වල්පොල ශ්‍රී රාහුල ධර්මායතනයේ අධිපති
ගල්කන්දේ ධම්මානන්ද හිමි
ශ්‍රී ලංකාවේ නූතන ඉතිහාසය පුරාවට ජනවර්ග අතර දැඩි පීඩනයක් තිබුණා. නැවත ඒ පීඩනයේ පුපුරායෑමක් අපි අත්විඳිනවා..
යටත් විජිත යුගයෙන් එළියට ආවාට පස්සේ ශ්‍රී ලංකා රාජ්‍යය ගොඩනඟාගැනීමේ අවශ්‍යතාවක් තිබුණා. එහෙත් මම හිතන්නේ බුද්ධිමත් විදියේ රාජ්‍යයක් නිර්මාණය කරගැනීමට අවශ්‍ය දේවල් ලංකාවේ තිබුණේ නැහැ. ඉන්දියාව එක්ක සංසන්දනය කළොත් ඉන්දියාවේ එයට අවශ්‍ය පසුබිමක් තිබුණා. මෙහේ එහෙම තත්වයක් තිබුණේ නැහැ. අනෙක දේශපාලන වශයෙන් පරිණත වූ කණ්ඩායම් නෙවෙයි ඒ වැඬේට අතගැහුවේ. රාජ්‍ය පාලනය ලාබ ලැබීමට අවස්ථාවක් විදියට ඒ කණ්ඩායම් දැක්කා. ඒ නිසාම බෙදීම් වර්ධනය වුණා. අපි නිදහස ලබද්දී මේ තරම් වාර්ගික පීඩනයක් තිබුණේ නැහැ. ඒත් අද වෙද්දී වාර්ගික පීඩනය මත යැපෙන, ඒකෙන් බලය ලබාගත්ත දේශපාලන ප්‍රජාවක් ඉන්නවා. එයාලා බලය තහවුරු කරගත්තේ ඒකෙන්. ඉතින්, එයාලා ලංකාව වෙනස් වෙනවාට කැමති නැහැ. එයාලා ඇවිල්ලා තියෙන ගමනේ හැටියට වෙනස් වෙන්නත් බැහැ. ඒකයි තත්වය. මම දකින විදියට අවිආයුධවලින් කරපු යුද්ධය අවසාන වුණාට පසු නූතන ශ්‍රී ලංකාවේ නැවතත්
වාර්ගික පීඩනය වර්ධනය කරන්නට පසුබිමක් හිතාමතාම හැදුවා. කෙටි කාලයක් ඇතුළත ගැටුමක් දක්වා වර්ධනය වෙන්නට පසුබිම හැදුණා. ගැටුම් අවසාන වුණ සමාජයක් ටිකෙන් ටික සුවපත් වෙනවා වෙනුවට අලුත් ගැටුමකට යන තත්වයක් දක්වා වර්ධනය වුණා. අලුත් බෙදුම් රේඛා ඇඳුණා. ඒ බෙදුම් රේඛාවල විවිධ තැන්වල ක්‍රියාකාරී වූ පිරිස් හිටියා. ඒත් මේ ප්‍රහාරය ඒ බෙදුම් රේඛාවල ඉදිරිපෙළ හිටපු කණ්ඩායම්වල ක්‍රියාවක් නෙවෙයි. ඒක තමයි විශේෂ තත්වය. උදාහරණයක් කීවොත් මෙතෙක් කල් මුස්ලිම් අයගේ බඩු භාණ්ඩ ගන්න එපා කියලා කියපු අය හිටියා. ඒත් ගැටුම හැදුණේ එතැන නෙවෙයි. වෙන තැනක.
මේ ප්‍රහාරය මුස්ලිම් ජනතාව අතරේ සිටි කණ්ඩායමක් කතෝලිකයන්ව ඉලක්ක කරමින් කළ ප්‍රහාරයක් ලෙස සැලකුවොත්, ලංකාවේ බහුතර කණ්ඩායම වන සිංහල කතාකරන බෞද්ධයන්ට මේ ප්‍රහාරය සම්බන්ධයෙන් තියෙන බලපෑම මොකක්ද?
මේක ඉස්ලාම් ජනවර්ගය කතෝලිකයන්ව ඉලක්ක කරලා කරපු ප්‍රහාරයක් බව කීවොත් ඒ ප්‍රකාශයේ වැරැද්දක් තියෙනවා. මේක සැලසුම් කරලා කරපු ප්‍රහාරයක්. ඉස්ලාම් අනන්‍යතාව තියෙන ජනකොටස අතරෙන් ආ පිරිසක් වුණත් ප්‍රහාරය එල්ලකළ අයගෙන් ඉස්ලාමය නියෝජනය වෙන්නේ නැහැ. අනෙක් අයවත් නසලා, තමන්ගේ දරුවනුත් නසලා දිව්‍යලෝකයේ යන්න පුළුවන් බව හිතන කණ්ඩායමක් ඉස්ලාම් භක්තිකයන් විදියට සලකන්න හොඳ නැහැ.
මේක වෙනම සංස්කෘතික කණ්ඩායමක්. අනෙක් පැත්තෙන් කිතුනු ජනතාව ඉලක්ක කළේ මේ ප්‍රහාරය මෙහෙයවූ අන්තර්ජාතික කණ්ඩායමේ වුවමනාව නිසා බව පෙනෙනවා. ඒකෙන් ලෝකයේ ජනතාවට පණිවුඩයක් දීමේ අරමුණක් තිබුණු බව හිතෙනවා. එතකොට මේක ලංකාවේ ගැටුමකට වඩා ලෝකයේ ගැටුමක ප්‍රතිඵලයක්. ඒ නිසා බැලූ බැල්මට මෙතැන බෞද්ධයන්ට කිසිම මැදිහත්වීමක් කරන්නට ඉතිරි වෙලා නැති බව හිතන්න පුළුවන්. එහෙත් මේ සිදුවීම එතැනින් එහාට විකාශනය කරගෙන කල්පනා කළොත් බෞද්ධයන්ටත් මෙතැන වගකීමක් තියෙනවා.
මේ සිදුවීමෙන් පස්සේ එයට මැදිහත්විය යුතු ආකාරය ගැන දකින්නේ කොහොමද?
මේකට ඉතාම බරපතළ විදියට මැදිහත් වුණේ නැත්නම්, මේ ක්‍රියාවටම අනන්‍ය වූ ඵල ප්‍රමාණයක් විඳින්නට සිද්ධවෙනවා. ඒ නිසා මේ සිදුවීම ගමන් කරන්නේ කොහාටද කියන එක පැහැදිලියි. ඒ ගමන් මාර්ගය වෙනස් කරන්නේ කොහොමද? හේතුඵලවාදය කියන බෞද්ධ සංකල්පයත් එක්ක තමයි මම මේක දකින්නේ. මේ ක්‍රියාවලියට සවිඥානිකව මැදිහත්වීමෙන් මේ සිදුවීම විකාශනය වෙන විදිය වෙනත් අතකට හරවන්න පුළුවන්. මේ කම්පනයට මැදිහත්වෙලා අපි මේ තත්වය යහපත් අතට හරවන්නේ කොහොමද කියන එක වැදගත්. මෙතැනින් එහා සිදුවෙන දේවල්වලට අපි මැදිහත්විය යුත්තේ ඒ අනුවයි. එහෙත් මැදිහත් වෙන උදවිය රාග, ද්වේෂ, මෝහ කියන කාරණා තුනෙන් වියුක්තව මැදිහත්විය යුතුයි. මේ ක්‍රියාවට මැදිහත්වෙද්දී තමන්ට ලාභයක් ලැබීමේ අරමුණෙන් තොර වෙන්න ඕනෑ. කාත් එක්ක හෝ වෛරයෙන් තොර වෙන්න ඕනෑ. මෝහයෙන් තොර වෙන්නත් ඕනෑ.
මේ මොහොතේ ලංකාවේ ඉස්ලාම් භක්තිකයන් දැඩි පීඩාවකට පත්වෙමින් සිටින බවක් පේනවා. බියෙහි, සැකයෙහි, වෛරයෙහි ගොදුරක් බවට එම ජන කණ්ඩායම පත්වෙලා තියෙනවා නේද?
ලංකාවේ රාජ්‍යයේ භූමිකාවේ බරපතළ ප්‍රශ්නයක් තියෙනවානේ. රාජ්‍යය කියන එකේ වගකීම සම්පූර්ණයෙන්ම අත්හැරලා තියෙන බව පෙනෙනවා. රාජ්‍යය මේ වෙලාවේ මාධ්‍ය ආයතනත් යොදාගෙන මිනිස්සුන්ගේ බිය නැති කිරීමේ කටයුත්තේදී යම් අසමත්කමක් පෙන්වුවා. රාජ්‍යය ගැන ජනතාවගේ විශ්වාසය නැති නිසා කොහොමද මේකට අත ගහන්නේ කියන බයෙන් කටයුතු කරන බව පේනවා. මම ඉස්ලාම් ජන ප්‍රජාවටත් මේ වෙලාවේ කියන්නේ මේක ඉතාම ඉවසීමෙන් කටයුතු කළ යුතු වෙලාවක්. මේ වෙලාවේ තත්වය භයානක කරගත්තොත් ලංකාවෙ අපි කාගේවත් නෙවෙයි, වෙනත් පිරිසකගේ සටන් බිමක් වීමේ ඉඩක් තියෙනවා. ඒ නිසා මේ ගැටුම කොනැනට යාවිද කියන එක ගැන අවබෝධයෙන් ක්‍රියා කරන්න ඕනෑ. මුස්ලිම් බහුතරයක් සිටින ප්‍රදේශවල නම් ලොකු ප්‍රශ්න නැතිව ඇති. එහෙත් ජනවර්ග මිශ්‍ර වෙලා සිටින ප්‍රදේශවල, හැමෝම එකට රැකියා කරන ප්‍රදේශවල ඉතාම ප්‍රවේශමෙන් කටයුතු කරන්න ඕනෑ. මේ තත්වය තවත් මාසයක් දෙකක් යද්දී වෙනස් වෙන්න නියමිතයි. ඒකට ඉඩ තියාගෙන ඉවසීමෙන් කටයුතු කරන්න ඕනෑ.
මුස්ලිම් ජනතාව මෙවැනි අත්දැකීමකට මුහුණදෙන්නේ පළවැනි වතාවට වෙන්න පුළුවන්. ඒත් ලංකාවේ දෙමළ ජනතාවට ඔය විදියටම මීට කලින් ඕක සිද්ධවුණා. අසූහත පමණ කාලයේදී හාමුදුරුවරුන් පවා ජවිපෙ සමඟ සම්බන්ධතා ගැන චෝදනා ලබපු හින්දා මම පවා ඔය වගේ අත්දැකීම්වලට මුහුණදුන්නා. පන්සලෙන් එළියට බහිනකොටත් ඉතාම බයෙන් එළියට බහින්න එක් කාලයක සිද්ධවුණා. තේ කඳුවල රෑ නිදාගන්න සිද්ධවෙලා තියෙනවා. එවැනි එක් කාලයක ගම්පෙරළිය පොත ළඟ තබාගත්තත් ඝාතනයට ලක්වීමේ පවා අවදානමක් එක කාලෙක තිබුණා. මෙවැනි සිදුවීමකින් පස්සේ එවැනි කාලයක් උදාවෙනවා. මේක විශේෂ තත්වයක්. සදාකාලික තත්වයක් නොවෙයි. ඒ නිසා කල්පනාවෙන් මේ කාලය පසු කළ යුතුයි.
වගකීම් සහගත තැන්වල සිටින බෞද්ධ හිමිවරුන්, දේශපාලනඥයන්, සිවිල් සංවිධානවල නායකයන් වැනි අය සැකය, බිය, ආවේග වර්ධනය කරන අන්දමේ අදහස් පළකරපු බව දකින්න ලැබුණා නේද?
මට මෙහෙම ප්‍රශ්නයක් තියෙනවා. ආවේග වර්ධනය වෙන අන්දමට කතාකරපු අය සමාජයේ වගකීම් සහගත තනතුරුවල සිටින අයමද. එවැනි අදහස් පළ කළ අයගේ සමාජ තත්වයටත් වඩා, මාධ්‍යවලින් ලබාදුන් ඉඩ නිසා නොවෙයිද ඕක සිද්ධවුණේ. කෙනෙක් ආවේගශිලීව යමක් කියනවා වෙන්න පුළුවන්. ඒ අදහස් නැවත නැවතත් ප්‍රචාරය නොකර සිටීමේ වගකීමක් මාධ්‍ය ආයතනවලට තිබෙනවා නම් හොඳයි. මා කිසිවෙක්ට චෝදනා කරන්නේ නැහැ. එහෙත් ඇතැම් විටෙක කිසිදු වැදගම්මක් නැති පුද්ගලයන් පවා ආන්දෝලනාත්මක ප්‍රකාශවලින් රටේ අවධානය දිනාගෙන තියෙනවා. ඉතාම ගෞරවනීය හිමිවරුන් මේ සිදුවීමේදී නිහඬව හිටියා. මීගමුවට මම යද්දී බෞද්ධ හිමිවරුන්ව හමුවුණා. ඒ හිමිවරුන් ආවේග ඇවිස්සුවේ නැහැ. සාමාන්‍ය බෞද්ධ හිමිවරුන් කිහිපදෙනෙක් තමයි ආවේගශීලී ලෙස කතාකළේ.
තමන්ගේ සහෝදර ජනවර්ගය තම ජනවර්ගයට විරුද්ධව ඊළඟ මොනවාහරි කරනු ඇතැයි බියෙන් පසුවෙන මිනිසුන්ගෙන් පිරුණු රටක් අද තියෙන්නේ. මෙතැනින් එහාට ලංකාව කොහාට යාවිද?
මෙතැනින් එහාට මේ රට ගමන් කරන්නේ කොහේටද කියන එක තීරණය වෙන්නේ අපේ මැදිහත්වීම තුළයි. ඒ නිසා මේ වෙලාවේ අනෙක් කෙනා ඊළඟට කරන්නේ මොනවාද, අනෙක් කෙනා කළේ මොකක්ද කියන කාරණාවලට වඩා වැදගත් වෙන්නේ මම කරන්නේ මොනවද කියන එකයි. මගේ පැත්තෙන්, උදෑසන ඉඳලා රාත්‍රිය දක්වාම මම සුළු විවේකයකටවත් නතර වුණේ නැහැ. මම කොතැනක හරි කතාකරලා, මිනිසුන් එක්ක දැනුම බෙදාගන්න උත්සාහ කරනවා. වෙනස් විදියකට හිතන්නට අවශ්‍ය දැනුමක් ඉදිරිපත් කරන එක අපේ වගකීමක්. මම හිතන්නේ ධනාත්මක විදියට. මිනිසුන් අද ඉන්නේ අනාරක්ෂිත තැනක. මනුස්සයෙක් බයවීම නිවැරදියි. ඕනෑ සත්වයෙක් බියෙන් ඉන්නකොට මුලින් පහරදෙන්න උත්සාහ ගැනීම ජීව විද්‍යාත්මකව ප්‍රායෝගික තත්වයක්.
ඉතින්, අපි මේ වෙලාවේ හැමෝටම තේරෙන විදියට අනෙක් අය එක්ක කතාකරන්න ඕනෑ. බිය, සැකය තුරන් කරන්න කටයුතු කරන්න ඕනෑ. අද අනෙක් උදවියට තේරෙන විදියට කතාකරන පිරිසෙහි අඩුවක් තියෙනවා. අපි මේ වෙලාව වරද්දාගත්තොත්, ලංකාව සිරියාවක් හෝ ඇෆ්ගනිස්ථානයක් වගේ ඉතා විනාශකාරී තැනකට යාවි. ලංකාවේ භූ දේශපාලනික පසුබිමත්, ලෝක බලවතුන්ගේ අවශ්‍යතාත් ගැන සැලකිලිමත් වෙන්න ඕනෑ. අපේ ජනතාව හරියට කළමනාකරණය කරගන්නට සමත්වුණොත් මේ බිහිසුණු අවස්ථාව පසු කරන්න පුළුවන්.
මේ වෙලාවේ අන්තවාදයට විරුද්ධ, සාමයට ළැදි ක්‍රියාකාරිකයන් මැදිහත්වෙන ආකාරය ගැනත් අවධානය යොමු කරන්න ඕනෑ නේද? අන්තවාදී අදහස් තියෙන අයව දුෂ්ටයන්ගේ තැනට ඇදදමමින්, ඔවුන්ට බැණවදිමින් චෝදනා පමණක් එල්ලකරන භාවිතාවකින් ඔවුන්ගේ අන්තවාදය තවත් ශක්තිමත් වෙන්න ඉඩ තියෙනවා නේද?
ඒක හරි. ඔබ සියුම්ව බැලුවොත් මම කළ මැදිහත්වීම්වලදී අන්තවාදයට නැඹුරු වූ කිසිම කෙනෙක්ව දුෂ්ටයා බවට පත් කරන්නේ නැහැ. ඔහුට වෙනස් වෙන්න ඉඩ දෙන්න ඕනෑ. ඔහු එතැනට යන්නට මොකක් හෝ හේතුවක් ඇති. ඉතින්, ඒ කෙනාට වෙනස් වෙන්න ඉඩ තියන්න ඕනෑ. අපි භාෂාව හසුරුවන්න ඕනෑ, මැදිහත් වෙන්න ඕනෑ එයාටත් දැනුම ලබාදීමේ අරමුණෙනුයි.
මේ වෙද්දී සිංහල ජනතාව අතර තිබෙන අන්තවාදී අදහස්වලට එරෙහිව කතාකරන අය සමාජ මාධ්‍ය තුළත් අපි දකිනවා. ඒත් ඔවුන්ගේ ප්‍රවේශයේත් යම්කිසි වෛරී, ප්‍රකෝපකාරී ස්වරයක් තැවරී තිබෙන බව පෙනෙනවා..
ඒගොල්ලොත් අන්තයක් අල්ලාගත්තාම බෙදීම් තීව්‍ර වෙනවා. ඒකෙන් මිදෙන එක තමයි වැදගත්. මේ ගැටුම වර්ධනය වී, ඇතිවිය හැකි භයානක ප්‍රතිඵල ගැන අවබෝධයක් තියෙන උදවිය ප්‍රවේශම් වෙන්න ඕනෑ. ඒ උදවියගේ ක්‍රියාවෙන් තත්වය තවත් බරපතල වෙන්න ඉඩ තබන්න හොඳ නැහැ. මේ වෙලාවේ තියෙන යම් යම් සිදුවීම්වලට ප්‍රතික්‍රියා දැක්වීම නෙවෙයි කරන්න ඕනෑ. මේ ප්‍රශ්නය යන්න පුළුවන් කොතැනටද කියලා තේරුම් ගෙන, ඒ ගැන හැමවෙලාවෙම ඔළුවේ තියාගෙන කටයුතු කරන්න ඕනෑ.
අප්‍රේල් 21 ත්‍රස්ත ප්‍රහාරයෙන් පසුව ලංකාවට ගොඩ ඒමක් නැති බව සිතමින්, ලංකාවේ ජාතිය ගොඩනැඟීම ගැන බලාපොරොත්තු සුන් කරගත් පුද්ගලයන්ගේ ප්‍රකාශ පවා අද අපි දකිනවා..
රජ්ජුරුවෝ හෙට යුද්ධයෙන් පරාජය වේවි කියලා අද රාජ්‍යය අත්හැරලා යන්නේ නැති බව කතාවක් තියෙනවා. යහපත් අනාගතයක් වෙනුවෙන් බුද්ධිමත්ව පෙනී හිටපු මිනිස්සු අත් නොහැර තමන්ගේ අදහස වෙනුවෙන් පෙනී සිටීම වැදගත්. අප මේ වෙලාවේ කියන්න ඕනෑ මොකක්ද කියන එක වැදගත්. ඒත් ඒක කියන්න ඕනෑ කොහොමද කියන එකත් වැදගත්. අපි මේ වෙලාවේ අන්තයේ සිටින කෙනෙක්ට පිල් බැඳගෙන පහරදෙනවාට වඩා, එයාට යමක් සුහදව තේරුම් කරන්නේ කොහොමද කියලා හිතන්න ඕනෑ. ■
