තිස් අවුරුදු යුද්ධයෙූදී තැන තැන ගොඩ ගැසුණු මළ සිරුරු මහා ආවාට කපා තොග සිටින් මිහිදන් කළ අපගේ ආසන්න දසවසර සන්සුන් එකක් වුණාට සැක නැත. ඒ සන්සුන් කාලය සරත් පොන්සේකාට අනුව කානිවල් රාත්‍රියකි. එක් පැයක් තුළ රටේ හය පොළක බෝම්බ පිපුරුණ පසුව, තමන් ආරක්‍ෂක කමිටුවට නො කැඳවූ බව කී රටේ අගමැති පොන්සේකාගේ මෝඩ කානිවල් එකේ ජංගියක් ඇඳගත් කෝනංගියෙකුට වැඩි යමෙකු නොවේ. අගමැතිකම ආපසු අරන් දුන්නා සේ ආරක්‍ෂක කමිටුවට යන අවසරයත් රනිල්ට ලබාදිය හැකිව තිබිණ.
ජනාධිපති සිරිසේන හමුවේ රනිල්ගේ භූමිකාව අප්‍රේල් 19 වෙනි දින පිටවූ 2019-04-21 අනිද්දා පත්‍රය 7 පිටුවේ සෙවල අගමැති ලෙස හැඳින්විණ. සිද්ධිය වන විට දරු පවුල සමග විදේශ සංචාරයක නියැලි සිරිසේන දිවයිනට පැමිණි වහා ආරක්‍ෂක ලේකම් හා පොලිස්පතිට අස්වන ලෙස නියෝග කළේ තමන් දරන ජනාධිපති සහ ආරක්‍ෂක ඇමති තනතුරු හේමසිරිටත් පූජිතටත් පවරා ගිය නිසා විය හැකිය. ඒ අනුව අප්‍රේල් 19 වෙනි දින පිටවූ 2019-04-21 අනිද්දා පත්‍රය 7 පිටුවේ ජනාධිපති සිරිසේන අන්දරේගේ ලොකු අප්පච්චි ලෙස හැඳින්වීම කොතරම් උචිතද? පාස්කු ප්‍රහාරයෙන් පසුව, සිය නොහැකියාව ජනාධීපති අගමැති ඩබල දිගින් දිගටම ඔප්පු කරමින් සිටිති.
පසුගිය බ්‍රහස්පතින්දා නිකුත් කළ අස්ගිරි නිකායික ප්‍රකාශය, බෞද්ධ ඉගැන්වීමට කළ නිගාවකි. හික්‍ෂුත්වයට කැළලකි. අරහත් චීවරය පාච්චල් කිරීමකි. අගරදගුරු මැල්කම් කාදිනල්තුමා කීවේ එකට එක කරන්න එපා කියා ය. එසේම කෝට්ටේ පාර්ශ්වයේ මහා නායක ඉත්තෑපාන ධම්මාලංකාර මහ නා හිමියන් මේ සිද්ධියේදී දේශපාලනය මිශ්‍ර කර ගැනීම හෙළා දුටහ. පාස්කු ප්‍රහාරය හරහා අස්ගිරි විහාරය, අපරාධ චෝදනා ලැබූ බුද්ධි අංශ සාමාජිකයන් බේරා ගැනීමට වළිකති. වරක් ගෝඨාභයට රටේ හිට්ලර් වන ලෙස කීවේද අස්ගිරි නා හිමිනමකි. අස්ගිරියට අනුව මාවනැල්ලේ පිළිම කැඩූ එවුන් නිදහස් කළ නිසා, අස්ගිරි සංඝානත්තියට ආණ්ඩුව දනගැසිය යුතුය. මෙය ඇසට ඇස දතට දත ක්‍රමයේ අශීලාචාර ඉල්ලීමකි. මැල්කම් කාදිනල් කතා කළේ බයිබලය පෙරලාගෙනය. අස්ගිරිය ක්‍රියා කළේ මහින්ද චින්තනය පෙරලාගෙනය.
අස්ගිරිය සිය ප්‍රකාශයෙන් සමාව අපේක්‍ෂා කරන්නේ රාජපක්‍ෂ පවුලට මිස නීතියට කොටුවූ බුද්ධි අංශ සාමාජිකයන්ට නොවේ. ජනවාරියේ සමාජගත වූ නිර්දේශපාලනික සමාජ යුක්ති නිගමනය හමුවේ රාජපක්‍ෂ පාලනයට සම්බන්ධ බොහෝ දෙනා චුදිතයෝ වෙති. කෙනෙකුට අරූ අයිආර්සීකාරයා කීමේ සමාජ අයිතිය මෙහිදී සමාජ යුක්ති නිගමනය නම් වේ.
සමාජ යුක්ති නිගමනය අනුව ලසන්ත ඝාතනයේ අපරාධකරුගේ නම අවසන් වන්නේ රාජපක්‍ෂ කියාය. තාජුදීන් ඝාතනයේ අපරාධකරුගේ නම අවසන් වන්නේ රාජපක්‍ෂ කියාය. එක්නැලිගොඩ මරා දැමූ ඝාතනයේ අපරාධකරුගේ නම අවසන් වන්නේ රාජපක්‍ෂ කියාය. වීරකැටිය සොහොන තැනිමට වංචා කළ රජයේ මුදල් ආපසු ස්වේච්ඡාවෙන් රජයට භාර දී ගෝඨාභය රාජපක්‍ෂ සමාජ යුක්ති නිගමනය නිවැරදි කර කළ හොරකම පිළිගෙන හමාරය. සමාජ යුක්ති නිගමනය අනුව අස්ගිරි ප්‍රකාශය බෞද්ධ දර්ශනයට ථේරවාදි භික්‍ෂු ප්‍රතිරූපයට එරෙහි එකකි. මල්වතු නාහිමිගේ නම විකුණා රන් ආයුද මණ්ඩපයේ වරක් කළ විගඩම තවත් නිදසුනකි. පොලිසියට කොටු වූ රඳවා සිටින බුද්ධි අංශ හාදයන් නීතියෙන් පිට සිදු කළ අපරාධ රාජපක්‍ෂ ගිණුමට බැරවේ. බුද්ධි අංශ හාදයන් නිදොස් කොට නිදහස් විට රාජපක්‍ෂලා ඉබේම ෂේප් ය. එහෙත් ලසන්තගේ දුව, තාජුදින්ගේ දරුවන්, එක්නැලිගොඩගේ බිරිය ඉල්ලා සිටින සමාජ සාධාරණය.? විතර්කය ඇත්තේ මෙතැනය. මේ අපරාධ යටපත් කිරිමට මාවනැල්ලේ පිළිම කැඩීම හිලව් කිරීම අපූරු ගනුදෙනුවකි.
ඉහත කී බුද්ධි අංශ සාමාජිකයන්ට එරෙහිව නඩු අසා මිස පොදු සමාව දිය නො හැකිය. නීතිය නො දැනීම සමාවක් නොවේ යන්න රීතියකි. එසේම කිසි විටෙකත් වැරදි පූර්වාදර්ශයක් නීතියක් හෝ සම්මතයක් වන්නේ නැත. කතෝලික දේවස්ථාන ඇතුථ සංචාරක හෝටල්වලට මරාගෙන මැරෙන ප්‍රහාර එල්ල කරන බවට තොරතුරු බුද්ධි අංශ වාර්තා කළහ. අප්‍රේල් 4 වෙනිදා සිට සැපයූ එකී තොරතුරු පොලිස් දෙපාර්තමේන්තුවේ ඉහළ නිලධාරීන්ට යොමු කළ බව සත්‍යයකි. මහින්ද සමග අස්ගිරිය නැටුවාට පාස්කු ප්‍රහාරය සම්බන්ධ රටේ බුද්ධි අංශ කිසිදු ආකාරයකින් සිය වගකීම් පැහැර හැර නැත. තත්වය එසේ තිබියදී විවිධ අපරාධ සඳහා කොටුවී සිටින සැකකරුවන් නීතියෙන් ගලවා ගැනීමට පාස්කු ප්‍රහාරය දඩමීමා කර ගැනීම ලජ්ජා නැති කැතවැඩකි. පාස්කු ප්‍රහාරයට මුවා වී තම පවුලේ අයගේ දෑතට වැටුණ මාංචු ගලවා ගැනීමට මහින්ද රාජපක්‍ෂගේ උවමනාවට ආගමික ජවයක් දීම අස්ගිරිය ප්‍රකාශයේ අරමුණ වේ. භික්‍ෂු සමාජයේ යහපතට ඉදිරිපත් කළ ථේරවාද පනතට මැදගම ධම්මානන්ද නා හිමියන් විරුද්ධ වන්නේ මහින්දගේ උවමනාවටය. එහෙත් ආණමඩුවේ අනෝමදස්සි නාහිමියන් එකී පනත අවශ්‍ය බව කළ ප්‍රකාශයෙන් තහවුරු වන්නේ කුමක්ද? බුද්ධි අංශ පිළිබඳව අස්ගිරි ප්‍රකාශය ගැන සකල අස්ගිරි පාර්ශවයේ පොදු මතය නොවන බවය. තහවුරු නොකළ තොරතුරු අනුව යුද සමයෙන් පසුවද, පාස්කු ප්‍රහාරයට සම්බන්ධ ත්‍රස්තවාදීන්ට යුද හමුදාවෙන් ගෙවීම් මහින්ද පසුපස යන ජනප්‍රිය කලාකරුවන් රාශියක් යුද හමුදාවෙන් වැටුප් ලබාදීමට සමානය. එසේම වර්තමාන රජයේ සමහර ප්‍රකට ඇමතිවරුන් මෑතක සිදුවූ සිද්ධිවල සැකකරුවන් මුදා ගැනීමට මැදිහත්වූ බවද සමාජ යුක්ති නිගමනය වේ.
පාස්කු ප්‍රහාරය මුස්ලිම් මූලධර්මවාදී පිරිසකගේ ගෝත්‍රික ක්‍රියාවකි. එකී ප්‍රහාරයට රටේ බහුතර මුස්ලිම්වරුන් එකඟ නැත. හෝ විරුද්ධය. පිළිගත් ආගමික ඉගැන්වීම් ග්‍රන්ථ පාඨවලට දුන් විවිධ අර්ථකථන නිසා එකම ලබ්ධීන් අතර පවත්නා බෙදීම් මූලධර්මවාදය හෝ මූලධර්මවාදී ක්‍රියා තේරුම් ගත හැකි සරල උදාහරණයකි. ආගම් මතවාද පොළොවට නොගෙන ආ යුතුය. හිස්වැසුම් පාවහන් ගලවා සිද්ධස්ථානවලට ඇතුල් නොවීම එකඟතාවක් මිස නීතියක් නොවේ. රටේ නීති විධිවිධාන ආගමික ඇදහිලි නිසා යටපත් කළ නොහැක. නීතිය යනු නීතියයි. විවිධ අපරාධ සිදුවන සමාජයේ බුර්කා පාවිච්චිය ප්‍රංශය වැනි රටවල් තහනම් කර ඇත. අනුචිත ක්‍රියාවන්ට බුර්කාව යොදා ගැනීම රහසක් නොවේ. එවැනි අවදානම් ඇති කරන බුර්කාව ලංකාවේ තහනම් නොකළේ ආගමික විශ්වාසය නීතිය යටපත් කළ අවස්ථාවකි. බුද්ධාගම රාජ්‍ය ආගම වූ රටේ රාජනීතියට සියලු ආයතන පුද්ගලයන් යටත්ය යන බුද්ධ නියමය සහතික කළ යුතුවේ. එහෙත් මේ කරුණු යළි නිරීක්‍ෂණයේදී තහවුරු වන්නේ ලංකාවේ නීතිය සාධාරණත්වය ආගමික විශ්වාසයන් නිසා අඩපණවී ඇති බවය. මෙම මූලධර්මවාදීන් පිළිබඳ පරීක්‍ෂණවලදී වර්තමාන රජයේ ප්‍රබල ඇමතිවරුන්ගේ නම් කියැවේ. අවි ආයුධ සමග අසුවූ මීගමුවේ උපනගරාධිපති සහ කෝට්ටේ නාගරික මන්ත්‍රී ප්‍රධාන පක්‍ෂ දෙක නියෝජනය කරති. 78 ව්‍යවස්ථාව අනුව, සමානුපාතික ක්‍රමයට ඡන්ද ගැනීමේදීි 12.5%කට වඩා අඩු ඡන්ද ලබාගත් පක්‍ෂ හෝ කණ්ඩායම් ඉවත් කරයි. 1989 පාර්ලිමේන්තු මැතිවරණයේදී ජයග්‍රාහී එක්සත් ජාතික පක්‍ෂයට පාර්ලිමේන්තු ආසන 125ක් හිමි විය. එය 55%ක බලයකි. ආර්. ප්‍රේමදාස එකී 12.5% සීමාව 5%තෙක් අඩු කළේය. එදා පටන් මේ දක්වා වසර 29ක් පුරා බලයට පත් හැම ආණ්ඩුවක්ම බහුතරය සඳහා එල්ලා ගත් හාල් කෑලිවල අනුව රටේ නීතිය අඩපණ කෙරිණ.
ෂරියා විශ්වවිද්‍යාල ඉදි වුණේද විල්පත්තු කැලේ කැපුණේද, මාවනැල්ල පිළිම කැඩූ එවුන්ට ඇප ලැබුණේද එහෙමය. ඊට බලපෑවේ ප්‍රේමදාස 12.5% නොකවුට් එක 5% බැස්සීමය. ලංකාවේ නීතිය සාධාරණත්වය යටපත්වී බල තණ්හාවට පාර කැපුණේ එසේය. කැති ගෙනාවේ පල්ලිය වටේ වල් කොටන්න යයි එජාප මුස්ලිම් ඇමති හලීම් දෙන උත්තරය දියවඩන නිලමේට එරෙහි දූෂණ පරීක්‍ෂණ අස්ගිරි මහ නාහිමි කෙනෙකුගේ ඉල්ලීමට නතර වුණාට සමානය. දවටගහ පල්ලියේ හෝ කොම්පඤ්ඤ වීදියේ පරිසරය අකුරණ වගේ නොවේ. මන්නාරම උසාවියට ගල් ගසා, විනිසුරුට තර්ජනය කිරීමෙන් අධිකරණයට අපහාස කළ අමාත්‍ය රිෂාඞ් බදූර්දීන් අත්අඩංගුවට ගැනීමට හෝ රිමාන්ඞ් කිරීමට රාජපක්‍ෂලා දුන්නේ නැත. එක් දින නඩුව අවසන් කරන ලෙස රාජපක්‍ෂලා අධිකරණයට බල කළේය. වර්තමාන එජාප අධිකරණ ඇමති තලතා අතුකෝරාල අපරාධ වරදක් කළත් භික්‍ෂුන් අත්අඩංගුවට ගන්නේ නැති බවට කළ ප්‍රකාශයෙන් ලංකාවේ නීතිය සාධාරණත්වය පිළිබඳ දිග පළල දැකිය හැකිය. ඒ කප්පම් දේශපාලනය නිසාය. ඇතින්න මරා පැහැර ගත් අලි පැටියා සන්තකයේ තබාගෙන සිටි උඩුවේ ධධ්මාලෝක නම් චුදිත භික්‍ෂුව නිදහස් කොට නිදහස් වුණේ එහෙමය. කුමරපුරම් නඩරාජා රවිරාජ් ඝාතන නඩු අභියාචනා කළාට අලි සොරකම් නඩු තීන්දුවට එරෙහිව නීතිපති ජයන්ත ජයසූරිය අභියාචනා නොකළේ බෞද්ධ මූල ධර්මවාදයට බියෙනි. 2008 අංක 40 දරන ජාතික මං මාවත් පනතේ, අංක 42(2) (1) (අ) වගන්ති අනුව “.... මහා මාර්ගයක හෝ ජාතික මහා මාර්ගයක ඉදි කිරිම් සීමා නිශ්චිතව දක්වා නැති අවස්ථාවක, රථවාහන ගමන් කරන කොටසේ මැද සිට මීටර පහලොවක් මාර්ගයට අයත් විය යුතුය.” යන විධිවිධානය කඩමින් ඇහැලියගොඩ නගරයේ මාර්ගයේ සම්මත පළල මුස්ලිම් දේවස්ථානයක් නිසා එක් ස්ථානයක පමණක් පටු වී ඇත.
එසේම පුථල්වන මාර්ග පද්ධතීන් අතර වැඩුණ බෝ ගස්වලට සිවුරු පටලා ආගමේ හයිය පෙන්වන්නේ ද, මන්ද බුද්ධික පක්‍ෂ දේශපාලනය නිසාය. අර්හත් චීවරය පෙන්වා උසාවියේදී නොහොබිනා ලෙස හැසිරී දඬුවම් ලැබූ ගලගොඩ අත්තේ සිරකරු බේරා ගැනීමට භික්‍ෂු පිරිසක් ගත් වෑයම මෙන්ම අධිකරණ ඇමති තලතා අතුකෝරාල කළ ප්‍රකාශයද බෞද්ධ මූල ධර්මවාදයෙන් නීතිය යටපත් කිරිමකි. ලංකාවේ නීතිය සාධාරණත්වය නොතකන කප්පම් දේශපාලනය හිස ඔසවා ඇත.
මිරිසුවිල් කැලේ සැරිසැරූ නිරායුධ මිනිසුන් ඝාතනය කළ වරදට මරණයට නියම සිටින සාර්ජන් රත්නායක අත්අඩංගුවට ගත්තේ මහින්දගේ කාලයේය. එදා අස්ගිරි පන්සල සාර්ජන් රත්නායකට රණවිරු මුක්තිය ඉල්ලා සිටියේ නැත. ඒ මහින්ද එසේ කරන්නැයි අස්ගිරියට නොකී නිසාය. බුද්ධි අංශ සාමාජිකයන් කොටුවී සිටින්නේ මහින්දලාගේ උවමනාවට කළ අපරාධ නිසාය. මිරිසුවිල් නඩුවේ රත්නායක වැරදිකරු විය. කුමරපුරම් නඩුවේ සියලු දෙනා නිදහස් විය. උසාවියට පැමිණවූ වරදකරුවන් නිදහස් කිරිමට සංඝ සභා මැදිහත් වන්නේ ඇයි? රටේ නීතියට අත පෙවීම වහා නතර කළ යුතුවේ. නීතිය සාධාරණත්වය පැවතිය යුතුවේ.
උතුරට වතුර ගෙනියන්න හදන ජලාශයකට සිංහලයන්ගේ ඉතිහාසය යටවෙලා යයි මහින්ද රාජපක්‍ෂ කළ (2017 පෙබරවාරි 10 දින මව්බිම පත්‍රය. 12 පිට) ප්‍රකාශය අනුව සංහිඳියාව අපේක්‍ෂා කරන අපට මහින්දගෙන් අපේක්‍ෂා කළ හැක්කේ කුමක්ද? මහින්ද වෙනුවට ගෝඨාභය නම් ….? හිරකරුවන් පෝලිම් ගස්වා වෙඩි තබන විට බලයේ සිටි රාජපක්‍ෂ ක්‍රමයෙන් රට බේරා ගැනිමට සිදුවේ. ගෝඨා කොළඹ පිරිසිදු කළේ පොලිසිය හමුදාව පාවිච්චි කරලාය. එකතු කළ කුණු මීගොටමුල්ලට යැව්වේ හමුදා බලයෙනි. එවිට රටේ නීතිය වන්නේ මිනිසෙකි. පාලකයෙකු අවශ්‍ය කුණු දීමට නොවේ. නීතිය ශක්තිමත් කළ විට හමුදාව කුණු එකතු කළ යුතු නැත. කුණු එකතු කළ හමුදාව ඒ කාලයේ සුදු වෑන් මිනිසුන්වලින් පැහැර ගෙන කප්පම් ඉල්ලා මරා දැමූහ. වාස් ගුණවර්ධනලාට මිනි මැරීමට බලපත්‍ර ලැබී තිබිණ. අම්මාගේ අප්පාගේ සොහොන් බැඳීමට අයියාගේ ඡන්ද කිරිමට රාජ්‍ය භාණ්ඩාගාරය පාවිච්චි කළේ හමුදාවෙන් කුණු එකතු කළ පාලකයන් විසිනි.
සෝල්බරි ව්‍යවස්ථාව ක්‍රියාත්මක වූ 25 වසරක කාලය ලංකාව සන්සුන්ය. ජනරජ ව්‍යවස්ථා කාලයේ රටට සිදුවූ හානිය කාලිංග මාඝ හෝ පෘතුගීසි කාලයේත් සිදු කර නැත. දැරියන් 200ක් කෙළෙසා සාදයක් පැවැත්වූ රාජපක්‍ෂ යුගය ඊට ප්‍රමාණවත් උදාහරණයකි. පාස්කු ප්‍රහාරය නිසා බුර්කා තහනමට සැලසුණ ඉඩ ලංකාවේ නීතියේ හැම වගන්තියක්ම ආකාරයෙන් ක්‍රියාත්මක කිරීමට අවශ්‍ය විධිවිධාන මේ ඛේදවාචකය හරහා නිර්මාණය කළ යුතුවේ. මාර්ගයේ ඉඩ මාර්ගය සඳහාද වනාන්තරයේ ඉඩ වනාන්තරය සඳහාද පවතින නීති සඳහා අප අලුතින් කල්පනා කළ යුතුවේ. පූජිත ජයසුන්දර නුසුදුසු බව සැබෑය. එහෙත් ඔහු ඉවත් කළ යුත්තේ නීත්‍යනුකූලව පමණි. විධායක ජනාධිපතිට රාජ්‍ය නිලධාරින් එළවන්න බලතල නැත. අස්ගිරි පන්සල සමාව ඉල්ලන බුද්ධි අංශ සමාජිකයන්ටද නිදහස ලැබිය හැක්කේ අධිකරණය හරහා පමණකි. නීතිය සියල්ලට ඉහළින් පවත්නා රටක නායකත්වයට රාජපක්‍ෂලා පොර කන්නේ නැත.■
■ නීතිඥ චන්ද්‍රසිරි සෙනෙවිරත්න
Totally agree with the ideas and sentiments expressed here. We were informed that a group of Sinhalese Buddhist thugs, some led by Buddhist monks and political leaders, have been attacking and creating mayhem in the NWP. We also heard that Muslims owned shops, houses and Mosques have been destroyed and several innocent Muslims have been stabbed to death. We need answers how these things were allowed to happen when the security forces were around. Also tell us how the General Secretary of the SLFP was able to go to a police station and forcibly remove people, who involved in these brutal attacks, from police custody. We also aware that the security forces and the police had removed all sorts of weapons and swords that kept in Mosques and other places of Muslims. We made them “nirayudha”, and then allowed these senseless attacks to happen. His Eminence Cardinal was able to calm down the most brutally victimized people of his religion not to revenge. Yet, we Buddhist, always preach “Ahimsa” day and night, what did we do? Attacks and kills. Shame on you.