x ලක්ෂාන් ඩයස්
ලාංකිකයෝ බොහෝ දේ කරන්නට රුසියෝය. අතිශයින් දක්ෂයෝය. ඔවුහු තමන්ටම රිසිවූ භාෂා විලාසයක් විදෙස්ගතවූ පසුවද භාවිත කරති. මේ විදෙස්ගතවූවන්ගේ භාෂා විලාසය අද අපගේ කතාවයි.
පිටරටවලද ගල්ආඳෝ සිටිති. ගල්ආඳා යනු ගමේ ඇළදොලවල සිටින, කෑමට නොගන්නා සතෙකි. ඇෙඟ් ඇති අධික තෙල් තට්ටුව නිසාම ඌ ආහාරයට ගන්නට ගැමියෝ මැලිවෙති. එවැනි ආඳෙකු යන්නට අරිති. එම නිසාම එලෙස යාමට හැකි අයට හෝ යන අයට ගල්ආඳාය කියති. අනුන්ගෙන් මුදලක් ණයට හෝ අතමාරුවට ගත්විට ගල්ආඳෝ බිහිවෙති. එවන් අයට පිටරටදීද කියන්නේ ගල්ආඳා කියාය. ගල්ආඳෝ ණය ගැනීමට රුසියන් පමණක් නොව බාප්පලා පැමිණි විට ලිස්සා යාමටද හපන්ය. බාප්පලා එනවිට උසේන් බෝල්ට්ට වඩා හයියෙන් දුවන්නට හැකි අය මා හොංකොංවලදී දැක ඇත. හොංකොංවලට සිංහල දෙමළ මුස්ලිම් භේදයෙන් තොරව පූසෝ පැමිණෙති. පූසෝ ගල්වෙති. ගල්වූ පසුව බාප්පලාට අසු නොවී ගල් ආඳෙකුව සිටීම වඩාත් යෙහෙකි.
මෙම අන්ඩර දෙමළය සිංහලයෙන් නම් මෙසේය. හොංකොංවලට අලූතෙන් සංක්රමණිකයෝ පැමිණෙති. ඔවුන් පැමිණෙන්නේ එක්කෝ සංක්රමණික සේවකයන්, දේශපාලන රැුකවරණ පතන්නන් හෝ බිස්නස්වලට එන අය හැටියටය. චීන මිනිසුන්ට ලංකාවේ අප පෙනෙන්නේ එකම අච්චුවේය. චීන අය අපට පෙනෙන්නේත් එකම අච්චුවේය. අපේ ඇස්වල හැටි එහෙමය. එහෙම එන අයට තමන්ගේ පාස්පෝට් එක වෙනත් කෙනෙකුට හුවමාරු කරන එක සිම්පල්ය. එනිසාම හොංකොංවලට ඇවිල්ලා ටික කාලයක් හිටපු අයට ලංකාවට යන්න පාස්පෝට් එකක් ලැබෙන්නේය. එහෙම එන අලූත් අයට කියන්නේ පූසෝ කියලාය. අලූත්ම අලූත් අයට කියන්නේ ඇස් ඇරපු නැති පූසෝ කියලාය. පොත කියන්නේ පාස්පෝට් එකටය.
පූසෝ ප්ලේන් එකෙන් හෝ බෝට්ටුවෙන් එති. ගල් වෙනවා යනු ඕවර් ස්ටේයි ධඩැර ිඒහ වීමය. ලෝකයේ කොහෙත් මේ සෑන්තෑසිය සිදුවෙයි. අපේ අයද අඩු නැතුව එය කරති. මුලින්ම හොංකොං ගිය වතාවේ මට හමුවූ අම්බලන්ගොඩ සිට පැමිණි මහත්මයා අවුරුදු 10ක් පමණ හොංකොංවල සිටි අයෙකි. එහි ගිය මුල්ම දවසේම තමාගේ පොත ඔහු මුහුදට විසිකර ඇත. පසුව ගල් විය. ගල්වූ පසුව ඔහුගේ රස්සාව සිකුරිටිය. ජීවිතයම සිකුරිටි කුටියේ ගෙවන ඔහුට කෑම වියදම පමණි. කාමරය වෙනුවට සිකුරිටිට හිමිවන කුටියේ දිවි ගෙවයි.
මගේ මිතුරෙකු මුළු ජීවිත කාලයේම හොංකොංවල සිටියේ වීසා නැතුවය. ඔහු ළඟදී මියගිය බව දැන ගන්නට ලැබුණි. දරුවන් ඇමරිකාවේ වීසා සහිතව සිටියදී ඔහු හොංකොංවල වීසා නැතිව හිටියේය. පාරට බහින විට අව්කන්නාඩි පැළඳ, ගුවන් ගමන්වලට භාවිත කරන රෝද සහිත ඇදගෙන යන ගමන් මල්ලක් රැුගෙන සංචාරකයකුගේ පෙනුමෙන් නගරයට යන්නේ කිසිම විටක පොලිසියෙන් ඔහු සැක නොකරන නිසාත්, පරීක්ෂා නොකරන නිසාත්ය. අවුරුදු 21ක්ම කරදරයක් නැතුව ජීවත්වූ බව ඔහු මා සමග පැවසීය. පසු කලෙක ඔහුට මෙම අවිනිශ්චිතභාවය එපා විය. එවිට ඔහු, අර්ධ නීති වෘත්තිකයකු වූ මට (හොංකොංවල නීති වෘත්තියේ යෙදීමට මට අවසර නොවීය.* කළ ඉල්ලීම වූයේ, චෝචා කරදෙන ලෙසය. චෝචා ගැන මා නොදනීයැයි කී මුත් ඔහු කීවේ මා චෝචා දන්න බව බොහෝ දෙනා කියන බවය. වදහිංසාවට ලක්වූවන්ට හොංකොංවල ලැබෙන දේශපාලන රැුකවරණ පතන්නට ඔහු තීරණය කර ඇති බව යම් වේලාවක් කතා කළ පසු මට තේරුම් ගියේය. අපට ඇහෙන දේ ඇහෙන ලෙස කීම හෝ ඒවා අපට හුරු ලෙස කීම පිටරට යන විශේෂයෙන්ම සංක්රමණික සේවකයන්ගේ සිරිතය. එහි තේරුමවත් ඔවුහු නොදනිති.
රෙපූජි (ඍැමෙටැැ* නොදා චෝචා (ඔදරඑමරු* දමන්නට ඔහු තීරණය කර තිබිණ. ඔහු ලංකාවට බඩු පටවන ගුදමක් පවත්වාගෙන ගිය අතර, පොලිසිය ආ සැමවිටම කට්ටි පැන ගල්ආඳෙක් විය. ‘ආණ්ඩුවේ බෝඩිමට යන්න වෙන්නේ බාප්පලාට අහුවුණොත්. බෝඩිමට ගියොත් මාස තුනකටවත් එන්න වෙන්නේ නෑ. චෝචා දාලා තිබුණොත් බෝඩිමට යන්න වෙන්නේ නෑ.’
චුන්කිම නැත්නම් චුංකිං මැන්ෂන් කියන ගොඩනැගිල්ල හොංකොං ජාතිකයන් නොවන හැමෝම යන එක්සත් ජාතීන්ගේ සංවිධානය වගේ තැනකි. ලෝකේ හැම රටකම අය එහි සිටිති. බිස්නස් කරති. ජාවාරම් කරති. හැම රටකම වගේ මෙවැනි තැන් තිබේ. මා ගිය බොහෝ රටවල, ලංකාවේ අය බොහෝ විට හමුවන්නේ මෙවැනි තැන්වලදීය. රෙෆියුජී දාන්න එන සමහර අය ඉස්සෙල්ලා එන්නේ මෙතැනටය. එහෙම එන අයට එක්සත් ජාතීන්ගේ කාර්යාලය (ඹභ්යක්ඍ* පෙන්නන්න සල්ලි ගන්නා මිනිසුන්ද ඕනෑ තරම් සිටිති.
කොන්ත්රාත්, ගිවිසුම්, ආදායම් බලපත්ර, පඩි වාර්තා වගේ දේවල් පරිවර්තනය කරන්නේ ඒවා බොහෝ දෙනාට තම අනාගතය සාර්ථක කරගන්න අවශ්ය නිසාය. අවස්ථාවක් ලදොත් ඉන්න රටේ නැවතීමට කැමති අපේ අය ලියකියවිලි හදා ලෑස්තිවී සිටිති. මරණාසන්න සීයා කෙනෙකු හෝ ආච්චි කෙනෙකු සමග විවාහ වන්නට හා/හෝ පීආර් ගන්නට ඩිවෝස් නඩු දාන්න එන අයද අපට නිතර හමුවෙති.
අනුන්ගේ කේස් තමන්ගේ ලෙස හදාගෙන දේශපාලන භීතියක් මවාගෙන පිටරටවල නතර වෙන්න හදන අයද සුලබය. ලංකාවේ එහෙම අය මට නෝර්වේ හා වෙනත් රටවලදී හමුවී තිබේ. වරක් ස්ටවෑන්ගර් නගරයට ආසන්නයේ පිහිටි ඩාලේ නම් නගරයේදී ලංකාවේ මිනිසෙක් මට හමුවිය. ඔහු සමග තවත් හය දෙනකු සිටින බව මට පැවසූ නිසා නත්තල් දවස ඔවුන් සමග ගතකරන්නට මා ඩාලේවලට ගියේ හිටපු ගෙදරටවත් නොකියාය. ලංකාවේ සිට වීසා හා මුදල් නොමැතිව නොර්වේවලට ගොඩබිමින් පැමිණි සමන් හා ගාමිණී ද තවත් කිහිප දෙනෙක්ද මට හමුවූහ. ඔවුන්ගේ කතා සිත්ගන්නාසුලූ විය. ගාමිණී පසු කලක මා බැලීමට කොළඹට පැමිණියද හිපියකු වී පසුව මහා පොහොසතකුවූ සමන් මට හමුවූයේ ඔහුට එරෙහි උසාවි නඩුවකදීය.
පිල්ලියන් යනුවෙන් හඳුන්වන්නේ පිලිපීන කාන්තාවන්ය. ඒ අය අපේ අය විසින් සූරාකෑමද, අපේ අයව ඒ අය විසින් සූරාකෑමද පිටරටදී නිතර සිදුවෙයි, හම්බකළ සකලමනාවම සුරාගෙන ඔවුන්ගේ රටට යන පිල්ලියන්ද, පිල්ලියන්ට දරුවන් හදාදී අපේ රටට මාරුවෙන අයද අඩු නැත. පිල්ලියන්ට අමතරව පක්කෝ හා ඉන්දියංකාරයෝද, මිසරයෝද, නේපාලියෝද ලංකාවේ අයට පිටරටදී හමුවෙති. එම යාළු මිත්රකම් අපේ ගතානුගතිකත්වයද මෝඩකමද අබිබවා නොයයි. කොරියාවේදී කොරියන් ගෑනියකුට ළංවී වීසා හදාගන්නට අපේ අය සමත්ය. නැත්නම් ඕවර් ස්ටේ වී ෆැක්ටරියක් තුළට වී ජීවත්වීම හෝ පල්ලියක සැඟවී සිටිමද අපේ අය කරති.
පෙට්ටියක් දැමීම, බොහෝ අය පිටරට සිට කරන්නාවූ පුණ්යකර්මයකි. එය පුණ්යකර්මයක් වන්නේ හත්මුතු පරම්පරාවටම දේවල් එම පෙට්ටියට දාන නිසාය. තමන් සේවය කරන නිවසේ හෝ කාර්යාලයේ ඉවතලන සියල්ලේ සිට හාල් පොල් හා පරිප්පුද ගෝනි පිටින් දමන්නේ ඒවා අරාබියේ ලාබයි කියලාය. ලංකාවේ නැව් ගුදමකට ගිය විට දැනෙන්නේ ලජ්ජාවද, දුකද කියා මම නොදනිමි. අපගේ පාරිභෝගික මනසේ ඇති දුප්පත්කම එහි පෙනෙන නිසාය. එය ආර්ථික දුප්පත්කමට වඩා මානසික දුප්පත්කමයි.
ලංකාවේ කාන්තා පත්තරවලට ඉතා හොඳ ඉල්ලූමක් ඇත්තේ මැදපෙරදිග හා විදෙස් ශ්රමිකයන් සිටින රටවලය. සියලූ කාන්තා පත්තර හා බාල නවකථා ඉහල ගණන්වලට විකිණේ. ‘විදෙස්ගත අයගේ බිරිඳ හෝ සැමියා පැය 24න් ගෙන්වා දෙන්නට ෆැක්ස් මගින් ඉල්ලූම් කළ හැක’ යනුවෙන් පිටරටවල දැන්වීම් පළකරන්නේද, ඒවාට අහුවන්නේද මේ මානසික දුබලකම නිසාමද? x