිවරයාගේ කුමන්ත්රණය නතර වුණේ අධිකරණය ස්වාධීණව කටයුතු කරපු හින්දා. අන්න ඒ සිදුවීම් නිසා තමයි ජනාධිපතිවරයා මේ පැමිණිලි කරන්නේ.
ඇත්තටම දැන් පවතින අස්ථාවරත්වයට හේතුව 19 වැනි සංශෝධනයෙන් බලතල අඩු කිරීම නෙවෙයි. තවත් බලතල අඩු නොවීම අද පවතින අස්ථාවරභාවයට එක් ප්රධාන හේතුවක්. අනෙක් පැත්තෙන් ජනාධිපතිවරයා ව්යවස්ථානුකූලව කටයුතු කරන්නේ නැහැ. ඒ නිසා ජනාධිපතිවරයාගේ බලතල තවත් අඩු කරන්න ඉදිරියේදී පියවර ගන්න ඕනෑ.