‘හිරු’ රූපවාහිනි නාලිකාවේ ‘සලකුණ’ නම් සංවාද වැඩසටහනට සතියකට පෙර පැමිණියේ පාර්ලිමේන්තු මන්ත්රී, ජනාධිපති නීතිඥ එම්ඒ සුමන්දිරන්ය. ඔහු වටකරගත්, නාලිකාවේ ප්රශ්න විචාරකයන් තිදෙනා, ඔහුට බරපතළ ප්රහාරයක් එල්ල කිරීමටත්, සුමන්දිරන්ගේ මුවින් බහුතර සිංහල බෞද්ධයන්ගේ වෛරයට හා කෝපයට හේතුවන ‘බෙදුම්වාදී’ වචනයක් වාක්යයක් එළියට ගන්නටත් හැකි තරම් උත්සාහ කරන බව බලන කාටත් පැහැදිලිව පෙනීගියේය. විශේෂයෙන් සිංහල භාෂාව කෙරෙහි ප්රවීණතාවක් නැති සුමන්දිරන්ගෙන් එවැනි ‘ගිනි ඇවිළෙන’ වචන හෝ වාකය එළියට පනිනු ඇතැ’යි ඔවුන් උදක්ම බලාපොරොත්තු වන්නටද ඇත.
එහෙත් සුමන්දිරන් ඒ උගුලට හසුවුණේ නැත. ඒ ඔහුගේ මනස හා දැක්ම පැහැදිලි නිසාය. ඔහුත් ඔහුගේ දේශපාලන පක්ෂයත් බෙදුම්වාදයට විරුද්ධය. රටෙන් කොටසක් කඩාගැනීමේ අංකයක් ඔවුන්ගේ න්යාය පත්රයේ නැත. කෙටියෙන් කිවහොත් ඔහුගේ අදහස, දෙමළ ජනතාවට සම අයිතිය ලැබෙන, ඔවුන් රාජ්ය පාලනයට ක්රියාකාරී ලෙස සහභාගි කරගන්නා, සියල්ලන් එකට සිටින, එක රටක් යන්නය. මේ පැහැදිලි අදහස බිඳවට්ටන්නට තියා, ඊට කිට්ටු වන්නටවත් හිරු නාලිකාවේ අල්පබුද්ධික ප්රශ්න විචාරකයන් තිදෙනාට හැකිවුණේ නැත. සුමන්දිරන්ගේ නොසැලෙනසුලු නිරවුල් අදහස් ඉදිරියේ අවසානයේ හිරු නාලිකාවේ ඊනියා ප්රශ්න විචාරකයන් තිදෙනාට පරාජය හිමිවිය.
ඔවුන්ගේ මාධ්ය භාවිතාවේ නිරුවත, ඊට පසු සතියේ එම වැඩසටහනටම සහභාගි වුණු මැතිවරණ කොමිෂන් සභාවේ සභාපති මහින්ද දේශප්රිය රටටම පෙන්වා දුන්නේය. ඔහු කී සමස්තය ඔහුගේ වචනවලින්ම කියනවා නම් මෙසේය. ‘මම අඹ ගහත් දන්නවා. අඹ නොවන ගසුත් දන්නවා.’
ඒ ආකාරයෙන් සුමන්දිරන්, දැන් මහින්ද රාජපක්ෂ ඇතුළු අන්තවාදී දේශපාලකයන්ගේත්, එවැනිම අන්තවාදී ජාතික චින්තකයන්ගේත්, මාධ්යකරුවන්ගේත් ප්රධාන හතුරාය. ඒ වෙන කිසිවක් නිසා නොවේ. ලංකාවේ බහුතර මිනිසුන්ට දැනෙන තේරෙන බසින්, දමිළ මිනිසුන්ගේ හෘදය සාක්ෂිය ඔහු විදාරණය කරමින් සිටින නිසාය. මීට පෙර ඒ කාර්යය යම් පමණකට කළේ, රාජපක්ෂ ආණ්ඩුව කාලයේ හමුදාවේ සාමාජිකයන් යොදවා ඝාතනය කැරුණු නඩරාජා රවිරාජ් මන්ත්රීවරයාය.
දමිළ මිනිසුන් සිංහල මිනිසුන් සමග මුහුණට මුහුණ කතා නොකර සිටින තාක්, ඔවුන් කියන දේ සිංහල මිනිසුන්ට නොතේරෙන තාක්, දමිළ මිනිසුන් යක්ෂයන් ලෙස මවා සිංහලයන්ට පෙන්වන්නට පුළුවන. ඒ කාර්යය හැකි ඉහළින්ම කිරීම මහින්ද රාජපක්ෂ ඇතුළු ජාතිවාදීන්ගේ ජීවන චරියාවයි. ‘රට බෙදීම’ කියන, මීට දශක හයකටත් පෙර ජප කිරීම ආරම්භ කළ වචන දෙක අදත් ඔවුන්ගේ දිව්යමය මන්ත්රයයි. ඊට එහා යන අදහසක්, ධනාත්මක චින්තන ප්රකාරයක් ඔවුන්ට නැත. නාමල් රාජපක්ෂ වැනි අලුත් ලෝකයේ හිමිකරුවන් හැටියට පෙනී සිටින ඊනියා නූතන දේශපාලකයන් පවා තවමත් මතුරන්නේ ඊඑම්පී රාජරත්නලාගේ රට බෙදීමේ මන්ත්රයමය. මහින්ද රාජපක්ෂ වටා සිටින, රාජපක්ෂ ආණ්ඩුවක ලේකම්ධුර හා සභාපතිධුර බලාපොරොත්තුවෙන් සිටින බුද්ධිමය වහලුන් වන ආචාර්ය මහාචාර්යවරුන්ගේ මන්ත්රයද එයයි. නාමල් රාජපක්ෂලාගේ පිය පරම්පරාවේ මහින්ද රාජපක්ෂ, ගෝඨාභය රාජපක්ෂ, ජීඑල් පීරිස් වැනි ජ්යෙෂ්ඨයන්ගේ දිව මතුරද එයයි. හෙටානිද්දා බිහිවීමට නියමිත ඔවුන්ගේ දරුවන්ගේ පරම්පරාවද ඒ මතුරම මැතිරුවහොත් පුදුම විය යුතු නොවේ. පුදුමය නම්, ගෝඨාභය රාජපක්ෂ වටා පෙළගැසී සිටින, වියත්මගෙහි, එළියෙහි සාමාජික සාමාජිකාවන් වන ඊනියා ස්වාධීන උගතුන්ටද මේ මන්ත්රය හැර ජප කරන්නට අන් කිසිවක්, අලුත් දැනුමක් නොමැති වීමය.
එහෙත්, පනස් ගණන්වල සිට කොපමණ කෑගැහුවත් රට නොබෙදුණු බවත්, ඉදිරියේදීද රට නොබෙදෙන බවත් ඔවුහු හොඳාකාරවම දනිති. බලය බෙදීම සම්බන්ධයෙන් වඩාත්ම ඉදිරි පියවර තැබුණ,ු 1987දී නිතිගත කරන ලද 13වැනි ආණ්ඩුක්රම ව්යවස්ථා සංශෝධනයෙන්වත්, ඒ යටතේ පිහිටුවන ලද පළාත් සභාවලින්වත් රට නොබෙදුණු බව ඔවුහු දනිති.
එවැන්නක් අනාගතයේදීද සිදුනොවන බව කියන්නට සිංහල ජනතාව මෙන්ම දමිළ මුස්ලිම් ජනතාවද පසුගිය තිස්වසරකට ආසන්න කාලය තුළ ලත් අමිහිරි අත්දැකීම්ම ප්රමාණවත්ය. සුමන්දිරන් මන්ත්රීවරයා පසුගිය දිනෙක කිව්වේ, දමිළ ජනතාවගෙන් කිසිවකු තුළ වෙනම රටක් ගැන අදහසක් තවමත් තිබේ නම් එය ඉවත්කර ගත යුතු බවයි. එහෙව් පාඩම් ඉගෙනගෙන තිබියදී, දකුණේ ජාතිවාදී දේශපාලකයන් රට බෙදන මිථ්යාවම නැවතත් මහජන අවකාශයට ගෙනෙන්නේ කුමක් නිසාදැයි පැහැදිලිය. ඒ බලය පිළිබඳ ලෝභය නිසාය. රට බෙදීමේ මන්ත්රය, රාජ්ය බලය උපද්දවන ජැක්පොට් මැෂිම වන නිසාය.
දෙමළ ජාතික සන්ධානය දිගින් දිගටම සිටියේ එකම ස්ථාවරයකය. එනම්, එක් රටක් තුළ බලය බෙදීමක් යන්නයි.
‘ඒකීය’ යන අකුරු තුන ගැන මරාගෙන මැරෙන්නට හදන සිංහල බහුතරය කල්පනා කළ යුත්තේ, ඒකීය යන්නට පවත්වා ගන්නට නම්, බලය බෙදීමක් තිබිය යුතුම බවය. බලය බෙදන විට, එහි අනෙක් කොන්දේසිය වන්නේ එක රටක් ලෙස සිටීමය. වෙනත් විදියකට කිවහොත්, තමන්ගේ ප්රදේශවල තීන්දු තීරණ ගැනීමේ අයිතිය තමන්ට පැවරෙන සහ මධ්යයේද තමන් නියෝජනය වන දේශපාලන ව්යුහයකට සියල්ලෝ කැමතිය. තම නිවස තුළ තමන්ගේ පාලනය පවත්වාගෙන යන්නට තමන් කැමති වන්නාක් මෙනි.
තම නිවස තුළ තමන්ගේ පාලනය පවත්වාගෙන යන ගමන්, තම ප්රදේශයේ අන් අය සමග, ඔවුන් ගේද එම අයිතියට ගරුකරමින් ජීවත්වන්නට හැමෝම කැමතිය. යම් හෙයකින්, තමන්ගේ ආධිපත්යය තම නිවසේ පතුරුවා හැරීමට නිවසෙන් පිටත බලවේග බාධා කරන්නේ නම්, සිදුවනු ඇත්තේ නිවසේ ඇත්තන් වෙනත් නිදහස් පෙදෙසක, වෙනත් නිවෙසක් සොයායෑමයි. බලය බෙදීමද ඊට සමාන වෙයි.
තමන්ගේ ප්රදේශවල පාලනය තමන්ට කරගෙන යෑමට රටේ අන් ජනතාවගෙන් බාධාවක් නැතිනම්, ඒ අය තම ප්රදේශවල නිදහසේ ජීවත්වනු ඇත. ඒ හා සමගම රටක් හැටියට එකක් ලෙස ජීවත්වීමටද කැමති වනු ඇත. රට බෙදෙනු ඇත්තේ තමන්ගේ ප්රදේශවල පාලනය, තමන්ට වුවමනා විදියට, එහෙත්, කලින් ඇතිකරගත් එකඟතාවලට අනුව, කරගෙන යන්නට බාධා ඇතිවන බව දැනුණු විටය. එවිට, එක්ව ඉන්නට නොව වෙන්ව යන්නට බලපෑමක් අදහසක් ඒ ඒ ප්රජාව තුළ ඇතිවේ.
මහින්ද රාජපක්ෂ ඇතුළු මේ මොහොතේ සිංහල බෞද්ධවාදීන් වෑයම් කරන්නේ සිංහල බෞද්ධ පාලනයක් රටේ පිහිටුවීමටය. මහින්ද රාජපක්ෂ ඒ පාලනයේ ‘මහා පුරුෂයා’ය. වෙනත් විදියකට කිවහොත්, රටේ අනෙක් සුළුතර වාර්ගිකයන් රාජ්ය පාලනයට හවුල් කරගන්නට ඔවුන්ගේ කැමැත්තක් නැත. ඔවුන්ට අනුව කිසිම දවසක මේ රටේ අගමැති වන්නට ජනාධිපති වන්නට සුළුතර වාර්ගිකයකුට නොහැකි වනු ඇත.
දමිළ මුස්ලිම් මිනිසුන් රාජ්ය පාලනයට එකතු කර නොගන්නා තැන, හවුල් කර නොගන්නා තැන ඒකීය රටක් පවතින්නේ නැත. සුළුතර වාර්ගිකයන් මධ්යගත දේශපාලන අවකාශයෙන් පිටස්තර කර තැබීමෙන් ඒකීය රටක් බිහිකර ගත හැකිවන්නේ නැත. තමන්ගේ රටේ පාලනයට හවුල් කර නොගෙන, ඊට පිටතින් තමන් තැබෙන බව තේරුම් ගන්නා සුළුතර වාර්ගිකයන්, කිසිසේත් එක රටක් ලෙස තවදුරටත් සිටින්නට කැමැත්තක් නොදක්වනු ඇත.
සුමන්දිරන් මන්ත්රීවරයා සිංහලෙන් හා දෙමළෙන් මිනිසුන් අමතමින් දිගින් දිගටම කියන්නේ එක රටක් ලෙස සිටින්නට තමන්ගේ දමිළ ජනතාව පෙන්වන අභිලාෂය ගැනය. එය සහෝදරත්වයෙන් භාරගන්නා ලෙසය. ඊට යහපත් ප්රතිචාර දක්වන ලෙසය.
රටේ අන්තවාදී ජාතිවාදීන්ට සුමන්දිරන් සතුරකු ලෙස පෙනෙන්නේ ඒ අදහස් පාලම ආර් සම්පන්දන්ගේ නායකත්වයෙන් ඔහු තනමින් සිටින බැවිනි. දමිළ ජනතාව සමග බලය බෙදාහදා ගැනීමකින් තොරව තවත් ඉදිරියට යන්නට අපට නොහැකිය. මේ තාක් ලංකාවේ ඉතිහාසයේ ඔවුන් සමග බලය බෙදාගදාගන්නා බවට පොරොන්දු වුණු, ඒ සම්බන්ධයෙන් අවබෝධතා ගිවිසුම් අත්සන් කළ කිසිවකුත් ඒ කාර්යය ඉටු කළේ නැත. එහෙත්, ප්රජාතන්ත්රවාදී දමිළ දේශපාලන ධාරාව තවදුරටත් සිංහල බහුතර දේශපාලකයන් වෙත බලාපොරොත්තු තබා සිටිති. තමන්ට යුක්තිය ඉටුවනවායැයි කල්පනා කරති. සිංහල බහුතර ජනතාව විසින් පිළිනොගන්නා දේශපාලන විසඳුමක් තමන්ට අවශ්ය නැතැ’යි දෙමළ සන්ධානයේ නායක ආර් සම්පන්දන් කිව්වේ එහෙයිනි.
පසුගිය ඔක්තෝබර් 26වැනිදා සිදුවුණු ව්යවස්ථා කුමන්ත්රණයේදීද ඔවුන් එජාපයටත්, අගමැති රනිල් වික්රමසිංහටත් සහාය දෙන ඍජු ස්ථාවරයක සිටියේ ඒ පදනමේ සිටිමිනි. යළි බලය පිහිටුවා ගත් වික්රමසිංහගේ ආණ්ඩුව, මෙහෙයැවෙන්නේ දමිළ සන්ධානයේ පදයට අනුව බව රාජපක්ෂවාදීන්ට කියන්නට හැකිව තිබෙන්නේ ඒ නිසාය. එහෙත්, දෙමළ සන්ධානයේ එවැනි කොන්දේසි නැති බව සුමන්දිරන් මන්ත්රීවරයා පැහැදිලිව කියා තිබේ. එහෙත්, වැදගත් කාරණයක් ඔවුහු උපුටා දක්වති. මධ්යම ආණ්ඩුව විසින් උතුරේ සහ නැගෙනහිර කෙරෙන සංවර්ධන හෝ වෙනත් කටයුතුවලදී දෙමළ සන්ධානයේද අදහස් ලබාගන්නා හැටියටය. එහි ඇති වරද කුමක්ද? මධ්යම ආණ්ඩුව දකුණේ හෝ ඌවේ කරන එවැනි කටයුත්තකදීද ඒ ඒ පළාතේ දේශපාලන නායකත්වයේ අදහස් ලබාගැනීම අත්යවශ්යය. ඒ ඒ පළාත් හෝ ප්රාදේශීය දේශපාලන අධිකාරීන් බයිපාස් කරමින් මධ්යම ආණ්ඩුව ඍජුව වැඩකිරීම දේශපාලන සදාචාරයට විරුද්ධ වනවා පමණක් නොව, බලය බෙදීම පිළිබඳ අදහසටද සපුරා විරුද්ධය. දකුණේ, බස්නාහිර පළාත්වල ප්රධාන ඇමතිවරුද ඒ කතාවම කියති. නව ආණ්ඩුක්රම ව්යවස්ථාව පිළිබඳ යෝජනාවලියේදී දකුණේ පළාත් සභාවල ප්රධාන ඇමතිවරුන්, ආණ්ඩුකාරවරයාගේ බලතල සීමා කළ යුතුයැයි පැහැදිලිව කියා ඇත්තේ, මේ මධ්යම ආණ්ඩුවේ අත්තනෝමතිකත්වය වළක්වාගන්නටය. දකුණේ ප්රධාන ඇමතිවරුන් එය කියන විට ඊට විරුද්ධ නොවන්නටත්, උතුරේ දේශපාලනඥයන් එයම කියන විට, ආණ්ඩුව දෙමළ සන්ධානයේ ජාතිවාදය අනුව නැටවෙනවායැයි ප්රවාදයක් නිර්මාණය කරන්නටත් හේතුව කුමක්ද? ‘ජාතිවාදය නිසාය’ යන්න මිස අන් පිළිතුරක් එයට තිබේද?
ඔක්තෝබර් 26 වැනිදා කුමන්ත්රණය පරදවන්නට දෙමළ සන්ධානයේ සහාය ලබාගත් එජාපය වෙතින් ඒ සහායට සාධාරණය ඉටුවීද? සාධාරණය ඉටුකරන බව මතුපිටින් පෙන්වන්නට එජාපය කළේ, අලුත් ආණ්ඩුක්රම ව්යවස්ථාවට අදාළ පසුබිම් වාර්තා කිහිපයක් පාර්ලිමේන්තුව ඉදිරියට දමා අත හෝදා ගැනීමය. අගමැති රනිල් වික්රමසිංහ ගත් ස්ථාවරය බව පෙනෙන්නේ, ‘මෙන්න මට පුළුවන් හරිය කෙරුවා. ඉතිරි ටික ගැන මගේ වගකීමක් නැ.’ යන්නයි. ඒ අනුවම යමින්, ව්යවස්ථාව ඉදිරියට ගෙනයන්නට හැකිවන්නේ පාර්ලිමේන්තුවේ තුනෙන් දෙකක් ලැබුණොත් පමණකි යන හමාර වාක්යයක්ද ඔහු කීවේය.
ඒකාබද්ධ විපක්ෂය පසුගිය කාලයේ කිව්වේ. ආණ්ඩුව රුපියල් ලක්ෂ දෙතුන්සීය වියදම්කර මන්ත්රීවරුන් බිලිබාගෙන අලුත් ආණ්ඩුක්රම ව්යවස්ථාව සම්මත කර ගැනීමට උත්සාහ කරන බවය. එහෙත්, ඔවුන්ට වැරදුණ තැනක් තිබේ. අලුත් ආණ්ඩුක්රම ව්යවස්ථාව සම්මත කරගැනීමට ලක්ෂ දෙතුන්සීය එකකුට වියදම් කරන්නට තරම් ‘කැහිල්ලක්’, ව්යවස්ථාව ගැන ආදරයක්, ඇල්මක් එජාපයට නැති බවය. ඇත්ත වශයෙන්ම අලුත් ආණ්ඩුක්රම ව්යවස්ථාව පිළිබඳ ක්රියාවලිය මේ තරම් කල් ඇදුණේද, මේ තරම් එහි රැස් නිවුණේද, ජනාධිපති මෛත්රීපාල සිරිසේනට අමතරව අගමැති රනිල් වික්රමසිංහද චේතනාන්විතවම එය අත්හැර දමා තිබුණ නිසාය. ඒ නිසා, මේ මොහොතේ අගමැතිවරයා විසින් ව්යවස්ථා ක්රියාවලිය යළිත් පණ ගන්වන්නට ගන්නා වෑයම මුළුමනින්ම ව්යාජයක් බව පැහැදිලිව පෙනෙයි. හෙවත් කිසිවක් නොකර සිටින්නට අදිටන් කරගෙන නමුත්, යමක් කරන බව පෙන්වමින් කාලය ඇදීමයි.
ඒ හොරගල් ඇහිලීමට හේතුවක් තිබේ. අලුත් ව්යවස්ථාවක් යනු, බලය බෙදීමට අමතරව, විධායක ජනාධිපති ක්රමය මුළුමනින්ම අහෝසි කිරීම පිළිබඳ කෙටුම්පතකි. යම් හෙයකින් එය නීතිගත වුණොත්, රනිල් වික්රමසිංහගේ ඊළඟ ජනාධිපති වීමේ සිහිනය බොඳවී යයි. ඒ නිසා, අලුත් ව්යවස්ථාව මේ පාර්ලිමේන්තු ධුර කාලය තුළ නොගෙනා යුතුය. එහෙත්, දෙමළ සන්ධානයේ බලාපොරොත්තු ද ඉටුකළ යුතුය. ඒ නිසා, ව්යවස්ථා කෙටුම්පත වෙනුවට එහි පසුබිම් වාර්තා කිහිපයක් පමණක් පාර්ලිමේන්තුවට ඉදිරිපත් කොට, තුනෙන් දෙකක් නැහැ කියා අත පිසදා ගත යුතුය.
ජනතා විමුක්ති පෙරමුණ විසින් ඉදිරිපත් කරන ලද විධායක ජනාධිපති ක්රමය අහෝසි කිරීම සඳහා වන 20වැනි ව්යවස්ථා සංශෝධනය දෙස නොදුටු ඇසින්, නොඇසූ කනින් අගමැති රනිල් වික්රමසිංහ ඉන්නේද ඒ නිසාය. එයද ඔහුගේ ජනාධිපති සිහිනය බොඳ කිරීමට හේතුවෙයි.
එහෙත්, රනිල් වික්රමසිංහම මීළඟ ජනාධිපතිවරණයේදී එජාපෙ හෝ වෙනත් පෙරමුණක අපේක්ෂකයා වන බවට තවමත් පැහැදිලි සලකුණක් නැත. එපාපය තුළ සජිත් ප්රේමදාස තමන්ගේ බලය තහවුරු කරමින් සිටින බව පෙනෙයි. පක්ෂයේ පාර්ලිමේන්තු කණ්ඩායමෙන් සෑහෙන පිරිසක් සජිත් ආගමනයක් ගැන බලාපොරොත්තු සහගතව සිටිති.
රනිල් වික්රමසිංහ වැනි ලිබරල් නායකයකු හැටියට පෙනීසිටින අයකුගේ ප්රතිසංස්කරණවාදී ක්රියාකාරිත්වයත් මේ තරම් ඇල්මැරුණු, අත පිහිදා ගන්නාසුලු එකක් නම්, සජිත් ප්රේමදාස වැන්නකු ජනාධිපති වුවහොත් රට ආපස්සට යනු ඇති දුර තේරුම් ගත හැකිය. හිස් වචන මතත්, උද්දච්ච ක්රියා පිළිවෙතක් මතත් විශ්වාසය තබා ඇති, සිය පියාගේ දේශපාලන රැස්වළල්ල තවමත් තමා වටේ ක්රියාත්මක වනවායැයි බොළඳ සිහින දකින සජිත් ප්රේමදාසට, යාචක-දායක දැක්ම හැර රටේ ඉදිරිය ගැන දැක්මක්, වැඩපිළිවෙළක් ඇති බවක් නොපෙනේ. සිංහල බෞද්ධ ඡන්ද ගැන රනිල් වික්රමසිංහටත් වඩා විශ්වාසය තබා ඇති සජිත් ගෙන් දෙමළ ජනතාවගේ ප්රශ්නවලට නම් දේශපාලන විසඳුමක් බලාපොරොත්තු වීම විහිළුවකි.■