අල්ලස් හෝ දූෂණ චෝදනා විමර්ශන කොමිසම (අල්ලස් කොමිසම) සිය ‘දූෂණ විරෝධී පස් අවුරුදු ක්‍රියාකාරී සැලැස්ම’ එළිදැක්වීම සඳහා මාර්තු 18වැනි සඳුදා පැවැත්වූ මහා පරිමාණ උත්සවය, කෝටි ගණනක අතිවිශාල මුදලක් නාස්ති කළ බොරු ආටෝප සහිත අනවශ්‍ය සංදර්ශනයකි. අල්ලස් කොමිසම වැනි මහජන යහපත වෙනුවෙන් පවතින, ස්වාධීන කොමිෂන් සභාවක් මෙවැනි සාටෝපවත් හා බාරු මහන්තත්වයක් පෙන්වන උත්සව හරහා බලාපොරොත්තු වන්නේ කුමක්ද?
එය පැවැත්වුණේ ගාලු මුවදොර විවාදාපන්න ෂැංග්‍රිල්ලා හෝටලයේ ප්‍රධාන ශාලාවේය. උත්සවයේ පළමු ප්‍රශ්නාර්ථය පැනනගින්නේ එතැනිනි. ෂැංග්‍රිල්ලා හෝටලය සම්බන්ධ ගනුදෙනුව රාජපක්‍ෂ ආණ්ඩුව කාලයේ ලංකාවේ සිදුවුණු දූෂිතම, මහා පරිමාණ ගනුදෙනුවලින් එකක් බව නොදන්නේ කවුරුද? ඒ ගනුදෙනුව හරහා, නීතියේ ඇසට වැලි ගසමින්, ගාලු මුවදොර, යුද හමුදා මූලස්ථානය පිහිටුවා තිබුණු අතිශය වටිනා අක්කර 10ක ඉඩම් කොටස, හොංකොංහි ෂැංග්‍රිල්ලා හෝටල් සමාගමට සින්නක්කර අයිතියට විකුණා දමන ලදි. ඒ අමෙරිකානු ඩොලර් මිලියන 125කටය. 2015 ආණ්ඩු පෙරළියත් සමග, මේ දුෂිත ගනුදෙනුව ගැන අපරාධ විමර්ශන ඇරඹුණු නමුත් එහි ප්‍රගතියක් අදත් දැනගන්නට නැත. කොහොම වුණත්, ෂැංග්‍රිල්ලා ගනුදෙනුව රාජපක්‍ෂ ආණ්ඩුවේ දූෂණ තෝතැන්නක් විය. රටේ ඉතා වටිනා ඉඩම් ඉතා අඩු මුදලට හිතුවක්කාර ලෙස විදේශ සමාගම්වලට සින්නක්කරව දීම හරහා රාජපක්‍ෂලා කොයිතරම් ෂැංග්‍රිල්ලා සමග ඇයි හොඳයිකම් පැවැත්වූවාද කියනවා නම්, ගාලුමුවදොර ෂැංග්‍රිල්ලා හෝටලය ජනාධිපති මෛත්‍රිපාල සිරිසේන ලවා නිල වශයෙන් විවෘත කළත්, මහින්ද රාජපක්‍ෂට වෙනත් දවසක පාටියක් දමන්නට නොමිලේ කෑම බීම සපයා දුන්නේය. අල්ලස් කොමිසම, සිය දූෂණ විරෝධී ක්‍රියාකාරී සැලැස්ම එළිදැක්වූයේ එවැනි දූෂිත බිමක ඉදිවුණු හෝටලයකය යන්න, කොමිසමට ගෞරවයක් වේද?
උත්සවයට අඩුගණනේ අමුත්තන් 1250ක්වත් බලාපොරොත්තු වන බව කොමිසම මාධ්‍යවලට කී අතර, 1500කට වැඩියෙන් ආරාධනා පත්‍ර යවා තිබිණ. එදින අමුත්තන් අඩුගණනේ 1000කට වඩා සහභාගිවුණු බව එහි ගිය ආරාධිතයෝ තහවුරු කරති. පැය දෙකක වැඩසටහනක් වූ ඊට ෂැංග්‍රිල්ලා පන්නයේ උදේ කෑම සහ දහවල් කෑම සැපයිණ. තතු දත් අය කියන්නේ උදේ සහ දිවා ආහාර සහිත ඒ කෑම පැකේජයට අවම වශයෙන් එක් අයකුට රුපියල් 10,000ක්වත් වියදම් කළ යුතු බවයි. ඒ අනුව, කෑම බීම සඳහා පමණක්, අවම වශයෙන් රුපියල් 10,000,000ක්වත් වැය විය යුතුය. ෂැංග්‍රිල්ලා හෝටලය වට්ටමක් දුන්නා වන්නටත් පුළුවන. එසේ නම් එය තවත් ප්‍රශ්නයකි. වරෙක දූෂණ චෝදනාවලට උපත දුන් ෂැංග්‍රිල්ලා හෝටලය, අල්ලස් කොමිසමට එවැනි වට්ටමක් දුන්නා නම්, එයද අල්ලසක් හැටියට නොසැලකිය යුතුද? ෂැංග්‍රිල්ලා හෝටලය තෝරා ගත්තේ එවැනි විටකදී කෙරෙන මිල ගණන් කැඳවීමේ ක්‍රියාපටිපාටිය අනුගමනය කරමින්ද? ෂැංග්‍රිල්ලා සමාගම යම් වට්ටමක් දුන්නේ නම්, අනෙක් හෝටල්වල වට්ටම් සමග එය සසඳා බැලුණිද? මහජනතාව සමග කෙරෙන ක්‍රියාකාරි සැලැස්මක් ගැන, මහජන අවධානය දිනාගත යුතු උත්සවයක් නම්, ෂැංග්‍රිල්ලා වැනි අධික වියපැහැදම් ඇති තරු හෝටලයකට වඩා ඊට ගැළපෙන තැන් නොතිබිණිද?
ඊළඟ විමතිය දනවන කාරණය නම්, ආරාධිත අමුත්තන්ගේ ස්වභාවයයි. ජනාධිපති මෛත්‍රීපාල සිරිසේන ප්‍රධාන අමුත්තා විය. දැන් ඉන්නේ 2015 සිටි මෛත්‍රීපාල වෙනුවට, ස්වාධීන කොමිෂන් සභා විරෝධී, ඒවා ‘තමන්ගේ බලයට සීමා පනවන’, අකාර්යක්‍ෂම, පිටුදැකිය යුතු දෙයක් හැටියට හැම වෙලාවේම දොස් නගන ජනාධිපතිවරයෙකි. එවැන්නකු ප්‍රධාන අමුත්තා වීමම, අල්ලස් කොමිසමේ ස්වාධීන භුමිකාවට හානියක් නොවේද? ඊළඟ අමුත්තා වුණේ විපක්‍ෂ නායක මහින්ද රාජපක්‍ෂය. අල්ලස් කොමිසමේ උත්සවයක, ‘ස්වාධීන කොමිෂන් සභා නිසා රටේ පාලනය අවුල්වී ඇතැ’යි දින කිහිපයකට පෙර ප්‍රසිද්ධියේ කී මහින්ද රාජපක්‍ෂ ප්‍රධාන අමුත්තකු වීම අප තේරුම් ගන්නේ කොහොමද? දිව්‍ය ලෝකයේ උත්සවයකට යම රජ්ජුරුවන්ට ආරාධනා කළාක් වැනි නොවේද? ලංකාවේ එතෙක් මෙතෙක් තිබුණු දූෂිතම රාජ්‍ය පාලනය තිබුණේ මහින්ද රාජපක්‍ෂගේ කාලයේය. (වත්මන් ආණ්ඩුවට තවමත් එතැනට ළඟාවීමට හැකිවී නැත.) සමස්තයක් ලෙස ආණ්ඩුවේ උද්යෝග පාඨය වුණේම ‘දූෂණයට දිරිදෙමු’ යන්නයි. ‘අපේ එකෙක් වරදක් කළාම නීතිය ඒ විදියටම ක්‍රියාත්මක කරන්න බැහැනේ හාමුදුරුවනේයැ’යි කිව්වේද මහින්ද රාජපක්‍ෂය. ඒ මහින්ද රාජපක්‍ෂගේ බිරිඳ ශිරන්ති රාජපක්‍ෂටද, පුත්‍රයන් වන නාමල්, යෝෂිත දෙදෙනාටද, සහෝදරයන් වන බැසිල් රාජපක්‍ෂ හා ගෝඨාභය රාජපක්‍ෂටද, ඥාතීන් වන නිශාන්ත වික්‍රමසිංහ, ජාලිය වික්‍රමසූරිය වැනි අයටද විවිධ උසාවිවල, විවිධ පන්නයේ දූෂණ හා මූල්‍යමය වංචා ගැන නඩු සමූහයක් තිබේ. ජනාධිපති මහින්ද රාජපක්‍ෂගේ ලේකම්වරයා පවා අද ඉන්නේ මහජන මුදල් වංචා කළාට දඬුවම් ලැබ, ඇප පිටය. අපේ අල්ලස් කොමිසමේ දූෂණය පිටුදැකීමේ ක්‍ර්‍රිියාකාරි සැලැස්ම දියත් කරන්නට යන්නේ එවැනි දූෂිත පාලනයක යෙදුණු පුද්ගලයන් ප්‍රධාන අමුත්තන් ලෙස කැඳවා වන විට, ‘අනේ අහෝ’ කියනවා හැරෙන්නට මහජනතාවට කළ හැක්කේ කුමක්ද? ඒ මදිවාට. මහින්ද රාජපක්‍ෂ ‘අල්ලස් දූෂණ විරෝධයේ ආලෝකය’ දල්වමින් පොල්තෙල් පහනද පත්තු කළේය.ෟ එහෙත්, අල්ලස් දූෂණ විරෝධයට සියොලඟෙන්ම එන ප්‍රතිරෝධය නිසාදෝ ඉක්මනින්ම උත්සවයෙන් බැහැර ගියේය.
උත්සවයට සහභාගිවන සෑම අමුත්තකුම ශාලාවට පිවිසෙන විට ඡායාරූපයකට මුහුණ දිය යුතුව තිබුණු අතර, උත්සවය අවසානයේදී පිටව යන විට එම ඡායාරූපය ඔහුට හෝ ඇයට ලැබේ. හරියට මංගල උත්සවයක මනාල යුවළගේ ඡායාරූපයක් අමුත්තන් පිටව යන විට බෙදා දෙන්නාක් මෙන් සරුවපිත්තල වැඩකි. එහෙත් මේ කාගේවත්, එහි අධ්‍යක්‍ෂ ජෙනරාල් නීතිඥ සරත් ජයමාන්නගේවත් පෞද්ගලික මංගල්‍යයක් නොවේ. එක්කෝ ලංකාවේ මිනිසුන්ගේ මුදලින්, නැතිනම්, දැනගන්නට තිබෙන විදියට අමෙරිකාවේ ‘යූඑස් ඒඞ්’ අරමුදලෙන් ලද මුදලින් කළ, ස්වාධීන කොමිෂන් සභාවක නාස්තිකාර සංදර්ශනයකි. රාජ්‍ය ආයතනවල උත්සව, විශාල මුදලක් වියදම් කර පෞද්ගලික හෝටල්වල නොපවත්වන ලෙස ජනාධිපතිවරයා අණ කළේ, පසුගිය අවුරුද්දේය. අල්ලස් කොමිසම ස්වාධීන කොමිසමක් නිසා ජනාධිපතිවරයා මේ උත්සවය පවත්වන්නේ කොහේදැයි කරදර නොවන්නට ඇති නමුත්, අල්ලස් කොමිසමට හෝ එහි අධ්‍යක්‍ෂ ජෙනරාල්වරයාට, ජනාධිපතිවරයාගේ ‘මහා පරිමාණ උත්සව විරෝධී චේතනාව’ ගැනවත් කිසියම් හෝ අවබෝධයක් තිබිය යුතුව නොතිබුණේද?
කතානායක කරු ජයසූරියටද ආරාධනා කර තිබුණු අතර, පාර්ලිමේන්තුවේ මන්ත්‍රීවරුන්, පළාත් සභා ඇතුළු විවිධ රාජ්‍ය ආයතන, බැංකු හා පෞද්ගලික අමුත්තන්ට ආරාධනා කර තිබුණේය. සහභාගිවුණු ඇමතිවරුන් අතර රවි කරුණානායක ඇමතිවරයා කැපී පෙනුණේ ඔහු සම්බන්ධ පරීක්‍ෂණයක්ද අල්ලස් කොමිසම පවත්වාගෙන ගිය නිසාය. එවැනි කෙනකු ඒ උත්සවයේ ආරාධිතයන් අතර සිටීම අල්ලස් කොමිසමේ සුපිළිපන්භාවයට හානියක්ද? ආශීර්වාදයක්ද? ජෝන් අමරතුංග, තිලංග සුමතිපාල වැන්නන්ද එහි සිටිනු දක්නා ලදි.
මෙවැනි සංදර්ශන සංවිධානය කරන, ඉවෙන්ට් මැනේජ්මන්ට් ආයතන දෙකකට උත්සවය මෙහෙයවීමේ වැඩ පවරා තිබුණි. ඒ සඳහා ගිය වියදම අඩු ගණනේ ලක්‍ෂ 150ක් වත් වන්නට ඇතැ’යි අල්ලස් කොමිසමේ අභ්‍යන්තර ආරංචි මාර්ග අනිද්දාට කීවේය. අල්ලස් කොමිසම වැනි ආයතනයකට අවශ්‍ය නොවන තරමේ වියදම්කාර නැටුම්, ඉහළම නිවේදකයන්ගේ නිවේදන සහිත නිෂ්ඵල පුරාජේරුවක් පෙන්වූ මේ ඉවෙන්ට් මැනේජ්මන්ට්කාරයන් ෂැංග්‍රිල්ලා ශාලාවේ බිත්තිය පුරා අඩි සිය ගණනක් දිගට, ‘විඩියෝ වොල්’ සවිකර, වේදිකාවේ සිදුවන දේ එසැණින්ම සහභාගිවූවන්ට දැකගන්නට සලස්වා තිබුණි. ඊට වැයවූ මුදල කොපමණද?
සහභාගිවුණු සියලු දෙනාටම ‘මම සුපිළිපන්නෙක් වෙමි’ යන පණිවුඩය රැගත් ලෝහමය ලාංඡනයක් සැපයුණු අතර, උත්සවයේ එක් අවස්ථාවකදී, තමා ළඟ සිටින තැනැත්තාගේ උඩුකයේ එය පැළඳවිය යුතු විය. එය සුපිළිපන් දිවුරුමේ සංකේතයයි. ඊට අමතරව, සෑම සහභාගිකයකුටම විශාල පිරිවැයක් දරා මුද්‍රණය කරවන ලද පොත් හතරක් නොමිලේ ලබාදුන්නේය.
මේ මුළු උත්සවයම අල්ලස් කොමිසම වැනි ආයතනයක තිබිය යුතු ගෞරවනීය බවත්, අපක්‍ෂපාතීත්වයත්, සුපිලිපන්භාවයත් පෙන්වනවා වෙනුවට සල්ලිකාර නාස්තිකාරයකුගේ විවාහ මංගල්‍යයක් වැනි සරුවපිත්තල සංදර්ශනයක සිරි ගත්තේය. අඩුවකට තිබුණේ අල්ලස් කොමිසමේ සාමාජිකයන් හා එහි අධ්‍යක්‍ෂ ජෙනරාල්වරයා, මල් ගැවසීගත් ලිමොසින් රථවලින් උත්සව ශාලාවට සම්ප්‍රාප්ත නොවීම පමණකි. මේ සා නාස්තියක් කළ මේ සරුවපිත්තල උත්සවය කාගේ සැලසුමක්ද? කොමිසමේ කොමසාරිස්වරුන්ගේද? නැතිනම් හැමදාම මෙවැනි සරුවලපිත්තල වැඩවලට ප්‍රසිද්ධියක් දරා සිටින එහි අධ්‍යක්‍ෂ ජෙනරාල් සරත් ජයමාන්නගේද?
ෂැංග්‍රිල්ලා හෝටලයේදී ආරාධිත අමුත්තන්ට පමණක් සීමාවුණු මේ උත්සවය ගැන කොළඹ නගරය පුරාම තොග ගණනේ පෝස්ටර් අලවා තිබුණු අතර, කිසිවකුට කිසිවක් නොපෙනෙන, කිසිම පණිවුඩයක් නොලැබෙන ඒ පෝස්ටරයට වැයකළ මුදල කොපමණදැයි, එහි ඵලදායිතාව කෙසේදැයි අල්ලස් කොමිසම පසුවිපරමක් කළ යුතුය. ඒ පෝස්ටරය බලා ආ කිසිවකුට හෝටලයේ ශාලාවේ ඉඩ තිබුණේ නැත. එය ආරාධිතයන්ට සීමා වීම නිසාය. උත්සවයේ ප්‍රචාරක කටයුතු මෙහෙයවීමට රජයට අයත් ප්‍රචාරක ආයතනයක් වන ‘සැලසිනෙ’ ආයතනයට පවරා, ඔවුන්ගෙන් මිලගණන් විමසූ විට ලක්‍ෂ 51ක වියදමක් පෙන්වා ඇත. ඒ මුදල වියදම් කරන්නට අල්ලස් කොමිසමේ ගණකාධිකාරිවරයා විරුද්ධ වීමත් සමගම ඒ උත්සාහය අතැර දමන්නට අධ්‍යක්‍ෂ ජෙනරාල්ට සිදුවිය. එහෙත්, ජනාධිපතිවරයා කාගේ හෝ ලණුවක් කා, එම උත්සවයේදී කිව්වේ, සැලසිනෙ අල්ලස් කොමිසමෙන්ද අල්ලස් ගන්නට උත්සාහ කර ඇති බවයි.
මේ තරම් සරුවපිත්තල උත්සවයක් පවත්වා ක්‍රියාකාරී සැලැස්මක් එළියට දැමූ අල්ලස් කොමිසමේ ඇත්ත ක්‍රියාකාරිත්වය මේ තරම් ජැන්ඩි පහටම සිදුවේද? ඒ ගැන සමාජ ක්‍රියාකාරි චන්ද්‍රා ජයරත්න, අල්ලස් කොමිසමෙන්, තොරතුරු පනත යටතේ කරන ලද ඉල්ලීමකට ලැබුණු තොරතුරුවලින් දැනගත හැකිය. ඒ තොරතුරු පදනම් කරගෙන මේ නාස්තිකාර උත්සවයට පෙර, ජයරත්න මහතා අල්ලස් කොමිසමේ අසාර්ථකභාවය ගැන ජනාධිපතිවරයාට ලියුමක්ද ලිව්වේය.
ඔහු අල්ලස් කොමිසමට යැවූ ප්‍රශ්නාවලියට අනුව කොමිසමෙන් ලද තොරතුරු මෙසේය.
පසුගිය කාලය පුරාම, අල්ලස් කොමිසම රුපියල් මිලියන 10කට වැඩි වටිනාකමක් ඇති දූෂණයක් සම්බන්ධයෙන් පවරා ඇති නඩු සංඛ්‍යාව 1 කි. ඒ 2017දීය. නඩු අංකය, එච්සීබී/32/2017ය. ඒ, ජ්‍යෙෂ්ඨ රේගු නිලධාරීන් හතර දෙනකු නීති විරෝධීව ගෙන්වන ලද වාහන අමතර කොටස් තොගයක් මුදාහැරීම සඳහා රුපියල් මිලියන 125ක අල්ලසක් ගැනීම සම්බන්ධයෙනි. රුපියල් මිලියන 25කට වැඩි වටිනාකමැති දූෂණයක් සම්බන්ධයෙන් එකුදු නඩුවක්වත් කොමිසම පවරා නැත. ඉහත ගණයේ පවරන ලද නඩුවලින්, 2018 අවසානය වන විට අධිකරණයක් මගින් වරදකරුවන් කරන ලද ප්‍රමාණය 0 කි. ඉහත කී වර්ගවල නඩුවලදී අත්කරගත් දේපළ, ගැසූ දඩ ආදියද 0 කි.
මාර්තු 17 වැනිදා ‘සන්ඬේ ටයිම්ස්’ පුවත්පතට නාමිනි විජේදාස ලියූ ප්‍රවෘත්තියක සඳහන් වන පරිදි, 2017දී කොමිසම මහේස්ත්‍රාත් අධිකරණය ඉදිරියේ, කුඩා පරිමාණ අල්ලස් හෝ දූෂණ ගැන නඩු 32ක් පැවරූ අතර මහාධිකරණය ඉදිරියේ නඩු 42ක් පවරන ලදි. 2017 වසර අවසාන වන විට, නඩු 111ක් මහේස්ත්‍රාත් අධිකරණයේ විභාග වෙමින් පැවතුණු අතර මහාධිකරණය ඉදිරියේ 277ක් විභාග වෙමින් පැවතිණි. මේවා අල්ලස්, දූෂණ, වත්කම් බැරකම් ප්‍රකාශ ලබා නොදීම හා පැහැදිලි කළ නොහැකි දේපළ අත්පත්කර ගැනීම් ආදිය ගැන නඩුය.
මේ කතාවෙන් පැහැදිලිව තේරුම් යන්නේ අල්ලස් කොමිසම, විදුහල්පතිවරුන්, උපවිදුහල්පතිවරුන්, ග්‍රාම නිලධාරීන්, ප්‍රාදේශීය සභා නිලධාරීන්, වැඩ පරීක්‍ෂකවරුන්, පොලිස් නිලධාරීන් වැනි රුපියල් දාහේ, දහදාහේ, විසිදාහේ, ලක්‍ෂයේ අල්ලස් ගන්නා හාල්මැස්සන් ගැන මනා අවධානයකින් සිටින නමුත්, දේශපාලන හෝ වෙනත් බලවත් තෝරු මෝරු කිසිවකු අල්ලස් දැළට හසුකොටගෙන නැති බව නොවේද? ඒ අඩුව සිදුවන්නේ ඇයි? තමන්ගේ උත්සවවලට දූෂිත දේශපාලකයන්ට අමුත්තන් ලෙස ආරාධනා කරන අල්ලස් කොමිසම, එකී දේශපාලකයන් ඇතුළු ඔවුන්ගේ සනුහරය වෙත අත නොතබන බව කීවොත් අල්ලස් කොමිසමේ පිළිතුර කුමක්ද?
චන්ද්‍රා ජයරත්න මහතා ලබාගත් තොරතුරු අනුව, 2018 දෙසැම්බර් දක්වා අවුරුදු දහයක කාලය තුළ අල්ලස් කොමිසම සිය පැවැත්ම සඳහා වියදම් කර ඇති මුදල් ප්‍රමාණය මෙසේය. 2009දී රුපියල් මිලියන 110.7කි. 2010දී 140.47කි. 2011දී රුපියල් මිලියන 157.63කි. 2012දී 201.23කි. 2013දී 180.67කි. 2014දී රුපියල් මිලියන 196.13කි. 2015දී 256.33ක් වන විට, 2016දී 317.44කි. 2017දී රුපියල් මිලියන 366.36කි. 2018දී, රුපියල් මිලියන 429.38කි. ඒ අනුව, 2009 සිට 2018 දක්වා කාලය තුළ, එය වියදම් කර ඇති මුදල රුපියල් බිලියන 2.3කි. හෙවත් රුපියල් මිලියන 2,356කි. හෙවත් ලක්‍ෂ 23560කි.
අල්ලස් කොමිසම යනු කිසිවකුගේ ප්‍රසිද්ධ වීමේ ආසාව හෝ මහා පරිමාණ සංදර්ශන පැවැත්වීමේ ආසාව හෝ මීට වඩා ඉහළ තැනකට පැනගැනීමට ඇති ආසාව හෝ තෘප්ත කරන්නට තිබෙන නාස්තිකාර මඟුල් මඩුවක් නොවේ. මහජනතාව වෙනුවෙන් පවතින, මහජන විශ්වාසය දිනාගත යුතු අපක්‍ෂපාතී, ගෞරවනීය ආයතනයකි. ඒ ප්‍රතිරූපය රැකගැනීම කළයුත්තේ මහජනතාව වෙනුවෙනි. ස්වාධීන කොමිෂන් සභා, අන්ත දූෂිතයන්ගේ අනවරත ප්‍රහාරයට ලක්වෙමින් තිබෙන මේ කාලයේ මෙවැනි විකාර විසූක දස්සනවලින් ඒ චෝදනාවලට තවත් හයිය ලැබෙන බව කොමසාරිස්වරුන් මෙන්ම අධ්‍යක්‍ෂ ජෙනරාල්ද සිහි තබාගත යුතුය.
අරුණ ජයවර්ධන
