ක්රීඩාවක් කියන්නේ පුරාවෘත්තවලින් පිරි කතාන්දර ගොන්නක්. ලෝක කුසලානයක් කියන්නේ හොඳම පුරාවෘත්ත ලියැවෙන තැනයි. මෙවර ක්රිකට් ලෝක කුසලානය ඇරඹී දවස් පහක් පමණක් ගෙවුණු තැන අප මේ ලියන්නේ තරගාවලිය මුල ලියැවුණු කතාන්දර අතරින් තුනක් ගැනයි. අපේ අවධානය වේගයෙන් ගලාගිය තරග තුනේ පසුබිම් කතා ගැනයි. අකුරු කළ පසුව මිස ඒ කතාවල සුන්දරත්වය දකින්නේ කෙලෙසද?
අත්හැරෙන කතා
ඒ අතර තවත් සුන්දර තරග දෙකක් ගැනත් කෙටි යමක් කිව යුතුයි.
තරගාවලියේ පළමු තරගය දකුණු අප්රිකාව හා එංගලන්තය අතරයි. එය අංක එකේ එංගලන්තයේ විශිෂ්ටත්වය පෙන්වූ අපූරු තරගයක්. එහෙත් තරගයේ සුන්දරම අවස්ථාව, රැුකගත් අධිමානුෂීය උඩ පන්දුවයි. හිසට ඉහළින් යන පන්දුව උඩපනිමින් එක් අතකින් අල්ලාගත් අන්දම කියාපාන්නේ තනි විශිෂ්ට උඩපන්දුවක් ගැන කතාවක් නොවෙයි. එංගලන්තය අංක එකට පැමිණෙන්නට ඔවුන්ගේ පන්දු රැුකීම කෙතරම් ඉවහල් වුණාද යන්නයි. අසීරු උඩපන්දු ගණනක් රැුකගනිමින් තරග තමන්ගේ දෙසට හරවා ගන්නට ඔවුන් සමත්වෙනවා. එංගලන්තයේ හිටපු නායක, වත්මන් පන්දු රැුකීමේ පුහුණුකරු පෝල් කොලින්වුඞ්ට හිමි ශ්රේෂ්ඨ පන්දු රැුකීමේ ජාන වත්මන් එංගලන්ත කණ්ඩායමේ සියලූදෙනටම එන්නත් කරලා වාගෙයි.
අනෙක ශ්රී ලංකාව හා නවසීලන්තය අතර තරගයෙහි කතාවයි. ශ්රී ලංකා ක්රිකට් කණ්ඩායමේ මීට පෙර සිටි ක්රීඩකයන්ට අනන්යතා රැුසක් තිබුණා. එක් අතෙකින් අසීරු ඉනිමක් ලකුණු 200ක් දක්වා හෝ ඇදගෙන යෑමට පරිණත ක්රීඩකයෙකු දෙන්නෙකු සමත්වුණා. අනෙක් අනන්යතාව ලකුණු 200ක් වුව රැුකගන්නට පන්දු යවන්නන්ට තිබුණු හැකියාවයි. 300ට එහා ගිය ලකුණු පුවරු ගැන කවුරු මොනවා කීවත් අඩු ලකුණු ත්රිලර් යනු ලෝක ක්රිකට් ක්රීඩාවේ උද්වේගකරම ක්රිකට් කතා ප්රභේදයයි. ක්රිකට්වලට සිනමාව එන්නේ එවැනි තරගවලදීයි. එවැනි කතා ලිවීමේ හැකියාව තිබුණු විශිෂ්ටතම කතාන්දර ලියන්නන් සිටියේ ශ්රී ලංකාවේ පන්දු යවන බලඇණියේයි. එහෙත් පිතිකරණයේදී ලකුණු දහයකින් හෝ ඉදිරියට යන්නට පිතිකරුවන් උත්සාහ නොකළා මෙන්ම, පන්දු යැවීමේදී තරඟය තමන්ගේ දෙසට ඇදගන්නට පන්දු යවන්නන් උත්සාහ කළේද නැහැ. පිතිකරණයේදී කුසල් මෙන්ඩිස් වැනි අය අසීරු මොහොතක පිටියට පැමිණ සෙල්ලමට මෙන් දැවී ගොස්, වේදනාබර සිනහවක් මුහුණේ රඳවාගෙන ආ වේගයෙන්ම පිටියෙන් එළියට ගිය අන්දම දකින්නට ලැබුණා. එක් කඩුල්ලක්වත් නොදැවී ලංකාවේ පුංචි ලකුණු පුවරුව හඹා යන්නට නවසීලන්තය සමත් වුණා. මේ තරගය මුලදී කඩුල්ලක් දෙකක් වැටුණු පසුව, තරගය ගොඩගන්නට උත්සාහ නොකර, මේකත් පැරදිලා ඊළඟ එක දිනනවායැයි කල්පනා කරන අයුරු දකින්නට ලැබුණා. මේ ලාංකික ජාතියට ක්රිකට් ජයග්රහණ කිහිපයකින් ජාතික හැඟීමක් අවශ්යම කරන කාලයක්. ඔවුන් ජයගත්තා නම් ලංකාවේ දේශපාලනය වුණත් වෙනස් වේවි. එය සිහි තබාගෙන ක්රිකට් ලොව සිය පූර්වගාමීන්ගේ මඟ යන්නට ඔවුන් සමත් විය යුතුයි. x
කෙටිපන්දු වික්රමය
ලෝක ක්රිකට් ඉතිහාසයේ ඕනෑම කණ්ඩායමකට අනන්යතාවක් තියෙනවා. හැම කණ්ඩායමකටම හිමි අපූරු ඉතිහාස කතාවක් තියෙනවා. වත්මන් කතාවක් තියෙනවා. බටහිර ඉන්දීය කොදෙව්වන්ගේ වත්මන් කතාව ඔවුන් අලූතෙන් ලියමින් සිටිනවා. මීට පෙර තරගාවලිවලදී ඔවුන් ආවේ දිනුවත් පැරදුණත් සිනහවෙන විනෝදබර කණ්ඩායමක් ලෙසයි. කඩුල්ලක් ගෙන නැටුම් පාන කොල්ලන් රංචුවක් ලෙසයි.
පිතිකරුවන් නොසිතූ පන්දු යැවීමක් පෙන්වමින් පාකිස්ථානය ලකුණු 105කට සීමා කරන්නට මෙවර කොදෙව්වන් සමත් වුණා. තරගාවලියේ මුල් තරඟ කිහිපය අතර මෙය බොඳවී ගියත්, ක්රිකට් හදාරන කෙනෙකුට මේ තරගාවලියේ වැදගත්ම තරගයක් ලෙස මේ තරගය හැඳින්විය හැකියි. එංගලන්ත තණතීරුවල ස්වභාවය නිසා වැඩිපුරම තණතිල්ලේ ෆුල් කලාපය හෙවත්, පිතිකරුගේ දෙපාමුල වැටෙන පන්දු වැඩිපුර බලාපොරොත්තු වුණා. යෝකර්, ස්වින්ග්, කටර් පන්දුවලට වටිනාකමක් ලැබෙන තරගාවලියක් බලාපොරොත්තු වුණා. විශේෂයෙන්ම පාකිස්ථානය එවැනි පන්දු පිළිබඳ ප්රවීණයන් නිසා ඔවුන් එවැනි පන්දුවලට හොඳින් සූදානම් වී ගෙදර වැඩ කර එන්නට ඇති. එහෙත් බටහිර ඉන්දිය කොදෙව්වන්ගේ දැවැන්ත වේගපන්දු යවන බලඇණිය අනපේක්ෂිත උපක්රමයක් පාවිච්චි කළා. ඔවුන් ‘ජාත්යන්තර ෆුල් පන්දු විරෝධීන්ගේ සංවිධානය’ නම් සංවිධානයකට බැඳිලා වාගෙයි.
තණතිල්ල මැද පතිත වී පිතිකරුගේ සිරුරේ ඉහළ කලාපයට එන පන්දු තොගයකින් පාකිස්ථානු පිතිකරුවන් අන්දමන්ද කරන්නට කොදෙව් පන්දු යවන්නන් සමත්වුණා. හිතුවාටත් වඩා උපක්රමය සාර්ථක වෙමින් පාකිස්ථාන පිතිකරුවන් දණගස්වන්නට කොදෙව්වන් සමත්වුණා. ඉන්පසුව පිතිකරණයට පිටියට පැමිණි කොදෙව් කණ්ඩායම වෙනුවෙන් පන්දු 34කින් ලකුණු 50ක් වාර්තා කරන්නට වියපත් දැවැන්තයා වූ ගේල් සමත්වුණා. වයස නිසා දැවැන්ත පහරවල්වලදී සිරුරේ යම් දුර්වලතාවක් පෙන්වුවත්, ගේල් ගේල්මයි. මෙවරද ඔහුගෙන් දැවැන්ත දේවල් අපේක්ෂා කළ යුතු බව ඒ තරගයෙනුත් තහවුරු වුණා. x
රජුන් නසන්නෝ
එහෙත් ඒ කතාව සුන්දර ලෙස සම්පූර්ණ වෙන්නේ කොදෙව්වන් ළඟ දණින් වැටුණු පාකිස්ථානය ඊළඟට ලොව අංක එකේ කණ්ඩායමට මුහුණදුන් ආකාරය නිසායි.
පළමු තරගයේදී කෙටිපන්දුවලට හසුවූ පාකිස්ථානය දෙවැනි තරගයේදී පේ්රක්ෂකයන්ට අමතක වූ වැදගත්ම කාරණය, එනම් තමන් පාකිස්ථානය බව සිහිපත් කළා. ලෝක ක්රිකට් ඉතිහාසයේ ඔවුන්ගේ අනන්යතාව වූ අප්රතිහත ධෛර්යය දශමයකින්වත් සිඳීගොස් නැති බව ඔවුන් පෙන්වුවා. පරිණත මොහොමඞ් හෆීස් හතරවැනියාට පැමිණ විශිෂ්ට ලකුණු 84ක් එකතු කළා. පිතිකරණ ලැයිස්තුවේ ඉහළ සිටි පිතිකරුවන් පස්දෙනාම ලකුණු 30ට වඩා රැුස් කරද්දි, එකුදු ශතකයක් නැතත් කණ්ඩායමට ලකුණු 348ක් රැුස් කරන්නට හැකිවුණා. ලංකාවත් තේරුම් ගන්න ඕනෑ එයයි.
තවත් යමක් කිව යුතුයි. අප මේ සටහනේ මුල එංගලන්තයේ පන්දු රැුකීමේ විශිෂ්ටත්වය ගැන කීවා. ඕනෑ විශිෂ්ටත්වයක් නරක දිනකදී දුර්වල වෙනවා. පාකිස්ථානු තරගයේදී නම් එංගලන්තය පන්දු රැුකීමෙන් දුර්වල වුණා.
විස්තර විචාරයේ සිටි කුමාර් සංගක්කාර නිතරම පෙන්වුවේ හැම පන්දුවකදීම කෑගසා එකිනෙකාව දිරිමත් කරගනිමින්, හොඳ පන්දු රැුකීමකින් පසුව
දිවගොස් සහෝදර ක්රීඩකයන් එකිනෙකාව අගය කරමින් පාකිස්ථානය ක්රීඩා කළ කණ්ඩායම් ක්රිකට් විලාසයයි. ලංකාවට අද නැත්තේ එය බව සංගාට හිතෙන්නට ඇති.
මේ තරගාවලියට පැමිණෙන ක්රිකට් රජවරුන්ගේ කණ්ඩායම එංගලන්තයයි. ඔවුන් හැම අතින්ම විශිෂට බව මේ තරගයේදී පවා පෙන්වුවා. තරගයේ මුල සිට පාකිස්ථානය විශිෂ්ට සම්බන්ධතා ගොඩනඟමින් ඉදිරියට ගියා. එහෙත් වරින් වර කඩුලූ ගනිමින්, තමන් දෙසට තරගය අදින්නට එංගලන්තය සමත්වුණා.
සර් විවියන් රිචර්ඞ්ස්ගෙන් මෙවර හොඳම පිතිකරුවා කවුදැයි විමසා තිබුණා. ඔහු කීවේ විරාත් කෝලිගේ නම නොවෙයි. කේන් විලියම්සන්ගේ නම නොවෙයි. වෙන කිසිදු පිතිකරුවෙකුගේ නම නොවෙයි. ඔහු කීවේ ජොස් බට්ලර්ගේ නමයි. විවියන් රිචර්ඞ්ස් අනුමාන කළා නම් එය වැරදි වෙන්නේ කොහොමද. බට්ලර් දැවැන්ත පීඩනයක් මැද උරහිස් දෙක සැහැල්ලූවෙන් පද්දමින් සැහැල්ලූවෙන් ක්රීඩා කළ අන්දම අපූරුයි. එක් කලෙක පිටිය මැද සැහැල්ලූ පිතිකරණයේ රජු ලෙස සර් රිචර්ඞ්ස් හැඳින්වුවා. අද බට්ලර් දෑස් හතර වට පා කරමින් ලකුණු රැුස් කරද්දී සර් රිචර්ඞ්ස්ට තමන්වම සිහිපත් නොවෙන්නේ කෙලෙසද.
කඩුලූ හතරක් බිඳවැටී පස්වැනි කඩුල්ල වෙනුවෙන් පිටියට පැමිණි ජෝ රූට් සහ ජොස් බට්ලර් දෙදෙනා දැවැන්ත සම්බන්ධතාවක් ගොඩනඟමින් තරගය තමන් වෙත විවර කරගත්තා. තරගාවලියේ මුල් දින කිහිපයේ ශතක තිබුණේම නැහැ. අඩුව සම්පූර්ණ කරමින් රූට් හා බට්ලර් මෙවර ශතක දෙකක් රැුස්කළා. ඔවුන්ගේ සබඳතාවේ අවසාන භාගය වෙද්දී තරගය මැද පළවැනි වතාවට ජය එංගලන්තයට හිමිවනු ඇතැයි වැඩි දෙනෙකු අනුමාන කළා. එහෙත් එක් නිමේෂයකින් ජෝ රූට්ව හරවා යැවූ ෂාඩාබ් ඛාන්ද, බට්ලර්ගේ දැවැන්ත කඩුල්ල බිඳහෙලූ මොහොමඞ් අමීර්ද, කඩුලූ තුනක් ලැබූ වහාබ් රියාස්ද අවසන් පන්දුවාර දහයේදී තරගය යළිත් තමන් වෙතට ලියාගත්තා. x
විස්මයක් නොවූ විස්මය
බංග්ලාදේශය ඕනෑම ලෝක කුසලානයකදී ඉදිරිපෙළ ක්රිකට් කණ්ඩායම් එකකට හෝ එරෙහිව ජයග්රහණ වාර්තා කොට විස්මයජනක යමක් කිරීම 2007න් පසුව සාමාන්ය තත්වයක්. 2015 ලෝක කුසලානය වෙද්දී බංග්ලාදේශයේ විස්මිත ජයග්රහණ යනු සාමාන්ය තත්වයක්. බංග්ලාදේශ කණ්ඩායම තමන්ව විස්මයට පත්කරනු දකින්නට සූදානමින් පේ්රක්ෂකයන් ලෝක කුසලාන තරගවලට ගියා. එහෙත් 2019 ලෝක කුසලානයේදී බංග්ලාදේශය තරග ජයගැනීම යනු මීට පෙර මෙන් විස්මිත යමක් නොවෙයි. මෙවර ඔවුන්ගෙන් අපේක්ෂා කරන්නේ ප්රධාන කණ්ඩායම්වලට එරෙහිව එක් තරගයක් හෝ දෙකක් ජයගෙන පුංචි විස්මයක් කිරීම නොවෙයි. අවසන් පූර්ව තරගය හෝ අවසාන තරගයට යෑම පවා මෙවර බංග්ලාදේශයට කළ හැක්කක්. ඊට අවශ්ය සියලූ දේ ඔවුන් සතුව තිබෙනවා. දකුණු අප්රිකාවට එරෙහිව දා දී පැවති තරගය ඒ බව තහවුරු කළා. එය එක් ක්රීඩකයෙකුගේ හෝ දෙදෙනෙකුගේ විස්මිත හැකියාවක් නිසා ලැබුණු අනපේක්ෂිත ජයක් නොවෙයි. පිතිකරණයේදී ඔවුන් ක්රීඩා කළේ මේ යුගයේදී ඉනිමක් ගොඩනැඟීමට අවැසි වන පරිණත ක්රිකට් මිස අන් කිසිවක් නොවෙයි. මේ යුගයේ ක්රිකට් යනු එක් ක්රීඩකයෙකු ශතකයක් වාර්තා කොට, ඔහු වටා අර්ධ ශතකයක් හෝ දෙකක් තබාගෙන 250ක් ලකුණු පුවරුවට දමන ක්රිකට් නොවෙයි. නූතන ක්රිකට් පාඩම් පොත්වලට ඇතුළු කළ හැකි ඉනිමක් බංග්ලාදේශය ගොඩනැඟුවේ අධිවේගී රබාඩා, දඟකවන තාහීර් ඇතුළු පන්දු යවන්නන්ට අපූරු ලෙස මුහුණදෙමින්.
ක්ෂණික අනවබෝධයකින් ක්රිකට් තරග වෙනස් විය හැකියි. පිතිකරණයට පිටියට පිවිසි විශිෂ්ට දකුණු අප්රිකානු පිතිකරු ක්වින්ටන් ඩිකොක් දුවද්දී දැවී යෑම එවැනි මොහොතක්. ඉන්පසුව ශකිබ් අල් හසන් අපූරු දඟපන්දුවක් ඒයිඩන් මාර්කම්ගේ කඩුල්ලට යොමු කළා.
මේ තරගාවලියේදී එංගලන්තයේ යන්තමින් කොළ සහිත තණතිලිවල අධිවේගී පන්දු යවන්නන්ට වටිනාකමක් ලැබෙන බව ක්රිකට් අයනු ආයනු දන්නා අයත් පිළිගන්නවා. ඒ අනුමානය හැම කණ්ඩායමේම පිතිකරුවන් වැඩිපුර වේගපන්දු යවන්නන්ට සූදානම් වෙමින් පුහුණුවෙන්නට හේතුවක්. ඒ නිසාම මෙවර විශිෂ්ට දඟපන්දු යවන්නන් හා මඳවේග පන්දු යවන්නන් රැුගෙන යන කණ්ඩායමට ප්රතිවාදීන් ත්රස්ත කිරීමේ වැඩි අවස්ථාවක් ලැබෙන බව ලියුම්කරු මුලින්ම අනුමාන කළා. එය හැබෑවක් කරමින් තරගාවලියේ පළමු පන්දු වාරයේදීම දකුණු අප්රිකාවේ ඉම්රාන් තාහිර් එංගලන්තයේ ජොනී බෙයාස්ට්රෝගේ කඩුල්ල දවාගත්තා. මේ දක්වා තරග කිහිපයකදී කණ්ඩායම් කිහිපයක්ම වේගපන්දු තණතිලිවල පන්දු යැවීම දඟපන්දු යවන්නන්ගෙන් ආරම්භ කළා.
බංග්ලාදේශයේ මඳවේග පන්දු යවන්නන් දකුණු අප්රිකාවේ සටන්කාමී ඉනිමට මාර්ග බාධක දැම්මා. ඔවුන් මෙවර ආවේ ජයගන්නයි. ඒ නිසා මේ තරගය යනු ආරම්භය පමණයි. තවත් තරග ගණනාවක් ඔවුන් ජයගනීවි. විශේෂයෙන්ම මෙවර තරගාවලියේ ප්රබලයන් වන සුදු ජාතික කණ්ඩායම්වලට නුපුරුදු දඟපන්දුවෙන් ඔවුන් අඩපණ කරන්නට බංග්ලාදේශය සමත් වේවි. x
දුෂ්ටයා පැරදවීම
ඉන්දියාව මේ සටහන ලියැවෙන මොහොත වෙද්දීත් එකුදු තරගයකටවත් සහභාගි වී නැහැ. අයිසීසීය දැන් ඉන්දීය ක්රිකට් පාලක මණ්ඩලයට ඕනෑ විදියට නටන සෙල්ලම් බඩුවක් බව ලොවම දන්නවා. තරගාවලියේ මුල අනෙක් හැම කණ්ඩායමක්ම තරග කරන අන්දම බලා සිට පළමු තරගයට සහභාගි වීමටත් ඉන්දියාවට කාලසටහනෙන් ඉඩකඩ නිර්මාණය කර දී තිබෙනවා. ඉන්දියාවේ පළමු තරගය දකුණු අප්රිකාවට එරෙහිව පැවැත්වීමට නියමිතව තිබුණා. එය දකුණු අප්රිකාව මෙවර සහභාගී වන තෙවැනි තරගයයි. අන්තර්ජාතික ක්රිකට්වලදී ඉන්දියාව යනු දුෂ්ටයායි.
ක්රීඩාව මැද්දට දේශපාලන වෛරය ගෙන ආ යුතු නෑ. ක්රිකට්වල ඇති ඉන්දීය දේශපාලනයට කෝලි, බුම්රා, දෝනි, ෂර්මා වැනි ශ්රේෂ්ඨ ක්රීඩකයන් වගකියන්න ඕනෑ නැහැ. ඉන්දියාවට දුෂ්ටයන් යැයි කීවේ වෛරය නිසා නොවෙයි. මේ කියන්නේ රොකී චිත්රපටි මාලාවේ හමුවෙන ඇපලෝ ක්රීඞ් බඳු විශිෂ්ට දුෂ්ටයෙක් ගැනයි. ඉන්දියාව තරගාවලිය ජයගත්තද ලියුම්කරුට වේදනාවක් නැහැ. එසේ වුණත් ලියැවෙන්නේ දුෂ්ටයා ජයගත් අපූරු පුරාවෘත්තයකුයි.
ඉන්දියාව මෙවර රැුගෙන එන අද්විතීය කණ්ඩායමත්, මුල් දින කිහිපයේදී ප්රතිවාදීන් හා සියලූ තණතීරුවල හැසිරීම නිරීක්ෂණය කිරීමට අවස්ථාව ලැබීමත් නිසා ඔවුන්ට වැඩි අවස්ථාවක් ඒ තරගවලදී තිබෙනවා. මේ පිටුව සැකසෙන මොහොත හා පුවත්පත පිටවෙන මොහොත අතර ඇති පරතරය නිසා දුෂ්ටයාගේ ලෝක කුසලාන ගමනේ ආරම්භය කෙබඳුදැයි, ලියන අප නොදන්නවා වුව කියවන ඔබ දන්නවා විය යුතුයි. තවමත් අප නොදුටු අපූරු තරග කිහිපයක්ම ඔබ දන්නවා විය යුතුයි. ඒ තරගවල කතාව අපට ලියන්නට වෙන්නේ ඉදිරි සතියටයි. x
