නුවන් ජයතිලක
‘සුළඟ අප රැගෙන යාවි’ මේ දින වල සාර්ථකව තිරගත වන සිනමාපටයකි. මනරම් රූපරාමු දර්ශන තල මැදින් ගමක සිට තමන්ගේ නැතිවුණු හරකා සොයාගෙන අනපේක්ෂිත ලෙස කොළඹට පැමිණෙන දරුවෙකුගේ කතාවක් මෙහි වෙයි. ග්රාමීය සුන්දරත්වය, ගැමි විශ්වාසයන් සහ බලාපොරොත්තුව පිරුණු මෙම සිනමාපටයේ අධ්යක්ෂවරයා තරුණයෙකි. ඔහු නමින් නුවන් ජයතිලක. මතු බලාපොරොත්තු තැබීය හැකි සිනමාකරුවෙකු ලෙස සිය කුළුඳුල් සිනමාපටයට යහපත් ප්රතිචාර ගලා එන අතරේ හැන්දෑව සමග ඔහු සිය අදහස් මෙසේ බෙදා ගන්නා ලදි.
“සුළඟ අප රැගෙන යාවි” කියන්නේ මොකක්ද?
මේ මගේ පළවෙනි චිත්රපටය. අවුරුදු විස්සේ ඉඳලා දැකපු හීනයක්. චිත්රපටියක් හදන්න ඕනි කියලා හිත හිතා ඉද්දි පිටපතක් ලියන විදිහ දන්නේ නැහැ. කොහොම හරි අවුරුදු ගාණක් තිස්සේ වැරදි වැරදි ලියලා අවසානයේදී සාර්ථකව කර ගත්තු නිර්මාණයක්. මගේ පුද්ගලික ජිවිතයේ මුහුණ දුන් අත්දැකීම් බද්ධ කරගෙන කළ ව්යයාමයක්. ඒ වගේම අතිශය නිදහස් සිනමාපටයක්.
මේ මොහොතේ ලංකාවේදී අපිට දකින්න ලැබෙන ගොඩක් චිත්රපට කලාත්මකත් නොවන වාණිජමයත් නොවන අතරමැදි ගණයේ ඒවා. ඔබේ නිර්මානයත් අයත් වන්නේ ඒ ගණයට කියලා කිව්වොත්?
මම විශ්වාස කරන විදිහට මගේ නිර්මාණය අතිශය කලාත්මක නිර්මාණයක්. ඒ නිසයි ලෝකේ ප්රධාන පෙළේ සිනමා උළෙලවල් අටක් නියෝජනය කරලා හොඳම සිනමාපටයට හිමි සම්මාන ලබා ගන්නේ. උදාහරණයක් විදිහට හූස්ටන් සිනමා උළෙලේ ‘රෙමියර්’ සම්මානය. මම ඒ කලාත්මක සිනමාපටය ලංකාවට ගෙනත් බෙදාහරින්නන්ට පෙන්නවා. ඒ මොහොතේ ඒක බාරගන්නේ නැහැ. පසුව මම මෙහෙට ගැලපෙන විදිහට සංස්කරණය කරනවා. ඒ අකාරයේ සංස්කරණයේදී වසර පහකට පසුව චිත්රපටයට සින්දුවක් එනවා. චිත්රපටයේ පිළිවෙළ වෙනස් වෙනවා. මේ මම හිතා මතා කළ දෙයක් නෙවෙයි. මේ ක්රමය මාව ගිලගත්තට පස්සේ වමාරන දේ තමයි දැන් තියෙන්නේ. ඒ නිසා මමවත් ප්රේක්ෂකයාවත් වාසනාවන්ත නෑ මුල් සිනමාපටය රසවිඳින්න.
මෙහි ඇතැම් අවස්ථා සිද්ධි පොළොවේ යතාර්ථයෙන් දුරස්ථයි කියලා කිව්වොත්?
මම ඒ සමඟ එකඟ වන්නේ නැහැ. මොකද මේ චිත්රපටය කියන්නේ මගේ ජිවිතයේ ඇත්ත කතාවල එකතුවක්. මම මාධ්යවේදියෙක් විදිහට කටයුතු කරන වෙලාවේ මට හම්බුණු චරිත දෙකක්. මම ඒ චරිත දෙක ම ඉන්ටර්විව් කරලා පත්තර දෙකකට ලියලා තියෙනවා. ඒ වගේම ගමේ හරක් නැති වුණාම හොයන්නේ කොහොමද කියන එක මීමුරේ දී මම මුහුණ දුන් අත්දැකීමක්. මගේ හරකා නැති වුණාම අපේ අම්මා සාත්තර අහන්න ගියා. මේ සියල්ල මගේ ජිවිතේ අත්දැකපු දේවල්. අනික සිනමාකරුවෙක් මුල සිට අගට කතාව කිව යුතු නැහැ කියලා මම හිතනවා. සිනමාව කියන්නෙම මායාවක් ඒක විශාල තිරයට එද්දී ප්රබන්ධයක් බවට පත් වෙලා ඉවරයි. අපේ රටේ බහුතරයක් විචාරකයොත් වරද්දා ගන්නා දෙයක් තමයි සිනමාවෙන් යතාර්ථය පමණක් ම පිළිබිඹු විය යුතුයි කියන එක.
මෑත මාස කිහිපය සිංහල සිනමාවේ සිනමාපට අතර දැඩි තරගයක් සහ විශාල ප්රේක්ෂකාගාරයක් ගොඩ නගුණු කාලසීමාවක්. එවැනි තත්ත්වයක් උඩ ඔබේ සිනමාපටය සිනමා ශාලා වල රඳවා තබා ගැනීම කෙතරම් අභියෝගයක් ද?
මෑත කාලේ කතා බහට ලක්වුණු සිනමාපට එකක් වත් දැන් තිරගත වෙන්නේ නැහැ. හඳගමගේ සිනමාපටය හැරුණු කොට. ඒකත් සීමිත සිනමාහල් ගණනක විතරයි. මගේ චිත්රපටය තාම දුවනවා. ඉංග්රීසි චිත්රපට කිහිපයකුත් මේ වෙලාවේ තිරගත වෙනවා. ඒ හැරුණහම මගේ චිත්රපටය මුදා හැරපු සිනමා ශාලා 52න් 42 ක මේ වෙලාවෙත් සාර්ථකව තිරගත වෙනවා. කොහොමද මේක වෙන්නේ? කාලයක් තිස්සේ මම මේ කර්මාන්තය දිහා හොඳ විමසිල්ලෙන් බලාගෙන හිටියා. මේකේ උස් මිටිකම් දිග පළල ගැන මට අවබෝධයක් තියෙනවා. මම ඒ කේස්ටඩි එක අවුරුදු ගාණක් කළා. ඒ නිසයි මම වචනයේ අර්ථයෙන්ම ෆිල්ම් මේකර් කෙනෙක් වෙන්නේ.
සිනමපටයට වස්තු විෂය ගොඩනගා ගැනීමේ සිට අවසාන රුපියල උපයා ගන්නා තැන වෙනකන් මේ කලාපයම බලන්නේ ඔහු. ඩිරෙක්ටර් කෙනෙක්ගෙන් ෆිල්ම් මේකර් කෙනෙක් වෙනස් වෙන්නේ ඒ නිසයි. මලිත්ගේ, හඳගමගේ චිත්රපටි දෙක එකම මණ්ඩලයක විතරක් දුවද්දී මගේ චිත්රපටිය මණ්ඩල හැම එකකම දුවනවා. එකට හේතුව මම කළ අධ්යනය. ඒ නිසා මම මේ සිනමා මාෆියාව එක්ක ගණුදෙනු කරන්න පටන් ගත්තා. ඒ ඇතුලේ වැඩ වෙන විදිහ සහ පුද්ගලයන් හඳුනා ගත්තා. ලෙස්ටර් වුණත් නිකන්ම කැමරාව අරන් එලියට ගියේ නැහැ. චිත්තප්පලම් ගාඞ්නර් ළඟට චිත්රපටය අරන් ගියාම ඔහු එක බාර ගත්තේ නැහැ. පසුව ඔහුට ගැලපෙන විදිහට වෙනස් කරගන්න වුණා. එකේ ප්රතිපලයක් විදිහටයි සිංදු කිහිපයක් ඒ තුළට එන්නේ. පසුව නිර්මාණය සංදේශය චිත්රපටය සම්පුර්ණයෙන්ම සංගීතමය හැඩයක් ගත්තේ ඒ නිසයි. තවදුරටත් අපි කවුරුත් මී කඩන්නේ නැතුව එළියේ ඉඳලා මී කඩන එක ගැන කතා කරලා වැඩක් නැහැ .
තරුණ සිනමාකරුවන් විකල්ප අදහස් සිනමාව ඇතුලේ සංවාදයට බඳුන් කරන වෙලාවක ඔබ ළමුන් මුල් කරගෙන සිනමාපටයක් හදන්නේ ඇයි?
අපි ඇකඩමික් අධ්යාපනයක් ලබලා මේ කලාව කරන අය නෙවෙයි. රස්තියාදු ගහලා එකතු කරගත්ත දේවල් වලින් තමයි නිර්මාණයන් කරන්නේ. පොත පත කියවලා ගූගල් එකේ හොයලා බලලා තමයි මේ වැඬේ අල්ල ගත්තේ. ඉතින් මම හොයන්න ගත්තා චිත්රපටයක් හෝ මොනයම් නිර්මාණය කරන්න මුලින්ම කිසියම් නිර්මාණකරුවෙක් සූදානම් වෙද්දී ප්රබන්ධය ගොඩ නගා ගත්ත හැටි මම හොයන්න ගත්තා. ඒ ගොඩක් අය කරලා තියෙන්නේ තමන්ගේ ජීවන අත්දැකීම් ප්රබන්ධයට නැගීම. මමත් ඒ විදිහට මගේ අත්දැකීම් තිරයට ගෙනාවා. මං දැන් සිනමාකරුවෙක්.
මෑත කාලයේ බොහෝ සිනමා සිනමාපට වලින් ගම උත්කර්ෂයට නැගුණා. ඔබේ සිනමාපටයෙනුත් ඒ දේ ම වෙනවා. ඇයි නගරේ ජිවත් වන සිනමාකරුවෝ ගම උත්කර්ෂයට නගන්නේ?
අපේ රටේ ඉක්මනට රැලි හැදෙනවා. පහුගිය කාලෙත් අපී දැක්කේ ඒ වගේ රැල්ලක්. රජ කතා චරිත කතා වගේ ඒවා නිර්මාණය වෙලා තිබ්බා. නමුත් මම සිනමාපටය හදන වෙලාවේ තිබ්බේ ළමා කතා රැල්ලක් නෙවෙයි. මේ රැල්ල එන්න කලින් මට චිත්රපටය පෙන්නගන්න බැරි වුණා. කොහොම නමුත් තේමාව ගොඩනැගෙන්නේ පුද්ගලානුබද්ධවයි.
ලංකාව වගේ රටක කුළුඳුල් සිනමාකරුවෙකුට තමන්ගේ සිනමාපටය තිර ගත කර කරවා ගැනීම ජයග්රහණයක්. මේ සිනමා මණ්ඩල සහ දිගු පෝලිම් කොපමණ බලපෑමක් කරනවාද සිනමාපට එළි දක්වාගැනීම සඳහා?
නෑ. එහෙම දෙයක් නෑ. ප්රදර්ශනය කරවා ගැනීම ගැන ගැටළුවක් නැහැ. පෝලිම් නැහැ. මේ කියන සියලුම කාරණා බොරු. මේවා මාධ්ය වලින්
ගොඩනගපු දේවල්. නමුත් මේකේ සිස්ටම් එකත් තියෙනවා. අපි ඒ සිස්ටම් එකට එළියේ ඉන්නේ. අපි ඒ සිස්ටම් එක ඇතුලට රිංගන එකත් සිනමාවේම කොටසක්. මේක තේරුම් ගන්නේ නැතුව පවතින්න අමාරුයි. අනෙක් කාරණාව දැන් ඉන්න තරුණ නිර්මාණකරුවෝ ගොඩක් කම්මැලි. නින්දෙන් නැගිටින එකේ ඉඳලම එහෙමයි. ඒ වගේම අනවශ්ය රැඩිකල් කමක් තියෙනවා. අපිට රැඩිකල් වෙන්න නම් සිස්ටම් එක ඇතුලට ගිහින් ඒ රැඩිකල් කම පෙන්නන්න වෙන්නේ.
අන්තර් ජාතික සම්මාන ලැබීම හෝ සම්මාන වලට නිර්දේශ වීම සිනමාපටයකට ප්රේක්ෂකාගාරය ගොඩනගා ගැනීමට කොතරම් බලපෑමක් කරනවද?
ජාත්යන්තර සම්මාන අපේ සාමාන්ය ප්රේක්ෂකයන්ට වැඩක් නැහැ. ඒක අදාළ වෙන්නේ සිනමාව ගැන ඇල්මක් තියෙන අයට විතරයි. ඒ ප්රමාණය ඉතා අතලොස්සයි. ගොඩක් අය එන්නේ පාරේ දකින පෝස්ටර් එකකින් හරි ටීවී ඇඞ් එකකින් හරි දැනුවත් වෙලා. ඒ ඇරුණුකොට ඔවුන්ට වෙන කිසිම දෙයක් අදාළ නැහැ.
ඊළඟ නිර්මාණය මොකක් වෙයි ද?
මම මේ කර්මන්තයේ තියෙන මූලික සිද්ධාන්ත වලට අනුගත වෙන්නේ කොහොමද කියන එක සහ කර්මාන්තය තුළ සුරක්ෂිතව පැල වෙන්නේ කොහොමද කියන එක ගැන කල්පනා කරමින් ඉන්නේ. ඒ අනුව මම එයට ගැලපෙන සිනමාපටයක් ගැන අවධානය යොමු කරමින් ඉන්නේ. උදාහරණයක් විදිහට තේ කඩ ගොඩක් අස්සේ කෝපී කඩයක් දාලා වැඩක් නැහැ. ■
■ වරුණ සූරියආරච්චි
