අඟහරුට වතුර කොහෙන්ද?

අද අඟහරු ග‍්‍රහලෝකය රතු පැහැයෙන් යුතු දැවැන්ත කාන්තාරයක්. මනුෂ්‍ය වර්ගයා අපේක්ෂිත අරමුණුවලට ළඟා වුණොත් තව වසර පන්සීයකුත් දහසකුත් පමණ කාලයක් ගෙවුණු තැන අඟහරු ලෝකය පෘථිවිය මෙන් දිස්වනු ඇති. නිල් පැහැයෙන් යුත් සාගරය, සුදු පැහැයෙන් යුත් වළාකුළු, ලා කොළ පැහැයෙන් යුත් ගස්වැල් අඟහරු ලොව පෙනෙන්නට තිබේවි. ඒ අඟහරු ලෝකය ටෙරාෆෝම් කරන්නට හෙවත් ජීවත්වීමට ගැලපෙන ලෙස සම්පූර්ණයෙන්ම වෙනස් කරන්නට අවශ්‍ය තාක්ෂණික දැනුමත් වුවමනාවත් දැනටමත් මනුෂ්‍ය වර්ගයා සතුව තිබෙන නිසා.

පසුගිය සතියේ අප අඟහරු ලෝකයට යෑමට අප සතුව තිබෙන තාක්ෂණය ගැනත්, 2024 පමණ වෙද්දී අඟහරු ලෝකයට පළමු කණ්ඩායම යැවීම ගැනත් කතාකළා. අඟහරු ලොවට යන පළමු කණ්ඩායමට නැවත එන්නට නොහැකි බවත් ඔවුන් එහි යන්නේ පදිංචි වෙන්නට බලාගෙන බවත් අප කීවා. මෙවර අප කතාකරන්නේ අඟහරු ලෝකයේ මනුෂ්‍යයන් ජීවත්වෙන්නේ කෙසේද යන්නයි.

අඟහරු මොනවගේද?

අඟහරු කියන්නේ පෘථිවියට වඩා භාගයකටත් වඩා පුංචි ග‍්‍රහලෝකයක්. එහෙත් පෘථිවියේ භූමි තලයෙන් වැඩි කොටසක් සාගරයෙන් වැසී තිබෙන නිසා අඟහරු ලෝකයේ මතුපිට පොළෝතලය හා පෘථිවියේ මතුපිට පොළෝතලය බොහෝදුරට එකිනෙකට සමානයි. අඟහරු ලොව වායුගෝලය පෘථිවියේ වායුගෝලය මෙන් සිය ගුණයක් තුනීයි. අනිවාර්යයෙන්ම අඟහරු වායුගෝලයේදී අපට හුස්මගත නොහැකියි. එහි වායුගෝලයෙන් සීයට 96ක් තිබෙන්නේ කාබන්ඩයොක්සයිඞ් වායුවයි.

එමෙන්ම අඟහරු ලෝකය අධිශිතලකින් යුතුයි. වැඩිපුරම අඟහරු මතුපිට අපට දරාගත නොහැකි තරම් ශීතලයි. එහෙත් නොසිතූ ලෙස අපට දරාගත නොහැකි තරම් උෂ්ණත්වය වැඩි වෙන්නටත් ඉඩ තියෙනවා. එමෙන්ම අඟහරු ලෝකයේ පෘථිවියට මෙන් ඕසෝන් ස්ථරය වැනි ආවරණයක් නැහැ. ඒ නිසා අභ්‍යවකාශයේ තිබෙන භයානක කිරණ වර්ගවලට අඟහරු මතුපිට නිරාවරණය වෙනවා. එවැනි ඇතැම් කිරණ වර්ග රයිෆල් උණ්ඩය තරම් මාරාන්තිකයි. ඒ නිසා අපේ හම අඟහරු මතුපිටට නිරාවරණය කරන්නත් බැහැ.

අඟහරු ලොව දිනයක දිග පෘථිවියේ දිනයක් තරම්ම වෙනවා. විනාඩි නවයක් පමණ දිග වැඩියි. එහෙත් අඟහරු ලොව ඍතු වගේම අවුරුදුත් පෘථිවියේ වගේ දෙගුණයක් දීර්ඝයි. අඟහරු ලොව ගුරුත්වය පෘථිවියට වඩා බොහෝ අඩුයි. ඒ නිසා සැහැල්ලූ අභ්‍යවකාශ ඇඳුමක් හැඳ අඟහරු ලෝකයේ එළියට පහළියට බහින කෙනෙකුට උඩ පනිමින් පියාඹන්නට පුලූවන්. මේ සියලූ කාරණා නිසා අඟහරු ලෝකය අපේ පෘථිවිය වගේ නැහැ.

අලූත් ඉඩමක් අරගෙන නිවෙසක් තනා පදිංචි වෙන තරම් පහසුවෙන් අඟහරු ලොව පදිංචි විය නොහැකියි. එය පැහැදිළියි. එහෙත් අඟහරු ලෝකයේ මිනිසුන්ට අවශ්‍ය වන කාබන්ඩයොක්සයිඞ්, නයිට‍්‍රජන්, ජලය ඇතුලූ මූලික ද්‍රව්‍ය ගණනාවක් තියෙනවා. එය මිනිස් දැනුම, ධනය හා ධෛර්ය, ඉවසීම වැනි සියලූ ලක්ෂණවල උපරිමය අවශ්‍ය වෙන ව්‍යාපෘතියක්. වසර දහස් ගණන් ගතවිය හැකි ව්‍යාපෘතියක්.

කරන්නේ කෙලෙසද?

ඇත්තටම අඟහරු ගමන සාර්ථක වෙන්නට මනුෂ්‍යයන් සතු සොයායෑමේ ගුණය, ධෛර්යය, ශක්තිය, කැපකිරීම් වගේ යහපත් ලක්ෂණ පමණක් හේතුවෙන්නේ නැහැ. මනුෂ්‍යයන් සතු නරක යැයි හඳුන්වන ගතිලක්ෂණ බොහොමයක් අඟහරු ගමන සාර්ථක කරන්නට හේතුවෙනවා. ධනය, බලය, ගෞරවය කෙරෙහි මනුෂ්‍යයන් සතු ආශාරව අඟහරු ගමන සාර්ථක කරනවා. අනෙක් ජාතිය පරයා නැඟීසිටීමේ ජාතිවාදී ගතිලක්ෂණත් අඟහරු ගමන සාර්ථක කරන්නට හේතුවෙනවා.

රාජ්‍යයන් හා සමාගම් අතර ඇතිවුණු තරඟකාරී තත්වය නිසා එකිනෙකා අභිබවමින් තාක්ෂණික ජයග‍්‍රහණ ලැබීමට ඒවාට ඇති වුවමනාව අඟහරු ගමනට අවැසි තාක්ෂණය ලබාදුන්නා.

අඟහරු ලොව ජීවත්වීම ගැන පසුගිය කාලයේ ලොකුම සංවාදයක් ඇතිකළේ ‘මාර්ස් වන්‘ නම් නෙදර්ලන්ත සමාගමක් ගෙනගිය ව්‍යාපෘතියකුයි. එම ව්‍යාපෘතියෙන් කළේ අඟහරු ලොව ජීවත්වෙන්නට කැමති පුද්ගලයන් ලොවපුරා විවිධ තැන්වලින් ගෙන්වාගෙන රියැලිටි තරඟයක් මෙන් විවිධ පරීක්ෂණ කරමින් ඔවුන් අතරින් අඟහරු ලොව ජීවත්වීමට සුදුසුම අය තෝරාගෙන පුහුණු කිරීමයි. ඒත් මාර්ස් වන් සමාගම කළේ බොරුවක්. අඟහරු යන්නට කිසිම ව්‍යාපෘති සැලසුමක් ඔවුන්ට තිබුණේ නැහැ. ඔවුන් අඟහරු තේමා කරගෙන රියැලිටි වැඩසටහනක් කළා වාගෙයි. ඔවුන්ගේ බොරුව හෙළිවෙද්දී 2019 ජනවාරි මාසයේදී එම සමාගම බංකොළොත් වී තිබුණා. එහෙත් එවැනි ව්‍යාජ අරමුණු සහිත සමාගම් ගෙනගිය සමාගම්වලිනුත් සිද්ධවුණේ අඟහරු සංවාදය ගව් ගණන් ඉදිරියට යෑමයි.

කවුද කරන්නේ?

තවදුරටත් අඟහරු ලොව පදිංචි වීමේ සටන රජයන් අතර සටනක් නොවෙයි. නාසා සමාගමටත් තවදුරටත් මෙතරම් දැවැන්ත ව්‍යාපෘති සිදුකරන්නට තරම් මුදල් නැහැ. ඒ නිසා මේ සටන පෞද්ගලික සමාගම් අතර සටනක් බවට පත්වී හමාරයි. අනාගතයේ අඟහරුවල ඉදිවෙන නවීන නගරවලට යෑමට ටිකට්පත් පෞද්ගලික සමාගම්වලින් ඉහළ මිලට අලෙවි කරනු ඇති.

මේ වෙද්දී අඟහරු වෙත ගමන් කරවීමේ මුල් කටයුතු ඊලෝන් මස්ක්ගේ ස්පේස් එක්ස් සමාගම සිදු කරද්දී, අඟහරු ලොව පදිංචිවීම සඳහා අවශ්‍ය වෙනත් පහසුකම් සැලසීමට තවත් පෞද්ගලික සමාගම් ගණනාවක් බලාපොරොත්තුවෙන් සිටිනවා. ස්පේස් එක්ස් සමාගම පළමු රොකට්ටුව යැවූ විගස ඒ ආයෝජකයන් ඉදිරියට පැමිණේවි.

මුලින්ම කරන්නේ මොනවාද?

අප කලින් කීවා 2030ට පෙර අඟහරු වෙත පළමු කණ්ඩායම පිටත් වෙනු ඇති බව. ඉන්පසුව වසර දෙකකට වතාවක් කණ්ඩායම් හා භාණ්ඩ පිටත් කරනු ඇති. අඟහරු ව්‍යාපෘතිය පියවර ගණනාවකින් යුතුයි. පළවැනියටම යන පුංචිම කණ්ඩායම අඟහරු ලොවට පැමිණෙන කාර්මිකයන් ඇතුලූ අයට ජීවත්වීමට අවශ්‍ය පහසුකම් නිර්මාණය කරනු ඇති. දෙවැනි කණ්ඩායම තවත් අයට පැමිණීම සඳහා පහසුකම් නිර්මාණය කරනු ඇති.

පළවැනි දෙවැනි කණ්ඩායම් ග‍්‍රහලෝකය ටෙරාෆෝම් කිරීම හෙවත් අඟහරු ලොව පෘථිවිය වැනි එළිමහනේ ජීවත්වීමට සුදුසු ග‍්‍රහලොවක් බවට පත්කිරීමේ ව්‍යාපෘතියට අත නොතබාවි. ඔවුන් මුලින්ම කරනු ඇත්තේ ආවරණය කරන ලද ඉදිකිරීම්වල ජීවත්වීමට අවශ්‍ය පහසුකම් සැලසීමයි. එහෙත් ඔවුන්ගේ ජනපද සාර්ථක ලෙස ඉදිවූ පසුව ග‍්‍රහලොව ටෙරාෆෝම් කිරීමේ ව්‍යාපෘතිය ඇරඹේවි. ඇතැම්විට 2050න් පමණ පසුව ඒවා ඇරඹේවි.

නාසා සමාගම අඟහරු ලොවට මිනිසුන්ව ගෙනයෑමට සමත් නොවෙන්නට පුලූවන්. එහෙත් ඔවුන්ගේ අධ්‍යනයන් ගණනාවක් අඟහරු ගමන පහසු කරනවා. අප අඟහරු ලොව ජීවත්වෙන්නේ කෙසේද යන ප‍්‍රශ්නවලට උත්තර සොයන්නට නාසා මෙහෙයුම් දැවැන්ත ලෙස වැදගත් වෙනවා.

මනුෂ්‍යයන්ට ජීවත්වෙන්නට අවශ්‍ය වෙන්නේ මොනවද. ආහාර, ජලය, නිවහනක්, ඇඳුම් යන දේවල් ජීවත්වීමට අවශ්‍යයි. වෙනත් ග‍්‍රහලොවකට අදාලව නම් හුස්මගන්නට ඔක්සිජන් වාතයත් අවශ්‍ය බව කියන්න පුලූවන්. මේ අවශ්‍යතා අඟහරු ලෝකයේදී සම්පූර්ණ කරන්නේ කොහොමද. අප මේ එකිනෙක අවශ්‍යතා සම්පූර්ණ කරගත හැකි ආකාරය ගැන කතාකරනවා.

ජලය කොහෙන්ද?

ජලය යනු ජීවයට අත්‍යාවශ්‍යම දෙයක්. ආහාර නිෂ්පාදනයටත් ජලය අවැසියි. පෘථිවියෙන් එහේ ජීවත්වෙන උදවියට ජල බවුසර් රැුගෙන යෑමත් කළ නොහැක්කක්. ටැප් ලයින් ඇදීම විහිළුවක්. අපට අඟහරු ලෝකයේ ජීවත්වෙන්නට නම් ජලය අවශ්‍යයි. ඇත්තටම අඟහරු ලොව ජලය තිබෙන බව දැනටමත් සොයාගෙන හමාරයි. අප සියල්ලෝම එය දන්නවා. අඟහරු වල පසෙහි පමණක් 60%ක් ජලය තිබෙන බව දැනටමත් අඟහරු ලොවට ගොඩබැස තිබෙන රෝවර් යානා සොයාගෙන තිබෙනවා.

ෆීනික්ස් ලෑන්ඩර් යානය 2008 දී අඟහරු ලොව මතුපිට තලයට දශමයක් යටින් ජලය තිබෙන බවත් සොයාගෙන තිබෙනවා. එහෙත් ලොකුම ප‍්‍රශ්නය වන්නේ ජලය දියර ලෙස නොපැවතීමයි. එක්කෝ පස් සමඟ මිශ‍්‍රවී, නැතිනම් අයිස් ලෙස ගල්ගැසී තමයි ජලය තියෙන්නේ. පෘථිවියේ උතුරු හා දකුණු ධ‍්‍රැවයන්හි ග්ලැසියර් මෙන්ම අඟහරු ලොව උතුරු හා දකුණු ධ‍්‍රැවයන්හි අයිස් තියෙනවා. මේ අයිස් පෘථිවියේ ඇති අයිස් මෙන් උෂ්ණත්වයේ මඳක් තැබූ විගස දියවෙන්නේ නැහැ.

අඟහරු ලොව වැසියන් ආවරණ ඇතුලේ ජීවත්වෙන මුල්ම කාලයේදී අඟහරු පසෙහි ඇති ජලවාෂ්ප හා අයිස් තට්ටුවලින් අඟහරු ලොව වාසය කරන සුළු පිරිසට අවැසි ජලය ලබාගත හැකියි. අඟහරු මත ඇති ජලය එවැනි අවශ්‍යතා සඳහා දිය කරගැනීමට අවැසි යන්ත‍්‍රයක් වොෂිංටන් විශ්වවිද්‍යාලයෙහි වසර ගණනාවකට පෙර නිපදවා තිබෙනවා. ඒ නිසා එය අසීරු නැහැ.

එහෙත් අඟහරු ලොව ටෙරාෆෝම් කරද්දී, එහි මතුපිට ගංගා, විල් හා මුහුදු නිර්මාණය කරන්නට සිද්ධවෙනවා. පෘථිවියේ මෙන් ජලය ගලා යා යුතු වෙනවා. එයට අඟහරු මත තිබෙන ජලය සම්පූර්ණයෙන් දිය කළ යුතුයි. ඒ සඳහා පුංචි යන්ත‍්‍ර ගැලපෙන්නේ නැහැ. සමස්ථ ග‍්‍රහලෝකයේම උෂ්ණත්වය වැඩි කරමින් අයිස් දිය කරන්නට සිද්ධවෙනවා. අඟහරු ලොව අධික ශීතලත් ගැටලූවක් බව අප කලින් කීවා. ඒ ගැටලූවට විසඳුම් සෙවීම ජලය නැතිවීමේ ප‍්‍රශ්නයට විසඳුම් සෙවීමක්ද වෙනවා.

ලෝකයක උෂ්ණත්වය වැඩි කරන්නට තරම් ඥාණයක් මනුෂ්‍යයන්ට තියෙනවාද. ඇත්තෙන්ම තියෙනවා පමණක් නොව, අප දැනටමත් එය පෘථිවියට කරමින් සිටිනවා. ශතවර්ශයකට වැඩි කාලයක් තිස්සේ ගෝලීය උෂ්ණත්වය වැඩි කිරීමේ අරමුණක් නැතිව අප පෘථිවියේ උෂ්ණත්වය වැඩි කළ අන්දම දෙස බලද්දී අඟහරු ලොව උෂ්ණත්වය වැඩිකිරීම අපට කජ්ජක් නොවෙයි. එහෙත් ලොකුම අභියෝගය වන්නේ ඒ කටයුත්තට ගැලපෙන යන්ත‍්‍රසූත‍්‍ර අඟහරු ලොවට රැුගෙන යෑමයි.

අඟහරු ලොව උෂ්ණත්වය වැඩි කරන්නට යෝජනා ගණනාවක්ම දැනට ඉදිරිපත් කර තිබෙනවා. එකක් අඟහරු ලෝකයේ උතුරු හා දක්ෂිණ ධ‍්‍රැව දෙකට සූර්ය කිරණ යොමුකොට ඒ ධ‍්‍රැව දෙකෙහි අයිස් දිය කිරීමේ යෝජනාවයි. ඒ සඳහා අඟහරු ලෝකය වටේට හිරුකිරණ පරාවර්තනය කරන චන්ද්‍රිකාවක් කක්ෂගත කළ යුතුයි. එහෙත් මේ චන්ද්‍රිකාව දැවැන්ත එකක් විය යුතු නිසාත්, එය අඟහරු ලෝකයට පෘථිවියෙන් යැවිය යුතු නිසාත්, මඳක් අසීරු කටයුත්තක් ලෙස සලකනවා.

දෙවැනි යෝජනාව මේ වෙද්දී ඊලෝන් මස්ක්ගේ වැඩි කැමැත්තක් තිබෙන න්‍යෂ්ඨික අවි යෝජනාවයි. එනම්, පෘථිවියෙන් න්‍යෂ්ඨික අවි ගෙනගොස් ධ‍්‍රැව දෙකෙහි පුපුරවාහරිමින් උෂ්ණත්වය වැඩි කිරීමයි. න්‍යෂ්ඨික අවි රැුගෙන යෑම චන්ද්‍රිකාවක් රැුගෙන යෑම පහසු වේවි.

තුන්වැනි යෝජනාව අප දැනටමත් පෘථිවියට කරමින් සිටින දේ අඟහරු ලෝකයට කිරීමයි. ගෝලීය උෂ්ණත්වය වැඩිකිරීමේ අරමුණෙන් අඟහරු ලොව දැවැන්ත කර්මාන්තශාලා ඇරඹීමයි. ඒ සඳහා පෘථිවියෙන් කර්මාන්තශාලා රැුගෙන යා යුතු නැහැ. ඒ වෙනුවට අඟහරු ලෝකයේ දැනටමත් තිබෙන මූලද්‍රව්‍ය පාවිච්චි කරමින් කර්මාන්තශාලාවලට අවශ්‍ය කොටස් මුද්‍රණය කළ හැකි ත‍්‍රීඞී ප‍්‍රින්ටර් රැුගෙන යෑමට යෝජනාවක් හා ව්‍යාපෘතියක් දැනට තියෙනවා. ඇතැම්විට ඒ යෝජනාව ක‍්‍රියාත්මක විය හැකියි.

අප මුලින්ම කීවා තව වසර කිහිපයක් තුළ ස්පේස් එක්ස් සමාගමේ ෆැල්කන් හෙවි රොකට් යානාව පළමු මිනිසුන් කණ්ඩායම අඟහරු වෙත රැුගෙන යෑමට සැලසුම් කරන බව. මේ තරම් ඉක්මනින් අඟහරු යෑමට බලාපොරොත්තු වෙන කණ්ඩායම් අඟහරු ලොව අයිස් දිය කරන්නේ කෙසේදැයි තවම නොදන්නේ මන්දැයි විමසිය හැකියි. එහෙත් අප ඉහත කීවාක් මෙන්, මුලින්ම අඟහරු යන කණ්ඩායම්වල මෙහෙයුම වන්නේ අඟහරු ලොව අයිස් ධ‍්‍රැව දියකිරීම නොවෙයි. අනාගතයේදී ඒ මෙහෙයුම් සිදුකිරීම සඳහා අවැසි වන මූලිකම පහසුකම් අඟහරු ලොව ඇති කිරීමයි. එමෙන්ම රෝවර් යානාවලට කළ නොහැකි වූ පරීක්ෂණ සිදු කිරීමයි. අප අඟහරු ලෝකයේම කරන්නට බලාපොරොත්තු වෙන ටෙරාෆෝම් ව්‍යාපෘතිය විද්‍යාගාර මට්ටමෙන් අඟහරු ලෝකයේ සිට සිදුකිරීමයි. ඒ නිසා දැවැන්ත අයිස් තට්ටු දියකරන ආකාරය ගැන කල්පනා කරන්නට අපට කල්වේලා තිබෙනවා. ඇතැම්විට නුදුරේදී වඩා කාර්යක්ෂම හා අඩු වියදම් තාක්ෂණයක් යෝජනා වෙන්නත් ඉඩ තියෙනවා.

ජලය ගැන කතාකිරීමෙන් පසුව අප ඔක්සිජන්, ආහාර, නිවාස හා ඇඳුම් පැළඳුම් ආදී ප‍්‍රශ්න ගැන කතාකළ යුතුයි. අඟහරු ලෝකයට මේවා හොයාගන්නේ කෙසේද. ඇත්තෙන්ම අනෙක් හැමදේම පාහේ කතාකරන්නට අසීරු මාතෘකා නොවෙයි. අප ඉදිරි ලිපියකින් ඒ අවශ්‍යතා සම්පූර්ණ කරන ආකාරය පිළිබඳව කතාකරනවා. x