x තුෂාරිකා ඇන්තනි
කුණාටුවකට කැමති ගෑනු නැහැ. ඔව්. වෙන්න පුළුවන් තමයි. ඒ උනත් මඳ සුළඟ සදාකල් තමන් නිවන මග යැයි ඉසියුම්ව බොල් තීරණ අරන්, මඳ පවනක් වගේ ජීවය පාව යයි කියා සිතමින් සිටිද්දී, එකවර හෝ කීප වරක්ම චණ්ඩ කුණාටු ජීවිතය මත පතිත වෙනව නම්, මඳපවන කුණාටුවට පරිවර්තනය කර ගැනීමේ භූමිකාවට ගෑනියකට පණ දෙන්න වෙනවා. ඒක පුදුම සහගත නැහැ. යම් විදිහකින් ඇය මේ ස්ථානයට හෙලන්නේ පුරුෂයෙක් නම්, සමාජ ක්රමය නම්, දුගීබව නම්, අඩු කුලය හෝ සමාජ පිළි ගැනීමක් නැති පවුල් වටපිටාව නම්, ජාතිය නම්, ආගම නම්, දේශපාලනය නම් ඒ සියල්ලට දිරියෙන් මුහුණ දීමට ඉදිරි ජීවිතයේදී කුණාටුවකට ඈ පරිවර්තනය වනවා මිස අන් කුමක් කරන්නද? මෙහෙම දෙයක් මට ලියවුනේ එකපාරම, මගේ හිත ගත්ත කවි පොතක එක් විශේෂ කවියක්, මගේ ඇසින් දකිද්දී මට දැනුන ආනන්දය හෝ මා වින්ද විඳීම හෝ විඳවීම, රිදවුම හෝ සහනයට හේතු සිහිවෙද්දි. ඒ සංකල්පනා මගේ ආත්ම ප්රකාශනයට හෝ මගේ ආත්මය හා සංවාදයට කෙතරම් සමීපද කියල හිතෙන විදිහ ලියන්න පටන් ගත්තාම.
සුභද්රා ජයසුන්දරගෙ ”රනින් රන් හදැත්තී” කවි පොත කවදත් මාත් එක්ක අසීමාන්තිකව තනි රැුක්ක පොත් කීපය අතරින් එකක්. මේ කවිවල කාව්යානුභූතීන්හි රිද්මය සහ නැවුම් රමණීය වචනවලට මම ආසක්ත වෙනවා. ඒවා වෙලාවකට හරිම සෘජු පොළඹවනසුලූ වචන. හද තුළ ඇති භාව, නෙක නෙක අයුරින් ප්රකම්පනය කරවන ඈ සතු කාව්යමය විශිෂ්ටතාව මේ ගැඹුරු කවි මතින් ජීවිතය කියවන එක වළක්වන්නට බෑ. මේ තුළ තියෙන කවි වලින් මාව ඇවිස්සෙන එක වළක්වන්නත් බෑ.
බාහිර සබඳකම් සියල්ලම අතැර පරිසරය හා පමණක් සබැඳී මොහොතකට නෙත් පියාගෙන මට ඉන්න හැකි නම්. සියක් වර පීඩනයට පත් සිත සහනයක් සොයන අසීරුම අවස්ථාවල තවත් තුවාල පාරවන්නට මට ඕනෑ නම්, ඒ පෑරීම මතම තව තව පතුලත පිරිමදින සහනයත් වේදනාවේ උත්කෘෂ්ටය විලසම යළි අත්විඳින්නට මට ඕනෑ නම් මම තෝරාගන්නට කැමති කවි කතන්දර පොත් අතර සුවිශේෂිත මේ කවි පොත සුභද්රා ජයසුන්දරගෙ ”රනින් රන් හදැත්තී”. එහි ”ඒස හි තුය්හ පිතා” කව.
එක්තරා අවාසානාවන්ත කාලෙක අංක නැති වාහනේක ගිය කෙනෙක් ආපහු එනවා නම් එය ආශ්චර්යයක්ම විතරයි. ඒ විදිහට නොආ, මළසිරුරවත් හොයා ගත නොහැකි උන තමන්ගේ පුතා, තමන්ගේ ස්වාමියා හෝ පෙම්වතා අහිමිව සදා හිස්බවින් ජීවත් වන ස්ත්රීන් කොපමණද? ඒ දශක දෙකකට පෙර අඳුරු යුගයක තත් ක්ෂේත්රය. මේ හා නිතර සිහිවන කතා හදිසියෙ මතකයට එනවා නෙවෙයි. තියෙනවා. බොහෝ දෙනෙක්ගෙ මේ හා සබැඳි කතාවක් තමන්ගේ හිත යට තිබුණ රබර් බෝලයක් වගේ මතුපිටට එන්න තතනන සාමාන්ය දෙයක්. ජීවිතේම කොටසක්. කාටවත් නොදැනෙන කවුරුවත් නොදකින.
මා, මගේ ජීවිතේට එක් කාලයක විශාල භීතිකාවක් ඇති කළ, නිතර පුනරුක්තිය ලද එක්තරා සිද්ධියක් කවියට නැගීමට බොහෝ උත්සාහ කළා. ඒත් මම ලියන්න හිතපු විදිහටම හෝ ඒ හා සමානව හෝ ඊටත් විශිෂ්ටව ඒක සුභද්රා ලියලා නේද කියලා මට මේ පදයෙන් පදයට අඩිය තියාගෙන යද්දි හිතෙනවා.
චන්ද්ර විලේ පිපි කුන්ද වනසලා
නින්ද නොදී ? ඇවිත් වටකළා
මත්ත ගජින්ද තළා පොඩිකරදා
තුංග සිරුර හදවතින් වෙන් කළා
භාෂාව, රමණීයයි. ඒත් අනුභූත වූ සිද්ධිය වේදනාත්මකයි. සුභද්රා ලියන මේ කවිය නිසා නිතැතින්ම නෙත් පියවෙන එක හා සංකල්ප රූප මැවෙන එක නැවතිය නොහැකියි, තරුණ ජීවිත අජීවී වස්තූන්ට කැටිකොට අයාලේ යැවූ උභතෝකෝටිකය මේ පදවලින් තීව්ර කරනවා.
සඳ කාන්තිමත්ව බැබලෙන ඒ රැුයෙහි, පිපුණු කුමුදු විලම වටකරලා කළු, වංගෙඩි තරම් අඩි පොළොවෙ හප්පා ජීවය එක අඩියට පාගා, තලා පොඩි කරදා, උදුරාගෙන අජීවීව මේ මහ පොළොව මත අතහැරි විලාසය රුදුයි. තිරශ්චීනයි. ඉවසනු බැරියි. ඒ උනත් එය සිදුවී අවසන්.
වරද කාගෙද කොතැනද වුව එය සිදුවීය. ඒ වෙද්දිත් වැඩෙන ගැබක හීන් හුස්මක් සමග සල්ලාපයෙහි යෙදෙන ගැහැනියකගෙ ඉදිරි ගමනෙහි වෙර සිඳින්නට ඉතින් නම් කාට හැකිද? ගැබක හුස්මගන්නා පණ නලක සියලූ තන්හි තනි අයිතිකරු අම්මා වන්නේ නම්, ඈ මත ජීවය පිඹි, එකම ජීවිත මතය දැරූ, ගැබෙහි හා ඇගේ හිමිකරු ”තාත්තා” යැයි වදන වරක් හෝ ඇසීමට පවා අවාසනාවන්ත වූ ඔහු.
මේ අනෞචිත වූ, දෙඇස මත මැවූ සියල් භීෂණ සිතුවම් අකාමකා ස්ථාවර මානුෂීය පේ්රමය පතුරන රජ කුමරකු නොව සරල පුතෙකු, ලොව අභිමානයට හේතුවන මිනිසෙකු බිහිකරන ධෛර්යය ඈ මත ආරෝපණය නිතැතින්ම උපචිත වනු ඇත. උපරිමව. ඈ සතු ඒ සාධනීය කමටහන ඉදින් යළි නම් පැමිණියද කිසිදු හස්තියකුට පෙරළා යටකළ නොහැකි වනු ඇත. වැහි දාහක් වැටුණ වුව අවශ්ය තරමට දහනයක ඇති ඇගේ හද, පුතුන් රැුකීමේ ගින්න අවුලූළු0වන්නට ප්රමාණවත්ය.
අංජන වණ්ණ සුනීල හිස පොඩිකර
හිංසක දෙපා සිවලූන් කැනහිලි කැල
සිතුවෙද නසා දැමුවැයි ගමනක වැර
සඟවා රකිමි වැඩෙනා ගැබ පණ නල
නග්න චෞර නර නායක රුදු කැල
උන්ට ලියාගත්ත ද අහසත් ඉර
කංචන උත්තම සටනට දිවි හළ
ඒස හි තුය්හ පිතා ගමනක දුර
ඉන්ද්ර දිගින් හිරු පායන වැස්සේ
බිංදු තුළ ම හිරු එළිය වෑස්සේ
සප්ත වණ්ණ එක මිටකට ඉස්සී
ගින්න ටිකින් ටික ඇවිළෙයි වැස්සේ
සාක්ය කුමාර නොවී ඉපැදෙන් පුත
සත්ය පිණිස මල් ඵල ගන්වන් පුත
ලෝක හිතාය ගතෝ පිය තුම පුත
සුවණ්ණ වණ්ණ සිහිනෙට පණ දෙන් පුත
පුත, නිබ්බුත පද ගයා නුඹේ පියා හා මා මැවූ ලොවට ඇති මානව පේ්රමය නුඹට පමණක් ඇසෙන්නට කොඳුරමි. ඉතිරි සියල්ල සිත පතුලටම කර සඟවමි.
ලොව සැබෑ මානුෂිකත්වය කොහෙද? ”එය නුඹ තුළම වේ යුතුයැයි” තම දරුවන්ට පමණක් මතුරයි. යම්කිසි අම්මෙකුගේ ඒ හද කොඳුරන රහස, ඇගේ දරුවන් හඳුනයි. එය, හෙට දවසක මියගියවුන්ට නොව ”අද දවසේ ජීවත්වන උන් වෙනුවෙන් ආදරය දෙන දරුවන්” බිහිකරලීමේ ඇගේ වෑයමේ තීව්ර හඬව දරුවන්ගෙ ලොව තුළ නිතර දෙදරුම් දෙයි.x