x පාස්කු ඉරිදා ප්රහාරයෙන් පසු සමාජය ඉදිරියේ කොන්කිරිමකට ලක්වුණු මුස්ලිම් ප්රජාව වෙත මේ මොහොතේ, මේ සටන්පාඨ ඉදිරිපත් කිරීම වනාහි බහුතරයේ බලහත්කාරය පෑමකි. බෙලහීන ඔවුන් ලවා, බහුතරයට වුවමනා දේ කරගැනීමකි.
පාස්කු ඉරිදා ප්රහාරයට එකතුවුණු සියලූම ත්රස්තවාදීන් එක්කෝ, සිය දිවි නසාගෙන තිබේ. නැතිනම් පොලිස් අත්අඩංගුවට ගනු ලැබ තිබේ. ඒ නිසා, ඔවුන් අතින් තවත් ප්රහාර එල්ල වීමට ඉඩක් නැතැ’යි පොලිසිය, සන්නද්ධ හමුදාවල ප්රධානීන්ද ඇතුළු ජනාධිපතිද අගමැතිද යන දේශපාලන නායකයන් විසින්ද පැහැදිලිව ප්රකාශ කරනු ලැබ තිබේ. දේශපාලන නායකයන්ගේ කතා ගැන දැන් මේ රටේ මිනිසුන් තඹ සතේක විශ්වාසයක් නොතැබුවත්, පළමු උත්සාහයේදී අදාළ සියලූ ප්රහාරකයන් හඳුනාගෙන, ඔවුන් පුහුණුව ලැබූ, නේවාසිකව සිටි, අත්පත් කරගෙන සිටි ආදි වශයෙන් දේපලද සොයාගෙන අවසන්ය.
මේ ප්රහාරයට පැමිණි ත්රස්තවාදීන් කිසිවකු, බුර්කා හෙවත් ඇස් දෙක පමණක් විවෘතව තැබන සේ මුස්ලිම් කාන්තාව අඳින සම්පූර්ණ ඇඳුමක් ඇඳගෙන පොලිසිය ඇතුළු නීතිය රකින අංශවලින් මුවහ වී ගියේයැ’යි දැනගන්නට නැත. ඔවුහු සියල්ලෝම පාහේ සුඛෝපභෝගී ජීවිත ගතකළ, ඉගෙනගත් පිරිසකි. එසේම ඒ ප්රහාරකයන්, මද්රසා පාසල්වල ඉගෙනගත් අය බවට වාර්තාවී ඇත්තේද නැත. ඊට අමතරව ඒ සියලූ දෙනාම, වයස 12ට වැඩිවූ පමණින් මුස්ලිම් දැරියන් විවාහ කරගැනීම නිසා මේ අපරාධකාරී තත්ත්වයට පත්වුණු බවට කිසිම සාක්ෂියක්ද නැත. ඒ කිසිවකු මඩකළපුවේ ‘ශරියා විශ්වවිiාලය’ යනුවෙන් දැන් වැරදියට හැඳින්වෙන අධ්යාපන ආයතනයෙන් ඉගෙනගත් අය බවටද තොරතුරක් නැත. ඊටත් අමතරව ඔවුන් ත්රස්තවාදී ක්රියාවලට පෙළඹුණේ කාත්තන්කුඩියේ මාර්ගය මැද වවා තිබෙන රටඉඳි ගස්වල රටඉඳි කෑ නිසා බවටද කිසිම තොරතුරක් නැත.
එවැනි තත්ත්වයක් තිබියදී, පාස්කු ඉරිදා ප්රහාරය හේතුවක් කරගෙන දැන් බුර්කාව තහනම් කර තිබේ. මද්රසා පාසල් අධීක්ෂණය කරන්නට දවසෙන් දෙකෙන් ආණ්ඩුව විසින් නීති කෙටුම්පත් කෙරෙයි. මුස්ලිම් දැරියන් අවුරුදු 12 ගතවනවාත් සමග විවාහ කරදීමේ පිළිවෙත අහෝසි කෙරෙන නෛතික විධිවිධානයද වහා ඇතිකළ යුතුයැයි බලවත් ඝෝෂාවක් නැගී තිබේ. මඩකළපුවේ ශරියා විශ්වවිiාලය යැයි කියනු ලබන ආයතනය, රජයේ අධීක්ෂණය යටතේ විශ්වවිiාලයක් හැටියට පැවැත්වීමට බල කෙරී ඇත.
මේ කියන විදියට, ත්රස්තවාදීන් බිහිවන්නේ බුර්කාව ඇඳීම හේතුවෙනි. මද්රසා පාසල්වල ඉගෙනගැනීම හේතුවෙනි. මුස්ලිම් දැරියන් අවුරුදු 12න් පසුව විවාහ කරදීම හේතුවෙනි. මඩකළපුවේ ශරියා විශ්වවිiාලයක් පැවතීම හේතුවෙනි.
එහෙත්, දිවි නසාගත් මේ සමහර ත්රස්තවාදීන් විදේශ රටවල පිළිගත් විශ්වවිiාලවල අධ්යාපනය ලබා ඇති බව වාර්තා වෙයි. එහෙත් ඉහත මතය ඉදිරිපත් කරන කිසිවෙකු ඒ විශ්වවිiාලවලට සිසුන් යැවිම නැවැත්විය යුතුයැයි කියන්නේ නැත.
පාස්කු ඉරිදා ප්රහාරයෙන් පසු මේ බලකිරීම් ඉදිරියට ආවේ ඇයි?
පාස්කු ඉරිදා ප්රහාරය ලක්ෂ විස්සක් පමණ වන ලංකාවේ සමස්ත මුස්ලිම් ජනතාවගේ නියෝජනයක් නොවේ. ප්රහාරයට පෙරත්, පසුත්, එවැනි ත්රස්තවාදී ක්රියා සම්බන්ධයෙන් රජයට ඔත්තු සපයනු ලැබුවේ මුස්ලිම් ජනතාව විසින්මය. ඒ මෙවැනි උම්මත්තක ක්රියා නිසා තමන්ට ලාංකික සමාජයේ නිරුපද්රැතව ජීවත්වීම පිළිබඳ ප්රශ්නයක් ඇතිවන බව ඔවුන් කල් තියා දැනගත් නිසාය. මුස්ලිම් සමාජයේ කිසියම් කුඩා පිරිසක් සමස්ත සමාජයෙන් වෙන්වූ කුඩා කණ්ඩායම් ලෙස පවතින්නට උත්සාහ දැරුවත්, අතිශය බහුතර මුස්ලිමුන්ගේ ජීවනෝපාය හා සමාජ සම්බන්ධතා සම්පූර්ණයෙන්ම පාහේ රැුඳී තිබෙන්නේ බහුතර සිංහලයන් මතය. ඔවුන්ගේ ජනප්රිය වෘත්තිය වන වෙළෙඳාම ඉන් ප්රධානය. රටේ තිබෙන විශාලතම මුස්ලිම් වෙළෙඳ ව්යාපාරවල ප්රමුඛතම පාරිභෝගිකයා බහුතර සිංහලයාය. ඒ පිරිස නැතිකර ගතහොත් තමන්ට පැවැත්මක් නැති බව දුර දිග බලන සෑම මුසල්මානුවෙකුම සිතන බව අලූතෙන් කිවයුතු නැත.
එහෙත්, පාස්කු ඉරිදා ප්රහාරය සිදුවිය. ඒ ගැන තොරතුරු කෙතරම් ලබාදුන්නත්, නිසි අවධානයක් රජය යොමු නොකිරීම නිසා, අවසානයේ ‘මියගියේ’ කතෝලික ජනතාව ඇතුළු ඒ ප්රහාරයන්ට ඍජුව ලක්වූ පිරිස පමණක් නොවේ. රටේ සමස්ත මුස්ලිම් ජනතාවත්ය. ප්රහාරයෙන් සති තුනක් ගතවන විට රට තුළ ඇතිවී තිබෙන බලවත් ප්රචණ්ඩකාරී ආතතිය විසින්, සමස්ත මුස්ලිම් ජනතාව, අපේ්රල් 21 වැනිදාටත් වඩා මහත් බියකට හා සන්ත්රාසයකට පත්කර තිබේ.
අපේ්රල් 21 වැනිදායින් පසුව පළමුව කළ යුතුව තිබුණේ, ප්රහාරය එල්ල කළ ත්රස්තවාදීන් සොයාගෙන ගොස් ඔවුන්ට එරෙහිව නීතිය ක්රියාත්මක කිරීමය. එය සියයට සියයක්ම සිදුවිය. දෙවැනිව කළ යුතුව තිබුණේ, ඒ ප්රහාරය විසින් ඇතිකරන ලද ජනවාර්ගික ආතතිය සමනය කිරීම, රටට ආර්ථික, සමාජීය වශයෙන් සිදුවුණු හානිය අවම කර ගැනීම සඳහා සියල්ලන් එකතුවී කටයුතු කිරීමය. එහෙත්, මේ දෙවැනි අවස්ථාවේදී, පුදුමයකට මෙන් ඉදිරියට ආ සටන්පාඨ වූයේ පෙර කී, මද්රසා පාසල්, ශරියා විශ්වවිiාලය, අවුරුදු 12න් විවාහක කරදීම හා බුර්කාව පිළිබඳ කාරණාය. ඒ සටන්පාඨ ඉදිරිපත් කළ අයගේ සමානතාව නම්, ඔවුන් සිංහල ජාතිකවාදීන්ගේ සිට සිංහල ජාතිවාදීන් දක්වා පරාසයට අයත් පිරිසක් වීමය. මුස්ලිම් මිනිසුන්ගේ ව්යාපාරික කුසලතාව නිසා වාණිජමය වශයෙන් අභියෝගයක් තිබෙන ගමේ ගොඬේ සිංහල සිල්ලර කඩකාරයාගේ, බේකරිකාරයාගේ සිට, ‘ඔය කිව්වාට මුස්ලිම් එවුන් අහිසංක නැහැ’ යැයි මතයක් හිස දරාගත් උගත් මධ්යම පන්තිකයන්, සමාජයේ ඉහළ ස්තරවලට අයත් වෘත්තිකයන් හරහා ජනප්රිය දේශපාලකයන් දක්වා පිරිස මේ කුලකයට අයත් වෙති.
සාමාන්ය ව්යවහාරයෙන් කියනවා නම්, සිදුවූයේ මෙයයි. පාස්කු ඉරිදා ප්රහාරයෙන් පසු බිත්තියට හේතු කැරුණු මුස්ලිම් ජනතාවගෙන්, බහුතර සිංහලයන්ගෙන් කොටසක් ‘ඇරියස්’ ඇරගැනීමයි.
එය බහුතර සිංහල ජාතිවාදයේම එක් මුහුණුවරක් බව සටහන් කර තැබිය යුතුය. ඒ කිසිවකුට තමන්ගේ පෙර කී සටන්පාඨ සහ පාස්කු ඉරිදා ප්රහාරය ගැන ඍජු සම්බන්ධයක් කියන්නට නොහැකිය. උදාහරණයක් හැටියට, පසුගිය අඟහරුවාදා බණ්ඩාරනායක සම්මන්ත්රණ ශාලාවේ පැවැති ‘ජාතික මග’ සම්මන්ත්රණයේදී කතාකළ ඕමල්පේ සෝභිත හිමියන්, මහත් අවිහිංසාවාදී හා නිවුණු ස්වරයෙන් සිය කතාව පුරාම වගාදිගා කළේ ඉහතකී සටන්පාඨ ඇසුරෙන් මුස්ලිම් ජනතාව කෙරෙහි ඇතිකරගත් සැකයයි. විරෝධයයි. තවත් කතාවක් කළ, ජනප්රිය ධර්ම දේශක මාවරලේ භද්දිය භික්ෂුව, නොමේරූ අදහස් ගොන්නක් වපුරා මේ සංකීර්ණ ප්රශ්නය සරල කෙටික්රම මගින් විසඳාගන්නා ආකාරය පෙන්වූයේය. සිය කතාවේ සියයට අනුපහක්ම මුස්ලිමුන්ට එරෙහිව ඉහත කී ජනප්රිය සටන්පාඨ වැපිරූ මේ දෙනමම කතාව අවසන් කළේ ‘දුකින් පෙළෙන සත් දුකින් මිදෙත්වා’ යන ප්රාර්ථනයෙන් වීම උත්ප්රාසජනකය. මේ දෙදෙනාටම තිබුණේ පූර්ව නිගමනයකි.
එනම්, ඉහත දේවල් හරහා මුස්ලිම් අන්තවාදීන් බිහිවිය හැකිය යන තහවුරු නොකළ මතයයි. සමාජයේ කැපීපෙනෙන තැන් දරන මේ හිමිවරුන් දෙදෙනා ඒ අවස්ථාවේදී සංකේතවත් කෙළේ සාමාන්ය සිංහල ජාතික/ජාතිවාදී මතයයි. (සම්මන්ත්රණයේ එකම, වැදගත් හා ඉදිරි දර්ශනයක් සහිත කතාව කෙළේ ඇමති චම්පික රණවක බවද ඔහුට ගෞරව පිණිස සටහන් කළ යුතුය.*
පාස්කු ඉරිදා ප්රහාරයෙන් පසු සමාජය ඉදිරියේ කොන්කිරිමකට ලක්වුණු මුස්ලිම් ප්රජාව වෙත මේ මොහොතේ, මේ සටන්පාඨ ඉදිරිපත් කිරීම වනාහි බහුතරයේ බලහත්කාරය පෑමකි. බෙලහීන ඔවුන් ලවා, බහුතරයට වුවමනා දේ කරගැනීමකි.
අවුරුදු 12 සම්පූර්ණ පමණින් දැරියන් විවාහ කරදීම බරපතළ මානව හිමිකම් උල්ලංඝනයකි. මුස්ලිම් සමාජය තුළ, තමන්ගේ කැමැත්තට එරෙහිව දෙමාපියන් විසින් විවාහ කරවා දෙන ලද විශාල කාන්තාවෝ පිරිසක් ඒ නිසා අගතියට පත්වී සිටිති. මුස්ලිම් සමාජය තුළම මේ කාරණය ගැන බරපතළ සාකච්ඡුාවක් ඇතිවී තිබේ. තමන්ගේ දරුවන් කිසිසේත් ළමා වයසේදී විවාහ කර දෙන්නේ නැති බව මවුලවිවරුන් පවා පසුගිය කාලයේ මාධ්ය ඉදිරියේ ප්රසිද්ධියේ කියන තත්ත්වයක් ඇතිවිය. මුස්ලිම් විද්වතුන්ම ඒ ගැන නීති ප්රතිසංස්කරණ යෝජනා කර ඇති නමුත්, ඒවා විවිධ හේතූන් නිසා නීතිගත වන බවක් නොපෙනේ. ආචාර්ය ජයම්පති වික්රමරත්න මනුවර්ණ සමග කී විදියට, මුස්ලිම් නීතිය යටතේ හෝ උඩරට නීතිය හෝ යටතේද හොඳ මෙන්ම නරක විධිවිධානද තිබේ. එහෙත්, ඒවා සම්පූර්ණයෙන් ආපස්සට හැරවීම පවතින තත්ත්වයන් යටතේ ප්රායෝගික නොවේ. වෙනස් වීමට මුස්ලිමුන් මෙන්ම උඩරට සිංහලයන්ද අකමැතිය. ඒ නිසා ඔහු යෝජනා කරන්නේ, මේ සියලූ පෞද්ගලික නීති, ආණ්ඩුක්රම ව්යවස්ථාවේ මූලික අයිතිවාසිකම්වලට යටත් කළ යුතු බවයි. මුස්ලිම් කාන්තාවන්ගේ අයිතිවාසිකම් ගැන කෘත්රිම රුදාවක් හැදී, මේ මොහොතේ සමස්ත මුසල්මානුවන් බිත්තියට හේත්තු කරන්නට දඟලන සිංහල ජාතිවාදීන් එවැනි විසඳුම් ගැන අවධානය යොමුකිරීම වටියි.
මද්රසා පසල් හෝ ශරියා විශ්වවිද්යාල හෝ රජයේ අධීක්ෂණයට යටත් කිරීම අත්යවශ්යය. එවැන්නක් දැනට නොවීම රජයේ අසමත්භාවය මිස වෙනකක් නොවේ. රජය අසමත් වී ඇත්තේ මුස්ලිම් පාසල් සම්බන්ධයෙන් පමණක් නොවේ. රටේ කිසිදු ජාත්යන්තර පාසලක් රජයේ අධීක්ෂණයට ලක්වන්නේ නැත. වාර්ෂිකව පාඩම් පොත්, ගුරුවරියන්ට සාරි, රජයේ විභාග ආදි පහසුකම් තිබුණත්, ඉරිදා බෞද්ධ දහම් පාසල් යනු සම්පූර්ණයෙන්ම ජරාජීර්ණවූ පද්ධතියකි. මද්රසා පාසල් මුස්ලිම් අන්තවාදය පතුරන්නේ යැයි කියන විට, රට තුළ සිංහල බෞද්ධ අන්තවාදය පතුරන එක් තැනක් හැටියට බෞද්ධ ඉරිදා දහම් පාසල් නම් කිරීමට, සිය අත්දැකීම් මතම, මනුවර්ණ නොපැකිළෙයි. බුර්කාව ගැන විවාදයක් නැත. සිංහල පාර්ශ්වයෙන් බුර්කාව ගැන නැගෙන විවේචනය කෙසේ වෙතත්, එවැනි ඇඳුමක් විසින් රටේ අනෙක් ජනවර්ගයන් සහ මුස්ලිමුන් අතර දැවැන්ත පරතරයක් නිර්මාණය කර තිබෙන බව මධ්යස්ථ මුස්ලිම් සමාජය බලවත් අවධානයට ලක් කළ යුතුය.
එහෙත් මේ කිසිවක්, අප පාවිච්චි කළ යුත්තේ, මේ මොහොතේ බියෙන් ගැහෙන මුස්ලිම් සමාජය තවතවත් පීඩනයට පත්කර, එක ගලින් කුරුල්ලන් දෙදනෙකු එළා ගැනීමට නොවේ. තමන්ගේ අසරණභාවය ගැන දුක්ගැනවිලි කියන මුස්ලිමුන්ට, ඒ අසරණභාවය හේතුවක් කරගෙන තමන් වෙත බහුතර බලහත්කාරය පැටවෙන බව තේරුම් ගැනීමද අමාරු නැත. x