පූජන දන්දෙණිය
පූජනගේ මුල තියෙන්නේ කොහේද?
මම මැදවච්චියේ. අම්මලාට තිබුණේ පුංචි ව්යාපාරික පසුබිමක්. පවුලේ කලාව කරපු කවුරුවත් නැහැ. ඉස්කෝලේ කාලයෙ ඉඳන්ම රඟපෑමේ වැඩ කරනවා. ඒවාට මම දක්ෂයි කියලා පිළිගැනීමක් තිබුණා. මම තරම් කෙනෙක් නෑ වගේ තමයි හැඟුණේ. ඒත් රඟපෑමෙන් ඉදිරියට යන්න හීනයක් තිබුණේ නැහැ. හීනයක් තිබුණත් කලාවෙන් ඉදිරියට යන්නේ කොහොමද කියලා පාරක් නැහැනේ. ඒත් මට වෙන අනාගත සැලසුම් තිබුණෙත් නැහැ. උදාහරණයක් විදියට සාමාන්යපෙළ අහවර වෙලා හැමෝම විවිධ පාඨමාලා එහෙම කළා. ඒත් මට කිසි අදහසක් තිබුණෙ නැහැ මොනවද කරන්නේ කියලාවත්. යාළුවෝ වැඩි පිරිසක් කරපු හින්දා උසස්පෙළට වාණිජ විෂය ධාරාව තෝරාගත්තා. ඇත්තටම මම ඉගෙනගත්ත ඉස්කෝලේ නාට්ය හා රංගකලාව විෂයක් විදියට තිබුණු බව මම දැනගෙන හිටියේවත් නැහැ. දන්නවානම් ඒක තෝරාගන්නවා. නාට්යල රඟපෑව හින්දා, පන්තිවල වැඩ මඟහැරුණා. සමන් පුෂ්පකුමාර කියන ගුරුතුමා යටතේ වේදිකා නාට්ය කරමින් හිටියා. රාජ්ය නාට්ය උළෙල වගේ උත්සවවලටත් නාට්ය කළා. තරුණ සේවා සභාවේ යොවුන් නාට්ය උළෙලට නාට්ය කළා. ඒ කාලයේම තරුණ සේවා සභාවෙන් දිස්ත්රික්කවලට ගිහින් වැඩකරන අයව සම්මුඛ පරීක්ෂණවලට ලක්කළා. ඉතින් මම සාමාන්යයෙන් නාට්ය ක්ෂේත්රයේ ඉහළට යන්න බලාපොරොත්තුවෙන තරුණයෙක් වගේ කොළඹ හොයාගෙන ආවේ නැහැ. කොළඹින් ආපු පිරිසකට මාව හමුවුණා. ඒ සම්මුඛ පරීක්ෂණයෙන් සමත්වෙලා එහේ යාළුවෝ හතරදෙනෙක් තරුණ සේවා සභාවේ නාට්ය පාඨමාලාවට තේරුණා.
කෞෂල්යා ප්රනාන්දුට මාව මුණගැහුණා නාට්ය වැඩමුළුවකදී. ඇය මාව රුක්මාල් නිරෝෂ් කරපු සුළඟ මත මොහොතක් කියන ටෙලිනාට්යයට සම්බන්ධ කළා. ඒක තමයි පළවැනි ටෙලිනාට්යය. ඉන්පස්සේ තමයි සෝමලතා සුබසිංහ ආයතනයට සම්බන්ධ වුණේ. විකෘති, මාස්ක්, දුටු තැන අල්ලනු වගේ නිර්මාණ කිහිපයේම මම රඟපෑවා. මේ වෙද්දීනම් එළියේ ටෙලිනාට්යවල රඟපෑම නිසා එතැන වැඩ කරන්නට ඉඩක් නැහැ. එතැන තියෙන ලක්ෂණය තමයි යම් කාලසීමාවක් වැඩකළාට පස්සේ අලුත් අයට අවස්ථාව දීලා අපි එතැනින් එළියට යන්න ඕනෑ බව. මම කාලයක් තිස්සේ නාට්ය වැඩමුළුවලට ගිහින් තිබුණා. රංගන වැඩවලට සම්බන්ධවුණා. මම ගිය හැම තැනකදීම වගේ මං තමයි පොර වගේ එකක් තමයි හමුවුණේ. මාව අභිභවා යන කෙනෙක්ව මුණගැහුණේත් නැහැ. ඉතින්, මම මගේම විදියක් හදාගත්තා. මාව දණගස්වපු තැන තමයි සෝමලතා සුබසිංහ ප්ලේහවුස් එක. මං ගැන ඉහළින් හිතපු දේවල් කුඩු වුණේ එතැනින්. එතැනින් මාව සැහැල්ලු වුණා.
එතැනින් පස්සේ ටෙලිනාට්ය ක්ෂේත්රයේ අවස්ථා ගණනාවක් ලැබුණා නේද?
ජනක චමින්ද අත්තනායක කරපු හැම වැඩකටම පාහේ මට කතාකළා. ඒ වැඩවලදී මාව දැකලා තවත් අය මාව ගත්තා. පස්සේ අහම්බෙකින් ප්රදීප් ධර්මදාසගේ වැඩවලටත් සම්බන්ධ වුණා. ප්රදීප් අපේ ගමේ. ඒත් ගමේ කෙනෙක් නිසා මට අවස්ථාව දුන්නේ නැහැ. මම ඒකට හරි කැමතියි. මාව තෝරගත්තේ දෙයියන්ගේ රටේ කියන ටෙලිනාට්යයට. ඊට පස්සේ ත්රෛලෝකා ටෙලිනාට්යයට මාව තෝරාගත්තා.
රඟපෑමට අමතරව කරන්නේ මොනවද?
වෙන රටවල නළුවන්ට තියෙන්නේ රඟපෑම විතරයි. ඒත් රඟපාන අතරේ අතිකාල රැකියා ටිකක් කරන්න ඕනෑ. ඇඳුම් සෙවීම, ගමනාගමන පහසුකම් සෙවීම ආදී වැඩ ගොඩක් තියෙනවා. ඒ අතරේ කරපු වැඩවල මුදල් එකතුකරන්නත් නිෂ්පාදකවරුන්ගේ පස්සෙන් යන්න ඕනෑ. ඕවා තමයි රඟපානවාට අමතරව මම කරන අමතර වැඩ.
ප්රදීප් ධර්මදාසගේ ත්රෛලෝකා ටෙලිනාට්යයේ ‘දෝදු සිරා‘ කියන චරිතය ඔබ මෑතකාලයේ රඟපෑ අපූරු චරිතයක්. ඒ චරිතය ගැන කතාකළොත්..
මම සෑහෙන ක්රීඩාශීලී කෙනෙක්. මේ ටෙලිනාට්යයේ ෆුට්බෝල් ටීම් එකක් ඉන්නවා. ඒත් දෝදු සිරා කියන චරිතය ඒ පාපන්දු කණ්ඩායමේ නැහැ. එයා මලානික විදියට ජීවත්වෙන, දුර්වල සිරුරක් තියෙන, පොත්පත් කියවපු කෙනෙක්. ජාතිවාදය වගේ දේවල් ගැන ඔහු කතාකරන දේවල් නිසා ඔහුව ‘දෝදු‘ කියලා හඳුන්වන්නෙ. මම පිටපත කියෙව්වාම ‘දෝදු‘ගේ වචන ටික ප්රශ්ණයක් නැතත්, මේ ශරීර ලක්ෂණ එළියට ගේන්නේ කොහොමද කියන ප්රශ්ණය තියෙන බව කීවා. ඔබ කලින් ඇහුවානේ රංගන ශිල්පියාට දැක්මක් තියෙන්න ඕනෑද කියන එක. දෝදුගේ දේශපාලනය තේරුම් ගන්නට මගේ ලෝක දැක්ම හේතුවුණා. ගොඩක් අය දෝදු සිරා කියන චරිතය අගය කළා.
ඔබ මෑත කාලයේදී දරුණු රිය අනතුරකට මුහුණදීලා එක්තැන් වෙලා හිටියා. රංගන ශිල්පියෙක් විදියට ඒ අත්දැකීම දකින්නේ කොහොමද?
යාළුවෝ ටික තමයි මා ගැන බැලුවේ. නාට්ය නිෂ්පාදනාගාරයෙන් එපිසෝඞ් එකකින් මුදලක් අඩුකරලා මගේ රෝහල් බිල විතරක් ගෙව්වා. මේකෙන් පස්සේ මට ලොකු ප්රශ්ණයක් ඇතිවුණා. මම නළුවෙක්. මම පාවිච්චි කරන්නේ ශරීරය. ශරීරය අනතුරෙන් හානියට ලක්වුණ හින්දා කාලයක් රඟපාන්න බැරිවුණා. ඉතින් ආදායමකුත් නැහැ. අද වුණත් මට බෙල්ල සොලවන්න අමාරුයි. ඉතින් ටිකක් ශරීරය වේගයෙන් චලනය වෙන විදියේ චරිතයක් කරන්න බැහැ. එදා මගේ අතකට පයකට මොනවාහරි වුණානම් මගේ වෘත්තිය ජීවිතයම ඉවරයි. ඒත් ඒ ගැන නාට්යයේ නිෂ්පාදකයන්ට කිසිම වගකීමක් නැහැ මේ අනතුර ගැන. අදාල රූපවාහිනී නාලිකාවෙන් වගකීමක් නැහැ. මාව අරගෙන ගිය වාහනේ රියැදුරාවත් අයිතිකාරයාවත් කිසිවක් කියන්නේ නැහැ. මං ඇහුවා රංගන ශිල්පීන් වෙන අපි පණුවෝද කියලා. මේ සිද්ධියෙන් පස්සේ රංගන ශිල්පියෙක් විදියට මම හිතන විදිය සම්පූර්ණයෙන්ම වෙනස් වුණා. අරමුණු වෙනස් වුණා. කට ඇරලා හැමකෙනෙක්වම ප්රශ්ණ කරන්නට පටන්ගත්තා.
අරමුණු වෙනස් වුණ බව ඔබ කිව්වා. රංගන ශිල්පියෙක් විදියට ඔබේ අරමුණු මොනවාද?
ප්රතිරූප හදලා නම් වැඩක් නෑ. මහා නළුවෙක් විදියට නම හදාගෙන වැඩක් නෑ. නළුවා කියන්නෙ එක පුද්ගලයෙක් විතරක් නෙවෙයි. කලින් පරම්පරාවේ නාමධාරීන් දැන් කරමින් ඉන්නෙ. මොනවද ඔය පිරිස ලංකාවෙ නළුනිළියන්ගෙ ජීවන තත්වය ගැන එකතුවෙලා වැඩක් කරන්නේ නැහැනෙ. දැන් එයාලා නාමධාරී අයනෙ. එයාලා කියන දේට ඇහුම්කන් දෙන අය ඉන්නවානේ. නැතිවෙන්න දෙයකුත් නැහැනේ. ඉතින්, ලංකාවෙ නළුනිළියන්ට සාධාරණ ගෙවීමක්, රක්ෂණ ක්රමයකට පදනම දාන්න ඔවුන්ට පුලුවන්නෙ. ඒත් ඔවුන් දැන් තියෙන ආයතනවලට වන්දනාමාන කරමින් කීයක්හරි හොයාගෙන ඔහේ ඉන්නවා. කලින් පරම්පරාවට අයිතිවෙලා තිබුණු කාලය දැන් ඉවරයි. දැන් තියෙන්නෙ අපේ පරම්පරාවේ කාලය. ප්රශ්ණය තමයි අපේ පරම්පරාවේ අය කරන්නේ මොනවද කියන එක. ලංකාව පුංචි රටක්නෙ. මේකෙ ප්රතිරූප හදාගන්න මහන්සිවෙලා මොනවා අල්ලන්නද. ඉන්දියාවේ නම් ප්රතිරූපයක් හදාගත්තාම මහා මන්දිර, හෙලිකොප්ටර් ගන්න පුලුවන්. මෙහේ එහෙම දෙයක්වත් තියෙනවාද. ඒ නිසා ලංකාවෙදී රංගන ශිල්පියෙක් විදියට වැදගත් වෙන්නේ ලංකාවේ සමස්ථ කලාවටයි, කලාකරුවන්ගේ ජීවිත තත්වය ඉහළට ඔසවන්නටයි ඒ ශිල්පියා කළේ මොනවාද කියන එක මතයි. ඉතින් මම හිතන්නෙ අපේ පරම්පරාවේ අය කරන්න ඕනෑ ඒක. මම කීව හදිසි අනතුර වගේ අසීරුතා විඳගෙන, කට්ට කාගෙන වැඩකරලා මම ලංකාවේ විශිෂ්ඨම නළුවා වුණා කියලා හිතමු. මට මොනව ලැබෙයිද? මෙහේ තරඟ කරලා කොහේට යන්නද. මේකේ තරඟ කරලා දිනන්න කිසිදෙයක් නැහැ. අපි ඔක්කොම එකතුවෙලා මේ දූපත ඔසවාගෙන යනවා මිසක්. එළියට බැස්සොත් කිසිකෙනෙක් අපව හඳුනන්නෙත් නැහැ. වැඩක් නැහැනේ ඉතින්. අපි බලන්න ඕනෑ කණ්ඩායමක් විදියට ජාත්යන්තරය දිනන්නෙ කොහොමද කියන එකයි.