■ තිවංක සපරමාදු
2018 පෙබරවාරි 4දා ලන්ඩනයේ ශ්‍රී ලංකා මහකොමසාරිස් කාර්යාලය ඉදිරිපිට උද්ඝෝණය කළ දෙමළ මිනිසුන්ගේ බෙල්ල කපන බවට ඉරියව්වලින් පෙන්නුම් කළ, බි්‍රගේඩියර් ප්‍රියංක ප්‍රනාන්දුට තානාපති මුක්තිය නැති බව එක්සත් රාජධානියේ අධිකරණය විසින් තීන්දු කරනු ලැබ තිබේ.
බි්‍රගේඩියර් ප්‍රනාන්දුට එම ක්‍රියාව සම්බන්ධයෙන් වෙස්ට්මිනිස්ටර් මහේස්ත්‍රාත් අධිකරණය ඉදිරියේ නඩු පවරා තිබුණේ ‘පබ්ලික් ඉන්ටරෙස්ට් ලෝ සෙන්ටර්’ විසිනි. ලංකාවේ දෙමළ ජාතිකයන්ට සලකන ආකාරය ගැන විරෝධය පෑමට, නිදහස් දා මහකොමසාරිස් කාර්යාලය ඉදිරියේ සංවිධානය කරන ලද උද්ඝෝෂණය පැවැත්වෙන අවස්ථාවේ, නිදහස් දින සැමරුම අවසන් කළ ශ්‍රී ලංකා මහකොමසාරිස් හා කොන්සියුලර් කාර්යාලවල නිලධාරීහු ගොඩනැගිල්ලෙන් පිටතට පැමිණ උද්ඝෝෂණය නරඹමින් සිටියහ. ඒ අතර මහකොමසාරිස් කාර්යාලයෙන් පිටතට පැමිණි, එහි ආරක්‍ෂක සම්බන්ධතා නිලධාරීවූ බි්‍රගේඩියර් ප්‍රනාන්දු උද්ඝෝෂකයන් විඩියෝගත කළේය. නැවත මහකොමසාරිස් කාර්යාල පරිශ්‍රයට ගිය ඔහු උද්ඝෝෂකයන්ට හොඳින් පෙනෙන සේ තම දබරැඟිල්ල බෙල්ල වෙත යවා, බෙල්ල කපන ඉරියව්වක් පෑ අතර, පසුව තම ඉහළ බාහුවේ ගසාගෙන සිටි ශ්‍රී ලංකාවේ කොඩිය උද්ඝෝෂකයන්ට පෙන්වූයේය.
පබ්ලික් ඉන්ටරෙස්ට් ලෝ සෙන්ටර් නඩු පැවරුවේ, තම සාමාජිකයන් සහභාගිවූ එම උද්ඝෝෂණයට, බෙල්ල කපන බවට තර්ජනය කළ බි්‍රගේඩියර් ප්‍රනාන්දු, එමගින් එක්සත් රාජධානියේ 1986 මහජන සාමය පනත යටතේ වරදක් කළැයි කියාය. ඒ සම්බන්ධ නඩුව 2019 ජනවාරි 21වැනි දින කැඳවන ලද අතර, බි්‍රගේඩියර්වරයා නොමැතිව මූලික කරුණු විභාග කිරීමෙන් අනතුරුව ඔහු වරදකරු කොට, අත්අඩංගුවට ගැනීමේ වරෙන්තුවක් අධිකරණය නිකුත් කළේය.
යුදහමුදාපති ලුතිනන් ජෙනරාල් මහේෂ් සේනානායක පවා, ප්‍රියංක ප්‍රනාන්දු වීරයකු හැටියට හැඳින්වූ අතර, රාජකාරි කාලය තුළ පූර්ණ හමුදා නිලඇඳුමෙන් සැරසී සාමකාමී උද්ඝෝෂකයන් පිරිසකට බෙල්ල කපන බවට තර්ජනය කළ හමුදා නිලධාරියාට එරෙහිව ලංකාවේ හමුදාව විසින් කිසිදු පරීක්‍ෂණයක් නොකෙරෙනු ඇතැ’යි මාධ්‍යවලට තහවුරු කළේය. ‘සිද්ධිය වූ දිනයේ විරෝධතාකරුවන් එල්ටීටීඊ කොඩි ඔසවාගෙන ලංකා රජයට චෝදනා කරමින් ප්‍රභාකරන්ගේ ගුණ ගායනා කරමින් සිටියදී බි්‍රගේඩියර් එම ස්ථානයේ සිට අතේ පළඳාගෙන සිටි ලංකා ධජය ඔවුනට පෙන්වා, ලංකා රජය ප්‍රභාකරන්ගේ ගෙළ මුළුමනින්ම සිඳදා ඇති බවට නිරූපණය කරමින් පෙන්වා ඇතැ’යි හමුදාපතිවරයා ‘අලුත් අර්ථ නිරූපණයක්’ද කළේය. එක්සත් රාජධානිය, බි්‍රගේඩියර්ගේ සේවය තහනම් කරන ලෙස ලංකාවට නිල වශයෙන් දැනුම්දුන් අතර, බි්‍රගේඩියර්වරයා ලහිලහියේ ලංකාවට කැඳවාගන්නා ලදි. ලංකාවේ මාධ්‍යවලින් වීරයකු හැටියට ඔහු උත්කර්ෂයට නංවා තිබිණ. පසුව හදිසියේම බි්‍රගේඩියර්වරයා චීනයේ මාස පහක හමුදා පුහුණුවක් සඳහා නම් කර යවන ලදි.
වෙස්ට්මිනිස්ටර් අධිකරණය ඉදිරියේ පැමිණිල්ල විභාගයට ගත් අවස්ථාවේදී ලන්ඩනයේ ශ්‍රී ලංකා මහකොමසාරිස් කාර්යාලය, පොදුරාජ්‍ය මණ්ඩල විදේශ කටයුතු ලේකම් කාර්යාලය හරහා කරුණු දක්වීමක් කළ බව ලංකාවේ විදේශ කටයුතු අමාත්‍යාංශ කීවේය. සිද්ධිය අවස්ථාවේදී බි්‍රගේඩියර් එක්සත් රාජධානියේ සිටියද මේ වන විට එහි පදිංචිව නොසිටින බවත් ඔවුන් වෙස්ට්මිනිස්ටර් මහේස්ත්‍රාත් අධිකරණය හමුවේ කරුණු දක්වමින් කියා ඇත.
එහිදී ලංකාවේ ආණ්ඩුව ගත් වැරදි ස්ථාවරය වන්නේ’ සිදුවීම වන අවස්ථාවේ බි්‍රගේඩියර්වරයාට ‘රාජ්‍යතාන්ත්‍රික මුක්තිය’ තිබුණු බවයි. එක්සත් රාජධානිය තුළ ලංකාවේ රාජ්‍යතාන්ත්‍රික නියෝජිතයෙකු ලෙස කටයුතු කළ බැවින් ඔහු රාජ්‍යතාන්ත්‍රික මුක්තිය හා වරප්‍රසාද හිමි අයෙකු වන බවත්, ඒ අනුව බි්‍රගේඩියර්වරයා එක්සත් රාජධානියේ නීතියට යටත් නොවන බවත් වෙස්ට්මිනිස්ටර් අධිකරණය හමුවේ විදේශ කටයුතු අමාත්‍යාංශය කීවේය.
නඩුව නැවතත් මාර්තු 2 කැඳවූ විට විත්තිකාර බි්‍රගේඩියර් වෙනුවෙන් අධිකරණයේ පෙනීසිටි නිකොලස් වේන් බැරිස්ටර්වරයා, ආරක්‍ෂාව භාර නිලධාරි හැටියට බි්‍රගේඩියර් ප්‍රනාන්දුට අංක දහයකින් යුත් රාජකාරි ලැයිස්තුවක් පැවරී ඇතැ’යි කිවේය. ඉන් එකක් වන්නේ, ඕනෑම විරෝධතාවකදී මහකොමසාරිස් කාර්යාලය ආරක්‍ෂා කරගැනීමයි. බැරිස්ටර්ගේ තර්කය වුණේ, උද්ඝෝෂකයන්ට බෙල්ල කපන බව දැක්වීම ඔහුගේ ‘ආරක්‍ෂක රාජකාරි ලැයිස්තුවට’ වැටෙන එකක් බවයි. එහෙත්, ප්‍රධාන මහේස්ත්‍රාත් ෑපප් ්රඉමඑයබදඑ අවධාරණය කළේ, පෞද්ගලික යහපත් හැසිරීම මෙන්ම වෘත්තීය ප්‍රමිතීන්ට තදින් ගරුකිරීම බි්‍රගේඩියර්ගේ රාජකාරි ලැයිස්තුවේ එක් අංගයක් බවයි. ඇය කීවේ තුන්වරක්ම බෙල්ල කපන බව නිරූපණය කිරීමේ ක්‍රියාව රාජ්‍යතාන්ත්‍රික මුක්තිය ගැන සඳහන් වන එක්සත් ජාතීන්ගේ රාජ්‍යතාන්ත්‍රික මුක්තිය පිළිබඳ (ඔස්ටි්‍රයාවේ) වියානා සම්මුතියෙන් ආවරණය නොවන බවයි. (යම් රටක සිටින තානාපති නිලධාරීහු අපරාධවලදී ඒ රටේ පොදු නීතියට යටත්වෙති.) ඒ නිසා, මහජන ආරක්‍ෂාව පිළිබඳ පනත යටතේ වන වරදක් සම්බන්ධයෙන් රාජ්‍යතාන්ත්‍රික මුක්තිය යටතේ වරදකාරිත්වයෙන් මිදීමට බි්‍රගේඩියර්ට නොහැකි බවයි.
ඒ අවස්ථාවේදී බැරිස්ටර් වේන්, මහේස්ත්‍රාත් අධිකරණ පනතේ 142 වගන්තිය යටතේ අලුත් කරුණු තුනක විරෝධතාවක් ඉස්මතු කරමින්, පැමිණිලිකරුවන් විසින් අධිකරණ ක්‍රියාවලිය අනිසි ලෙස යොදාගෙන ඇතැ’යිද, නඩු විභාගය විත්තිකරු නැතිව පවත්වා ඇතැ’යිද, විත්තිකරුට සිතාසි යවා නැතැ’යිද කීවේය. ඒ ගැන සලකා බැලීමට විනිසුරුවරිය මාර්තු 15 දක්වා නඩුව කල් තබා තිබේ.■
