ජනවාරි 30 වැනි බදාදා දිනමිණ පුවත්පතේ ඇති දැන්වීමක සිරස්තලය මෙයාකාරය. “සුරක්ෂා රක්ෂාවරණය, ප්රතිලාභ අයදුම්පත් අමාත්යාංශයට එවන්න.” එම සිරස්තලය යටතේ වැඩිදුරටත් සඳහන් වන්නේ මෙසේය. “සුරක්ෂා රක්ෂාවරණ වැඩසටහන ක්රියාවට නැංවීම සඳහා ඉදිරිපත් වී සිටි රක්ෂණ සමාගමේ ගිවිසුම්ගත කාලසීමාව 2018 දෙසැම්බර් 01 වැනිදායින් අවසන් වූ බැවින් නව ආයතනය සමග ගිවිසුම්ගත වන තෙක් පසුගිය දෙසැම්බර් 01 දිනට පසු රක්ෂණ ප්රතිලාභ අපේක්ෂා කරන සියලු පාසල් දරුවන් අදාළ අයදුම්පත් සෘජුවම අධ්යාපන අමාත්යාංශය වෙත යොමු කළ යුතු බව එම අමාත්යාංශය දැනුම් දෙයි.’
මෙම නිවේදනයේ ඇති කරුණු ගැටලුවක් මතුකරයි. ඒ මීට මාස දෙකකට පෙර ඇතිවූ තත්ත්වයන් පිළිබඳව අධ්යාපන අමාත්යාංශය දැන් නිවේදනය කරන්නේ ඇයිද යන්නයි. මේ දැන්වීම දකින තුරුම සුරක්ෂා රක්ෂණාවරයට අයත් දූදරුවන් එය පෙර ක්රියාත්මක කළ ආයතනය වන ශ්රී ලංකා රක්ෂණ සංස්ථාවට සිය අයදුම්පත් යොමුකර තිබුණාට සැක නැත. දැන් එම දරුවන්ට සිදුවන්නේ නැවත වතාවක් අධ්යාපන අමාත්යාංශයට සිය අයදුම්පත් යොමු කිරීමටය. මේ මඟින් සිදුවිය හැකි එක් නරක ප්රතිඵලයක් වන්නේ මේ දූදරුවන්ට තමන්ට හිමි රක්ෂණ ප්රතිලාභ ලබා ගන්නට කල්ගතවීමය.
ඇත්ත වශයෙන්ම අධ්යාපන අමාත්යාංශයත්, ශ්රී ලංකා රක්ෂණ සංස්ථාවත් අතර වූ සුරක්ෂා රක්ෂණයට අදාළ ගිවිසුම් අවලංගු වූයේ පසුගි ය වර්ෂයේ සැප්තැම්බර් 30වැනිදාය. අධ්යාපන අමාත්යාංශය එම රක්ෂණය සඳහා නැවත ටෙන්ඩර් කැඳවීමට ප්රමාදවීමත්, එම ටෙන්ඩරයට අදාළව රක්ෂණ ආයතනයක් තෝරා ගැනීමට ප්රමාද වීමත් මෙසේ දූ දරුවන් අපහසුතාවට පත්වීමට හේතු වී තිබේ.
කෙසේ වෙතත් ගිවිසුම්ගත කාලය අවසන් වීමෙන් පසුත් ශ්රී ලංකා රක්ෂණ සංස්ථාව මෙම රක්ෂණාවරණයේ කටයුතු පවත්වාගෙන ගොස් තිබුණේ අධ්යාපන අමාත්යාංශය සමග වූ යම් එකඟතාවක ප්රතිඵලයක් වශයෙන්ය. ඒ අනුව පසු ගිය වසරේ ඔක්තෝබර් හා නොවැම්බර් මාසවලට අදාළ රක්ෂණ ප්රතිලාභ ශ්රී ලංකා රක්ෂණ සංස්ථාව ගෙවා ඇත.
මෙම රක්ෂණය ශ්රී ලංකා රක්ෂණ සංස්ථාව කරන සමයේ තිබූ ප්රධාන චෝදනාව වූයේ මෙම රක්ෂණාවරණයේ වාරික මුදලින් 90%ක් තරම් වූ අතිවිශාල මුදලක් ප්රතිරක්ෂණය කිරීමේ ගනුදෙනුවය. ඒ තුළ විශාල සැක කටයුතු ගනුදෙනු සිදුවිය හැකි බව අපගේ නිරීක්ෂණය විය. රුපියල් බිලියන 2.7ක් හෙවත් රුපියල් කෝටි 270ක් වූ එම රක්ෂණ වාරිකයෙන් රුපියල් මිලියන 100ක කොමිස් මුදලක් අධ්යාපන අමාත්ය අකිල විරාජ් කාරියවසම්ට ලැබෙන බව අපගේ හෙළිදරව් කිරීමක් විය. අකිල විරාජ් අමාත්යවරයා ඒ ආකාරයට රුපියල් මිලියන 100ක මුදලක් ලැබුණා යැයි පිළිගත්තේය. වාර්ෂිකව ලැබීමට නියමිත එම මුදලින් අධ්යාපන අමාත්යාංශය තුළ අරමුදලක් ගොඩනඟනවා යැයි කීවේය. එසේ වුවද එම රුපියල් මිලියන 100ක මුදල ආවේ ශ්රී ලංකා රක්ෂණ සංස්ථාවෙන්ද, ප්රතිරක්ෂණ සමා ගමෙන්ද, එම මුදල ලැබුණේ කාගේ ගිණුමකටද, දැන් එම මුදල් තිබෙන්නේ කාගේ ගිණුමකද, යන්න බලධාරීන් කිසිවකුත් පිළිතුරු නොදෙන අදටත් විසඳී නැති ප්රශ්නයකි.
සුරක්ෂා රක්ෂණය සඳහා දෙවන වර ටෙන්ඩර් කැඳවීමක් කරන්නේ එම රක්ෂණයේ පළමුවර ගනුදෙනුව සම්බන්ධයෙන් එවැනි පිළිතුරු නොලැබුණ මූල්ය විෂමාචාර චෝදනා රාශියක් තිබියදීය.
මෙවර ටෙන්ඩර් කැඳවීමෙන් පසු මෙම රක්ෂාවරණය ශ්රී ලංකා රක්ෂණ සංස්ථාවට නැවත වරක් ලබාදෙන බව අධ්යාපන අමාත්යාංශය අනෙකුත් මිල ගණන් ඉදිරිපත් කළ පාර්ශ්වවලට දැනුම් දී ඇත. නමුදු ඒ අඩුම මිල ගණන ඉදිරිපත් කළා යන නිර්ණායකය මත පදනම්ව නොවේ. රක්ෂණ සංස්ථාව ඒ සඳහා මෙවර ඉදිරිපත් කර ඇති මුදල වන්නේ රුපියල් බිලියන 1.8කි. එය මිල ගණන් අතර දෙවන ස්ථානය බවට පත්වී ඇත. ශාඛා ජාලය, සමූහ රක්ෂණ පළපුරුද්ද යන අතිරේක හේතු එම තෝරා ගැනීම සඳහා සමහරවිට හේතු වී තිබෙන්නට ඇත.
කෙසේ වෙතත් මේ සඳහා අඩුම මිල ගණන ඉදිරිපත් කළ අලියාන්ස් සමාගම (Allianz) සමාගම ඊට විරුද්ධව අභියාචනාවක් ඉදිරිපත් කර ඇත. එම සමාගම ඉදිරිපත් කර ඇති මුදල වී ඇත්තේ රුපියල් බිලියන 1.63කි. එම අභියාචනය සලකා බලා ඇත්තේ ජනාධිපතිවරයා විසින් පත්කරන ලද අභියාචනා කමිටුවක් විසිනි. (අමාත්ය මණ්ඩලය විසින් පිහිටවනු ලබන ටෙන්ඩර් මණ්ඩලයකින් ලබාදෙන තීන්දුවක් පිළිබඳව යම් පාර්ශ්වයකට සෑහීමට පත්වීම නොහැකි නම් ඒ පිළිබඳව අභියාචනා කළ හැකි අතර එම අභියාචනා මණ්ඩල පත්කිරීමේ බලය ඇත්තේ ජනාධිපතිවරයාටය.) ඔවුන් අවසානයේ තීරණය කර ඇත්තේ අලියාන්ස් සමාගමට මෙම සුරක්ෂා රක්ෂණ ටෙන්ඩරය ලබාදීමටය.
ඒ සමගම නැවතත් මෙම සුරක්ෂා රක්ෂණය සම්බන්ධයෙන් විරෝධතා ගණනාවක් මතුවී ඇත. එහි එක් සටන්කරුවෙකු බවට පත්වී තිබෙන්නේ ශ්රී ලංකා රක්ෂණ සංස්ථාවේ වෘත්තීය සමිතිය. ඔවුහු විරෝධතා කිහිපයක් ඉදිරිපත් කරති. එකක් මේ රක්ෂණ යෝජනා ක්රමය අධ්යාපන අමාත්යාංශයේ අදහසක් නොවන බවත් එය යෝජනා කරනු ලැබුයේ ශ්රී ලංකා රක්ෂණ සංස්ථාව බවත්, ඒ නිසාම එහි යම් වෙනස්කමක් සිදුකළ යුතුව තිබුණේ නම් අධ්යාපන අමාත්යාංශය ශ්රී ලංකා රක්ෂණ සංස්ථාව සමග සාකච්ඡා කළ යුතුව තිබුණ බවත්ය.
දෙවැන්න රාජ්ය අංශයේ රක්ෂණ කටයුතු රජයේ රක්ෂණ සමාගමකින් සිදුකළ යුතු බවට වූ රජයේ චක්රලේඛය උල්ලංඝනය කරමින් මෙම රක්ෂණ යෝජනා ක්රමය සඳහා මිල ගණන් කැඳවා ඇති බවය.
තුන්වැන්න දේශීය පෞද්ගලික රක්ෂණ සමාගමකුත් නොවන විදේශීය රක්ෂණ සමාගමක් මේ සඳහා තෝරා ගැනීම මඟින් මෙම රක්ෂණයෙන් ලැබෙන ලාභය විදේශ රටකට ඇදී යන බවය. (අලියාන්ස් රක්ෂණ සමාගම ජර්මනිය මුල්කරගත් රක්ෂණ සමාගමකි.)
ඊටත් අමතරව මෙම රක්ෂණ ගනුදෙනුව පිළිබඳව ජනාධිපති ලේකම්වරයා සමග පැවති සාකච්ඡාවකදී රක්ෂණ සංස්ථාවේ වෘත්තීය සමිති පෙන්වා දී ඇත්තේ අවශ්ය නම් අධ්යාපන අමාත්යාංශයෙන් කිසිදු වාරික මුදලක් ලබානොගෙන මේ රක්ෂණ යෝජනා ක්රමය ශ්රී ලංකා රක්ෂණ සංස්ථාවට ක්රියාත්මක කළ හැකි බවය. එහිදී මේ සුරක්ෂා රක්ෂණ යෝජනා ක්රමයේ ප්රතිලාභ වෙනුවෙන් වාර්ෂිකව වැය වන මුදල ශ්රී ලංකා රක්ෂණ සංස්ථාව වාර්ෂිකව රජයට ගෙවන ලාභාංශවලින් අඩුකර ගෙවිය හැකි බවය. (ශ්රී ලංකා රක්ෂණ සංස්ථාව දැනට වර්ෂයකට බදු රහිතව ලාභාංශ වශයෙන් රුපියල් බිලියන 12ක පමණ මුදලක් රජයට ගෙවනු ලබයි.)
එහෙත් එම යෝජනා කිසිවක් ඵල දරා නැත. ජනාධිපතිවරයාගේ පාර්ශ්වයෙන් ලැබී ඇති පිළිතුර වී ඇත්තේ අලියාන්ස් රක්ෂණ සමාගමට මෙම ටෙන්ඩරය ලබාදුන් බවට ලිපියක් මඟින් දැනුම් දී ඇති බවය. එහිදී ශ්රී ලංකා රක්ෂණ සංස්ථාවේ නුසුදුසුකම් වශයෙන් පෙන්වාදී ඇත්තේ වෛද්යාධාර සඳහා ප්රතිලාභ ගෙවීමේදී එය රෝහල් ගාස්තු, ඖෂධ ගාස්තු හා පරීක්ෂණ ගාස්තු වශයෙන් වෙන වෙනම පෙන්නුම් කිරීමේ දෝෂයය. අලියාන්ස් සමාගම ප්රතිලාභ ගෙවීමේදී ඒ ආකාරයට කොටස් නොකර ප්රතිලාභ ගෙවන බව පෙන්වා දී ඇත. ශ්රී ලංකා රක්ෂණ සංස්ථාවේ කළමනාකාරිත්වය එහි වෘත්තීය සමිති හා ජනාධිපති ලේකම්වරයා අතර පැවති එම සාකච්ඡාව සම්බන්ධීකරණය කර ඇත්තේ ටෙලිකොම් සභාපති ජනාධිපති සොහොයුරු කුමාරසිංහ සිරිසේනය. මෙම රක්ෂණ යෝජනා ක්රමය අලියාන්ස් සමාගමට ලබාදීමට යෑමේ ගනුදෙනුව පිළිබඳව සුරක්ෂා රක්ෂණය අධ්යාපන අමාත්යාංශයට ඉදිරිපත් කළ රක්ෂණ සංස්ථාවේ නිලධාරියෙකු හිටපු අධ්යාපන සේවා ඇමතිවරයෙකුට කථා කළ විට ලැබී ඇති පිළිතුර වී ඇත්තේ ජනාධිපතිවරයා එයට අත ගසා ඇති බැවින් කිසිවක් කළ නොහැකි බවය.
මෙම රක්ෂණ යෝජනා ක්රමය ගැන විකල්ප අදහස් දක්වමින් ලංකා ගුරු සංගමය පෙන්වා දී ඇත්තේ අධ්යාපන අමාත්යාංශය තුළම අරමුදලක් ගොඩනංවා ඒ මඟින් මෙම රක්ෂණ ක්රමය ක්රියාත්මක කළ යුතු බවය.
මේ යෝජනා අතරින් දැනට අපට පෙනෙන සාර්ථකම යෝජනාව වශයෙන් සැලකිය හැක්කේ ශ්රී ලංකා රක්ෂණ සංස්ථාවේ වෘත්තීය සමිති විසින් යෝජනා කර ඇති හා එහි කළමනාකාරිත්වයද පිළිගෙන ඇති අධ්යාපන අමාත්යාංශය විසින් කිසිදු වාරික මුදලක් නොගෙ වා ශ්රී ලංකා රක්ෂණ සංස්ථාව විසින් මෙම රක්ෂණ ක්රමය ක්රියාත්මක කර, ඒ සඳහා වැයවන මුදල රජයට ගෙවන ලාභාංශවලින් අඩුකර ගෙවීමේ යෝජනාවය. ඒ තුළින් රජයට තවදුරටත් වාසියක් මිස අවාසියක් සිදුවන්නේ නැත. මන්ද මේ සඳහා වාරික මුදල් ගෙවන්නේ රජය විසින් බැවින්ය. ශ්රී ලංකා රක්ෂණ සංස්ථාවට යම් ලාභයක් ලැබුණේ නම් එයද රජයට බැර වන එකක් නිසාත්, වාරික ගෙවීම සඳහා අමතර මුදල් සෙවීමේ කටයුත්තක රජය නොයෙදිය යුතු නිසාත්, එම යෝජනාව දීර්ඝ කාලීනව ප්රායෝගි කය. මන්ද අපට ලැබී ඇති තොරතුරු අනුවත් අධ්යාපන අමාත්යාංශයේ මාධ්ය නිවේදනය අනුවත් පෙනෙන්නේ අලියාන්ස් සමාගමට මෙම රක්ෂණය ලබාදුන් බවට ලිඛිතව ජනාධිපති අභියාචනා කමිටුව දැනුම් දීමක් සිදුකර තිබුණද ඊට අදාළ ගිවිසුම් අත්සන් කර නැති බවය. ඊට හේතුවී ඇත්තේ අලියාන්ස් සමාගම මෙම රක්ෂණයේ සම්පූර්ණ වාරික මුදලම එනම් රුපියල් බිලියන 1.63ක මුදල එකවර ගෙවන ලෙස අධ්යාපන අමාත්යාංශයට දැනුම් දී තිබීමය.
සුරක්ෂා රක්ෂණය සඳහා යෝජනා කැඳවීමේදී මුළු වාරික මුදල කොටස් හතරකට ගෙවන බවට අධ්යාපන අමාත්යාංශය සිය ටෙන්ඩර් ලියවිලිවල සඳහන් කර තිබුණද එම ටෙන්ඩර් කොන්දේසිය උල්ලංඝනය වීම ජනාධිපති අභියාචනා කමිටුවට දැනී නැති බව ඒ මඟින් පෙනී යයි.
ඉහත කරුණු කාරණා පිළිබඳ අවධානය යොමු කිරීමේදී ඉදිරියට විය හැකි යැයි අනුමාන කළ හැකි දේවල් කිහිපයක් පෙනේ. ඉන් පළමුවැන්න වන්නේ අධ්යාපන අමාත්යාංශයට සම්පූර්ණ වාරික මුදල එකවර ගෙවීම සඳහා මුදල් සොයා ගන්නා තෙක් සුරක්ෂා රක්ෂණයේ ගිවිසුම් අත්සන් කිරීම තවදුරටත් කල් යනු ඇති බවය. දෙවැන්න වන්නේ ගිවිසුම්ගත කාලයෙන් පසු නව ගිවිසුමක් ඇති කරගන්නා තෙක් එක් දිනක්වත් ඉදිරියට ඇලියොන්ස් සමාගම රක්ෂණ ප්රතිලාභ ගෙවයිද යන ප්රශ්නාර්ථයය. (ශ්රී ලංකා රක්ෂණ සංස්ථාව ඔවුන්ගේ ගිවිසුම්ගත කාලය ඉකුත්වීමෙන් පසු මාස දෙකක කාලයක් රක්ෂණ ප්රතිලාභ ගෙවා තිබුණේ කිසිඳු වාරික මුදලක් ලබාගැනීමකින් තොරව බව මතක තබා ගන්න.) ඒ මඟින් සිදුවිය හැක්කේ මෙම සුරක්ෂා රක්ෂණ ක්රමය නොකැඩී අඛණ්ඩව ඉදිරියට යෑමේ බාධා ඇතිවීමය.
අපේකම ගැන, දේශීයත්වය ගැන, විදේශ විරෝධය ගැන බණ දේශනා කරන ජනාධිපතිවරයා හා ආර්ථිකය ශක්තිමත් කළ යුතු බවට බණ දේශනා කරන අගමැතිවරයා මෙම සුරක්ෂා රක්ෂණය සම්බන්ධයෙන් අවධානය යොමු කළ යුතු කරුණු කිහිපයක් වේ. එකක් මේ රටේ ජනතාවගේ බදු මුදල් මෙම රක්ෂණය හරහා විදේශගත වන්නට ඉඩ දෙනවාද යන්නය. අනෙක අධ්යාපන අමාත්යාංශයට වැය බරක් නොවී මෙම රක්ෂණය ක්රියාත්මක කරන්නේ කෙසේද යන්නය.
ඊට පිළිතුරු සොයාගත් විට මෙම සුරක්ෂා රක්ෂණ යෝජනා ක්රමය පාසල් දූ දරුවන්ගේ අභිවෘද්ධිය සඳහා අනවශ්ය වැය කිරීම්වලින් තොරව හා ප්රතිලාභ ලැබියයුත්තාට ප්රතිලාභ ලැබෙන පරිදි සකස් කරන්නේ කෙසේද යන්න පිළිබඳවද සාකච්ඡාවක් ඇතිකළ යුතුය. එහිදී දැනට මෙම සුරක්ෂා රක්ෂණයෙන් ආවරණය නොවන බරපතළ රෝගාබාධ,සැත්කම් හා ප්රතිකාර සඳහා වු යෝජනාවද අනිවාර්යෙන් සලකා බැලිය යුතුය. මන්ද රජයේ රෝහල්වල ඇති දීර්ඝ පෝලිම් නිසා නිසි වේලාවට සැත්කම් හා ප්රතිකාර ලබා ගැනීමට නොහැකිව අසරණ තත්ත්වට පත්වන්නේ ඇති හැකි දෙමව්පියන්ගේ දූ දරුවන් නොවන නිසාය. සුරක්ෂා රක්ෂණයේ අරමුණ පාසල් දූ දරුවන් ආරක්ෂා කිරීම නම් එහි ප්රමුඛතාව ලැබිය යුත්තේ නිසි වේලාවට සැත්කම් කර ගැනීමට හා ප්රතිකාර ලබාගැනීමට නොහැකිකමෙන් පීඩා විඳින දරුවන්ය. ඔවුන් මියයෑම වළක්වා ගැනීම බළධාරීන්ගේ යුතුකමය.■