චාමර ගුරුගේ
චාමර ගුරුගේ ගී පද රචකයෙක් හා වේදිකා නාට්ය අධ්යක්ෂවරයෙක් ලෙස ප්රසිද්ධය. ‘වට් අ නයිස් කපල්’ වැනි වේදිකා නාට්ය ඔහු අධ්යක්ෂණය කර ඇත. කෙසේ වෙතත් ඔහු ප්රසිද්ධ වී සිටින්නේ ඉඳහිට නිර්මාණයක් කරන නිර්මාණකරුවෙකු ලෙසය. බොහෝවිට කලා සාහිත්ය අවකාශයේ හා සමාජ මාධ්ය අවකාශයේ අදහස් දැක්වීම් නිසා ඔහු කතාබහට ලක්වෙයි.
අසංක සායක්කාර, සුදන්ත මාධව, කෞශල්ය කුමාරසිංහ, විදර්ශන කන්නංගර, සමනලී ෆොන්සේකා, කසුන් කල්හාර ඇතුළු පහුගිය කාලයේ කලා සාහිත්ය අවකාශයට ආ දැවැන්ත මිත්රයො කණ්ඩායමක් ඉන්නවා. මේ එකට උසස්පෙළ කළ හොඳම යාළුවො කල්ලියක්. අද ඒ කල්ලිය ගැන හිතෙන්නේ මොනවාද?
අපි උසස්පෙළ කළේ 2000දී වගේ. ඉස්කෝලේ යන කාලයේ අපට හිටියා ලොකු යාළුවො රංචුවක්. ඒ කාලයේ අපි සමාජයේ කිසිම වැදගත් චරිත නෙවෙයි. රස්තියාදු ගහන, සිගරැුට් බොන, බොන කන යාළුවො සෙට් එකක්. එයාලා අතරෙ වැඩ කිරීමේ යම් ප්රවණතාවක් තිබුණා. ඒ කාලයෙ අපට හිතුණා අපි කණ්ඩායමක් විදියට ලොකු තැනකට එන්න පුළුවන් වේවි කියලා. ඒත් කාලයක් යනකොට යම් යම් දේවල් මත අපි වෙනස්ව වැඩ කරලා තියෙනවා. එකිනෙකාට විවේචන තියෙනවා. මිත්රත්වය නම් අදත් තියෙනවා. එහෙම ප්රශ්නයක් නැහැ. ඒ රංචුවේ ගොඩක් අය වැඩ කරන්න හිටියා. වැඩ කරන්න සූදානමින් හිටියා. අදත් ඒ අය විවිධ ක්ෂේත්රවල, විවිධ ව්යාපෘති එක්ක වැඩ කරමින් ඉන්නවා. සමහර අය වේගයෙන් වැඩ කරනවා. සමහර අය හෙමින් වැඩ කරනවා.
අනෙක් අය එක්ක චාමරව පෙනෙන්නේ කලාවේ ඉහළට යෑමේ වුවමනාවක් නැතිව, පැත්තකට වෙලා ඉඳහිට වැඩක් කරන කෙනෙක් විදියට.
ඒකෙ ඇත්තක් තියෙනවා. මම කවදාවත් උනන්දු වුණේ නැහැ කලාකරුවා කියන සිවිල් තත්වය ගැන. මම ඊට වඩා සාමාන්ය මනුස්සයෙක් කියන චරිතයට කැමතියි. මම නාට්ය කරලා තියෙන්න පුළුවන්. සිංදු ලියලා තියෙන්න පුළුවන්. ඒත් මාව නාට්යකරුවෙක් හෝ ගී පද රචකයෙක් විදියට හඳුන්වනවාට වඩා සාමාන්ය මනුස්සයෙක් කියන තැනෙන් හඳුන්වනවාට කැමතියි. මොකද මම දන්නවා අර සිවිල් තත්වය ලැබුණාම අපි ඒක අංතට්ටුවක් වගේ බැඳගන්නවා. නාට්යකරුවෙක් වුණාම ඊළඟට සමාජයෙන් අහන්නේ ඊළඟ නාට්යය කරන්නේ කවදද කියලා. ඒක විසින් නැවත මට යෝජනා කරනවා උඹ නාට්යකාරයෙක්, නාට්ය කරපන් කියලා. ඒ වෙලාවට මම මගෙන්ම අහනවා, මම නාට්ය කළ යුතුමද කියලා.
පළවැනි නාට්යය මතකද?
අප 2001දී තමයි මුලින්ම නාට්යයක් කළේ. ‘පේ්රමය නම්’ කියලා. ඒකෙ රඟපෑවෙ හසලක හා සමනලී ෆොන්සේකා. සංගීතය කළේ කසුන් කල්හාර. එතැනට ගොඩක් අය සම්බන්ධවෙලා හිටියා. ඔය නාට්යයේ රචකයා සහ අධ්යක්ෂවරයා මම වුණාට, ඒක මගේ වුවමනාවට වෙච්ච වැඩක්ම නෙවෙයි. අපි ඉස්කෝලෙන් අවුට්වුණාට පස්සෙ අපට මුණගැහෙන්න හේතුවක් අවශ්ය වුණා. දැන් හැරිලා බැලූවාම පේ්රමය නම් නාට්යය කියන්නේ ඒ හේතුව. නාට්යයේ හිටපු ශිල්පීන් ප්රමාණය අඩු වුණාට, රිහර්සල් කරද්දී 50ක් විතර ආවා. ඒකෙන් පස්සේ අපි තවත් නාට්ය දෙකක් කළා.
ඊට පස්සේ අපි එක්ක හිටපු පිරිසක් දේශපාලන කවයක් පටන්ගත්තා. මම, කෞශල්ය කුමාරසිංහ, විදර්ශන කන්නංගර, සුදන්ත මාධව, විදුර මුණසිංහ වගේ අය එතැන හිටියා. අපි ඒ වෙලාවෙ සලකුණු කරගත්තා රංචුවේ අනෙක් අය එක්ක වැඩ කරන්නේත් නැහැ කියලා. ඒත් 2006 විතර වෙද්දී ඒ වැඩෙත් කල් ඉකුත් වුණා. අපි නැවත අපේ පාරවල ගියා.
චාමරලා අද විවිධ ක්ෂේත්රවල, විවිධ දේවල් කරමින් ඉන්න හැටි දකිද්දී හැෙඟන්නේ මොකක්ද?
කණ්ඩායමක් විදියට හිටියත් තනි තනිවම තමයි අපේ සොයායෑම් තිබුණේ. ඒකෙදී අපි අපට හිතුණ දේ කළා. අපට හිතුණොත් එකට වැඩ කරන්න බැහැ කියලා, අපි අතෑරියා. නැවත අපට හිතුණොත් එකට වැඩ කරන්න, අපි නැවත එකතුවුණා. එතැන හිටිය අය අද සෑහෙන්න ප්රසිද්ධයි. ඒත් ඒ කාලය ස්වර්ණමය සමයක් කියලා ගත්තාට, එතැන හිටිය අය අද වෙද්දී තමන්ගේ කාර්යභාරය කරලා තියෙනවා කියලා මම හිතන්නේ නැහැ. මම නම් ඒක උත්කර්ෂයට නංවගන්නේ නැහැ. මමත් මීට කලින් අපේ කණ්ඩායම උත්කර්ෂයට නංවමින් හිටියා. ඒත් දැන් මම හිතන්නේ අපේ මාවතත්, ගෙඟ් ගහගෙන යෑමේ තව මාවතක් කියලා.
මේ කණ්ඩායමේ අනෙක් අය විවිධ දේශපාලන සංවිධානවල, දේශපාලන වැඩවල ඉන්නවා. ඒත් චාමර ඒවාට සම්බන්ධයක් නැහැ.
අපි ඒ කාලයේ දේශපාලනය කරද්දී, එළියේ දේශපාලන වේදිකා හදාගෙන එළියට දේශපාලනය කරනවාට වඩා අපි ඇතුළෙන් වෙනස් වෙන්නේ කොහොමද කියන එක ගැනයි හෙව්වෙ. එදා කළ දේවල් ගැන යම් විවේචන තිබුණත්, මම යම් විදියකට ඒ අරමුණ තවමත් විශ්වාස කරනවා. මම දැන් විශ්වාස කරන්නේ අනෙක් අය කරන දේශපාලනයට වඩා මගේ ‘අදේශපාලනය’ සීරියස් කියලා. මනුෂ්ය ඉතිහාසයේ, ‘දේශපාලනය කිරීම’ විසින් මනුෂ්ය සමාජයට කරලා තියෙන සේවයට වඩා හානිය විශාලයි. උදාහරණයක් විදියට ජාතිවාදය පාලනය කරන්නේ බල දේශපාලන ව්යාපෘති නිසා කියලායි මට හිතෙන්නේ. බල ව්යාපෘති කොහොමත් අහිංසක නැහැ. ජාතිවාදයට විරුද්ධව කරන වැඩ පවා, අර බල දේශපාලනයට වක්රාකාර සහයෝගයක්. මම මේ කියාගෙන යන දේ දේශපාලනයම තමයි. වචන නිසා පටලවගන්නේ නැතිව කල්පනා කරන්න ඕනෑ.
ඒත්, ඔය ‘දේශපාලනය’ ගෙනෙන්න ඕනෑ තමන්ගේ ජීවිතය ඇතුළට. කොහොමද ඒක කරන්නේ? උදාහරණයක් විදියට ඔබට වෙනස් සමාජයක් ගොඩනඟන්න අවශ්ය නම් ඔබට ඒක මේ දැන්ම කරන්න පුළුවන්. ඔබට පුළුවන් වෙනස් මනුෂ්යයෙක් විදියට ජීවත්වෙන්න. ඔබේ මිතුරන්, පෙම්වතිය එක්ක ක්රම විරෝධී ජීවිතයක් ගෙවන්න ඔබට පුළුවන්. අපි ජාතිවාදය නැති කරන්න නාට්ය ගොඩක් කරලා තියෙනවා, විවිධ වැඩසටහන් ඕනෑ තරම් සංවිධානය කරලා තියෙනවා. ඒත් ඒවායින් ජාතිවාදය නැතිවෙලා නැහැ. ජාතිවාදය නැති කරන්න පුළුවන් සාමාන්ය මිනිස්සු අතරේ තියෙන අන්තර් අවබෝධය සහ මිනිස්සු ජාතිය කියන සීමාවෙන් එහා ගිහින් මිනිස්සු එක්ක ගනුදෙනු කිරීමන්ම. ඒකට වැඩ කරන්නයි ඕනෑ. වැඩ කරනවා කියන්නේ විවිධ ව්යාපෘති කරන එක නෙවෙයි. වෙනස් විදියකට ජීවත්වීම. මගේ මේ අදහස, මගේ පරම්පරාවට එන්නත් කරනවා හැරෙන්නට, මීඩියාවලට ප්රවෘත්ති සපයන දේශපාලනයක් කරන්න මට ඕනෑ නැහැ.
ඔබ ලීව ගීත හා වේදිකා නාට්ය බැලූවාමත්, පවුල හා පේ්රමය වගේ මාතෘකා ගැන උනන්දුවක් දක්වන බවයි පෙනෙන්නෙ..
පේ්රමයට වඩා ටිකක් ලොකුයි. ඔබ සහ මම පිළිබඳ ගැටලූව තමයි මම කතාකළේ. මම තවත් පුද්ගලයෙක් එක්ක මනුෂ්ය සම්බන්ධයක් පවත්වාගෙන යද්දී එන්න පුළුවන් ගැටලූ සහ ඒවායේදී මම වඩා යහපත් විදියට ප්රතිචාර දක්වන්නේ කොහොමද කියන එක තමයි කවදත් මගේ ප්රශ්නය. අපට හරි ලේසියි අනුන්ගේ ප්රශ්න කතාකරන්න. වෙන මිනිස්සුන්ට ප්රශ්න තියෙනවා තමයි. ඒත් ඒවා ගැන අඬන එකෙන් ප්රශ්න විසඳෙන්නේ නැහැ. මුලින්ම අපි අපේ ප්රශ්නය ආමන්ත්රණය කරගන්න ඕනෑ. මම හිතන්නේ මේ කාලයේ ඉහළම ධනවතා, දුප්පත්ම මනුස්සයා වගේ ඕනෑම කෙනෙක් ඉන්නේ සතුටින් නෙවෙයි. ඔබ ප්රසිද්ධ කෙනෙක් නම් ඔබට එනවා එක ප්රශ්න ටිකක්. ඔබ ප්රසිද්ධ නැත්නම් ඔබට එනවා වෙනත් ප්රශ්න ටිකක්. ඔබ කඩවසම් නම් එක ප්රශ්න ටිකක්. කඩවසම් නැත්නම් තවත් ප්රශ්න ටිකක්. ඒ නිසා සාමාන්ය මනුෂ්යයෙක් විදියට ඉන්න එක හොඳයි.
අප 2001දී තමයි මුලින්ම නාට්යයක් කළේ. ‘පේ්රමය නම්’ කියලා. ඒකෙ රඟපෑවෙ හසලක හා සමනලී ෆොන්සේකා. සංගීතය කළේ කසුන් කල්හාර. එතැනට ගොඩක් අය සම්බන්ධවෙලා හිටියා. ඔය නාට්යයේ රචකයා සහ අධ්යක්ෂවරයා මම වුණාට, ඒක මගේ වුවමනාවට වෙච්ච වැඩක්ම නෙවෙයි. අපි ඉස්කෝලෙන් අවුට්වුණාට පස්සෙ අපට මුණගැහෙන්න හේතුවක් අවශ්ය වුණා. දැන් හැරිලා බැලූවාම පේ්රමය නම් නාට්යය කියන්නේ ඒ හේතුව. නාට්යයේ හිටපු ශිල්පීන් ප්රමාණය අඩු වුණාට, රිහර්සල් කරද්දී 50ක් විතර ආවා. ඒකෙන් පස්සේ අපි තවත් නාට්ය දෙකක් කළා.
ඊට පස්සේ අපි එක්ක හිටපු පිරිසක් දේශපාලන කවයක් පටන්ගත්තා. මම, කෞශල්ය කුමාරසිංහ, විදර්ශන කන්නංගර, සුදන්ත මාධව, විදුර මුණසිංහ වගේ අය එතැන හිටියා. අපි ඒ වෙලාවෙ සලකුණු කරගත්තා රංචුවේ අනෙක් අය එක්ක වැඩ කරන්නේත් නැහැ කියලා. ඒත් 2006 විතර වෙද්දී ඒ වැඩෙත් කල් ඉකුත් වුණා. අපි නැවත අපේ පාරවල ගියා.
චාමරලා අද විවිධ ක්ෂේත්රවල, විවිධ දේවල් කරමින් ඉන්න හැටි දකිද්දී හැෙඟන්නේ මොකක්ද?
කණ්ඩායමක් විදියට හිටියත් තනි තනිවම තමයි අපේ සොයායෑම් තිබුණේ. ඒකෙදී අපි අපට හිතුණ දේ කළා. අපට හිතුණොත් එකට වැඩ කරන්න බැහැ කියලා, අපි අතෑරියා. නැවත අපට හිතුණොත් එකට වැඩ කරන්න, අපි නැවත එකතුවුණා. එතැන හිටිය අය අද සෑහෙන්න ප්රසිද්ධයි. ඒත් ඒ කාලය ස්වර්ණමය සමයක් කියලා ගත්තාට, එතැන හිටිය අය අද වෙද්දී තමන්ගේ කාර්යභාරය කරලා තියෙනවා කියලා මම හිතන්නේ නැහැ. මම නම් ඒක උත්කර්ෂයට නංවගන්නේ නැහැ. මමත් මීට කලින් අපේ කණ්ඩායම උත්කර්ෂයට නංවමින් හිටියා. ඒත් දැන් මම හිතන්නේ අපේ මාවතත්, ගෙඟ් ගහගෙන යෑමේ තව මාවතක් කියලා.
මේ කණ්ඩායමේ අනෙක් අය විවිධ දේශපාලන සංවිධානවල, දේශපාලන වැඩවල ඉන්නවා. ඒත් චාමර ඒවාට සම්බන්ධයක් නැහැ.
අපි ඒ කාලයේ දේශපාලනය කරද්දී, එළියේ දේශපාලන වේදිකා හදාගෙන එළියට දේශපාලනය කරනවාට වඩා අපි ඇතුළෙන් වෙනස් වෙන්නේ කොහොමද කියන එක ගැනයි හෙව්වෙ. එදා කළ දේවල් ගැන යම් විවේචන තිබුණත්, මම යම් විදියකට ඒ අරමුණ තවමත් විශ්වාස කරනවා. මම දැන් විශ්වාස කරන්නේ අනෙක් අය කරන දේශපාලනයට වඩා මගේ ‘අදේශපාලනය’ සීරියස් කියලා. මනුෂ්ය ඉතිහාසයේ, ‘දේශපාලනය කිරීම’ විසින් මනුෂ්ය සමාජයට කරලා තියෙන සේවයට වඩා හානිය විශාලයි. උදාහරණයක් විදියට ජාතිවාදය පාලනය කරන්නේ බල දේශපාලන ව්යාපෘති නිසා කියලායි මට හිතෙන්නේ. බල ව්යාපෘති කොහොමත් අහිංසක නැහැ. ජාතිවාදයට විරුද්ධව කරන වැඩ පවා, අර බල දේශපාලනයට වක්රාකාර සහයෝගයක්. මම මේ කියාගෙන යන දේ දේශපාලනයම තමයි. වචන නිසා පටලවගන්නේ නැතිව කල්පනා කරන්න ඕනෑ.
ඒත්, ඔය ‘දේශපාලනය’ ගෙනෙන්න ඕනෑ තමන්ගේ ජීවිතය ඇතුළට. කොහොමද ඒක කරන්නේ? උදාහරණයක් විදියට ඔබට වෙනස් සමාජයක් ගොඩනඟන්න අවශ්ය නම් ඔබට ඒක මේ දැන්ම කරන්න පුළුවන්. ඔබට පුළුවන් වෙනස් මනුෂ්යයෙක් විදියට ජීවත්වෙන්න. ඔබේ මිතුරන්, පෙම්වතිය එක්ක ක්රම විරෝධී ජීවිතයක් ගෙවන්න ඔබට පුළුවන්. අපි ජාතිවාදය නැති කරන්න නාට්ය ගොඩක් කරලා තියෙනවා, විවිධ වැඩසටහන් ඕනෑ තරම් සංවිධානය කරලා තියෙනවා. ඒත් ඒවායින් ජාතිවාදය නැතිවෙලා නැහැ. ජාතිවාදය නැති කරන්න පුළුවන් සාමාන්ය මිනිස්සු අතරේ තියෙන අන්තර් අවබෝධය සහ මිනිස්සු ජාතිය කියන සීමාවෙන් එහා ගිහින් මිනිස්සු එක්ක ගනුදෙනු කිරීමන්ම. ඒකට වැඩ කරන්නයි ඕනෑ. වැඩ කරනවා කියන්නේ විවිධ ව්යාපෘති කරන එක නෙවෙයි. වෙනස් විදියකට ජීවත්වීම. මගේ මේ අදහස, මගේ පරම්පරාවට එන්නත් කරනවා හැරෙන්නට, මීඩියාවලට ප්රවෘත්ති සපයන දේශපාලනයක් කරන්න මට ඕනෑ නැහැ.
