ඩර්බන් වික‍්‍රමයෙන් පසු

ලංකාවෙ ක‍්‍රිකට් ආයෙ කවදාවත් ගොඩ යන්නේ නැති බව ලොව බිහිවූ ශ්‍රේෂ්ඨතම දඟපන්දු යවන්නා වන මුත්තයියා මුරලිදරන් කියා, ගතවුණේ දින දෙකයි. ක‍්‍රිකට් ලෝකයේම දෙනෙත් විවෘත කළ ක‍්‍රිකට් වික‍්‍රමය දකුණු අප‍්‍රිකාවේ ඩර්බන්හිදී සිද්දවුණා. අවුරුද්දකින් තමන්ගේ රටේ ටෙස්ට් තරගයක් පරාජය නොවූ දකුණු අප‍්‍රිකාවට එරෙහිව, අවුරුද්දකින් විතර ජයග‍්‍රහණයක් නොලැබූ ශ‍්‍රී ලංකාව ක‍්‍රිකට් තරගයක් ජයගත්තා.
මේ සටහන ලියැවෙන මොහොතේත් දවසකට දෙතුන් සැරයක් සියුම් සීතලක් ඇඟ පුරා දුවනවා. කිසිදා දෙවියන් යැද්දේ නැතත්, යටි හිත දෙවියන්ගෙන් ඉල්ලීම් කරනවා. හිටි ගමන් ලැබුණ ජයග‍්‍රහණය ගැන සතුට නිසා, හිනාවක් නැගෙනවා. ආයෙමත් අවිනිශ්චිත හැඟීමක් දැනෙනවා. යටපත් වෙලා සිටි ‘ක‍්‍රිකට් රසිකයා’ ඇඟ හිරි කඩමින් ආයෙමත් මතුවෙනවා. ලේ ගමනාගමනය වැඩි වෙනවා. ලංකාව සහ දකුණු අප‍්‍රිකාව අතර පළවැනි ටෙස්ට් මැච් එකේ ඉඳන්, දෙවැනි ටෙස්ට් මැච් එක දක්වා කාලය හෙමි හෙමින් ගෙවෙනවා.
මේ සටහන ලියැවෙන මොහොත වෙද්දී දෙවැනි තරගය පටන් අරගෙනවත් නැහැ. ඇතැම්විට ඒ තරගය පරාජය වී, ශ‍්‍රී ලංකා ක‍්‍රිකට් කණ්ඩායම කාලයකට පසුව ප‍්‍රබල ක‍්‍රිකට් කණ්ඩායමක් සමඟ තරගාවලියක් සම තත්වයෙන් අවසාන කරන්නට ඉඩ තියෙනවා. එසේ නැතිනම්, ඒ තරගය ජයග‍්‍රහණය කොට, ශ‍්‍රී ලංකාව වසර ගණනාවකට පසුව ප‍්‍රබල රටකදී ඒ කණ්ඩායමට එරෙහි ‘වයිට් වොෂ්’ ජයක් ලබන්නට ඉඩ තියෙනවා. කුමන ප‍්‍රතිඵලයක් වුව බාරගැනීමේ අපේක්ෂාවෙන් ඒ තරගය අවසන් වනතුරු ‘ක‍්‍රිකට් රසිකයා’ බලා සිටිනවා.
ටෙස්ට් ක‍්‍රිකට්
ටෙස්ට් ක‍්‍රිකට් කියන්නේ ලෝකයෙ ජනප‍්‍රිය ක‍්‍රීඩා අතර, ඕනෑම ක‍්‍රීඩා රටාවකින් සැබෑ හැකියාව ඉහළින්ම අවශ්‍ය වෙන ක‍්‍රීඩා රටාව. ඒ ගැන සැකයක් නැහැ. පාපන්දු වැනි ක‍්‍රීඩාවකදී එක් ගෝලයකින් පුංචි කණ්ඩායමකට වාසනාවන්ත ලෙස ජයග‍්‍රහණයක් ලැබිය හැකියි. වෙනත් ක‍්‍රීඩාවකදී වුව, නොසිතූ ජයග‍්‍රහණ ලැබීම අසීරු නැහැ. ක‍්‍රිකට්වල වුව, විස්සයි විස්ස හෝ එක්දින තරග රටාවලදී වුව ආධුනික කණ්ඩායම්වලට වාසනාව නිසා නොසිතූ ජයග‍්‍රහණයක් ලැබීම අසීරු නැහැ. ඒත් ටෙස්ට් ක‍්‍රිකට් තරගයක් ජයගන්නට නම් වාසනාව කොහෙත්ම ප‍්‍රමාණවත් වෙන්නේ නැහැ. කල්පනාකාරී හා දක්ෂ පිතිකරුවන් මෙල්ල කිරීමට පන්දු යවන්නන්ට පහසු නැහැ. කුමන වාසනාවක් තිබුණද දක්ෂ පන්දු යවන්නන්ගේ සියලූ උපක‍්‍රමවලට සාර්ථකව මුහුණදීමට අදක්ෂ පිතිකරුවෙක්ට බැහැ. ඒ නිසා ටෙස්ට් ක‍්‍රිකට් කියන්නේ ‘සැබෑ ක‍්‍රීඩාව’ යැයි අදත් බොහෝ අය කියනවා. දකුණු අප‍්‍රිකාවේදී ලද ජයග‍්‍රහණයෙන් දශමයක්වත් වාසනාව පැත්තට බැර කළ නොහැකියි. කුසල් ජනිත් පෙරේරාගේ විස්මයජනක ඉනිමේ හැම තත්පරයක්ම විශිෂ්ට පිතිකරුවෙකුගේ අධිෂ්ඨානය හා වෙහෙස මත ලැබූ ජයග‍්‍රහණයක්.
කුසල්
දේශීය ක‍්‍රිකට් පිටියේ ක‍්‍රීඩා සමාජ අතර තරගාවලියකදී ලකුණු 300ක් වාර්තා කරමින් කුසල් ජනිත් පෙරේරා ක‍්‍රීඩා කළ බව කියන විස්මයජනක ඉනිම ගැනත්, ඔහු ක‍්‍රීඩා කළ බව කියන තවත් ඉනිම් බොහොමයක් ගැනත් අප අසා තිබුණා පමණයි. අන්තර්ජාතික ටෙස්ට් පිටියේදී ඔහු මීට පෙර වාර්තා කර තිබුණේ එක් ශතකයක් පමණයි. ඔහුට සිත් සේ ක‍්‍රිකට් පිටිය ආක‍්‍රමණය කරන්නට කිසිදා අවස්ථාවක් ලැබී තිබුණේ නැහැ. දරාගත නොහැකි පීඩනයෙන් තැලෙමින් වසර ගණනක් පීඩා විඳි ක‍්‍රීඩකයෙකු, ඒ පීඩනයට එරෙහිව සටන් කරමින් ජයග‍්‍රහණයක් ලැබූ අයුරු මේ තරගයේදී දකින්නට ලැබුණා.
දකුණු අප‍්‍රිකාවේ පන්දු යවන්නෙක් වන කේසව් මහරාජ් ඒ වෙද්දී ලකුණු 48ක් ලබා කුසල් සමග ඉනිමක් ගොඩනගමින් සිටි ධනංජය සිල්වා හරවා යැව්වා. ඉන්පසුව මහරාජ් විසින්ම සුරංග ලක්මාල් හා කසුන් රාජිත හරවා යැව්වා. ලසිත් ඇඹුල්දෙණිය ඔලිවර්ගේ පන්දුවට හසුවීමෙනුත් පසුව ශ‍්‍රී ලංකාවේ පේ‍්‍රක්ෂකයන්ට තවත් එක් පරාජිත අත්දැකීමකට හිත හදාගන්න සිදුවුණා. 226/9 තත්වයේ තිබුණු ඉනිමක් 300ට එහා ඉලක්කයකට ගොඩගැනීම තබා අතේ ඇති ජයග‍්‍රහණයක් කටේ දමා ගැනීමටවත් ශ‍්‍රී ලංකාවට හැකියාවක් තිබේදැයි ක‍්‍රිකට් ලෝකයටම සැකයක් තිබුණා.
සමකාලීන ලෝකයේ හොඳම ටෙස්ට් පන්දු යැවීමේ බලඇණියට එකුදු විකට්ටුවක්වත් නොදී ලකුණු 78ක් ලබාගැනීම සිහිනයක් පමණයි. මීට කලින් අවසාන විකට්ටුවකට ඉහළම සම්බන්ධතාවක් පවත්වාගෙන ගොස්, තරගය ජයග‍්‍රහණය දක්වා ගෙන ගිහින් තිබුණේ පාකිස්ථානයේ ඉන්සමාම් උල් හක් සහ මුෂ්ටාක් අහමඞ් විසින්. ඒ 1994, කරච්චිවලදී. විශ්ව ප‍්‍රනාන්දු සහ කුසල් පෙරේරා ඒ අභියෝගය ජයගැනීම සියලූ ක‍්‍රිකට් රසිකයන් නැවතත් අවදි කරවූවා. එක් විකට්ටුවක් පමණක් අතේ තිබුණත්, විකට් පිපාසයෙන් සිටි කේසව් මහරාජ්ට ලෝන්ග් ඔන් හරහා හයේ පහරක් එල්ල කරමින් ඔහු වැඩ පටන්ගත්තා. ලකුණු 153ක් ලබා, ශ‍්‍රී ලංකාව ජයග‍්‍රහණයට ගෙනයමින් ඔහු පටන්ගත් වැඬේ අහවර කළා.
ශ‍්‍රී ලංකා ක‍්‍රිකට් කණ්ඩායමේ පිතිකරුවන් මෙවැනි අවිනිශ්චිත අවස්ථාවලදී කලබලවී දැවී යෑම පුරුද්දක් බඳුයි. වසර දහයකට වඩා පැරණි මේ කලබලයට මහේල ජයවර්ධන පවා අවසාන කාලයේ ගොදුරු වුණා. ඒ නිසාම පසුගිය වසර කිහිපයේදී මෙවැනි අවිනිශ්චිත මොහොතක පිතිකරුවන් ලකුණු රැුස් නොකර, විකට්ටුව ආරක්ෂා කරමින් හැකි තරම් වෙලාවක් පිටියේ රැුඳී ඉන්නට පමණක් උත්සාහ කරන තත්වයට වැටුණා. එහෙත් ඒ අගතීන් කිසිවක් මේ විස්මයජනක ඉනිමේදී කුසල් ජනිත් පෙන්වූවේ නැහැ. ඔහු සම්පූර්ණයෙන්ම වෙනස් ක‍්‍රීඩා රටාවක් පෙන්වූවා. ඔහුගේ ඉනිම හයේ පහරවල් හා හතරේ පහරවල් ගණනාවකින් සමන්විත වීමත්, ඔහුගේ ප‍්‍රහාරක වේගය ඉහළ මට්ටමක පැවතීමත් මේ ඉනිමෙහි ඔහුගේ ක‍්‍රීඩා රටාවෙහි වෙනස සලකුණු කළා. නැතිවෙන්නට කිසිවක් නොමැති මොහොතක, ක‍්‍රීඩකයෙකු විසින් උපතින් ලද හැකියාව පෙන්වන අයුරු දකින්නට ලැබුණා. නැවතත් සිහිපත් කළ යුතුයි, මේ ඉනිම කිසිසේත්ම වාසනාවක් හෝ අහම්බයක් නොවෙයි.
ඇඟිල්ලේ ආබාධයකිනුත් පසුව, මේ බරැුති විලෝ පිත්ත හසුරවමින් ලෝකයේ ශ්‍රේණිගත කිරීම්වලින් දෙවැනි තැන සිටින ෆිලැන්ඩර් හා තෙවැනි තැන සිටින රබාඩා මෙන්ම ඬේල් ස්ටේන්, කේසව් මහරාජ් ද ඇතුළත් වන මේ මොහොතේ ලොව විශිෂ්ටතම ටෙස්ට් පන්දු යැවීමේ බලකායට මුහුණදීමේ සියලූ ගෞරවය කුසල්ට පිරිනැමිය යුතුයි.
ලාරා 153
විශිෂ්ටයි, විස්මයජනකයි, ඓතිහාසිකයි වගේ කිසිම විශේෂණ පදයකින් කුසල් ජනිත් පෙරේරාගේ ඉනිමට සාධාරණයක් ඉටු වෙන්නේ නැහැ. හතරවැනි ඉනිමේදී ලකුණු 153ක් ගැනීම ලංකාවෙ ක‍්‍රිකට් ඉතිහාසයට අලූත් අත්දැකීමක් විය හැකියි.
ඒත් ක‍්‍රිකට් ලෝකයට මෙය අවුරුදු විස්සකට පෙර සිදුවීමක් වෙනස්කම් කිහිපයක් සහිතව යළි දකින්නට ලැබීමක් ලෙස හැඳින්විය හැකියි. පිතිකරු ලැයිස්තුවේ පස්වැනියාට පිටියට පැමිණි වමත් පිතිකරුවෙක්, එවකට ලොව හොඳම ටෙස්ට් පන්දු යවන්නන්ගේ බලඇණියට එරෙහිව, හතරවැනි ඉනිමේදී 300ට වැඩි ලකුණු ප‍්‍රමාණයක් හඹා ගොස්, ලකුණු 153ක් වාර්තා කරමින්, එකම එක කඩුල්ලකින් ජයග‍්‍රහණය වාර්තා කිරීම අවුරුදු 20කට පෙරත් සිද්දවුණා.
ඒ තමයි 1999දී බටහිර ඉන්දීය කොදෙව් ¥පත්, බාබඩෝස්වලදී බ‍්‍රයන් ලාරා ඕස්ටේ‍්‍රලියාවට එරෙහිව ජයග‍්‍රහණයක් ලබන්නට පාවිච්චි කළ සුන්දර ඉනිම. සිව්වැනි ඉනිමේදී ලකුණු 300කට වැඩි ඉලක්කයක් හඹා යමින්, ලකුණු 153ක් එදින ලාරා ලබාගත්තා. කොදෙව්වන් වෙනුවෙන් ජයඝෝෂා නඟන කොදෙව් පේ‍්‍රක්ෂකයන් මැද ස්වීප්, ඩ‍්‍රයිව්, කට්, පුල්වලින් පිරුණු ඉනිමක් ලාරා රඟදැක්වූවා. ග්ලෙන් මැක්ග‍්‍රාත්, ෂේන් වෝන්, ජේසන් ගිලෙස්පි, ස්ටුවර්ට් මැක්ගිල් ඇතුළු එදා සිටි විශිෂ්ටතම පන්දු යවන්නන්ගේ බලඇණියට ලාරා පහරදුන්නා. ඩ‍්‍රයිව් පහරකින් අවසාන වුණ ඒ සුන්දර ඉනිම අවසානයේදී සිහිනෙනුත් ජයග‍්‍රහණ පැතූ බටහිර ඉන්දීය කොදෙව් පේ‍්‍රක්ෂකයන් පිටිය මැදට දිව ආ හැටි තරගය නැරඹූවෙක්ට කිසිදා අමතක නොවෙනු ඇති. ක‍්‍රිකට් ලෝකයේදී ත‍්‍රිලර් වර්ගයේ තරග මාස කිහිපයකට වතාවක් දකින්න ලැබෙනවා. එවැනි තරග අතරිනුත් තරග අතලොස්සක් ජීවිත කාලයටම අමතක වෙන්නේ නැහැ. එදා බාබඩෝස් තරගයත් එවැනි අමතක නොවෙන එකක්.
ලාරා කියන්නේ පිතිකරණ විශේෂඥයෙක්. විලෝ පිත්ත හැසිරවූ මිනිසුන් අතර සිටින ශ්‍රේෂ්ඨතමයෙක්. පිත්ත හැරෙන හැම කෝණයක්ම මතකයෙහි සටහන් කරගන්නා ක‍්‍රිකට් ප‍්‍රාඥයෙක්. පෝට් ඔෆ් ස්පේන්හි ක‍්‍රිකට් කුමාරයා වන බ‍්‍රයන් ලාරා, ඒ ඉනිම ක‍්‍රීඩා කළේ කොදෙව් විජිතයේ සිට. තමන්ගේම පේ‍්‍රක්ෂකයන්ගේ ජයඝෝෂා මැද. ලාරා පුරාවෘත්තය නිසාම ඒ ඉනිම නොසිතූ විරූ එකක් නොවෙයි.
ඒත් කුසල්ගේ මේ ඉනිම එලෙස අවසාන වනු ඇතැයි කලින්ම දැන සිටියායැයි ඔබ කියනවා නම්, ඔබට කැඩපතක් ඉදිරියට ගොස් දැවැන්ත බොරුකාරයෙක්ව දැකගත හැකියි. බලාපොරොත්තුව යන්න ශ‍්‍රී ලංකා ක‍්‍රිකට්වලට අමතකව ගිය වචනයක්ව තිබුණා.
එහෙත් අපි කලින් කී බ‍්‍රයන් ලාරාගේ 1999 ඉනිමෙන් අසූගණන්වල තිබුණු බටහිර ඉන්දීය කොදෙව් ක‍්‍රිකට් නැවත අවදි වුණේ නැහැ. රාහුල් භට්ටාචාර්ය විසින් අවුරුද්දකට කලින් ලිපියකින් සිහිපත් කර තිබුණේ, ලාරාගේ ඉනිම නිසා නූතන ක‍්‍රිකට් ක‍්‍රීඩාවේ අරමුණු වෙනස් වුණේ නැති බව. කැරිබියානු ක‍්‍රිකට් පරිපාලනය ක‍්‍රිකට් දෙස බැලූ දෘෂ්ටිය වෙනස් වුණේ නැති බව. කොදෙව් ක‍්‍රිකට් නැවත නැගී සිටියේ නැති බව. අඩුම තරමේ ඒ තරගාවලිය ජයග‍්‍රහණය කරන්නටවත් ඒ ජයග‍්‍රහණය ප‍්‍රමාණවත් වුණේ නැති බව. ඒ සියල්ල එසේ තිබියදීත් ඒ ඉනිම ක‍්‍රිකට් රසිකයෙක් සිහිනයකදී මවාගන්නා සිහින ඉනිමකට සමාන වුණ බව භට්ටාචාර්ය පෙන්වුවා.
මේ එක තරගයෙන් ශ‍්‍රී ලංකා ක‍්‍රිකට් උඩු යටිකුරු වේයැයි විශ්වාස කිරීමෙන්ද පලක් නැහැ. ශ‍්‍රී ලංකාවේ පාලකයන් ලොව දෙවැනි ජනප‍්‍රියම ක‍්‍රීඩාව වන ක‍්‍රිකට් ක‍්‍රීඩාවේ ශ‍්‍රී ලාංකේය අභිමානය ගොඩගැනීම ගැන සිතනු ඇතැයි විශ්වාසයක් නැහැ. ශ‍්‍රී ලංකාවේ ජයග‍්‍රාහී අතීතය නැවත නැගී සිටිනු ඇතැයි විශ්වාස කළ නොහැකියි. එහෙත් කනගාටුදායක පුළුල් චිත‍්‍රය මොහොතකට අමතක කොට, මේ එකම එක තරගය ගැන කල්පනා කිරීම සුන්දර සිහිනයක් බඳුයි. ඩර්බන් වික‍්‍රමයෙන් කාලයක් ගතවෙන තුරු ඒ සිහිනයෙහි ජීවත්විය හැකියි. ඉතින්, කුසල් පෙරේරාට ස්තූතියි.