විදර්ශන කන්නංගර
විචාරකයෙක්, දේශපාලන ක්රියාකාරිකයෙක්, ගී පද රචකයෙක් වගේ විවිධාකාරයෙන් ඔබව හඳුන්වන්න පුලූවන්. ඔබේ ගමනේ ආරම්භයට ඔබේ පියා වන කේ.ඞී. නිකලස් මහතා බලපෑවෙ කොහොමද?
අපේ තාත්තා මූලික වශයෙන් සිනමා තිර රචනයේ තමයි හිටියෙ. 1970 විතර ඉඳලා ප්රකට චිත්රපටි රැුසක තිරනාටක රචනා කළා. ඊට අමතරව ඔහු පොත්පත් හා සිනමා සාහිත්යයක් එකතුකළා. මම ගෙදර තනි දරුවා. ඒ නිසා ඒවා කියැවීමෙන් ආභාෂය ලැබුවා. තාත්තා විසින් පැරණි සම්භාව්ය සාහිත්යය එකතුකරලා තිබුණා. අනූව දශකයේ මැද වෙද්දී යොවුන් කාලයට ආපු මම සංස්කෘතික සමාජයේ ඇවිදින්න පටන්ගත්තා. කොළඹ ආශ්රිතව නව නූතනවාදී සාහිත්යයක් ඇතිවෙලා තිබුණා. ජෝන් ද සිල්වා එකේ ධනංජයලා, බුද්ධික දමයන්තලාගේ නාට්ය තිබුණා. නවගත්තේගමලාගේ සාහිත්ය තිබුණා. ලතින් ඇමෙරිකානු පරිවර්තන සාහිත්යය තිබුණා. ඒවා එක්ක බැඳුණා. ඒ අස්සෙ ආනන්ද විද්යාලයේමිත්ර පසුබිමක් හැදුණා. පාසැල් කාලයේදීි මුණගැහුණ කසුන් කල්හාර, කෞෂල්ය කුමාරසිංහ, ඉන්ද්රචාප ලියනගේ, විදුර මුණසිංහ, සුදන්ත මාධව, චාමර ගුරුගේ, සමනලී ෆොන්සේකා වගේ යාළුවෝ හිටියා. ඔක්කෝම රස්තියාදු ගහමින්, කලාව ඇතුලේ යම්කිසි තේරුමක් හොයමින් හිටපු කාලයක්. ඒ ගමනේදී අපට රොහාන් පෙරේරා, කේ්.කේ. සමන් කුමාර, ප්රවාද සඟරා, එක්ස් කණ්ඩායම වගේ පුද්ගලයන් හා ක්රියාකාරීත්වයන් මුණගැහුණා. සමාජය හා ජීවිතය අතර සම්බන්ධය ගැන අලූතෙන් හිතන තැනට අපි පත්වුණා. ඉස්සර සංස්කෘතිය මූලික කරගෙන ජීවිතය ගැන හිතුවානම්, පස්සේ දේශපාලනය මුල් කරගෙන සංස්කෘතිය හා ජීවිතය දෙස බලන්න ගත්තා.
එක්ස් කණ්ඩායමට සම්බන්ධ වුණාද?
රොහාන් පෙරේරා එක්ක යම් කවයක කටයුතු කළා. ඒ අතරේ එක්ස් කණ්ඩායමේ වැඩසටහන්වලටත් ගිහින් තියෙනවා. ඒත් අපි තීරණය කළා දේශපාලන කවයක් විදියට සංවිධානය වෙන්නට. ඉන්පස්සෙ අපි පානදුරේ, පන්නිපිටියේ වගේ තැන්වලට එකතුවෙලා ටුමාරෝ කියලා කණ්ඩායමක් හදාගත්තා. ජීවිතය ගැන අධ්යනය කිරීමක් කළේ. එකට ජීවත්වෙමින්, ජීවත්වෙන තැන හදාගනිමින්, චර්යාවන් වෙනස් කරගනිමින් කළණ මිතුරන්ගේ ඇසුරක් ගෙනගියා. ඒ වෙනකොට ලෝකයේ තිබුණු වාමාංශික බුද්ධිමය දැනුම එක්ක ගණුදෙනු කළා. පොත්පත් හෙව්වා, ෆොටෝකොපි කළා, අමාරුවෙන් කියෙව්වා, පරිවර්තනය කළා. 2004 පමණ දක්වා අපි ඒ විදියට ගියා. ඔය අස්සේ එක්ස් කණ්ඩායම අවසාන වුණා. අපට එකතුවෙන්න තිබුණු සංකේත ආධාරකය නිෂ්ප්රභ වෙලා ගියා. ඉතින්, අපේ එකතුව තුළ තිබුණු සීමාවන් අපට හමුවුණා. අපේම පරිකල්පන සමාජයක් ඇතුලෙ දේශපාලනය කරන්න පුලූවන්ද කියන ප්රශ්ණය ආවා. ඉන්පස්සේ යුද්ධයට ලංකාව ඇදිලා ගියා. අපි හුදෙකලා මට්ටමෙන් තැන් තැන්වල වළ බහිමින් කලින් උගත් දේවල් ඉදිරියට ගෙනියන්න උත්සාහ කරනවා.
යුද්ධයේ අවසානයේ සිට 2014 දක්වා කාලය තුළ ලංකාවේ දේශපාලනයෙ කලබලකාරී සමයක් තිබුණා නේද?
ඒ වෙද්දී ජවිපෙ තමයි ලංකාවෙ ජාතිවාදයේ ගාමක බලවේගය විදියට හිටියෙ. ඔය අස්සෙ අපි උත්සාහ කරනවා ජනතා විමුක්ති පෙරමුණ ඇතුලෙ තිබුණු ජනතා විමුක්තිය පිළිබඳ අදහස සාකච්ඡුාවට අරගෙන අලූත් දේශපාලන කතිකාවක් ගොඩනගන්න. ඊට සමාන්තරව 2010 පමණ කාලයේදී නව කතිකාවකට ඇරඹුමක් කියලා වාමාංශික කණ්ඩායම් එකතුවෙලා සංවාදයක් ගෙනගියා. ජවිපෙ ඛණ්ඩනය සිද්ධවුණා. අලූත් කණ්ඩායම එක්ක අපි සංවාදයක් ඉදිරියට ගෙනගියා. මට හිතෙන්නෙ 2010න් පස්සෙ තමයි විසිරිලා තිබුණ ශක්තීන් එකතු කරගෙන යම් සංයුක්ත දේශපාලන අරමුණක් වෙනුවෙන් වැඩ කළේ. ඔය අස්සෙ සංස්කෘතික හා කලා විචාරයත් මම කරගෙන ආවා. අදත් ඒ ආපු ගමන තමයි ඉදිරියට ගලාගෙන යන්නෙ.
ඔබට තිබුණු ලෝක දැක්ම පවුල එක්ක ගැටුම් ඇතිකරන්න හේතුවුණේ නැද්ද?
පවුල හා ආගම කියන බල සම්පන්න ආයතන දෙකට දැඩි විවේචනයක් අපට තිබුණා. අදත් ඒ විවේචනය තියෙනවා. ඉතින්, අනිවාර්යයෙන්ම පවුල එක්ක ගැටුමකට යනවා. ලංකාවේ තියෙන පවුල දැන් එකම දේ නැවත නැවත කරන, ජරාජීර්ණ ආකෘතියක් බවට පත්වෙලා. පවුල එක්ක මට මානුෂික බැඳීමක් තිබුණත් ගැටුමකුත් තිබුණා. මම අම්මා සහ තාත්තා එක්ක හිටියෙ. ඒත් මට රුස්සන්නෙ නැහැ. එයාලා යෝජනා කරපු දේවල් මට නයාට අඳුකොල වගේ. උදාහරණයක් විදියට අම්මා මාව දේව කන්නලව්වලට එහෙම එක්කාගෙන යන්න උත්සාහ කරනවා. මම මේවාට විරුද්ධව කතාකරනවා. ඒත් මම එක වෙලාවක හිතුවා මගේ පැත්තෙන් ඔවුන්ට තේරුම් කරන්න අවශ්ය පසුබිම නෑ කියලා. විරෝධය පළකරලා වැඩක් නැති බව තේරුණා. ඉතින්, සමහර වෙලාවක පන්සලකට යන්න කියලා කරදර කරද්දී පන්සලකට යනවා වගේ දේවල්වලට එකඟ වෙන්න මම තීන්දු කළා.
ඔබේ පියා ජීවිතය හැරගිහින් වසරක් ඇතුලත මව සහ ආච්චී කියන දෙදෙනාම ජීවිතය හැරගියා. කෙටි කාලයක් ඇතුලත ඔබේ පවුල සම්පූර්ණයෙන් ඔබව හැරගියා. මේක දැනුණේ කොහොමද?
ඒක මගේ ජීවිතයේ එක් යුගයක් අවසාන වීමක් විදියටයි මම දැක්කේ. අම්මා, තාත්තා හා ආච්චී සමඟ තිබුණු ජීවිතයේ පරිසමාප්තියට මම ඇවිත් හිටියා. අවසන් කාලයේදී ඔවුන් සමඟ උණුසුම් සම්බන්ධයක් තිබුණේ නැහැ. මම ගෙදර හිටියත්, නොඉඳ ඉඳීමක් තිබුණේ. මම හිතන්නේ අමානුෂික විදියට හිතුවත් ඒ පරිච්ෙඡ්දය අවසන් වීම ගැන මම කැමතියි කියලා. මානුෂික සම්බන්ධයක් නිසා වෙන්වීමේ දුකක් තියෙනවා. එහෙත් ඔවුන් එක්ක එතැනින් එහාට ඉදිරි ගමනක් තිබුණේ නැහැ. ඔවුන් එක්ක තිබුණු ජීවිතය මට කෘත්රිම ජීවිතයක් වුණා. මාවත් වෙනස් කරමින් ඔවුන්වත් වෙනස් කරමින් ගෙනයන ජීවිතයක් මිසක්, පවතින දේ පිළිඅරගෙන ජීවත්වීම මානුෂීය සම්බන්ධයක් විදියට දැනෙන්නෙ නෑ. ඒක මට බල සම්බන්ධයක් විදියටයි දැනෙන්නෙ.
පවුලේ විතරක් නෙවෙයි. ආගම කියන ආයතනය එක්ක ගැටුමකුත් තිබුණා. මම සිංහල බෞද්ධ සංස්කෘතියේ මුදුන් මල්කඩක් කියලා කියන ආනන්ද විද්යාලයේ ඉගෙනගත්තෙ. ඊට අමතරව විද්යාලංකාර පිරිවෙනේ දහම් පාසැලේ ක්රියාකාරී ශිෂ්යයෙක් වෙලා හිටියා. මම ධර්මාචාර්ය විභාගයත් කළා. ඉතින් ඒ හැම දෙයක් ගැනම තිබුණු ආකල්ප සියල්ල කඩාවැටුණා. මම සිංහල බෞද්ධ සංස්කෘතිය කියලා කියන ආයතන පද්ධතිය ඇතුලේ හිටපු හින්දා, බෞද්ධ සංස්කෘතිය ගැන ඕනෑ සිංහල ජාතිකවාදී චණ්ඩියෙක් එක්ක කතාකරන්න පුලූවන්. ඔය පද්ධතියේ තියෙන කිසිම නූතනත්වයක් නැති ජරාජීර්ණ ලක්ෂණ ටික අපි දන්නවා. මම හිතන්නෙ ඔය ජාතිකවාදීන්ගෙ චෝදනාවට ලක්වෙන අපි තමයි සිංහල සංස්කෘතිය නවීකරණය කරන්නෙ. සාහිත්යය, සංස්කෘතික ලෝකය පෝෂණය කරන්නෙ.
සඳ සඳ වගේ, ටයිටැනික් නැව ගිලූණෙ නෑ, තාරුකේ වගේ විශිෂ්ඨ ගීත ඔබ ලියා තිබෙනවා. සාහිත්ය ක්ෂේත්රය ඇතුලේ මීට වඩා මැදිහත්වීම් කරන්න හිතුණේ නැද්ද?
මම කලා නිර්මාණ පැත්තට යොමුවුණේ අඩුවෙන්. මං හිතන්නෙ සෞන්දර්ය නැවත හොයාගන්න ඕනෑ බව. කාලයක් මම සාහිත්ය, නාට්ය නිර්මාණ, කවි වගේ දේවල් එක්ක සම්බන්ධ වුණා. මම දේශපාලනික දේශපාලනය එක්ක අනුරාගයෙන් බැඳිලා හිටියේ. ඉදිරියේදී මම කල්පනා කරනවා කලාව ඇතුලේ නිර්මාණාත්මක මැදිහත්වීම් කරන්නට. නාට්ය, ගීත, සිනමාව, කවිය වගේ ක්ෂේත්ර ගැන හිතනවා. ඒකට පොඩි ඉඩක් හදාගන්න ඕනෑ. එහෙම ඉඩක් මම හදාගනිමින් ඉන්නවා. මම කහඹිලියා යායටයි අපි ආස යන නමින් නාට්යයක් ලියමින් හිටියා. ජෙහාන් ශ්රීකාන්ත තමයි අධ්යක්ෂණය කරන්න ඉන්නේ. ඒ වැඬේ තාවකාලිකව නැවතිලා තියෙනවා. ඒකත් නැවත පටන්ගන්න බලාපොරොත්තු වෙනවා.
දේශපාලන වැඩවල නිරත වීම නිසා සාහිත්ය නිර්මාණකරණයේ යෙදෙන්න බැරිවීම ගැන දුකක් නැද්ද?
දුකක් නැහැ. එහෙත් දැන් ඇහෙන ගීත, නාට්ය ආදී දේවල් දිහා බැලූවාම අපට යමක් කරන්න බැරිවුණා නේද කියලා අදහසක් තියෙනවා. මම විතරක් නෙවෙයි, අපේ පරම්පරාවේ අව්යාජ හා දක්ෂ නිර්මාණකරුවන් බොහෝදෙනෙක් විවේක බුද්ධියක් නැති හින්දා නිර්මාණකරණයෙන් ඈත්වෙලා ඉන්නවා. අපි හිටපු යුගයක නිර්මාණ මේ වගේ නේද කියලා පොඩි විස්සෝපයක් තියෙනවා.