ජයතිලක බණ්ඩාර:
83 කළු ජූලිය වන විට එල්ටීටීඊ සංවිධානයට ඉතා සුළු භට පිරිසක් හිටියා. සන්නද්ධ කණ්ඩායමක් හිටියා. නමුත් 83 කළු ජූලියෙන් පස්සේ ස්වේච්ඡුාවෙන් ඒ සඳහා සහභාගි වූ සිය දහස් ගණනක භට පිරිස් එල්ටීටීඊ සංවිධානයට ලැබෙනවා. අපි ඒ අත්දැකීම පසක් කරගත යුතුවා සේම, අන්තවාදය කරා මුස්ලිම් සමාජය තල්ලූ නොකළ යුතුව තිබෙනවා.
යුද්ධයකින් පස්සේ වුවත් යුද්ධය පැවතිච්ච ලේ ගලා ගිය මහ පොළොවේ ගස්වැල් හටගන්නවා. ඒ ගස්වැල්වල දලූ එතිලා වැඩෙනවා. මල් පලගන්නවා. නමුත් ඒ මල්වල සුවඳ නෑ. ඒ මල්වල පෙර පැවති ලස්සන නෑ. ඒ මල් පෙතිවල මල බැඳෙනවා. එහෙමයි අපි සාහිත්‍යයේ කියන්නේ. සාහිත්‍යය එසේ කිව්වත්, සත්‍ය සිදුවීමක් වෙන්නේ එවැනි පරිසරයක, මිනිස්සු මරාගත්ත පරිසරයක, වෙඩිහඬට කන් හුරුවෙච්ච පරිසරයක, මිනිස් අඳෝනාවල් අහපු පරිසරයක, ලේ ගලාගෙන ගිය පරිසරයක, ආත්මයක් නැති මිනිස්සු බිහි වෙනවා. ඔවුන්ගේ මනුස්සකම්, ඔවුන්ගේ කරුණාවන්තකම් පිරිහෙනවා. යුක්තිය, සත්‍යය වෙනුවෙන් පෙනී සිටින, මිනිසුන් නැති වෙනවා. ඒ අත්දැකීම අද අපි ලබනවා.
අවුරුදු 30ක් පැවති යුද්ධයක් අවසන් වෙලා අවුරුදු 10ක් යනකොට, නැවත වරක් ඒ පොළොවෙම, බෝම්බ පුපුරනවා. ඒ පොළොවෙම මිනිස්සු මැරෙනවා. කුඩා දරුවන්ගේ සිරුරු මස්වැදලිි බවට පත්වෙනවා. අපි මොනවද ලබා ගත්ත අත්දැකීම්, ඒ තිස් වසරක යුද්ධයෙන් පස්සේත්, නැවතත් එවැනි දෙයක් සිදු නොවීම සඳහා, අපි මොනවාද කළේ? අපි කිසිම දෙයක් කළේ නෑ.
දේශපාලනඥයන් මහා බල පොරයක නිරත වෙලා හිටියා. ඔවුන් තරගයට බොරු කියමින්, තරගයට මිනිසුන් රවටා ගැනීමේ උත්සාහයක නිරත වුණා. කලාකරුවෝ මුදලාලිලා බවට පත් වෙමින්, තමන්ගේ කලා නිර්මාණ කරනවා වෙනුවට, මහා සංදර්ශන කරන්නට පටන් ගත්තා. ආගමික නායකයන් තමන්ගේ ආගමික කර්තෘවරුන්ගේ ඒ ගුණ සුවඳ පතුරුවනවා වෙනුවට, සමන්පිච්ච මල් පූජා, දහස් ගණන් පහන් පූජා, කතෝලික පල්ලිවල, මංගල්‍යවල මහා සාජ්ජ දාන්න පටන් ගත්තා. සාමාන්‍ය මිනිසුන් එදිනෙදා තමන්ගේ කටයුතුවල නිරත වුණා. යුද්ධයක් නැවතත් ඇති නොවීම සඳහා, ජාතීන් අතර සුහදතාව වර්ධනය කරගැනීම සඳහා, සංහිඳියාවක් ගොඩනැගීම සඳහා පෙනී සිටිය යුතු මිනිසුන් පෙනී සිටියාද? ඒ පෙනී නොසිටීම නිසා අන්තවාදයට සුදුසු පරිසරයක් ගොඩ නැගීම නිසා ඇති වූ ප‍්‍රතිඵලය නොවෙයිද මේ? අපි සියලූ දෙනා ඊට වග කිව යුතුයි.
අයිඑස් සංවිධානය ඒ බෝම්බය පුපුරුවා හැරීමේ වගකීම බාරගන්නවා. නමුත් ඒ බෝම්බය පුපුරුවා හරින්නට හැකි පරිසරයක් ගොඩනැගීමේ වගකීම කවුරුන්ද බාරගන්නේ? ඒ වගකීම ආණ්ඩුවේ සියලූම මිනිසුන් බාරගත යුතුයි. ජනාධිපති, අගමැති, ඇමති මණ්ඩලය, මන්තී‍්‍රවරු, විපක්ෂ නායකයා, මේ සියලූ දෙනාට ඒ වගකීමෙන් බැහැර වෙන්නට බැහැ. ඔවුන් සියලූ දෙනා මේ ප‍්‍රශ්නයේදී වගඋත්තරකරුවන්. අප එය තේරුම් ගත යුතුව තිබෙනවා. එය තේරුම් ගත යුතුවා පමණක් නොව, එය මහා හයියෙන් ප‍්‍රකාශ කළ යුතුව තිබෙනවා.
යම් සිද්ධියක් සිදු වූවායින් පසුව ඒ පිළිබඳව කතා කරමින් සිටීමේ වටිනාකමක් තිබෙනවා. අදහස් ප‍්‍රකාශ කිරීමේ වටිනාකමක් තිබෙනවා. නමුත් ප‍්‍රශ්නය තමන්ගේ නොවන තාක් කල් ඒ ප‍්‍රශ්නයට ලැබෙන පිළිතුර දාර්ශනිකයි කියලා අපි දන්නවා. ඒ දාර්ශනික ප‍්‍රශ්නවලින් පමණක්, දාර්ශනික පිළිතුරෙන් පමණක් මේ ප‍්‍රශ්නයට විසඳුම් හොයන්න අපට හැකියාවක් නැහැ. ඒ නිසායි අප උත්සාහ කළ යුත්තේ නැවත වරක් මේ රට ගොඩ නැගීමේ කාර්යයට උරදෙන්නට. මේ රට නැවත ගොඩ නැගිය යුතුව තිබෙනවා. මුස්ලිම් අන්තවාදය කරා මුළු මහත් මුස්ලිම් සමාජයම තල්ලූ කරනවා වෙනුවට, මුස්ලිම් අන්තවාදය මුස්ලිම් සමාජයෙන් වෙන් කර හඳුනා ගත යුතුව තිබෙනවා. ඒ සඳහා මුස්ලිම් ජනතාවට සහෝදරත්වයෙන් දෑත් දිගු කළ යුතුව තිබෙනවා. එපමණක් නොවෙයි, අප සතු ශක්තීන්, ගොනු කර ගනිමින් ඒ සඳහා අපි කි‍්‍රයාත්මකව දායක විය යුතුව තිබෙනවා.
අපට අමතක කරන්න පුළුවන් කමක් නෑ, 83 කළු ජූලිය. 83 කළු ජූලිය වන විට එල්ටීටීඊ සංවිධානයට ඉතා සුළු භට පිරිසක් හිටියා. සන්නද්ධ කණ්ඩායමක් හිටියා. නමුත් 83 කළු ජූලියෙන් පස්සේ ස්වේච්ඡුාවෙන් ඒ සඳහා සහභාගි වූ සිය දහස් ගණනක භට පිරිස් එල්ටීටීඊ සංවිධානයට ලැබෙනවා. අපි ඒ අත්දැකීම පසක් කරගත යුතුවා සේම, අන්තවාදය කරා මුස්ලිම් සමාජය තල්ලූ නොකළ යුතුව තිබෙනවා. ඒ සඳහා අපේ සහෝදරත්වයේ දෑත් මුස්ලිම් සමාජය වෙත දිගු කළ යුතුව තිබෙනවා.
මේ සමාජය නැවත ගොඩ නගන්නේ කෙසේද? නැවත වරක් මිනිස් ජීවිතය, ශී‍්‍ර ලාංකික පුරවැසියාගේ ජීවිතය යථා තත්ත්වයට පත් කර ගත යුතුව තිබෙනවා. රාජ්‍ය ආයතන සාමානය තත්ත්වයට පත් කළ යුතුව තිබෙනවා. බැංකුවල ගනුදෙනු නැවත වරක් සාමාන්‍ය ලෙස පවත්වා ගත යුතුව තිබෙනවා. හෝටල්වල සංචාරක ව්‍යාපාරය ආරම්භ කළ යුතුව තිබෙනවා. පාසල්, විශ්වවිද්‍යාල පද්ධති නැවත පෙර තත්ත්වයට පත් කළ යුතුව තිබෙනවා. නමුත් එය ආරම්භ කළ යුත්තේ ආණ්ඩුවේ ව්‍යාපෘතියක් විදියට නොවෙයි. ඒ සඳහා සුදුසු පරිසරයක් අපි ගොඩ නැගිය යුතුව තිබෙනවා. පාසල්වල තත්ත්වය සම්බන්ධයෙන් මානව හිමිකම් කොමිෂන් සභාව විසින් අනුමත කළ නිර්දේශ ගණනාවක් ඉදිරිපත් කර තිබෙනවා. පාසල්වල ආරක්ෂක වැඩපිළිවෙළ සකස් කිරීමේදී වෙනත් සුළුතර ජාතිවල ශිෂ්‍ය ප‍්‍රජාව අපහසුවට පත් නොවෙන ආකාරයෙන්, ඔවුන්ගේ සිත්සතන් කෝපයට පත් නොවන ආකාරයෙන් ආරක්ෂක වැඩපිළිවෙළ පවත්වාගෙන යාමට විදුහල්පතිවරුන්, ඒ පාසල් ප‍්‍රජාවන් කටයුතු කළ යුතුයි. එපමණක් නොවෙයි, ඒ ආරක්ෂක කමිටු සඳහා සියලූ දරුවන්ගේ දෙමව්පියන් කිසිදු ආගමික භේදයකින් තොරව, ජාති භේදයකින් තොරව එකතු කගත යුතුව තිබෙනවා.
මෙහිදී විශේෂයෙන්ම දරුවන්ගේ මනස සුවපත් කිරීම සඳහා ඔවුන්ගේ ආකල්ප යහපත් ආකල්ප බවට පත් කිරීම විදුහල්පතිවරුන්ගේත්, ගුරුවරුන්ගේත්, දෙමව්පියන්ගේත්, වගකීමක් බවට පත් විය යුතුව තිබෙනවා. පහුගිය කාලය පුරා අපි මේ සඳහා කටයුතු කළා. අපි අනුරාධපුර ශාන්ත ජෝසප් දෙව්මැදුරේ දේව මෙහෙය පවත්වන ස්ථානවලට, බෞද්ධ ස්වාමීන් වහන්සේලා, මුස්ලිම් ආගමික නායකයන් වන මව්ලවිතුමන්ලා, හින්දු ආගමික නායකයන් වන කුරුක්කල්තුමන්ලා සමග සමාජ කි‍්‍රයාධරයන් ගිහින් ශෝකය ප‍්‍රකාශ කරනවාත් සමගම, මේ ආගමික සංහිඳියාව සඳහා කටයුතු කළා. ඉන් පසුව අපි අනුරාධපුර ජුම්මා පල්ලියට ගියා. ඔවුන් ආගමික වතාවත් පවත්වන ස්ථානයට ගිහිල්ලා අපි ඔවුන්ගේ දෑත් තරයේ අල්ලා ගනිමින් ඔවුන් හා අප අතර සහෝදරත්වය ගොඩනගන්නට අපි උනන්දු වුණා. ඔවුන් තුළ තිබෙන ඒ සැකය, බිය තුරන් කිරීම සඳහා කටයුතු කළා. ඉන් පසුව අනුරාධපුරයේ සිට කිලෝමීටර් 18ක් පමණ ඈතින් තිබෙන ඉකිරිගොල්ලෑවට ගිහිල්ලා අපේ මුස්ලිම් ජනතාවත් එක්ක ආදරය සහෝදරත්වය බෙදාගත්තා. ඔවුන් හා සංවාද කළා.
මේ කාර්යය කළ යුත්තේ නැවත වරක් ආයුධ සන්නද්ධ අරගලයකින් මේ රටේ මිනිසුන් මැරීම නතර කිරීම සඳහායි. මේ රටේ දරුවන්ගේ අනාගතය යහපත් කිරීම සඳහායි. මේ ආදරය, කරුණාව, සහෝදරත්වය ගොඩ නැගිය යුතුමයි. අප විශ්වාස කරනවා, එය ගොඩ නැගිය හැකියි. එය ගොඩ නැගිය යුතුයි කියලා.x
සුදේශ් ද සිල්වා
