මානව අයිතිවාසිකම් උල්ලංඝනය කරන, නීතිය නොතකන, තමන් සතු ආණ්ඩු බලය
අයුතු ලෙස, හිතුවක්කාර ලෙස සහ ප්රජා පීඩක ලෙස පාවිච්චි කරන කොටස් තම හමුදාවල සිටිය හැකි බව, මනා ලෙස වෘත්තීය පුහුණුව ලැබූ සහ එම පුහුණුවට ගරුකරන
හමුදා නිලධාරීහු හොඳින් දනිති.
පසුගිය විසි එක් වැනි පාස්කු ඉරිදා සිදුවූ මහා ත්රස්තවාදී ප්රහාරවලින් ඉගෙන ගත හැකි දේශපාලන පාඩම් ගැන රටේ නොයෙක් මට්ටමේ සාකච්ඡා ඇතිවෙයි. රාජ්ය ආරක්ෂාව, පුරවැසි ආරක්ෂාව. ආගමික ප්රජාවන් අතර සහජීවනය, ප්රචණ්ඩත්වයේ නිෂ්ඵලතාව, පාලකයන්ගේ වගකීම යන මේවා මෙම සාකච්ඡාව ඉදිරියට ගෙනයන තේමායි. මේ අතර, බලාපොරොත්තු විය හැකි ලෙස දේශපාලනඥයන් වැඩි දෙනා කරන්නේද එම ඛේදවාචකය හැකිතාක් දුරට දේශපාලනීය කර ඒ මගින්, ආත්මාර්ථකාමී වාසි ලබාගැනීමයි. මේ කාරණයේදී පක්ෂ භේද හෝ තරාතිරම් භේද නැත. කාදිනල් මැල්කම් රංජිත් මැතිතුමා මේ ගැන සිය කනස්සල්ල කිහිප වරක්, ප්රසිද්ධියේම පළකර ඇත.
මේ සියල්ල තිබියදී සහ ඒවා නොතකා, පුරවැසියන් කළ යුත්තේ මෙම විනාශයත්, එහි පසුබිමත් වෙතින් පළවන බැරෑරුම් දේශපාලන ප්රශ්න ද තිබෙන බව පිළිගෙන, ඒ ගැනද අවධානය යොමුකිරීමයි. මෙම දේශපාලන පාඩම් ගැන පුරවැසියන් අතර ද සාකච්ඡා දැනටමත් ඇතිවී තිබේ. එම සාකච්ඡා ශක්තිමත් කිරීමට දායකත්වයක් සැපයීම මේ ලිපියේ අරමුණයි.
එයින් පළමුවැනි පාඩම තිබෙන්නේ ආණ්ඩුකරණය සහ මහජන ආරක්ෂාව අතර සම්බන්ධය ගැනයි. ඉස්ලාමීය ත්රස්තවාදී ප්රහාර කතෝලික පල්ලිවලට එල්ල වන බවට කිහිප වරක්ම ලැබුණු අනතුරු ඇඟවීම් මත ක්රියාකිරීමට, රාජ්ය ආරක්ෂක අමාත්යාංශයේ ආයතන මෙන්ම, පුද්ගලයන්ද අසමත්වීම වෙතින් ප්රකාශ වන්නේ, ලංකාවේ රාජ්යකරණ ව්යුහ සහ ආයතන පත්වී ඇති පරිහාණියයි. එය අද ඊයේ ඇතිවූවක් නොව, කාලයක් තිස්සේ ඇතිවූවකි. ‘යහපාලනය’ නිසා එම ආයතනික අර්බුදය ඇතිවීයැයි කීම අර්ධ සත්යයකි. ‘යහපාලනය’ යටතේ සිදුවූයේ ප්රතිසංස්කරණ තුළින් රාජ්යය යළි ගොඩනැගීම පිළිබඳ පොරොන්දුව, 2015 ජනවාරියේ බලයට පත්වූ ආණ්ඩුව විසින් සම්පූර්ණ ලෙස ඉටුකරනු නොලැබීමයි. විශේෂයෙන් යුද්ධයක සිට සාපේක්ෂ සාමය කරා සිදුවන පරිවර්තනයේදී, රාජ්යයේ ආයතනික ව්යුහය, ප්රජාතන්ත්රවාදී සංවරණ සහ තුලන මූලධර්මවලට අනුව ප්රතිසංස්කරණය කිරීම, කළ යුතුව තිබුණකි. එහි ප්රථම පියවර වූ ආණ්ඩුක්රම ව්යවස්ථා සංශෝධනය, අසම්පූර්ණ 19 වැනි සංශෝධනයෙන් පසු අතරමග ඇණහිටියේය. රාජ්ය ආයතන ප්රතිසංස්කරණය තුළින් ශක්තිමත් කිරීමේ න්යාය පත්රය ආණ්ඩුවේ නායකයන්ගේ අවධානයෙන් සම්පූර්ණයෙන් ගිලිහිණ. අතරමග නතර කරන රාජ්ය ප්රතිසංස්කරණ ව්යාපෘතියක් නිශේධනීය දේශපාලන ප්රතිඵලවලට තුඩුදෙන්නේය යන පාඩම අපට උගන්වන හොඳම නිදසුන නම්, ජනාධිපතිවරයා සහ කැබිනට් මණ්ඩලය යන බලකේන්ද්ර දෙක අතර දැනට පවත්නා අන්යොන්ය විනාශකාරී බල සටනයි.
මේ සියල්ල තිබියදී සහ ඒවා නොතකා, පුරවැසියන් කළ යුත්තේ මෙම විනාශයත්, එහි පසුබිමත් වෙතින් පළවන බැරෑරුම් දේශපාලන ප්රශ්න ද තිබෙන බව පිළිගෙන, ඒ ගැනද අවධානය යොමුකිරීමයි. මෙම දේශපාලන පාඩම් ගැන පුරවැසියන් අතර ද සාකච්ඡා දැනටමත් ඇතිවී තිබේ. එම සාකච්ඡා ශක්තිමත් කිරීමට දායකත්වයක් සැපයීම මේ ලිපියේ අරමුණයි.
එයින් පළමුවැනි පාඩම තිබෙන්නේ ආණ්ඩුකරණය සහ මහජන ආරක්ෂාව අතර සම්බන්ධය ගැනයි. ඉස්ලාමීය ත්රස්තවාදී ප්රහාර කතෝලික පල්ලිවලට එල්ල වන බවට කිහිප වරක්ම ලැබුණු අනතුරු ඇඟවීම් මත ක්රියාකිරීමට, රාජ්ය ආරක්ෂක අමාත්යාංශයේ ආයතන මෙන්ම, පුද්ගලයන්ද අසමත්වීම වෙතින් ප්රකාශ වන්නේ, ලංකාවේ රාජ්යකරණ ව්යුහ සහ ආයතන පත්වී ඇති පරිහාණියයි. එය අද ඊයේ ඇතිවූවක් නොව, කාලයක් තිස්සේ ඇතිවූවකි. ‘යහපාලනය’ නිසා එම ආයතනික අර්බුදය ඇතිවීයැයි කීම අර්ධ සත්යයකි. ‘යහපාලනය’ යටතේ සිදුවූයේ ප්රතිසංස්කරණ තුළින් රාජ්යය යළි ගොඩනැගීම පිළිබඳ පොරොන්දුව, 2015 ජනවාරියේ බලයට පත්වූ ආණ්ඩුව විසින් සම්පූර්ණ ලෙස ඉටුකරනු නොලැබීමයි. විශේෂයෙන් යුද්ධයක සිට සාපේක්ෂ සාමය කරා සිදුවන පරිවර්තනයේදී, රාජ්යයේ ආයතනික ව්යුහය, ප්රජාතන්ත්රවාදී සංවරණ සහ තුලන මූලධර්මවලට අනුව ප්රතිසංස්කරණය කිරීම, කළ යුතුව තිබුණකි. එහි ප්රථම පියවර වූ ආණ්ඩුක්රම ව්යවස්ථා සංශෝධනය, අසම්පූර්ණ 19 වැනි සංශෝධනයෙන් පසු අතරමග ඇණහිටියේය. රාජ්ය ආයතන ප්රතිසංස්කරණය තුළින් ශක්තිමත් කිරීමේ න්යාය පත්රය ආණ්ඩුවේ නායකයන්ගේ අවධානයෙන් සම්පූර්ණයෙන් ගිලිහිණ. අතරමග නතර කරන රාජ්ය ප්රතිසංස්කරණ ව්යාපෘතියක් නිශේධනීය දේශපාලන ප්රතිඵලවලට තුඩුදෙන්නේය යන පාඩම අපට උගන්වන හොඳම නිදසුන නම්, ජනාධිපතිවරයා සහ කැබිනට් මණ්ඩලය යන බලකේන්ද්ර දෙක අතර දැනට පවත්නා අන්යොන්ය විනාශකාරී බල සටනයි.
බලතල ඒකාධිකාරය
ජනාධිපතිවරයාට රාජ්යයේ සියලුම ආරක්ෂක සහ පොලිස් බලතලවල ඒකාධිකාරය හිමිකර ගැනීම, කිසිදු ප්රජාතන්ත්රවාදී හෝ කැබිනට් ක්රමය පවත්නා හෝ ආණ්ඩුක්රමයක සිදු නොවන්නකි. එසේ එම සියලු බලතල හිමිකර ගන්නට නම්, එම ජනාධිපති ධුරය දරන පුද්ගලයා ඉතා ඉහළ දේශපාලන බුද්ධියකින්ද, රාජ්ය පාලන ශිල්පයේ හසල ප්රවීණයකු ද විය යුතුය. එවැනි ජනාධිපතිවරයකු, ඉතාම ශූර උපදේශක මණ්ඩලයක මඟපෙන්වීමක ප්රතිලාභ ලබන්නකුද විය යුතුය. මේ කිසිවක් නැති අපේ ජනාධිපතිතුමා, 2015 යහපාලන පොරොන්දුවට සපුරා පටහැණිව, රාජ්යයේ සියලුම ආරක්ෂණ සහ පොලිස් බලතල ඒකරාශි කරගැනීමෙන් සිදුවූ බව දැන් පෙනෙන්නේ කුමක්ද? රාජ්ය ආරක්ෂක වගකීම් භාර ආයතනවල ක්රියාකාරීමය බිඳවැටීමකි. මේ වනාහි යුද්ධය කාලයේ ඇතිවූ රාජ්යකරණ ආයතනවල පරිහාණිය අලුත් අවධියකට පත්වීමකි.
රාජ්යකරණය යළි ගොඩනැගීම
රාජ්යකරණ ආයතන යළි ගොඩනැගීම සහ ප්රජාතන්ත්රවාදී රාමුවක් තුළ ප්රතිසංස්කරණය පිළිබඳ කාරණය මෙහිදී අප ඉදිරියේ මතුවේ. එය විශේෂ වැදගත්කමක් දරන්නේ ප්රජාතන්ත්රවාදය සහ ජාතික ආරක්ෂාව යනු එකිනෙකට නොපෑහෙන, එකිනෙකට ප්රතිවිරුද්ධ අරමුණු දෙකක්ය යනුවෙන් පසුගිය දිනවල දේශපාලන විවාදය තුළ මතුවු තර්කය නිසාය. ගෝඨාභය රාජපක්ෂ, මහින්ද රාජපක්ෂ, විමල් වීරවංශ යන දේශපාලනඥයන් මතු කළ මෙම ප්රවාදයේ අලුත්ම ප්රකාශකයා වී ඇත්තේ ජනාධිපති සිරිසේන මහතායි. මානව අයිතිවාසිකම් ගැන දැක්වූ අවධාරණය නිසා ලංකාවේ රාජ්යයේ ‘බුද්ධි අංශ’, එනම් ඔත්තු සේවා අංශය, බිඳවැටී ඇතැ’යි මේ සියලු දෙනාම කියා සිටිති. එම ප්රවාදයේ දේශපාලන නිගමනය වන්නේ, ‘ප්රජාතන්ත්රවාදය, නීතියේ ආධිපත්යය සහ මානව අයිතිවාසිකම් යනු, ලංකාවේ වර්තමාන රාජ්යය දුර්වල කර ඇති සාධක වෙති’යි යන්නයි.
මේ වනාහි බැලූ බැල්මට, ආකර්ෂණයක් තිබෙන. එහෙත් නිසි ලෙස පරීක්ෂණයකට පත්කර නැති ප්රවාදයකි.
පසුගිය කාලයේ ලංකාවේම අත්දැකීම ආශ්රයෙන් මේ ප්රවාදය පරීක්ෂාවට ලක්කිරීම වඩා සුදුසුය.
රාජ්යයක් ‘ශක්තිමත් වීම’ සහ ‘දුර්වල වීම’ යන්න ප්රකාශයට පත්වන එක මාධ්යයක් වන්නේ, රාජ්යයේ සහ පුරවැසියන්ගේ ආරක්ෂාව සහතික කිරීමට, එම කාර්යය භාර හමුදා සහ පොලිස් ආයතනවල ශක්තිය හා සූදානම මතය යන්න සාමාන්ය වශයෙන් පිළිගත හැකි කරුණකි. එහෙත් එම කාර්යයට හමුදා සහ පොලිස් ආයතනවල ඇති සූදානම හා සූදානම් නැතිවීම, මූලික වශයෙන් යම්කිසි පාලන තන්ත්රයක්, මහජන සහ රාජ්ය ආරක්ෂාව කළමනාකරණය කිරීම කොතරම් දේශපාලනික වශයෙන් නිවැරදිව සහ කාර්යක්ෂමව සිදුකරන්නේද යන, දේශපාලන සාධකය මත මූලික වශයෙන්ම රඳාපවතින්නකි. ලංකාවේ පසුගිය මාස කිහිපය තුළ, විශේෂයෙන්ම සිදුවී තිබෙන බව පෙනෙන්නේ රාජ්ය සහ මහජන ආරක්ෂාව පිළිබඳ දෙවැදෑරුම් බිඳවැටීමක් බව, මේ වන විට ජනමාධ්යයෙන් මෙරට පුරවැසියන්ට ලැබෙන තොරතුරුවලින් ප්රකාශ වේ.
රාජ්ය ආරක්ෂාව පිළිබඳව රාජ්ය ඔත්තු සේවයේ බිඳවැටීමක් ඇත්ත වශයෙන් සිදුනොවී තිබුණු බවද, දැනට මහජනතාව ඉදිරියේ තිබෙන තොරතුරුවලින් පෙනේ. ජාතික තව්ෆික් ජමාත් සංවිධානය පිළිබඳව 2014 වසරේ පටන්, ආණ්ඩුවේ දේශපාලනඥයනුත්, ආණ්ඩු නායකයනුත්, පොලිසියත් දැන සිටි බවත්, මුස්ලිම් මහජනතාව විසින්ම ඒ පිළිබඳ තොරතුරු සපයා ඇති බවත්, දැන් දිනපතාම පාහේ හෙළිදරව් වෙමින් පවතියි. මේ අනුව, ඉස්ලාමීය අන්තවාදය පිළිබඳව දේශපාලන නායකයනුත්, ආරක්ෂක අංශත්, දැනසිටි බව පෙනෙන්නේ, රාජපක්ෂ පාලන තන්ත්රය සමයේ සිටයි. එසේ නම් ප්රශ්නය තිබෙන බව පෙනෙන්නේ පොලිස් හෝ හමුදා ඔත්තු සේවාවල නොවේ. රාජ්ය සහ මහජන ආරක්ෂාව සහතික කිරීම සහ කළමනාකරණය කිරීමේ නිලධර තන්ත්රයේ ඉහළ ශ්රේණීන් සහ ඉහළ දේශපාලන ශ්රේණීන් සම්බන්ධවයි.
ජනාධිපති සිරිසේන මහතා කියන්නේ, රාජපක්ෂ ආණ්ඩු සමයේ පැවැති මානව අයිතිවාසිකම් උල්ලංඝනය කිරීම් සම්බන්ධව ඇති පරීක්ෂණවලදී, ‘බුද්ධි අංශය’ යැයි සිංහල භාෂාවෙන් වැරදියට හඳුන්වන ‘රහස් තොරතුරු’ අංශවල නිලධාරීන් කිහිප දෙනකු ගැන පරීක්ෂණ කිරීම, අත්අඩංගුවට ගැනීම හා නඩු පැවරීම නිසා, රාජ්ය රහස් තොරතුරු අංශ බිඳවැටුණු බවයි. ඒ ගැන අගමැති රනිල් වික්රමසිංහ ප්රමුඛ ආණ්ඩුවේ එජාප කණ්ඩායම වගකිව යුතු බවද, ඔහු චෝදනා කර ඇත. මෙම චෝදනාවෙන් අගමැති සහ එජාපය නිර්දෝෂ කිරීමේ වුවමනාව මට නැත. එහෙත්, ජනාධිපතිතුමාගේ එම ප්රවාදය ඒකපාක්ෂික, අප්රමාණවත් සහ මහජනයා නොමග යවනසුලු සහ දේශපාලන වශයෙන් වැරදි එකක් බව පෙන්වා දිය යුතුව තිබේ.
රාජ්ය ආරක්ෂක විධායකය
ඒ සඳහා අපේ සාකච්ඡාවේ වපසරිය තරමක් පුළුල් කරමින්, ලංකාවේ විධායකයේ ප්රධාන ශාඛාවක් වන, ‘රාජ්ය ආරක්ෂක විධායකය’ මුහුණදුන් අර්බුදයත්, එම අර්බුදය විසඳීමට යහපාලන ආණ්ඩුව ගත් ඇල්මැරුණු පියවර ගැනත්, කෙටියෙන් සාකච්ඡා කළ යුතුය.
2015 ජනවාරි මාසයේ ආණ්ඩු පරිවර්තනය සිදුවන විට, ලංකාවේ ‘රාජ්ය ආරක්ෂක විධායකය’ පත්වී සිටියේ විශාල දේශපාලනීයකරණ ක්රියාවලියකට යටත්වය. රාජ්ය ආරක්ෂක විධායකය ‘රාජපක්ෂකරණයෙන්’ ඉවත්කිරීම, සිරිසේන මහතාද ඇතුළු නව ආණ්ඩුවේ නායකත්වය මුහුණ දුන් බරපතළ අභියෝගයකි. ලංකාවේ ප්රජාතන්ත්රවාදී ආණ්ඩුකරණය යළි පණගැන්වීමේ පොරොන්දුව ඉටුකිරීම සඳහා එය වැදගත් පූර්ව කොන්දේසියක්ද විය. මන්ද යත්, ‘රාජ්ය ආරක්ෂක විධායකය’ සේවය කළ යුත්තේ පුද්ගලයන්ට හෝ දේශපාලන පක්ෂවලට හෝ නොව ‘මහජනතාවට’ වීමයි. එය ලංකාවේ ආණ්ඩුක්රම ව්යුහයේ මුල්ගල යැයි, අපේ ශ්රේෂ්ඨාධිකරණය පසුගිය දෙසැම්බර් 20දා දුන් ඓතිහාසික තීන්දුවේ කියා තිබුණු, ‘නීතියේ පාලනය’ යළිත් ප්රතිෂ්ඨාපනය කිරීමේ පොරොන්දුවක්ද විය.
රාජ්ය ආරක්ෂාව යන්න ‘රෙජීමයේ ආරක්ෂාව’ බවටත්, පුරවැසි ආරක්ෂාව යන්න බලයේ සිටින දේශපාලනඥයන්ගේ ආරක්ෂාව බවටත් ලඝුකර තිබුණ පසුබිමක, රාජ්ය ආරක්ෂක විධායකය නිර්දේශපාලනීය කිරීමේ වගකීම පැවරුණේ නව පාලන තන්ත්රයටයි. යහපාලන සභාග ආණ්ඩුව ඒ සඳහා ගත් පියවර ගණනාවක් තිබිණ. අර්ධ වශයෙන් හෝ ආණ්ඩුක්රම ව්යවස්ථාව සංශෝධනය කිරීම, ස්වාධීන කොමිෂන් සභා පිහිටුවීම, පොලිස්පතිවරයා ව්යවස්ථා සභාවේ අනුමැතිය යටතේ පත්කරනු ලැබීම, නීතිපතිවරයා ව්යවස්ථා සභාවේ අනුමැතිය යටතේ පත්කිරීම, මෙම ප්රතිසංස්කරණ සහ ප්රතිෂ්ඨාපන ක්රියාවලියේ වැදගත් මංසලකුණුය. රාජපක්ෂ යුගයේ බලයේ සිටි දේශපාලනඥයන්ගේ සහ නිලධාරීන්ගේ අනුදැනුම සහ වුවමනාව මත, පැහැරගෙන යෑම් සහ මිනීමැරීම් වැනි අපරාධවලට සම්බන්ධවූ ආරක්ෂක අංශවල නිලධාරීන් පිළිබඳ පරීක්ෂණ පැවැත්වීමද, ජනාධිපති සිරිසේන මහතාද හවුල්කරුවකු වූ එම ප්රතිසංස්කරණ සහ ප්රතිෂ්ඨාපන ව්යාපෘතියේම උපාංගයකි.
මානව අයිතිවාසිකම්
මානව අයිතිවාසිකම් උල්ලංඝනය කිරීමේ චෝදනාව මත ආරක්ෂක අංශයේ සහ ඔත්තු සේවාවල නිලධාරීන් ගැන පරීක්ෂණ පැවැත්වීම සහ ඔවුන්ට නඩු පැවරීම, ආරක්ෂක අංශ සහ ඔත්තු සේවා දුර්වල කිරීමට තුඩුදී ඇතැ’යි ජනාධිපතිතුමා කරන චෝදනාව ඇත්ත නම්, එයින් අදහස් වන්නේ ලංකාවේ ආරක්ෂක සේවාද ප්රතිසංස්කරණය කිරීමේ ක්රමානුකූල ක්රියාවලියක් තවමත් ක්රියාත්මක කර නැත යන්නයි. එසේ නම්, ඒ පිළිබඳ ප්රමාණවත් අදහසක් ජනාධිපතිතුමාට නැත යන්නයි. ආරක්ෂක සේවා නීතියේ පාලනයට යටත්ව කටයුතු කිරීම සහ ඔවුන්ගේ ක්රියා පිළිබඳව පුද්ගලික මෙන්ම ආයතනික වශයෙන්ද වගකිව යුතුය යන්න ප්රජාතන්ත්රවාදී ආණ්ඩුකරණයේ ඇති මූලික මූලධාර්මික පිළිගැනීමකි. ඒ වෙතින් ඇත්තටම සිදුවන්නේ, කිසියම් රටක ආරක්ෂක හමුදා දුර්වල වීම නොව ආයතනික වශයෙන් ශක්තිමත් වීමත්, ඒවායේ ආයතනික ගෞරවය රැකගැනීමත්ය.
ජනාධිපතිතුමා මේ ගැන නොදැන සිටියත්, රාජපක්ෂ පාලන තන්ත්රය යටතේ දේශපාලනීයකරණය වූ සමහර නිලධාරීන් නොසලකා හැරියත්, මනා ලෙස වෘත්තීය පුහුණුව ලැබූ හමුදා, පොලිසිවල උසස් නිලධාරීහු මේ මූලධර්මය ගැන හොඳින් දනිති. තම ධුරයේ වැඩ භාරගත් ගමන්ම වර්තමාන හමුදාපතිවරයාත්, මීට මාස කිහිපයකට පෙර, ඊයේ පෙරේදා අස්වූ ආරක්ෂක ලේකම්වරයාත් ප්රසිද්ධියේ කළ ප්රකාශයක් මෙහිදී අපට සිහි කළ හැකිය. ‘වෘත්තීයමය හමුදාවල අපරාධකරුවන්ට ඉඩ නැත.’ යනු ඔවුන් දෙදෙනා කිවූ ප්රකාශයයි. එය වනාහි ආරක්ෂක සේවා පිළිබඳව බොහෝ සිවිල් දේශපාලනඥයන් නොදන්නා ඉතා වැදගත් මූලධර්මයකි. මානව අයිතිවාසිකම් උල්ලංඝනය කරන, නීතිය නොතකන, තමන් සතු ආණ්ඩු බලය අයුතු ලෙස, හිතුවක්කාර ලෙස සහ ප්රජා පීඩක ලෙස පාවිච්චි කරන කොටස් තම හමුදාවල සිටිය හැකි බව, මනා ලෙස වෘත්තීය පුහුණුව ලැබූ සහ එම පුහුණුවට ගරුකරන හමුදා නිලධාරීහු හොඳින් දනිති.
විශේෂයෙන්ම අභ්යන්තර සිවිල් යුද්ධ පවතින අවස්ථාවල තම නිලධාරීන් අතින් අපරාධ සහ මානව අයිතිවාසිකම් උල්ලංඝනය විය හැකි බව ඔවුහු දනිති. ඒවා වැළැක්වීමට පියවර ගනිති. අප රට සිවිල් යුද්ධය උග්ර වෙද්දී, යුදහමුදා මූලස්ථානයේ ‘මානව අයිතිවාසිකම් අධ්යක්ෂ’ කාර්යාලයක් විවෘත කළේ, යුද්ධය මැදදී පවා හමුදාවේ ආයතනික ගෞරවය රැකගැනීම, ඒ කාලයේ වැදගත්කොට සැලකූ හෙයිනි. ඉහළ මට්ටමේ යුදහමුදා සහ පොලිස් නිලධාරීන් පුහුණු කරන උපාධි පාඨමාලාවල මානව අයිතිවාසිකම් සහ ගැටුම් සමථනය පිළිබඳ පාඨමාලා ඇතුල් කර තිබෙන්නේද ඒ නිසාය. තම හමුදාවල සිටින, ‘රෝග් එලිමන්ට්ස්’ යනුවෙන් හමුදාවල භාෂාවෙන් හඳුන්වන අපරාධ කිරීමට පෙළඹෙන කොටස්වලට දඬුවම් කිරීමට සහ ඔවුන් ඉවත් කිරීමට, තමන් යටතේ ඇති හමුදාවල ආයතනික ගෞරවය ගැන සවිඥානක ඉහළ නිලධාරීහු පසුබට නොවෙති. රාජපක්ෂ පාලනය යටතේ සිදුවූයේ ලංකාවේ ආරක්ෂක හමුදා කාලයක් තිස්සේ පවත්වාගෙන ගිය මෙම ආයතනික ගෞරවය පිළිබඳ ආයතනික සංස්කෘතිය දුර්වල කිරීමයි.
ජනාධිපති සිරිසේන හා අගමැති රනිල් වික්රමසිංහ හවුලේ නායකත්වය දුන් යහපාලන ආණ්ඩුවෙන් ආරම්භ වූයේ ලංකාවේ ආරක්ෂක විධායකයේ ආයතනික ගෞරවය සහ අනන්යතාව යළි ගොඩනැගීමේ ක්රියාවලියකි. ජනාධිපතිතුමා 2015 සහ 2016 වසරවල පැවැත්වු කතා යළි කියවන කෙනකුට පෙනෙනු ඇත්තේ එම කර්තව්යය පිළිබඳව සුළු අවබෝධයක් හෝ එතුමාට ඒ කාලයේ තිබුණු බවයි. එහෙත් රාජපක්ෂ කඳවුරේ හවුල්කරුවකු වූ පසු එතුමාගේ එම අවබෝධය නැතිවී තිබෙන බව පෙනේ.
ප්රජාතන්ත්රවාදය
ප්රජාතන්ත්රවාදය, නීතියේ පාලනය සහ මානව අයිතිවාසිකම් පිළිබඳ මූලධර්ම රාජ්ය සහ ආණ්ඩුකරණ මෙන්ම පරිපාලන ව්යුහයේ සෑම ක්ෂෙත්රයකටම අදාළ කළ විට, ඇත්තටම සිදුවන්නේ ඒ කිසිදු ආයතනයක් දුර්වලවීම නොව ශක්තිමත් වීමයි. ඒ මගින් එම ආයතනවල ආයතනික ගරුත්වය, අනන්යතාව සහ ආඩම්බරය ශක්තිමත් වෙයි. තමන් පුරවැසියන්ගේ වධකයන් හෝ ඝාතකයන් නොව සැබෑ ආරක්ෂකයන්ය යන සාමූහික විඥානය ඔවුන්ට ලැබේ. අවි දැරීමේ අයිතිය නෛතිකව හිමි තමන්ගේ බලය දේශපාලනඥයන්ගේ පටු වුවමනාවන්ට සේවය කිරීමට කැඳවූ විට එය ප්රතික්ෂෙප කිරීමේ වෘත්තීයමය හැකියාව හමුදා සහ පොලිස් නිලධාරීන්ට ලැබෙන්නේ එවිටයි. ප්රශ්නය තිබෙන්නේ අප රටේ දේශපාලකයන්ට ආරක්ෂක හමුදා සහ පොලිසිය යන ආයතන සහ ආරක්ෂක හමුදා පරිපාලනය පිළිබඳව නූතන ප්රජාතන්ත්රවාදී ලෝකයේ ඇති ප්රවේශ පිළිබඳව වැටහීමක් නැති වීමයි. එම වැටහීම සහ සවිඥානකත්වය තිබෙන ඉහළ නිලධාරීන් දැන්වත්, ආරක්ෂක විiා පීඨවලට මෙම දේශපාලනඥයන් කැඳවා ඔවුන්ට දේශන කිහිපයක්වත් පවත්වන්නේ නම් එය ප්රයෝජනවත් පියවරක් වනු ඇතැයි මට සිතේ.
මා මේ යෝජනාව කරන්නේ විහිළුවට නොවේ. බැරෑරුම්වය. මේ දිනවල ලංකාවේ රාජ්යකරණය පිළිබඳ අතිමූලික ප්රශ්නය වී තිබෙන්නේ රාජ්ය සහ මහජන ආරක්ෂාව දේශපාලන වශයෙන් දුෂ්-කළමනාකරණය කිරීමේ ගැටලුවයි. ජාතික ආරක්ෂක කවුන්සිලය ගැන පසු ගිය සති දෙක තුළ මහජනයා හමුවට ආ තොරතුරුවලින් පෙනෙන්නේ, අප රටේ රාජ්ය සහ මහජන ආරක්ෂාව ඉහළ මට්ටමින් කළමනාකරණය කිරීමේ ආණ්ඩුක්රම ව්යවස්ථාමය වගකීම ඇති දේශපාලන නායකත්වය, එම වගකීම පැහැර හැර ඇති බව පමණක් නොවේ. එම වගකීම ගැන කිසිදු අවබෝධයක් හා සංවේදිතාවක් නැති පිරිසක්ද වන බවයි. මේ අතර, රාජ්ය බලය ලබාගැනීමට බලාසිටින, තවත් පිරිසක් සිතන්නේ ප්රජාතන්ත්රවාදීමය වශයෙන් පාලනයකට පාත්ර නොකරන, නග්න මර්දන බලයකට ත්රස්තවාදී ප්රශ්නය ඇතුළු රටේ සියලු ප්රශ්න විසඳිය හැකි බවයි.
මේ දෙගොල්ලන්ම දැනට අනාවරණය කර ඇති දෙයක් නම්, එම දෙපිරිසටම කළ හැක්කේ ලංකාවේ දැනට මතුවී තිබෙන රාජ්යකරණ අර්බුදයට ප්රතිශේධාත්මක විසඳුම් සෙවීමය. ඒ ගැටලුවට කල් පවත්නා විසඳුම් තිබෙන්නේ රාජ්යකරණයේ ඇති, රාජ්ය සහ මහජන ආරක්ෂණ අංශය, ශක්තිමත් ප්රජාතන්ත්රවාදී ආයතනික ව්යුහයක් යටතට ගෙනඒම තුළයි. එසේ කරන්නට නම්, රාජ්ය ආරක්ෂාව සහ මහජන ආරක්ෂාව පිළිබඳව වගකීම පිළිබඳව, දේශපාලනඥයන් සතු පටු අවබෝධය සහ දුරවබෝධය බාධකයකි.
මෙය වඩාත් තියුණු අභියෝගයක් වන්නේ රාජ්ය ආරක්ෂාව සහ මහජන ආරක්ෂාව හමුදා සහ පොලිස් ආයතනවලට පමණක් පැවරීම ප්රජාතන්ත්රවාදී ආණ්ඩුක්රම තුළ සිදු නොවන නිසාය. එංගලන්තයේ දෙවැනි ලෝක යුද්ධ කාලයේ සිටි අගමැතිවරයකු වූ වින්ස්ටන් චර්චිල් කළ සුප්රසිද්ධ ප්රකාශයක් මෙතැනට අදාළය. එය නම්, අ්ර සි එදද ිැරසදමි ් ප්එඑැර එද කැඓ එද එයැ ටැබැර්කි ්කදබැ යන්නයි. එහි තේරුම ‘යුද්ධය ජෙනරාල්වරුන්ට පමණක් භාර නොදිය යුතු මහා වගකීමකි.’ යන්නයි. මහජන සහ රාජ්ය ආරක්ෂාව පිළිබඳව ලංකාවේ අත්දැකීම කියන්නේ එහි අනෙක් පැත්තයි. එනම්, ‘ඒ විෂය ගැන අවබෝධයක් නැති දේශපාලනඥයන්ට ආරක්ෂක කළමනාකරණයේ නායකත්වය භාර නොදිය යුතු බරපතළ දෙයකි’ යන්නයි. ලංකාවට අවශ්ය වන්නේ ප්රජාතන්ත්රවාදී රාමුවක් තුළ රාජ්ය සහ මහජන ආරක්ෂාව කළමනාකරණය කිරීම ගැන විශ්වාසය තබන, ඒ ගැන මනා අවබෝධයක් තිබෙන දේශපාලන සහ ආරක්ෂක නායකත්වයකි. ‘ජාතික ආරක්ෂක මණ්ඩලය’ යනුවෙන් දැනට මහජන හාස්යයට හා අගෞරවයට පාත්රවී තිබෙන ආයතනය යළි ගොඩනැගීමට මෙම වටහාගැනීම අවශ්ය වනු ඇත.■
