‘මේ කපුහේන්තුඩුවද?‘ අපි ඇහුවා.
‘නෑ. මේ ඇවිල්ලා මොඩල් ෆාම්‘ ත්‍රීවීලරයකට හිටපු තරුණ මිත්‍රයා උත්තර දුන්නා.
‘හරි තැනට ඇවිල්ලා.‘ අපි හිතුවා. මොඩල් ෆාම් වසර ගණනාවකට කලින් කපුහේන්තුඩුව කියන නමින් හඳුන්වපු බව ඔවුන් දන්නේ නැතිවා විය හැකියි. අපට පසුව හමුවුණු විමල් ද සිල්වා මහත්තයා දැන් තරුණයන් ඉස්සර පාවිච්චි කළ නම නොදැන සිටීමට හේතු පැහැදිළි කළා. ඒ කතාව පස්සට.
කොළඹ නගර අභ්‍යන්තරයේ පිරිසිදුම සිහිල් සුළං හමන ගම්මානය තමයි මේක. කොහෙන් හෝ ඇහුණ කතාවක් හැබෑ බව තේරුණේ ගම වටේ ඇවිදිනකොටයි. ගමක් යැයි කීවත්, මේ මේ වෙද්දී එක කොටසක පමණක් පුංචි නිවාස තිබෙනවා. අනෙක් පැත්තේ දැවැන්ත තාප්පවලින් වැහුණු මන්දිර තියෙනවා.
මේ ගමේ එක් පැත්තක් දේවි බාලිකා විද්‍යාලයටත්, කාසල් වීදියේ කාන්තා රෝහලටත් සීමා වුණා. තව පැත්තක් කෝච්චි පාරටත්. අනෙක් පැත්ත කොළඹ රාජකීය ගෝල්ෆ් සංගමයේ ගොල්ෆ් ක්‍රීඩාංගණයටත් සීමා වුණා. අක්කර 90ක පමණ ගොල්ෆ් ක්‍රීඩාංගණයේ තණබිස්ස සිසාරා ආ සුළඟ ගමට ඒ පැත්තෙන් ඇතුළුවුණා. ක්‍රීඩාංගණය අද්දර වැවී තිබුණු මහා වෘක්ෂලතා වලින් ගම සෙවණ වුණා. ගම මැද්දෙන් බෙන්ස්, බී.එම්.ඩබ්ලිව්, ෆෝඞ්, අවුඩි, ඇස්ටන් මාටින්, වොක්ස්වැගන්, ජීප්, මිනි ආදී ඉහළම වර්ගවල මෝටර් රථ ආ ගිය බව ඇත්ත. ගොල්ෆ් ක්ලබ් එකට එන යන උදවිය ආවේ මොඩල් ෆාම් පාරෙන්. එහෙත් කොළඹ නගරයේ සිසිලසින් පිරුණු ගම්මානය ලෙස මොඩල් ෆාම් නම් කිරීමේ වරදක් නැහැ. අපි හිටියේ ඒ ගම්මානයේ.
ගොල්ෆ් ක්ලබ්
එකිනෙකට ඇලුණු පුංචි නිවාස එක් පසෙක. අනෙක් පැත්තේ දැවැන්ත තාප්පවලින් වටවුණු නිවාස. ක්‍රම ක්‍රමයෙන් දැවැන්ත නිවාස වලින් පුංචි නිවාස වසාගනිමින් සිටියා. අපි ගමේ කිහිපදෙනෙක් සමඟ කතාකිරීමට උත්සාහ කළා. ගමේ සිටි වියපත්ම කාන්තාව තමයි චන්ද්‍රාවතී අක්කා. එහෙත් ඇය අප සමඟ කතාකිරීම ප්‍රතික්ෂේප කළා. ඇයට බොහෝ දේ අමතක බව ඇය කීවා. විශ්‍රාමික ගුරුවරයෙක් වන විමල් ද සිල්වා මහත්තයාව අපට හමුවුණේ ඒ අතරේදීයි. ගොල්ෆ් ක්‍රීඩාංගනය අද්දරම, පුංචි නිවෙසක ඔහු සිටියා.
පුංචි පෙදෙසක ඉතිහාස කතාවක් අහන්නට ලැබීම අපූරු අත්දැකීමක්. අපි එදිනෙදා දකින පෙදෙසක් ගැන අපූරු මතකයන් එවැනි කතාවකින් ඇවිස්සෙනවා. කිසිම සාහිත්‍යයකට අයත් නොවෙන, යම් ප්‍රදේශයක ජනප්‍රවාද ලෙස පවතින කතාන්දර එවැනි කතාවකින් ඇහෙනවා. විමල් ද සිල්වා මහතා කී කතාවත් විධිමත් ඉතිහාසයකට වඩා එවැනි ජනප්‍රවාද එකතුවක් ලෙස සැලකිය යුතුයි.
‘කපුහේන්තුඩුව සුද්දන්ට අත්පත් වෙන්න කලින් මේ භුමියේ ලොකු වගාවක් තිබුණා. කපු වගාවකුත් එහාපැත්තේ තිබුණා. හරක් සෑහෙන්න හිටියාලු. ගමේ එක එක පවුල් වලට අයත් කිරි පට්ටි තිබුණාලු. ඒ කාලෙ තිබුණෙ අද කුරුඳුවත්ත නෙවෙයි.‘ ඔහු විස්තර කරන්න පටන්ගත්තා. ‘ගොල්ෆ් ක්ලබ් එක පටන්ගන්න කලින් කාලයේ ඉඳන්ම මේ ගම තිබුණා. මිනිස්සු පදිංචිවෙලා හිටියා. ඒ කාලයේ ගෝල්ෆ් ක්ලබ් එකේ ඉඩමේ තිබුණෙ කපු වගාවක්. ඒකට තමයි ආදර්ශ ගොවිපොල කිව්වෙ. අපේ ගම කපුහේන්තුඩුව. ඒත් පස්සේ මේකට ආදර්ශ ගොවිපොල පාර කියලා කිව්වා. මොඩල් ෆාම් කියන නම හැදුණෙ එතැනින්.‘ ඔහු වැඩිදුරටත් කීවා.
කපුහේන්තුඩුව ගම ආශ්‍රිත ඉඩම් බොහෝ 18 වැනි සියවසේදී ඬේවිඞ් අප්පුහාමි නමැත්තෙකුට අයත්ව තිබුණු බව කියැවෙනවා. වෙස්ට් රිජ්වේ ආණ්ඩුකාරවරයා සිටි කාලයේදී රිජ්වේ ගොල්ෆ් ක්‍රීඩාංගනය නමින් මුල්වරට ගොල්ෆ් ක්‍රීඩාංගනය ඉදිවී තිබෙනවා.
මුලින්ම එය බි්‍රතාන්‍ය ජාතිකයන් අතරිනුත් ඉහළම පැළැන්තියේ උදවියට පමණක් සීමා වූ ගොල්ෆ් ක්‍රීඩාංගණයක් බව කියනවා. කාන්තාවන්ටත්, දේශීය ධනවතුන්ට හා සාමාන්‍ය බි්‍රතාන්‍යයන්ටත් වෙනම ගොල්ෆ් ක්‍රීඩාංගණ තිබී ඇති බව කියනවා. දැන් බණ්ඩාරණායක ජාත්‍යන්තර සම්මන්ත්‍රණ ශාලාව තිබෙන භූමියේ එකල කාන්තාවන් සඳහා ගොල්ෆ් පිටියක් තිබුණු බවත්, නාරාහේන්පිට ඇන්ඩර්සන් මහල් නිවාස තියෙන භූමියේ දේශීය ධනවතුන් හා සාමාන්‍ය බි්‍රතාන්‍ය ජාතිකයන්ට ගොල්ෆ් පිටියක් තිබුණු බවත් ඔහු කියනවා.
18 වැනි සියවස අගභාගයේදී මෙම ගොල්ෆ් ක්‍රීඩාංගනය කලම්බූ ගොල්ෆ් ක්ලබ් යන නම ලබා තිබෙනවා. ගොල්ෆ් ක්‍රීඩා සමාජය විසින් කමිටුවක් හරහා ක්‍රීඩංගනය පාලනය කෙරෙන්නට පටන් අරන්. 1928 දී රෝයල් ගොල්ෆ් ක්ලබ් ලෙස ගොල්ෆ් ක්‍රීඩා සමාජය නම්වෙනවා. අදටත් වරින් වර වෙනස්වෙන ක්‍රීඩා සමාජ නායකත්වය විසින් එය පාලනය කෙරෙනවා. රටේ ඉහළම ධනවතුත් ගොල්ෆ් ක්‍රීඩා කරන්නට මෙහි එනවා.
‘ඉස්සර මෙතන සිංහල අයට ගොල්ෆ් ගහන්න බැහැලු. මේ ඉඩම අරන් තිබුණේ අනූනව අවුරුදු බද්දට.‘ ඔහු එසේ කියනවා. ගමේ උදවිය පවසන අන්දමට රෝයල් ගොල්ෆ් ක්ලබ් ලෙස නාමකරණය වීමෙන් පසුව බි්‍රතාන්‍යයන්ට අමතරව දේශීය ඩඞ්ලි සේනානායක වැන්නන් රෝයල් ගොල්ෆ් ක්‍රීඩාංගනයේ ක්‍රීඩකයන් බවට පත්වුණාලු. ඩඞ්ලි සේනානායක වැනි ඉහළම බලවතුන් සමඟ පවා ගොල්ෆ් ක්‍රීඩාංගනයේ කැඩීලා ලෙස සේවය කළ කපුහේන්තුඩුව ගම්වාසීන් සමීපව ආශ්‍රය කර තිබුණාලු.
කැඩී
‘ගොල්ෆ් ක්ලබ් හින්දා ගමේ ඉපදිලා, පාසැල් අධ්‍යාපනයෙන් ඉහළට ගියේ නැති කොල්ලො කෙල්ලො ක්ලබ් එකේ කැඩී ජොබ් එකට ගියා. කැඩී ජොබ් එකෙන් සෑහෙන ආදායමක් තියෙනවා. ඉස්සර නං රවුමක් ගියොත් සත 50යි. දැන් රවුමක් ගියොත් රුපියල් 1500යි.‘ විමල් ද සිල්වා මහතා කියනවා.
කැඩී කෙනෙක් ලෙස හඳුන්වන්නේ ගොල්ෆ් ක්‍රීඩකයෙකුගේ පිති සහිත මලු ආදිය ඔසවාගෙන යන සේවකයන්ටයි. ක්‍රීඩකයෙකු සමඟ ඇවිද යෑම කැඩී කෙනෙකුගේ රාජකාරියයි. එක් තරඟ වටයක් සඳහා ගෙවීම් කෙරෙනවා. ගොල්ෆ් ක්‍රිඩාංගණය අසල ජීවත්වෙන ඔවුන්ට ගොල්ෆ් ක්‍රීඩාංගණය සමඟ සම්බන්ධවෙන්නට ලැබෙන අවස්ථාව කැඩී රැකියාවයි. ඒ නිසාම මේ ගම්මානය කැඩීලාගේ ගම්මානයක්.
‘ගමේ මිනිස්සු ක්ලබ් එකට හරි ආදරෙයි. එක පැත්තකින් මේ ගම කූල් එකේ තියෙන්නේ ක්ලබ් එක හින්දා. අනෙක් පැත්තෙන් ගමේ මිනිස්සුන්ට ජීවත්වෙන්න සල්ලි ලැබෙන්නේ ක්ලබ් එකෙන්. එච්චර සල්ලියක් මේ ක්ලබ් එකේ තියෙනවා. ක්ලබ් එකට අක්කර 90ක් තියෙනවා. මට විශ්වාසයි ලංකාව තියෙනතුරු මේ ක්ලබ් එකත් පවතීවි. කිසිම ආණ්ඩුවකට බැහැ ක්ලබ් එකට අත තියන්න. ප්‍රේමදාස මහත්තයාගෙ කාලෙ උත්සාහයක් තිබුණාලු මේ අක්කර 90ක ඉඩමෙ ගෙවල් හදන්න. ඒත් බැරිවුණාලු. ක්ලබ් එකට ලංකාවෙ බලවත්තු එනවා. ලෝකෙ වෙන රටවල බලවත්තුත් එනවා. ගොල්ෆ් කියන්නෙ බලයයි ධනයයි තියෙන මිනිස්සුන්ගෙ ක්‍රීඩාව. ඉතින්, අක්කර 90න් අක්කරයක්වත් හොල්ලන්න කාටවත් බැරිවේවි.‘
කොළඹ ඉඩම් බලහත්කාරයෙන් අල්ලන ව්‍යාපෘති ක්‍රියාත්මක වුණත් මොඩල් ෆාම් නිවාස වලට කිසිවෙකු අත නොතබන්නටද ඉහතින් විමල් ද සිල්වා මහතා කී හේතුවම අදාල වෙනවා. මොඩල් ෆාම් නැතිනම් ගොල්ෆ් ක්‍රීඩා සමාජයට කැඩීලාද නැතිව යනු ඇති.
මොඩල් ෆාම් ගම්මානයෙන් බිහිවන කැඩීලාට ක්‍රීඩා සමාජයේ ධනවත් ක්‍රීඩකයන් විසින් ඉතා වටිනා ත්‍යාග හා මුදල් ආදිය නිතර ලබාදෙන බව ගමේ සිටින කැඩීලා පවසනවා. එහෙත් ක්‍රීඩා සමාජයෙන් ඔවුන් ලබන එකම වාසිය මුදල් ත්‍යාග පමණක් නොවෙයි.
ක්‍රීඩාවට දක්ෂ නම්, කැඩී කෙනෙක් ලෙස ජීවිතය අරඹා ගොල්ෆ් ක්‍රීඩකයෙක් ලෙස ජීවිතය අවසාන කිරිමේ අවස්ථාවත් මොඩල් ෆාම්හි උපත ලද්දවුන්ට හිමිව තිබෙනවා. ඉහළ ධනවතුන්ගේ ක්‍රීඩාවෙහි විශිෂ්ඨයන් වෙන්නට ඔවුන් අවස්ථාව ලබා තිබෙනවා. හොඳම උදාහරණය තමයි ‘නන්දේ‘ නම් කැඩී කෙනෙක්ව සිට, කේ. නන්දසේන පෙරේරා නම් ලංකාවේ ගොල්ෆ් ශේෂ්ඨතමයා බවට පත්වූ ඔහුගේ කතාව. පිට පිට හත්වතාවක් ලංකාවේ ගොල්ෆ් ශූරතාවයත්, ඉන්දීය, පාකිස්ථාන, තායිලන්ත, සිංගප්පූරු හා මැලේෂියානු ගෝල්ෆ් තරඟාවලි ජයග්‍රහණත්, 1990 බීජිංහි පැවති ආසියානු ශූරතාවලියේදී රිදී පදක්කමත් ජයගෙන තිබුණා. පෙබරවාරි 15 වැනිදා ඔහු ජීවිතයෙන් සමුගෙන තිබුණා. මොඩල් ෆාම්හි බොහෝ දරුවන්, කෙදිනක හෝ ‘නන්දේ‘ කෙනෙකු වීමේ සිහිනය දකිනවා.
බොහෝ කාලයකට පෙර කුරුඳුවත්ත යනු ලංකාවේ ඉහළම බලවතුන්ගේ වාසස්ථානය නොවෙයි. කපුහේන්තුඩුව නමින් මේ ගම්මානය බිහිවූ කාලයේදී මේ ප්‍රදේශ ඉතාම සරල ගම්මාන ලෙස පැවතුණා. එහෙත් ක්‍රමයෙන් බලවතුන් කුරුඳුවත්ත වාසස්ථානය කරගනිද්දී කපුහේන්තුඩුව වැනි ගම්මාන ඒ බලවතුන්ගේ ඉදිකිරීම් වලින් ගිලගත් බව ගම්වාසීන් කියනවා.
‘ගමේ ඉඩකඩම් තිබුණු අය ඒවා විකුණලා ගිහින්. සමහර ඉඩම් ගැමියන්ව රවටලා අඩු මුදලට අරගත්තා. සමහර ඉඩම් විකුණුවේ හැබෑ මිලටත් වඩා වැඩි මිලට. සාමාන්‍ය මිනිස්සුන්ට ලොකු මුදලක් ගැන කීවාම දෙපාරක් හිතුවෙ නැහැ. ඉතින්, මෙහේ ඉඩම් විකුණලා අතුරුගිරිය පැත්තට ගිය ගොඩක් අය ඉන්නවා. දැන් මෙතැන තියෙනවා ස්වර්ණමහල් කියලා ලොකූ ගෙයක්. එතැන ඉස්සර හිටියේ සාමාන්‍ය මිනිස්සු. ඔය ගෙදර තිබුණු තැන දෙමළ පවුල් 12යි සිංහල පවුල් 6යි හිටියා. ඒ ඉඩම් ගුවන් හමුදාවේ කමාන්ඩර් කෙනෙක් අරන් තිබුණා. අර පවුල් ඔක්කෝම ගමෙන් ගියා. එතැන ස්වර්ණමහල් කියන මන්දිරය හැදුණා. අනෙක් මන්දිර හැදුණෙත් පුංචි මිනිස්සුන්ගෙ ගෙවල් තිබුණු තැන්වල තමයි.‘ විමල් ද සිල්වා මහත්තයා කියනවා. ඒත් තමන් ජීවත්වෙන තුරු මේ ගම්මානයේම ජීවත්වෙන බවත් ඔහු කියනවා.
කළු ජූලිය
විමල් ද සිල්වා මහත්තයාගේ අත්දැකීම් අතර කළු ජූලියත් විශේෂ මතකයක්ව තිබෙනවා. ඔහු 1983 ජුලි 23 වැනිදා ගැන මෙසේ සිහිපත් කරනවා.
‘එදා උදේවරුවෙ මම බොරැල්ල කනත්තේ හිටියේ. අපේ ගමේ හිටපු ජයසුන්දර කියලා දොස්තර මහත්තයෙකුගේ මළගෙදරක් තිබුණා. ඓතැනදී කනත්තේ වැඩකරපු කෙනෙක් කිව්වා, රෑ වෙනතුරු හිටියොත් හොඳ සෙල්ලමක් බලාගන්න පුලුවන් කියලා. බලාගෙන ඉන්නකොට කනත්තට සෙනඟ එකතුවෙන්න ගත්තා. මම ගෙදරට ඇවිත් ඇඳුමකුත් මාරු කරගෙන ආයෙ එළියට බහිනකොට හමුදාවෙන් ලොකු සර්ච්ලයිට් ගහන්න පටන්ගත්තා. පොලීසියත් හමුදාවත් එකතුවෙන්න ගත්තා. ඒ අතරේ ඩෝසරයකින් ලොකු වළක් කැපුවා. එහෙන් ගෙනාපු මිනී ටික එක වළකට දාන්න වෙන්න ඕනෑ. ඒත් මිනිස්සු එයාලාව එක වළකට දාන එකට විරුද්ධව කෑගැහුවා. මාධ්‍යවේදීන් එකතුවුණා. පොලීසියේ ගෆූර් මහත්තයා ආවා. මිනිස්සුන්ව පාලනය කරන්න එයා හැදුවේ. ඒත් මිනිස්සු ගෆූර් මහත්තයාට පහරදෙන්න හැදුවා. එයා ඒ වෙලාවෙ ගොල්ෆ් ක්ලබ් එකට පැනලයි බේරුණේ.
හවස් වෙද්දී රත්මලානට මිනී ගෙනාපු බව ආරංචියක් ආවා. රෑ වෙද්දී කොල්ලෝ කලබල කරන්න පටන්ගත්තා. පොලිස් ජීප්වලට පවා ගැහුවා. මගේ ගේ ඉදිරිපිටත් පොලිස් ජීප් එකකට ගැහුවා. බොරැල්ලේ දෙමළ කඩවලට ගහන්න ගත්තා. මම ඒ පැත්තටත් හොරෙන්ම ගිහින් බැලුවා. මගේ ඇස් ඉස්සරහාම මිනිස්සුන්ට පෙට්‍රල් දාලා ගිනිතියපු හැටි දැක්කා. ඒ ඔක්කොම වුණත්, අපේ ගමේ හිටපු දෙමළ මිනිස්සුන්ට අත තියන්න අපි ඉඩ දුන්නෙ නැහැ.‘
විජේවීරගේ මරණය
රෝහණ විජේවීරගේ මරණය ගැන නිල වාර්තා නැහැ. එසේ වුවත් මොඩල් ෆාම් අසල ගොල්ෆ් ක්‍රීඩාංගණ භූමියේදී විජේවීරව ඝාතනය කළ බව දැවැන්ත විශ්වාසයක් තිබෙනවා. විමල් මහතානම් කියන්නේ විජේවීර ඝාතනය ඔහු දෑසින් දුටු බවයි. ඒ කතාවේ ඇත්ත නැත්ත නොදන්නා මුත්, විජේවීරගේ මුළු ජීවිතයම එක් එක් පුද්ගලයන්ගේ ප්‍රකාශ මත පදනම් වූ සාහිත්‍යයක් වූ පසුබිමක ඔහුව ඝාතනය කිරීමත් ගමට අදාල සාහිත්‍යයක්ව තිබෙන නිසා එය මෙහි සටහන් කරනවා.
ඔහු නිවස ඇතුලේ සිටියද, නිවසේ ඉහළ තිබුණු කුඩා තීරුවකින් සිදුවූ දේ බලා සිටි බවයි ඔහු විස්තර කරන්නේ. පාන්දර හතරට පමණ හමුදාවේ පිරිසක් පැමිණ ජීප් රිය නවත්වා ගුටිකා සිරුර පණ නැතිව තිබූ යම් පුද්ගලයෙක්ව ගොල්ෆ් ක්‍රීඩාංගණයේ කෙළවර කනේරු ගසක් ළඟට ඇදගෙන ගිය බව ඔහු කියනවා. ඒ පුද්ගලයාව හේත්තු කොට තුවක්කු කිහිපයකින් සෙබළුන් කිහිපදෙනෙකු වෙඩිතැබූ බවත්, ඉන්පසුව නැවත සිරුර ජීප් රියට දැමූ බවත් ඔහු වැඩිදුර කියනවා.
‘වෙඩි වැදුණාට ජීප් එකට දානකොටත් මිනිහාට පණ තිබුණා. මට එදා හවස කනත්තේ හිටපු කෙනෙක් තමයි කීවෙ ඔය අහවලා කියලා. යන්තමින් පණ තියෙද්දීම මිනිහාව පුච්චපු බව කනත්තේ හිටපු අය මට කීවා.‘ ඔහු වැඩිදුර එසේ කියනවා. ගමේ පැරැන්නන් විජේවීර ඝාතනය ගැන විශ්වාස කරන්නේ මේ කතාව. ඉතින්, එයත් ගමේ ඉතිහාසයෙහි වැදගත් කොටසක්.
ගමේ ඉතිහාසය ලෙස වැඩිහිටියන් විසින් පවත්වාගෙන යන මේ ජනප්‍රවාද දැන් තරුණයන් බොහෝදෙනෙකු දන්නේ නැහැ. අප සමඟ උනන්දුවෙන් කතාකළ තරුණයන් බොහෝදෙනෙක් මේ ගමට අතීතයේ පාවිච්චි කළ නම දන්නේත් නැහැ. වත්මන් නම හැදුණු හැටි දන්නේත් නැහැ. ඉතිහාසය ගැන උනන්දුවක් ඔවුන්ට නැහැ. ගමක ඉතිහාසය ජනප්‍රවාද ලෙස ඉදිරියට ගෙන ආ උදවිය විමල් ද සිල්වා මහතාගේ පරම්පරාවෙන් අවසාන වෙනවා.
‘දැන් කොල්ලෙක්ට පරණ කතාවක් කියන්න හැදුවොත් උං මඟහැරලා යනවා.‘ විමල් ද සිල්වා මහත්තයා කියනවා. ‘කාටවත් ඔය පරණ කතාවලින් වැඩක් නෑ. උන්ට වෙලාවකුත් නෑ.‘ ඔහු කියනවා. ඒ නිසා මොඩල් ෆාම් ගැන මේ අතීත කතා සියල්ල කාලය සමඟ මැකී යාවි.
